Búnaðarsamband Austurlands - 01.01.1915, Blaðsíða 39
41
mótsetningu við hina — viðhaldsbúskap (Extensivfc
landbrug).
Reynslan er sú, þegar báðar aðferðirnar eru vet
stundaðar, hvor á sinn hátt og eftir sínum réttu regl-
um, að viðhaldsbúskapurinn gefur meiri arð fyrir hverja
vinnueiningu, sem honum er lögð, en afurðabúskapur-
inn meiri arð af hverri flatareiningu og grip og hækkar
þannig verðmæti lands og bústofns.
I nýbygðu eða strjálbygðu landi, þar serm
hæfttr breytast. fá*r stun^a búskap en landrými er nóg og
landgæði og jörðin auðunnin, er viðhalds-
jarðyrkjan algengilst. En þegar þéttbýli vex, efnahag-
ur blómgvast, jarðarafurðir hækka í verði og verkfæri
fullkomnast, þá getur jarðræktin rentað meiri vinnukostn-
að og í einu orði sagt meiri höfuðstól en áður, og bú-
skapurinn breytist þá í afurðabúskap, minsta kosti hvað'
jarðyrkjuna snertir. Þó getur komið fram öfugstreymi
i búskapnum i sama landi að þessu leyti, þannig að
afurðabúskapur sé tekinn upp í sumum landshlutum en
viðhaldsbúskapur í öðrum. Hið fyrra á sér nú stað í
austurrikjunum í N.-Ameriku en hið síðara í vesturrikj-
unum. Og stundum breytir heilt land búskaparháttum
sínum í viðhaldsbúskap. Vegna hinnar miklu kornsölu
frá Ameriku og Rússlandi, hetir verð á korni fallið mjög
í þeim lönduni, sem hafa ekki verndað kornyrkju sína
með hækkandi korntolli, og hún er þessvegna ekki eins
arðsöm og hún var áður. Jafnhliða þessu hafa vinnu-
laun iðnaðarmanna stígið og þar með vinnulaun verka-
manna landbúnaðarins, og nægur vinnukraftur er vand-
fenginn fyrir bændur. Af þessum ástæðum minkaði
kornræktun á Bretlandi og írlandi um nálega 20°/o á