Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1913, Blaðsíða 114

Ársrit Ræktunarfjelags Norðurlands.
119
að hjer, hefir í þrjú ár verið sáð heilum og klofnum
kartöflum. Heilu kartöflurnar meðalstórt útsæði, þær
klofnu nokkru stærri. Reitastærð og jarðvegur sami og
áður. Árangurinn hefir orðið á þessa leið:
Meðaluppskera af reit, heilar 37.2 kg.
— — klofnar 19.5 —'
Heilu kartöflurnar hafa á öllum reitum gefið langt um
meiri uppskeru en þær klofnu, jafnvel svo munurinn er
furðu mikill. Mun því óhætt að ráða til að halda áfram
þeim sið, sem algengastur hefir verið hjer á landi, að
setja kartöflur niður heilar og meðalstórar.
t
Urvalsrækt.
Það munu flestir, er við kartöflurækt hafa fengist, hafa
tekið eftir því, að kartöfluplönturnar eru allmismunandi
að stærð og útliti. Að sama skapi er undirvöxturinn
einnig allbreytilegur að stærð kartaflanna og tölu. Mis-
munandi lífskjör hinna einstöku plantna munu valda hjer
mestu um, en að nokkru leyti mætti ætla, að orsökin
feldist í mismun útsæðiskartaflanna sjálfra. Það liggur
því nærri að ætla, og ýmsir merkir menn hafa haidið
því fram, að takast mætti að bæta kartöfluafbrigðin með
því að velja útsæðið aðeins undan beztu plöntunum og
af þeim aðeins fallegustu kartöflurnar, og halda þessu
síðan áfram ár frá ári. Væri þá stöðugt alið upp undan
úrvals einstaklingum í samræmi við meginreglu við kyn-
bætur húsdýranna.
Tilraunir méð þannig lagað úrval var byrjað 1907.
Voru þá teknir frá tveir stofnar af Bodökartöflum og
tveir af íslenzku kyni. íslenzku stofnarnir eru undir lok
liðnir, en hinum hefir verið haldið síðan aðskildum.
Árið eftir voru valdir frá 22 stofnar af íslenzkum kar-
töfium utan tilrauna. Hafa þeir síðan verið ræktaðir hver