Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1967, Blaðsíða 8

Ragnar Stefánsson (lengst t.v.) fylgir gestum upp frá gamla
bænum í Seli í Skaftafelli.
’Á SKAFTAFELU
og komst heilu og höldnu heim til sín.
Rétt þar á eftir sligaðist hestur hjá
honum. En öxina fann hann blóðuga á
bæjarsillunni hjá sér.
Næsta ár á eftir að þetta bar til, var
Einar enn á ferð, og lá leið hans yfir
é eina, sem nefnd er Skeiðará. En áður
en hann legði út í hana, sér hann konu
nokkra, mjög stórvaxna, skunda til
móts við sig, og er þau hittust, bað hún
hann, að ljá sér hest yfir hérgreinda á.
Einar færðist undan því, og kvaðst
I vera hræddur um, að eins mundi hún
siiga þennan hestinn sinn, eins og hann,
sem í fyrra.
S Tröllkonan kvaðst ei hafa gert það að
orsaka’.ausu, með því áður hafi Einar
verið búinn að hrekkja sig. Sagði hún
að öxi hans hafi lent milli brjósta sinna,
þá hann henti henni út í þokuna. Og
til merkis um að hún þetta satt segði,
sýndi hún honum örið eftir öxina, hvert
að var á sama stað og hún hafði frá
sagt.
Sá Einar þá, að hún mundi hafa satt
að mæla. Gaf henni síðan leyfi til að
ríða hesti einum, er hann teymdi, hvað
hún og þáði, en sjálfur reið Einar öðrum
hasti.
Þau lögðu síðan út í ána og komust
slysalaust vfir hana. Er þess getið að
tröl'lkonan hafi tekið með annarri
loppunni aftan undir hest þann, er hún
reið, og lyft undir hann um leið og hann
sté upp úr vatninu.
Það er mælt, að tröllkonan hafi í
fyrstu haft glettur í frammi við Einar,
en hann farið hallloka fyrir henni, og
lofaði hann að finna hana, þó seinna
yrði. En hann fór heim til sín og smíð-
aði sér koparbyssu (sem enn er til í
Skaftafelli).
Síðar nokkru fór hann til fundar við
hana aftur og þá friðmæltist hún við
hann, og lofaði að vera honum til vilja,
en hann setti ekki annað á við hana,
en hún passaði, að ekki væri stolið úr
skógi fyrir innan Morsá.
Maður nokkur, er Nikulás hét, sem
Skeiffarárhlaup æffir
yfir sandinn vestan
viff Skaftafell. Jökul-
fell í baksýn.
Aff neðan:
Á hlaffinu í Seli, þar
sem enn er gömul
f jósbaffstofa. Þar |8||
ræffast þeir viff frá ‘
vinstri Sigurffur J(ú
hannsson, vegamála-
stjóri, dr. Finnur
Guðmundsson (snúa
báffir baki aff ljós-
myndaranum), Birg-
ir Kjaran form. Nátt-
úruverndarráffs og
Gylfi Þ. Gíslason
menntamálaráff-
herra.

átti heima fyrir utan Skeiðarársand,
og með honum gamall maður og piltur,
um eða fyrir innan tvítugt fónu einu
sinni sem oftar að biðja Einar í Skafta-
felli um skóg, og vísaði hann þeim til
skógar fyrir innan Morsá. Þeir tjölduðu
þar í torfu einni um kvöldið. Er þeir
voru þúnir að því, fóru þeir og felldu
dálítið af viði. Þá sá Nikulás að stór-
vaxinn kvenmaður stóð við torfurofið,
en rakkinn, sem með þeim var, rauk
upp með miklu gelti.
Þá sagði Ni'kuliás, að þeir skyldu
hætta og fara inn í tjaldið, hvað þeir
gjörðu. Þegar þeir voru komnir inn, fór
Nikulás að þrýna öxi sína og sem hann
er búinn segir hann, að hún bíti mjög
vel, því hún standi í skegginu á sér.
