Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1944, Blaðsíða 22

LESBÖK MOROUNBLAÐSINvS
ó:í4
haus. Framfylgili liúu hugsjónum
hins heilaga bróður út 1 æsar, euda
mun engum hægara að framkvæma
hugsjónir karla en konum, ef þær
á annað borð hrífast af þeim.
Þegar framliðu stundir tóku
reglubræðurnir (grábræður) að
leggja stund á vísindi. Frægastir
þeirra eru: Bónaventúra, Iíoger
líaeon og Dúns Seotus.
VII.
UM FERTUUT var heilagur Frans
Jirotinn að kröftuni, enda var hann
þá orðinn gamall maður, eiginlega
margra alda gamall, miðuð við ó-
þrotlegt starf og himinháar þján-
ingar. Þrátt fyrir s.jóndcpruna hafði
hinn blessaði trúður drottins siuig-
ið lofsöng sinn á vcginum. Nú voru
að koma vegaskil og söngur hans
að þagna hjer á jörð.
Nokkru íyrir dauða sinn, er ör-
lítill skuggaskil urðu í- lífi hans,
orkti hann kvæði til sólarinnar,
Sólarsönginn:
„Voldugasti, almátki og góði Guð,
þín er vegsemdin, lofgerðin, þakk-
argerðin og öll blessun.
Alt þctta, þú æðsti Guð, ber að
láta þjer í tjc,
og enginn er verður þess að nefna
nafn þitt.
Lofaður sjc þú, Drottinn, og ölL
skepna þín,
•einkum hágöfugur bróðir Sól,
sem skapar daginn og veitir oss
birtu þína ;
hann er bjartur og fagur og skín
í miklum ljóma,
hann er ímynd þín, þú æðsti Guð!
Lofaður sje þú, Drottinn, fyrir syst-
ur Mána og Stjörnurnar;
skapað hefir þú þær skírar, dýr-
mætar og b.jartar.
Lofaður s.je þú, Drottinn, fyrir
bróður Vindinn,
fyrir loftið, skýin, gott veður og
hverskjms veðúr,
tem þu lætur alln skepnu þinni i
tje til líffi og þrfcfika.
Lofaður sje þú, Drottinn, fyrir
bróður Eld,
sem gerir nóttina bjarta að boði
þlnu
hann er fagur og fjörglaður, mik-
ill og máttugur.
Lofaðúr sje þú, Drottinn, fyrir svst-
ur vora, móður .Jörð,
sem annast oss og ber í skauti sínu
og veitir oss allskonar 'ávexti, lit-
fögur blóm og grös.
Loíið og vegsamið Drottinn og
þakkið honum;
og þjóðin honum í djúpri auð-
mýkt“.
Nokkrum ljóðltnum bætti hatm
síðar við Sólarsöng sinn. Ur síðustu
viðbót er þetta:
„Lofaður sje þú, Drottinn, fyrir
systur vora Líkamsdauðann,
sem enginn lífsvera getur flúlðfrá“.
Síðasta för farandprjedikarans,
hins heilaga Frans, var með þeim
hætti, að vinir hans báru haim
með fram fjallinu hjá San Dantianó.
I>á bað hann þá að nema staðar og
sriúa sjer í áttina til Assisi. llálf-
blindur sjónurii horfði hann yfir
hjeraðið, sem hann elskaði af öllu-
um huga og blessaði það nteð tákni
krossins.
Illjómar Sólarsöngsins, Davíðs-
sálma og lævirkjasöngs bárust að
eyruni hans mcðait liann var að
skil.ja við.
Enginn er honum rneiri um allar
miðaldir. Ahrif hans sköpuðu nýtt
trúarlíf innan kirkjtmnar og ruddu
braut gagngerðum breytingum í
skáldskap og listum.
— Þetta er nú meiri hundurinn.
Hvað heitir hann?
— Whiský.
— Og svo áttu annan lítinn. Hvað
heitir hann? Hann gengur altaf á
eftir hinum.
— Sódi.
Katrín helga
Sbr. mynd á bls, 517.
í ÍTARLEGRI lýsing þjóðminja-
varðar M. Þ. á kórkápunni segir svo
um heilaga Katrínu:
Hún lifði um sama lcyti og Bar-
bara helga, á dögum Maxentiusar
keisara, og andmælti hún blótum
hans, Hún var konungsdóttir og
hafði faðir hennar heitið Kosti; afar-
íögur var hún sýnum og auðug mjög,
en ung að aldri. Keisari fjekk til 50
spekinga að sannfæra hana um heil-
agleik heiðinnar trúar, en hún bar
hinn haerra hlut í rökræðunum, því
að hún var mjög lærð; sneri hún
spekingum keisara til kristinnar trú-
ar og voru þeir þá allir að boði hans
teknir og brendir á báli. Keisari
vildi lokka hana til sinnar trúar með
því að gera hana að drotningu sinni,
en er hún ljet ekki laðast af fagur-
mælum hans og bónorði, ljct hann
setja hana í fangelsi og hóta henni
píningum. Alt kom þó fyrir ekki og
var hún stöðug í sinni trú. Keisari
ljet þá gera hjól með göddum eða
hnífum út úr og ætlaði að láta stegla
hana með þeim, en hjólin brotnuðu
í sundur og leið Katrín laus úr bönd-
um; segja sumir, að englar hafi kom-
ið og höggvið sundur hjólin, en aðr-
ir að þau hafi orðið lostin eldingum
af himni. Loksins var hún háls-
höggvin með sverði og á það að hafa
verið árið 307. Ártíð hennar er 25.
nóv. Englar tóku burt likama henn-
ar og lögðu i kistu i klaustrinu á fjall
inu Sínaí. Á hana er gott að heita
fyrir heimspekinga og visindastofn-
anir; einnig þeirn, sem i sjávarháska
eru staddir.
— Vilduð þjer gefa einfættum
manni krónu?
— Já, með ánægju, vinur minn.
— Gefið mjer þá tvær krónur.
— Hversvegna?
— Af því jeg hefi. tvo fætur.
t