Dagblaðið - 23.06.1981, Blaðsíða 13
DAGBLAÐIÐ. ÞRIÐJUDAGUR 23. JÚNf 1981.
Úrtölustefna Alþýöu-
bandalags í orkumálum
Auðsýnt er að lifskjör hér á landi
munu halda áfram að dragast aftur
úr lífskjörum nágrannaþjóða ef ekki
verður nú þegar hafízt handa um
stórvirkjanir og orkufrekan iðnað. Á
næstu 20 árum þarf vinnumarkaður-
inn að taka við 30 þús. manns til
viðbótar i ný störf. Á síðasta
framsóknaráratug var engin ákvörð-
un tekin um nýja stórvirkjun — nema
ef nefna mætti Kröflu. Sú atvinnu-
málastefna, sem fylgt hefur verið
siðasta áratug, hefur gert það að
verkum að mikill þorri fólks verður
nú að sætta sig við um 400 þús. gkr. á
mánuði í laun. Ef auðlindir fslands,
jarðvarmi og fallvötn hefðu verið vel
hagnýttar á seinasta áratug, væri
um að ræða beztu lífskjör í heimi á
ísiandi í dag. Sú stefna var mótuð
af Viðreisnarstjórninni á árunum
1960—1970 sem spannaði Búrfells-,
Sigöldu- og Hrauneyjarfossvirkjanir.
Úrtölustefna Alþýðubandalagsins
ræður nú alfarið ferðinni í þessum
efnum sem leiðir til þess að fsland
verður innan tíðar láglaunaland.
Óarðbær fjárfesting, kolvitlaus land-
búnaðarstefna, ringulreið í orku-
málum, röng efnahagsmálastefna og
ofstækkun skipastólsins miðað við
afrakstursgetu fiskistofnanna.veldur
þvi að lifskjör almennings hér á landi
dragast stöðugt aftur úr öðrum
þjóðum. Margir halda því fram að
nauðsynlegt sé að hafa Alþýðu-
bandalagið i rikisstjórn til að friður
haldist á vinnumarkaðnum. Að halda
sliku fram er mikil einföldun því sá
friður er allt of dýru verði keyptur.
Alþýðubandalagið hinn óhvikuli
málsvari verkalýðsins og láglauna-
hópanna var á móti býggingu álvers-
ins á sínum tima og iðnaðarráðherra
Alþýðubandalagsins, Hjörleifur
Guttormsson, telur að ódýrasti
virkjunarkostur landsmanna sé að
skrúfa fyrir rafmagnið til álversins i
Straumsvik. Hjá álfélaginu starfa að
meöaltaii 700 manns við frumfram-
leiðsl'unaenýmiskonar hliðarstörf við
þessa framleiðslu margfalda þessa
tölu. Meðaltekjur starfsmanna hjá
.ísienzka álfélaginu 1979 voru 6,7
millj. gkr., hjá S.Í.S. 4,9 millj. kr.,
en hjá Járnblendifélaginu voru þær
enn hærri, eða 8,2 millj. kr. Reynslan
af starfsemi álversinsf 10 ár sýnir
okkur að kjörseðill merktur bók-
stafnum G er ekki vopn í kjarabar-
áttu.
Á móti járnblendiverk-
smiðjunni
Hver man ekki einnig andstöðu
Alþýðubandalagsins við byggingu
Grundartangaverksmiðjunar á sínum
tíma? Á boðskap Alþýðubandalags-
ins mátti helst skilja að með tilurð
járnblendiverksmiðjunnar mundi
svart drepandi ský leggjast yfir nær-
liggjandi sveitir og drepa þar allt líf,
bæði menn og skepnur. Reynslan af
verksmiðjunni er hins vegar sú að
engin mengun er frá verksmiðjunni,
blómlegt atvinnulif hefur skapast af
starfseminni þar um slóðir og
heildartekjur Skilmannahrepps af
verksmiðjunni verða um 110 millj.
kr. á þessu ári. Þessi hreppur verður
liklega einn af auðugustu hreppum
iandsins við hliðina á nágrönnum
sinum i Hvalfjaröarstrandarhreppi,
sem eru svo heppnir að hafa tvö stór-
fyrirtæki. Varla þarf fleiri orð til að
afhjúpa vitleysis- og niðurrifsstefnu
Alþýðubandalagsins í þessum efnum.
Gjaldþrota
landbúnaðarpólitík
Reikningurinn til skattgreiðenda
vegna niðurgreiðslna og útflutnings-
bóta á landbúnaðarafurðum nam á
árinu 1980 42,6 milljörðum króna.
