Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1941, Blaðsíða 24

448
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Framtíð íslenskra tónsmíða
byggist á anda þjóðlaganna
m
'T’ÓNSKÁLD þurfa að hafa
íj *■ nægan tíma, mega ekki
dreifa huganum, slíta kröftun-
um við annarleg störf“.
Þannig komst Páll Isélfsson
að orði, er hann heimsótti mig
hjer um daginn. Hann var með
lögin úr Gullna hliðinu undir
hendinni á leið til æfinga í Leik-
fjelagið. en vildi sem minst um
þau segja.
Jeg hefði aldrei lagt út í að
semja lögin í „Gullna hliðið“,
ef vinir mínir, Davíð Stefánsson
og Árni Kristjánsson hefðu
ekki lagt að mjer að gera það
og vegna þess hversu prýðilega
mjer leist á sjálft leikritið.
Meðan jeg hefi Dómkirkjuna,
jarðarfarir, Tónlistaskólann og
útvarpið, verður tíminn harla
naumur til að ,,komponera“.
Enda hefi jeg lítið samið um
dagana.
ÓLST UPP VIÐ
HOLL ÁHRIF
— Hvenær byrjaðir þú eigin-
lega að semja lög?
— Þá var jeg á 11. árinu.
— En hvenær byrjaðir þú að
læra að spila?
— Þá var jeg á 9. árinu, er
jeg fór læra að spila á harmón-
íum. Jeg átti því lánj að fagna
að alast upp við góða ,,músík“.
Faðir minn, Isólfur Pálsson,
æfði kóra heima hjá okkur. Og
í öllum frístundum sínum spil-
aði hann. Einkum spilaði hann
oft í rökkrinu á veturna. — Þá
tamdi hann lög sín, sem mörg
hafa orðið vinsæl með þjóðinni.
Jeg man t. d. vel eftir því, er
hann samdi lagið ,,1 birkilaut".
Jeg hlustaði á hann og tók þátt
i öllu saman. En frístundir hans
voru hvorki margar nje langar.
Hann hafði fyrir þungu heimili
að sjá. Og aðstaðan ekki góð á
Stokkseyri. En jeg kyntist hjá
honum brotum úr mörgum
bestu tónverkum heims. Þannig
varð jeg fyrir hollari „músík“
áhrifum, en æskan nú á dög-
um, sem kemst ekki hjá því, að
truflast af djeskotans jazzinum
er hamrast inn í hlustir hennar
seint og snemma, enda þótt hún
eigi nú kost á ágætri tónlist.
— Hvaða atvinnu stundaði
faðir þinn?
— Hann vann allt sem fyrir
kom. Hann var mjög fjölhæfur
maður. Um tíma var hann for-
maður á róðrarbát. En auk
venjulegrar vinnu starfaði
hann löngum stundum að ýmis
konar uppfinningum. — Hann
hafði mjög ríkt hugmyndaflug.
Mjer hefir oft fundist faðir minn
gleggsta og átakanlegasta dæm-
ið um fluggáfaðan en fátækan
Islending, sem ekki fjekk notið
þeirrar mentunar í æsku, sem
gáfur hans og þrá stóðu til.
Hann kendi líka að spila á
harmóníum.
— Voru margir á Stokkseyri,
sem notuðu sjer kenslu hans?
— Já; þó nokkrir. Hann hjelt
líka námskeið fyrir kirkjuorg-
anista, er komu úr öðrum bygð-
arlögum.
Jeg man ekki hvenær jeg
byrjaði að föndra við hljóðfær-
ið. En jeg var sem sagt á 9.
ári, er faðir minn byrjaði fyrir
alvöru að kenna mjer.
„HEYRÐI MÚSIK
1 BRIMINU“
Jeg var heima á Stokkseyri
fram yfir fermingaraldur. — Á
þessum árum datt mjer ákaf-
lega margt í hug, sem geymist
enn óhaggað í minni mínu. Úr
mörgum þeim gömlu minning-
um hefi jeg unnið, hefi jeg not-
að þær sem uppistöðu í tónsmíð-
ar fram á þenna dag.
Eitt af þeim lögum, er þann-
ig eru til orðin, úr æskuminn-
ingunum frá Stokkseyri er
„Brennið þið vitar“. Jeg var
ákaflega hrifinn af briminu.
Oft sat jeg tímunum saman úti
á klettunum og hlustaði á hinn
afskaplega brimgný. — Jeg
heyrði alltaf „músík“ 1 brim-
inu. Gnýrinn, ofsjnn, hama-
gangurinn örfaði „fantasí"
mína.
Enn á jeg forða í huga mín-
um frá þeim árum, sem jeg
Hann vill taka upp vikivaka og langspil