Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1984, Page 6
sem hiti eldisvatnsins veldur, má skipta í tvennt. Annars
vegar er þörfin á að hitinn sé nægilegur til þess að tryggja
hagkvæman vöxt, og hins vegar nauðsyn þess að hitinn sé
alltaf innan þeirra marka sem laxinn getur lifað við.
Jarðhiti, sem þrátt fyrir allt er tiltölulega ódýr, tryggir
okkur íslendingum algjöra yfirburði í samanburði við ná-
grannaþjóðir okkar, hvað seiðaeldi varðar. Með jarðhita er
hægt að hafa þann hita á eldisvatninu, sem helst er óskað, og
framleiða þannig ódýrari seiði en aðrar þjóðir geta. Þetta er
líka gert á Islandi, og má segja, að það sé einvörðungu á sviði
seiðaframleiðslu, sem við stöndum enn sem komið er á til-
tölulega traustum þekkingargrunni.
Sé litið á sjávarhita hér við land, kemur í ljós, að sjór úti
fyrir suðurströndinni, er stærstan hluta ársins með heppilegan
eldishita. Sama má segja um vesturströndina, að því undan-
skyldu, að víða er um að ræða staðbundnar kælingar vegna
ferskvatns, sem rennur til sjávar og fjörukælingar á vetrum.
Sjávarhiti við norður- og austurströndina er síður til laxeldis
fallinn, þótt fljótfærnislegt væri að draga þá ályktun, að
sjávareldi sé þar ómögulegt án upphitunar. Það sem hér hefur
verið sagt varðar almenn hitaskilyrði sjávar, en þess ber að
geta að staðbundnar aðstæður geta breytt þessum skilyrðum,
eins og dæmin sanna, samanber Lón í Kelduhverfi.
Upphitun sjávar til eldis sláturlax er tæknilega vel fram-
kvæmanleg. Það verður þó ekki gert nema í strandkvíaeldi,
því vart er hægt að hugsa sér upphitun sjávar við flotkvíaeldi.
Þess ber að gæta, að þegar rætt er um að nota jarðhita til þess
að hita upp sjó til laxeldis, þá er verið að tala um upphitun á
gífurlega miklu magni af sjó. Súrefnisþörf laxins er mikil, og
því þarf hann mikið magn sjávar. Sjávarnotkun laxins er á
bilinu 0,25 til 1 1/mín. fyrir hvert kg fisks sem er í eldi.
Vatnsþörfin verður því fljótt mikil, og má því líkja þessari
búgrein við orkufrekan iðnað, að þessu leyti. Það er því ljóst,
að forsenda fyrir mikilli upphitun eldissjávar er aðgangur að
nokkuð ódýru vatni.
8