Tekjur rikissjóðs af tekjuskatti
einstaklinga námu 38,2 milljörðum
króna. Til samanburðar má geta þess
að þessi fjáraustur 1 niðurgreiðslur og
útflutningsbætur nemur nærri þvi
jafn hárri fjárhæð og kostar að reka
allt skólakerfið á íslandi og þykir þó
mörgum nóg um þann kostnað. Þetta
er nærri þvi tvisvar sinnum hærri
upphæð en varið er til heilbrigðis-
mála 1 landinu. Með þeim 4600
tonnum af Islenzku dilkakjöti, sem út
voru flutt á árinu 1979, þurftu
fslenzkir skattgreiðendur að greiða
56—70% af framleiðslukostnaðin-
um. íslenzkir skattgreiöendur vörðu
þvi 18200 millj. kr. til þróunarað-
stoðar við efnuðustu þjóðir heims.
Þessi upphæð felur i sér skattlagn-
ingu sem nemur 364 þús. kr. á hverja
fjögurra manna fjölskyldu 1 landinu.
Þetta leggjum við á okkur til þess að
geta gefið Bandaríkjamönnum,
Norðmönnum, Svíum, Dðnum og
Þjóðverjum að borða. Á þessari
gjaldþrota landbúnaðarpólitik ber
Framsóknarflokkurinn höfuð-
^ „Reynslan af starfsemi álversins í tíu ár
sýnir okkur, að kjörseðill merktur bók-
stafnum G er ekki vopn í kjarabaráttu.”
Kjallarinn
Snælaugur Stefánsson
ábyrgð. Á meðan framsóknarmenn
halda slikri stefnu til streitu, þýðir
það einfaldlega versnandi lífskjör.
Fyrir seinustu kosningar boðaði
Framsóknarflokkurinn svokallaða
niðurtalningarleið er átti að ná verð-
bólgunni niður í áföngum en hefur
siðan staðið að upptalningu hennar.
Flokkurinn hefur því svikið kjós-
endur sina, stefnu sina og sjálfan sig.
Það er einföld en ómótmælanleg
staðreynd.
Jafnaðarstefna
- bœtt Iffskjör
Það er pólitisk forsenda fyrir
nýrri sókn til betri afkomu fslend-
inga að koma núverandi rikisstjórn
frá völdum. Efnahagsleg forsenda til
betri afkomu liggur í stefnu Alþýðu-
flokksins i efnahags- og atvinnumál-
um. Á fyrstu dögum þinghalds sl.
haust flutti þingflokkur Alþýðu-
flokksins þingsályktunartillögu um
stórfellda aukningu á orkufrekum
iðnaði næstu ár til að nýta í ríkara
mæli en nú er gert, hinar óbeizluðu
orkulindir vatnsfalla og jarðhita,
bæta lífskjör ogauka trausta atvinnu,
framleiðslu og útflutning þjóðar-
innar. I greinargerð með þings-
ályktunartillögunni segir að til-
gangurinn með þessari tillögu sé að
Alþingi ákveði stóraukna hagnýtingu
á orkulindum landsins til iðnvæð-
ingar er geti stöðvað afturför lífs-
kjara og tryggt með sem skjótustum
hætti batnandi afkomu, aukið at-
vinnuöryggi, fjölgað atvinnutæki-
færum og stöðvað landflótta.
Beinum tekjum rikissjóðs af stórum
iðjuverum verði siðan varið til upp-
byggingar á almennum iðnaði viðs
vegar um landið.
Hvernig má það vera að á sama
tíma og verðhækkanir verða í
markaðslöndum okkar, þjóðartekjur
vaxa og viðskiptakjör batna, skuli
kaupmáttur launa fara minnkandi
hér á landi? Það liggur 1 augum uppi
að tækifærin til að auka þjóðartekjur
fljótt og mikið liggja fyrst og fremst 1
orkufrekum iðnaði. í þeim löndum
sem jafnaðarmenn eru og hafa verið
við völd eru lifskjörin undan-
tekningarlaust mjög góð. Göngum
því til liðs við stefnu Alþýðuflokks-
ins og gerum lifskjörin á íslandi þau
beztuiheimi.
Snælaugur Stefánsson
Akureyrl
hækkandi markaðsverði. Þvl bendir
Jónas réttilega á að undirboðin muni
hætta hvort sem islenska verksmiðj-
an verður gangsett eður ei.
öll lönd Efnahagsbandalagsins og
Noregur og Sviþjóð hafa sina eigin
heimamarkaði. Þar er verðinu haldið
jafnara en gerist á heimsmarkaöi,
verðlægðir og verðtoppar skorið
burtu þótt auðvitað eigi sér stað verð-
sveiflur.
Þessi „hliðstæðu kjör” mun
islenska verksmiðjan keppa við, enda
greiða hliðstætt verð fyrir hráefni og
vinnukraft.
