Frjáls verslun - 01.08.1955, Blaðsíða 15

Þorstdnn Jónsson Kúld
verzlunarhús Silla & Valda í Aðalstræti 8) auk
allra útistandandi verzlunarskulda, og var þetta
allt selt á 2500 rd. —
Nokkrum árum síðar reisti svo Sveinbjörn
verzlun sína úr rústum, og hét hún þá Svein-
björn Jacobsson & Co., og var Þórður Guðjohn-
sen, síðar á Húsavík, verzlunarstjóri hans, þá
ungur maður. Sveinbjörn var þá kominn í verzl-
unarfélag við Englendinga. Rak hann þá stóra
verzlun í bili, fékk t. d. sumarið' 1867 fimm
kaupför hlaðin vörum, 2 hlaðin kolum frá Skot-
landi, 2 með timbur frá Svíþjóð, og 1 með salt
frá Liverpool. — Árið eftir lenti svo Sveinbjörn
í ólgandi málaferlum við útlenda skiptavini sína
og lánadrottna, og fékk hann þá danskan mál-
færslumann með sér hingað til þess að standa
með' sér í þeim erjum. En upp úr þessu varð
hann svo gjaldþrota í annað sinn. — Annars er
verzlunarsaga þessa manns harla athyglisverð,
því að Sveinbjörn var dugnaðarmaður, framsýnn
og framgjarn, en vantaði nægilegt veltufé til þess
að geta náð stórgróða af verzlun sinni. — Mun
ég rita sérstakan kafla um Sveinbjörn kaup-
mann Jakobsson og verzlun hans. —
Þorsteinn Jónsson Kúld, kaupmaður,
var merkur maður, gáfaður, glæsilegur og vel
menntaður. Hann var líka vel ættaður. — Faðir
hans var síra Jón Jónsson, prestur á Auðkúlu
1817—1826, sem áður hafði verið í Goðdölum,
og þar var Þorsteinn kaupmað'ur fæddur 25.
nóvember 1809. — Síra Jón á Auðkúlu var göf-
ugra ætta. Faðir hans var Jón biskup Teitsson
á Hólum og móðir hans, seinni kona biskups, var
Margrét dóttir Finns biskups í Skálholti, sem
Finsens-ættin er komin frá.
Síra Jón á Auðkúlu var fæddur í Gau'lverja-
bæ árið 1776, þar sem faðir lians var prestur,
og var því ekki fullra 5 ára, þegar hann fluttist
með foreldrum sínum norður að Hólum, árið’
1780, þegar faðir hans var að flytja á biskups-
stólinn, — en þá var til þess tekið hvað dreng-
urinn var harður af sér og þolgóður í þeirri
erfiðu ferð, yfir þvert Island. Það vildi nú svo
illa til, *ið biskupslestin lenti í miklum hrakn-
ingum á Kjalvegi. Hún var þá stödd á sömu
slóðum og Reynistaðarbræður, og skall á hana
sama stórhríðin, sem þeir urðu úti í, en biskup
komst nauðuglega af fjöllunum með heimilisfóllc
sitt og búslóð. —
Jón biskup Teitsson naut ekki biskupstignar
sinnar á Hólum nema eitt ár, en þá dó hann,
og þá fór Jón litli 6 ára gamall aftur suður yfir
fjöllin, suður í Skálholt, til móðurbróður síns,
dr. Hannesar biskups Finnssonar, og ólst þar
upp. — Það kom brátt í ljós, að Jón biskupsson-
ur og biskupsfrændi var „bæði flugskarpur og
námgjarn“, og var liann því ungur að fara að
læra undir skóla og kenndi dr. Ilannes honum
rnest sjálfur. Svo gekk honum vel í skóla, að
þaðan útskrifaðist hann á 16. árinu, með bezta
vitnisburði. — Síðan var hann með frænda sín-
um, biskupnum, í vísitasíuferðum hans, og var
talinn meðal hinna „ferðugustu stúdenta“. —
Kona síra Jóns á Auðkúlu var Jórunn dóttir Þor-
steins bónda Jónssonar á Skúfsstöðum í Lauga-
dal, og bar Þorsteinn kaupmaður nafn móður-
afa síns, sem hafði verið efnaður myndarbóndi.
— Um foreldra Þorsteins kaupmanns, síra Jón á
Auðkúlu og madömu Jónmni, er þetta sagt:
Framh. á bls. 30.
FRJÁLS VERZLUN
127