Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1967, Blaðsíða 23

t Uppsölum. Horft niður Fýrisá þar sem hún fellur um miðbæinn. Fýristorg: til hægri.
tslenzkumælandi menn á norrænu bókmenntaþingi. Frá vínstri: Benedikt S. Bene-
dikz, Bruno Kress, Richard Beck, Christian Westergárd-Nilsen og Sveinn Skorri
Iiöskuldsson. í baksýn turnar Dómkirkjunnar í Uppsölum.
ið um þennan ask, en íslendingi kemur
auðvitað í hug Yggdrasill, sem Völuspá
ssgir, að hafi staðið grænn yfij Urðar-
brunni. í þessu tré ætti þá Óðinn að
hafa hangið í níu nætur er hann gaf
sig sjálfan sjálfuim sér sem segir í
Hávamálum. Grafið hefur verið í Urð-
arbrunn og gefa þær rannsóknir til
kyr:na, að þar hafi verið látnir far’.a
margir verðmætir gripir í heiðnum
dómi til að blíðka þau goð, sem talin
v'jru ráða yfir veðri og velsæld manna.
Rannsóknir hafa hins vegar ekki ieitt í
ljó3 hvort mönnum hafi þar verið fórn-
að, en þess ber að geta, að ítarlegar
rannsóknir ihafa ekki farið fram þarna.
It.
Uppsalir eru háskólabær í bezta
sk..’ningi þess orðs. Allt líf bæjarins er
eins og mótað af þeirri æðri menntun,
sem þar á heima. Starfsemi háskólans
með öllu sem því tilheyrir, sér stað víða
um borgina. Og Uppsalir hætta ekki að
vera háskólabær þó kennslu vormisser-
is ljúki og prófessorar fari í sumv'leyfi.
Visindamenn halda áfram að sítja á há-
skólabókasafninu, Carolina Rediviva, dag
hvein og nú gefst ýmsum þeim ko.-tur
á ao helga sig óskipta fræðistörfum,
s;m meiri önnum eru bundnir vetu'' en
sirr.ar. Einnig hefjast um þetta leyti
ráðstefnur ýmsar, fræðimenn korna sam-
an og þinga. Einn morguninn sitja lóg-
fræðmgar og laganemar frá öllum Norð-
urJór.dunum í sólskininu í háskólatröpp-
unurn, næsta dag eru þar samankomn-
ir aðrir hópar úr öðrum stað. En borgin
tekur gjarna svip af því hvaða ráð-
stefr.a stendur yfir.
Einn sólskinsdag sumarið 1966
stanzaði ég við bókabúðarglugga við
hornið á Drottninggötu og Fýristurgi og
virt: fyrir mér nýja útstillingu i g’ugg-
anum. Þennan dag hafði verið komið
þar fyrir fræðibókum um norrænar bók-
menrtir og fylltu þær gluggann. Það
vakti ánægju mína að meðal þessara
bóka var einnig History of Icelandic
Liierature eftir prófessor Stefán Eina:s-
son. Þessi gluggaútstilling var ekki gerð
að tiiefnislausu, því að þennan dag var
sett annars staðar í borginni bing sér-
fræðin.ga í norrænum bókmenntum.
Hífð? verið til þingsins boðað meðaí
a Jra háskóla, sem hafa Norðurlanda-
bókmenntir á kennsluskrá sinni. Höfðu
flestir háskólanna brugðið vel við og
alls sótm bókmenntaþingið rúvnlega
hurdrað fulltrúar frá átján löndum.
ing sem þetta eru haldin annað-
hvert ár og til skiptis í löndum þeim.
er að þeim standa. Hefur sú venja kom-
izt á, að þau séu annaðhvert skipti hald-
in a eirahverju Norðurlandanna, en hitt
skiptið uían þeirra. Var þetta sjötta bók-
menntaþing, sem International Associ-
ation for Scandinavian Studies gengst
fynr og nú haldið í Svíþjóð í fyrsta
skipí.i Formaður undirbúningsnefndir af
hálfu Svía var prófessor í bókmenntum
við Hásikólann í Uppsölum, Gunnar Tid-
eström. í samtali við fréttamenn í upp-
hafi ráðstefnunnar gat hann þess, að
tilgangurinn með slíkum ráðstefnum
væri sá, að fræðimenn frá ýmsum löod-
um gætu hitzt, skipzt á gagnkvæmum
upp’ýsingum og örvað hverir aðra til
átaka við ný viðfangsefni. Einnig væri
gagnlegt að fá að vita hverju væri unnið
að í rannsóknuim einstakra landa. „Við
vitum, að víða eru rannsóknir í fullum
gangi“. bætti prófessor Tideström við.