Leiðarinn 1. júní
Grunntónninn í leiðaranum 1. júni
sl. er sá, að við íslendingar skulum
einbeita okkur i sérhæfingu i nýjum
atvinnugreinum þar sem rikir van-
framleiðsla en keppa ekki við of-
framleiddar vörur nágrannaþjóð-
anna.
Þessi grunntónn hefur augsýnilega
farið ( taugarnar á Eliasi Gunnars-
syni og kannske ekki alveg að
ástæðulausu.
í fyrsta lagi telur Jónas upp allar
verksmiðjurnar, sem frumvörp voru
lögð fram um á Alþingi 6. mai sl.,
þótt hann f leiðaranum hafí ekki uppi
Kjallarinn
Haukur SævaWsson
frekari efasemdir um rekstur stál-
verksmiðjunnar. Stál er þó svo
sannarlega meðal offramleiddrar
vöru í heiminum um þessar mundir.
En litum nú nánar á grunntón leiðar-
ans. Við skulum strax gera okkur
ljóst að heimurinn er yfirfullur af
framleiðendum, sem eru reiöubúnir
að selja okkur hvað sem hugurinn
girnist, þ.m.t. fisk, baraef þessar 230
þúsund hræður sem hólmann byggja
geta greitt fyrir vöruna. Ennfremur
verðum við að gera okkur grein fyrir
því að þær vörur, sem nú kunna að
vera vanframleiddar eru yfirleitt
árangur af starfsemi stórra og dýrra
rannsóknarstofa sem hin stóru fjöl-
þjóðafyrirtæki hafa á slnum snærum
til þess að halda uppi sölu á háþró-
uðum iðnvarningi. Þetta getum við
fslendingar ekki keppt við. En það
þýðir ekki endilega að við séum alger-
lega úr leik og verðum að halda að
okkur höndum. Getum við framleitt
vöru hér á verði sem er samkeppnis-
fært við erlent vöruverð að viðbætt-
um þeim óhjákvæmilega kostnaði
sem fylgir að flytja vöruna til
landsins þá eigum við skilyröislaust
að gera það, burtséð frá þvi hvort
varan er offramleidd eða ekki i
augnablikinu. Sumar vörur virðast
ætið vera offramleiddar því ekki
finnast kaupendur sem geta greitt
fyrir vöruna þó skortur sé á henni sé
litið til heimsheildarinnar sbr. mat-
væli. Aðrar vörur, t.d. stál, ál og
aðrir málmar eru miklu sveiflukennd-
ari hvað varðar offramboð og hefur
iðulega orðið skortur á þessum vöru-
tegundum sem að sjálfsögðu hefur
leitt til hækkaðs vöruverðs. Allar
spár telja einmitt að slik sveifla uppá-
við sé framundan i stáliðnaðinum.
„Skynsamleg framtiðarstefna”
hlýtur þvi að vera sú, að framleiða
fyrir okkar eigin markað alla þá vöru
sem er samkeppnisfær að verðlagi við
þá erlendu. Þar með skapast verk-
menning sem ekki verður af okkur
tekin og hver veit nema skortur á
sumum vörutegundum nú offram-
leiddum á heimsmarkaði geti leitt til
útflutningsframleiðslu. Heims-
markaðurinn er hvikull og engin alls-
herjarformúla til sem segir hverjar
ráðstafanir eru einar réttar, enda
yrðu margir kaupendur að þeirri for-
múlu. Grunntónninn i leiðaranum
frá 1. júníerþvi vafasamur.
„Stálbrœðsla
er æskileg"
Ég leyfi mér að nota hér yfirskrift
hins ágæta leiðara Jónasar um stál-
bræðsluna en mér sýnist að allir
landsmenn ættu að geta verið mér
sammála um aö hún uppfylli allar
þær kröfur sem gerðar eru til nýs iðn-
fyrirtækis sem fellur að „skynsam-
legri framtiðarstefnu”. Állir geta
verið með þvi minnsti hlutur kostar
ekki meira en ársmiði i happdrætti.
Vonandi verða þvi tveir áður-
nefndir heiðursmenn meðal „að-
standenda” verksmiðjunnar ásamt
flestum landsmönnum.
Við á skrifstofu Stálfélagsins að
Austurstræti 17 höfum sima 16565 og
aðstoðum gjarnan alla sem áhugar
hafa fyrir þvl að verða meðlimir í
Stálf élagsfjölskyldunni.
A „Skynsamleg framtíðarstefna hlýtur því
að vera sú, að framleiða fyrir okkar eigin
markað alla þá vöru sem er samkeppnisfær að
verðlagi við þá erlendu.”
Haukur Sævaldsson
verkfræðlngur