Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1958, Side 21

21
heimilisþarfa. Þar eru þær kýr taldar notadrýgstar, sem
komast aldrei hátt, en mjólka jafnt og standa lítið geldar.
Þessar kýr mjólka sjaldan mikið en komast af með heyfóð-
ur nær einvörðungu. Oðru máli gegnir, þar sem mjólk er
framleidd til sölu, þar er keppt að því marki að fá sem
mesta mjólk eftir hverja kú, og þá þurfa kýrnar að komast
í háa nyt eftir burðinn, í 20 kg á dag eða jafnvel mikið þar
yfir, en til þess, að mjólkurlagni þessara kúa nýtist og að
ársnytin verði í samræmi við það hvað hátt þær komast,
þarf að sjálfsögðu að vera hægt að halda kúnni í hæstu nyt
sem lengst. Þetta er svo aðeins hægt að kýrnar séu annað
hvort á úrvals, ræktuðum bithaga að sumrinu eða fái meira
eða minna kraftfóður með gróffóðrinu að vetrinum. Getur
jafnvel verið nauðsynlegt að gefa kraftfóður með sumar-
beitinni, þótt góð sé, í einstökum tilfellum, því varla mun
þess að vænta, að margar kýr geti mjólkað yfir 20 kg á dag
af grasbeit einni og varla meira en 12—15 kg af bezta hey-
fóðri á veturna, en fái þessar kýr, sem hafa eðli til að kom-
ast í háa nyt og mjólka mikið, ekki fóðurþörfinni fullnægt,
eyða þær efnaforða líkamans, sem endist skamma hríð, en
snögggeldast svo og hrapa þá oft niður fyrir það, sem eðli-
legt er eftir fóðurgjöfinni. Við þetta styttist mjólkurskeið-
ið mjög svo geldstaðan verður óeðlilega löng. Ársnytin
verður þá oft lægri hjá þessum kúm en hjá þeim, sem kom-
ast í miklu lægri nyt.
Kynbætur nautgripa hér á landi hafa fyrst og fremst
beinzt að því að ala upp afurðamiklar kýr, en það á svo
aðeins rétt á sér, að afurðageta þeirra sé fullnýtt eða því
sem næst, en það er ekki unt með heyfóðri einu saman.
Auðvitað ber að keppa að því að gera heyfóðrið sem bezt
og notadrýgst, en á því verða oft margir meinbugir, og
jafnvel þegar bezt lætur verður ekki fóðurþörf hámjólka
kúa fullnægt með heygjöf einni saman. Þeir, sem halda, að
fóðurbætiskaup landbúnaðarins séu fyrst og fremst vegna