„Það sést einkar vel af þeim viðfangs-
efnum, sem tekin eru til meðferðar á
fyrirlestrum ráðstefnunnar. En við vitum
ekki enn hve samræmdar þessar rann-
sóknir kunna að vera“.
Það var háskólinn í Cambridge, sem
fyrstur kom fram með hugmynd að þess-
um ráðstefnum. Meðlimir sambands-
ins, sem fyrir ráðstefnunum stendur, eru
háfkólaikennarar, sem stunda kennslu og
rannsóknir í Norðurlandaibókmenntum.
Meðlimsrétt öðlast þeir með því að
sitja fundi samtakanna.
E g leit inn á þessa ráðlstefn.u til
þeiSiS að geta hennar í Morgunbtaðinu
og enda þótt það hafi dregizt lengur en
til stóð, tel ég frásögn af þessu ekki
úrelta. Bæði er, að þarna var fjallað um
sígild efni og eins hafa önnur blöð hér-
lend ekki orðið fyrri til með frétrt af
þessu þó hún lægi svo lengi hjá mér.
Gagnkvæm áhrif fagurbókmennta og
annarra listgreina var viðfangsefni
þessa þings. Voru fluttir fimmtán fyrir-
lestrar alls á þinginu uim þetta efni. Má
nefna sam daemi að einn fy'rirltestairinn
fjallaði um viðborf Grundtvigis til tón-
listar og myndilistar, annar var um skáld
siög.u og kvikmynd m;ð sérstakri hlið-
sjón af bók Eyvinds Johnsons: Hans
nádes tid og Strindberg og Beethoven
hét einn fyrirlesturinn. Þá má geta þess
hér, að formiaður undirbúningsnefndar
þingsins. Gunnar Tideström, prófessor,
hafði haustið áður gefið út mikið verk,
Dikt och bi'ld, þar sem fjallað var um
saima efni og ráðstefnan tók fyrir.
T
M. slendingar hafa tekið þáitt í þess-
um þingum fræðimanna. í norrænum
bókmienntum eins og að líkum lætur
og hafa frœðimenn héðan flutt fyrir-
lastra á ýmsuim fyrri ráðstefnum.. Á
þessari ráðstefnu var þó enginn fullrtrúi
frá Íslandi avo hliutur okkar var ekki
einis góðu-r þar og i bókarbúðtarglugg-
anuim. En þarna urðu þó fljótt fyrir
nokkrir fu'llitrúar Islands í þessum
fræðum á erlendum vettvangi, Sveinn
Skorri Höskuldsson lektor í Uppsölum
var í undirbúningsnefnd mótsins og
þarna héldu þeir með honum upp merki
íslands Richard Beck prófessor og
Benedikts S. Benedikz háskólaibókavörð-
uv. Þá voru einnig tveir útlendingar
þarna á ráðstefnunni, sem töluðu svo
góða islenzku að mátt hefði ætla að þeir
hefðu alið allan aldur sinn á íslandi. Það
voru þeir prófessor Westergárd-Nielsen í
Áróouim, einn skeleggaisti andstæðing.ur
okkar í handritamálinu og Bruno
Kress, prófessor í Greifswald í Austur-
Þýzkalandi. Eitt kvöldið sem ráðstefn-
an stóð yfir rifjuðu þeir upp í hópi Is-
lendinga eitt og annað frá dvöl sinni hér
á landi fyrir um þrjátíu árum, en þá
voru þeir samtíða við nám hér í
Reykjavík eins og mörgum mun kunn-
ugt.
Þesisi ráðsitefna var einkar fróðleg og
uppbyggileg og er norrænum bókmennt-
uim mikill 9tyrkuir að slíkum þin.gum.
Að því er ég bezt veit verður næsta ráð
stefna innan Norðurlandanna haldin hér
á landi og gefst mönnum þá gott tæki-
færi til að kynnast merkri starfsemi
þessara samtaka.
24. desember 1987
•LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 55