Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1958, Qupperneq 12

12
Jarðrœktin.
Jarðræktin er undirstaða landbúnaðarins, að minnsta
kosti hér á landi, og ber því fyrst að víkja nokkuð að henni.
I mörgum sveitum og landshlutum hefur mikil nýrækt ver-
ið gerð á undanförnum árum, en nokkuð mun á bresta að
hún sé eins vel gerð og bezt gæti verið eða skili fyllsta arði.
Við þessu er ekkert að segja, því þetta gat verið hagkvæmt
í bili og ræktun stendur til bóta. Ríkisvaldið hefur líka ýtt
undir þessa þróun á vissan hátt. Styrkur til jarðræktar fyrst
og fremst miðaður við flatarmál, hár styrkur veittur til slétt-
unar túnþýfis og til þeirra, er hafa ekki 10 ha tún. Tak-
markið með allri túnrækt er þó að sjálfsögðu aukin upp-
skera, en henni er hægt að ná á tvo vegu, með aukinni tún-
stærð og með bættri ræktun og verður síðari leiðin oftast
mun hagkvæmari. Samkvæmt árangri fjölmargra tilrauna
á að vera auðvelt að fá 60—80 heyhesta vegna af ha ræktaðs
lands og jafnvel oft mun meira. Ekki er auðvelt að segja
hve miklu þarna munar frá því, sem bændur fá almennt.
því framtal töðufengsins er eðlilega mjög handahófslegt, en
samkvæmt skýrslum hefur það verið 1941—45 35.8 hestar
af lia, 1946—50 37.5 hestar og 1951—55 um 38 hestar af ha,
og má af því draga þá ályktun, að aukning töðufengsins á
undanförnum árum sé fyrst og fremst að þakka aukinni
túnstærð, en að litlu leyti bættri ræktun eða aukningu upp-
skerunnar af flatareiningu. Ekki sýnist fráleitt, að með um-
bótum á ræktuninni ætti að vera hægt að auka uppskeruna
af ha um ca 12 hesta eða í 50 heyhesta og sums staðar meira.
Fyrir allt landið gæti þetta numið um 800 þús. heyhestum,
eða samsvarað 20 þús. ha af nýrækt, með þeirri uppskeru,
sem túnin nú gefa.
Það hlýtur að vera tímabært fyrir bændur, einkum þá,
er hafa sæmilega víðlent tún og reyndar einnig fyrir hina,
sem nú eru að sperrast við 10 ha markið, að gera sér grein
fyrir hvort túnin þeirra gefa þá uppskeru, sem þau gætu