Glaða tunglsljós var. Þá sjá þeir, að
skuggi dróst á hálft tjaldið, sem varaði
til miðrar nætur.
Þeir fóru að sofa karlinn og dreng-
uiinn, en Nikulás vakti fram undir dag
með öxi sína í hendi sér. Þegar lítið
fór að birta kom Einar bóndi til þeirra
og sagði, að þeir hefðu líkast til orðið
va.rir við eitthvað í gærkvöldi, en karl
og drengur neita því, en Nikulás gjörði
hvorugt. En Einar kvaðst vita, að eitt-
hvað hefði borið fyrir þá, því hann
hefði gleymt að biðja þá að segja, að
Einar beiddi að heilsa, því ekki hefði
þurft annað.
Um morguninn gekk Nikulás að rof-
inu, þar sem Skessan hafði staðið við,
og var það seilingarhæð hans.
Einu sinni átti tröllkonudóttir eða
huldukonudóttir að koma til Einars
bónda í smiðjuna. Var hún fátæklega
kiædd og berfætt, og leit út fyrir að
vera svöng. Hafði Einar kjöt í smiðjunni
hjá sér og blíndi hún ávallt á kjötið.
Einar bóndi sér það. Tekur hann þá
eitt krof og skæði og gefur henni, og
brosti dálítið um leið. Nokkru seinna
kom móðir hennar og þakkaði honum
fyrir hana og sagði, að fyrir það, sem
hann hefði gefíð her.ni, mundi jafnan
verða kindasælt i Skaftaf^lli. Hún kvað
hann líka mundu verða kynsælan, en
fyrir það, sem hann hefði hlegið, þá
mundi það fólk verða fremur heilsu-
lítið, það sem út af honum lifnaði.
Það var eitt sinn, er Einar bóndi fór
í kaupstað, að hann ætlaði að kaupa
byssu, og er kaupmaður kom með hana,
líkaði Einari hún ekki, hélt hana ódug-
lega. Kaúpmaður kvað hana nógu væna
og sagði, að íslendingar mundu varla
smíða jafngóða byssu sem hún væri,
og fór að sneiða þá fyrir það, hvað þeir
væru fákunnandi.
Einar lét ei örvænt, að fást mundi
eins góð byssa, þó íslenzk væri. Vildi
kaupmaður ekki halda það, og hélt
fast á sínu máli. Þar kom að kaupmað-
ur veðjaði við hann hundrað ríkisdöl-
um. Sagði kaupmaður, að þeir skyldu
koma þangað með sína byssuna hvor
að ári liðnu. Skyldi hann fá veðféð,
ef hann hefði betri byssu, og skildu
þeir svo að því sinni.
Arið eftir komu þeir báðir í sama
stað. Spurði þá kaupmaður, hvort hann
hefði komið með byssu nokkra, eins og
þeir hefðu talað um. Einar lét lítið yf-
ir því, en sagði þó dreng, sem hjá hon-
um var, að sækja pokaskjatta, sem væri
í farangri sínum. Kaupmaður fór að
spotiast að því og spurði, hvort hann
hefði hana í poka, og er drengurinn
kom með pokann, tekur Einar byssu-
hólka upp úr honum og skrúfar þá
saman. Þótti kaupmanni það þá vera
meistarasmíði. Síðan skaut kaupmaður
með byssu sinni í fjöl og stóð haglið
þar fast. Einar skaut með sinni byssu
á eftir og í gegnum fjölina. Hljóp hagl-
ið langtum lengra og hlaut Einar svo
veðféð.
Hafði hann sagt við einhvern, að
hann hefði ekki gjört annað um vet-
urinn, fyrir utan nauðsynjaverk, en að
smíða hana.
Það er sagt að fátt muni vera svo
iilt, að það standist við silfurkúlu úr
koparbyssu.“
Enn segir Magnús svo frá samskipt-
um Einars og tröllkonu:
40 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
24. desember 19ð7