Frjáls verslun - 01.04.1950, Síða 21

Pétur M. Rjurnarson
kaupmaSur í Reykjavík
andaðist á lieimili sínu 14.
marz j). á., 83 ára að aldri.
Pétur var fæddur á Isa-
firði 3. júní 1866, og voru
foreldrar hans Stefán
sýslumaður Bjarnarson og
Karen Bjarnarson kona
lians, f. Jörgensen. Hann
átti sjö systkin, og er nú
allur sá hópur horfinn úr
lieimi héðan. Pétur ólst upp
í föðurgarði, en á ungdómsárum sínum leitaði liann
verzlunarfra;ðslu erlendis, })ví hugur hans snerist
snemma á j)á sveifina. Eftir heimkomuna stofnsetti
hann. ásamt Sigfúsi hróður sínum, verzlun á ísafirði,
en síðar varð hann einkaeigandi hennar.
Pétur stóð fyrir mörgum þörfum framkvaíindum
um dagana. Hann var helzti hvatamaður að stofnun
hvalveiðifélags vestra, stofnsetti með fleirum niður-
suðuverksmiðju á ísafPði upp úr aldamótunum, og
var jiað fyrsla verksmiðia jieirrar tegundar hérlendis.
Veitti hann lienni forstöðu. Þá hélt hann úti báta-
ferðum til póst- og mannflutninga bæði vestan lands
og norðan. við Breiðafjörð. ísafjarðardiúp. á Húna-
flóa og Evjafirði. Bátur Pélurs var fvrsti flóabátur á
Breiðafirði. — Árið 1913 fluttist svo Pétur til Revkia-
víkur og hafði bar bólfestu síðan. Þar rak hann
heildverzlun, niðursuðuverksm., kaffibrennslu og kaffi-
bætisgerð, sem er fvrsta slík gerð okkar íslendinga.
Smásöluv. starfraekti hann einnig um nokkurt skeið.
Þetta er frækilegur athafnaferill. Pétur sótti alltaf
fram á við í hug og starfi. alltaf hærra á brattann.
enda fór sem fór, að honum auðnaðist að vinna braut-
ryð'endastörf á ýmsa vísu, eins og framanskráð ber
með sér. Áræðni, biartsýni og fovsiálni var sem mérg-
ur í beinum hans; elian var lífæðin. Hann var hreinn
og flærðarlaus í orðum. traustur í vinfengi. reifur í
vinahóp, rausnarlegur og hlvr heim að sækja. Seinni
æviárin var hann efnaður inaður.
Pétur M. Biarnarson var iafn nvtur he°n gamla og
nýia timans. Hann tók fegins hendi öllum framförum
og nýjungum og hafði óbilandi trú á einstaklingsfram-
lakinu. Hann var traustur stólpi brúarinnav milli
namnlátrar fortíðar og forríkrar nútíðar. Að vísu
höfum við átt marga slíka menn, en bað hriktir í
kjörviðum hveriu sinni, er þeir luiíga að velli. Það
er að beim eftirsión.
Kona Péturs. Sonhv f. Jensen, lifir mann sinn. Þeim
hjónum varð ekki barna auðið.
Innanbúðar og utan.
Framh. aj bls. 63.
Skýtur liér óneitanlega skökku við, þegar landsmenn
verða að víkja úr sæti fyrir aðkomumönnum.
Sjálfsagt var að veita útlendingum atvinnulevfi hér,
þegar þörf vai fyrir þá, en þegar skórinn kreppir að,
verða þeir að sætta sig við, að íslendingar gangi fyrir
nm atvinnu. Þetta sjónarmið verður alþingi og ríkis-
valdið að hafa í huga, og fara varlega í veitingu rik-
isborgararéttarins. Árlega útskipfast fjöldinn allur af
ungu fólki úr Verzlunarskólanum og öðrum framhalds-
skólmn. sem leitar út í verzlunar- og skrifstofustörf.
Þessu fólki verðum við einnig að sjá farboða, áður
en við veiLum útlendingum atvinnuleyfi hér á landi.
Hér hefur aðeins verið minnzt á það, sem að verzl-
unarstéttinni snýr, en það sama gildir auðvitað um aðr-
ar atvinnugreinar.
Fríverzlun Marshall-landanna.
Framli. aj bls. 56.
Nú ber Javí ekki að neita, að nokkur þátttöku-
ríkjanna hafa þegar sett sumar íslenzkar útflutn-
ingsvörur á frílista. Má Jaar m. a. nefna, að Aust-
urríkismenn hafa gefið frjálsan innflutning á
fiski, Bretar á þorskalýsi, Grikkir á saltfiski og
reyktri síld, ítalir á saltfiski, Norðmenn á fiski.
nýjum og söltuðum, og þorska- og síldarlýsi. og
Portúgalar á nýjum, frystum og söltuðuni
þorski. Svo að óneitanlega ætti íslendingum því
inú Joegar að vera nokkurt hagræði al frílista-
stefnunni, enda Jiótt Jreir hafi enn sent kom ð er
ekki gerzt beinir aðiljar hennar, og veigamestu
markaðslönd okkar hafi heldur ekki enn gert
fiskinnflutninginm frjálsan.
Hvað sem öllu framansögðu líður, ættum við
íslendingar strax að gera okkur ljóst, að þótt
viðbárur þær, sem við höfum faert fram gegn
því að taka ujip frílistastefnu, erfiðleikar, sem
við eruin fjarri því að vera einir um, séu við-
urkenndir af efnahagsstofnuninni í París og við
látmir njóta smæðar okkar, þá fría þær okkur
elki til lengdar við því að horfast í auo'u við
lögmál þróunarinnar. Þróunin í heimsviðskipt-
unum virð'st ótvírætt vera í áttina til friálsari
verzlunar, og ef svo er, þurfum við ekki að
halda, að við getum einangrað okkur og siglt
gegn straumnum. Við ættum því af öUum mætti
til eight hagsbóta að revna að búa okkur undiir
að gera verzlunina frjálsari, svo fljótt sem unnt
er. Birgir Kjaran.
FRJÁLSVERZLUN
65