Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1967, Blaðsíða 10

Arið 1627 gerðust þau tið-
indi á íslandi, að tyrkneskir
víkingar, ættaðir frá Algier á
norðurströnd Afríku, komu til
Islandsstranda, rændu hér og
rupluðu og frömdu hin mestu
óhæfuverk. svo að alltaf hefur
í minnum verið haft síðan.
Talið er, að þeir hafi alls
drepið hér eða rænt um 400
mönnum, og urðu Vestmanna-
eyingar mest fyrir barðinu á
þessum ofbeldismönnum. Þegar
suður kom seldu þeir fólkið
mansali, tvístruðu því sitt á
hvað um Algier, slitu börn frá
foreldrum sínum, korvur frá
mönnum sínum, og átti flest
þetta fólk illa ævi þar syðra,
þótt undantekningar kunni að
hafa verið þar á.
Þó fór svo að lokum, að 30
af föngunum voru leystir út
af dönskum stjórnarvöldum, og
9 árum eftir Tyrkjaránið náðu
27 þeirra aftur hingað heim.
Aldrei voru þessir ránsmenn
annað kaliaðir hérlendis en
Hund-Tyrkjar, og land þeirra
nefnt Barbarí, sem þótti hið
mesta skammaryrði, því að
Barbarar hafa þeir alltaf verið
kallaðir, allt frá dögum Róm-
verja hinna fornu, sem sérdeilis
þóttu illa siðaðir.
Máski ætluðum við að hefna
Tyrkjaránsins.
340 árum eftir þessa atburði,
lá leið okkar svo, nokkurra ís
lendinga, til Algeirsborgar, til
þeirra staða. þar sem landar
okkar lifðu hörmungatíma í
höftum og ófrelsi. Kynnu menn
að álíta það, að sú ferð væri
gerð til að hefna Tyrkja-ráns-
ins. Og það er frá þeirri för,
sem mig langaði til að segja
frá að þessu sinni.
Geta verð ég um tildrög henn
ar fyrst að nokkru. Við höfð-
um undanfarinn hálfan mánuð
sólað okkur á sólríkum strönd-
um Mallorca, eyjunnar rómuðu
í Miðjarðarhafi vestanverðu.
Ferðaskrifstofan Sunna hafði
séð um þessa ferð af miklum
myndarskap.
Ég var þarna með konu
minni og 3 börnum. Lifðum við
eins og blóma í eggi, og var
hver dagur öðrum dýrlegri.
En Sunna hafði gert meir en
að sýna okkur Mallorca og henn
ar lystisemdir. Hún hafði einnig
skipulagt ferð okkar til Algeirs
borgar, og var ferðin ráðin
ihinn 21. júní, en þann dag
<hafði flugvöllurinn við borgina
fyrst verið opnaður á nýjan
leik, eftir að styrjöldinni lauk
milli fsraelsmanna og Egypta
við botn Miðjarðarhafsins.
Lagt af stað frá Palma de
Mallorca
Klukkan var 7 að morgni,
þegar Njörður P. Njarðvík, far
arstjóri Sunnu á Mallorca, ræsti
okkur 5, sem bjuggum á hæð-
inni fyrir neðan hann í stór-
hýsinu við Monsenior Palmer
26, en það var nærri miðborg
Palma, en þó nær hinum eldri
hverfum höfuðborgarinnar.
Stigum við síðan út í lang-
ferðabíl og sóttum islenzka
ferðafólkið, út á hin ýmsu hótel
á Arenalströndinni svo að alls
urðum við 2'5 íslendingarnir,
sem þessa ferð fórum.
Spánskur fararstjóri var einn
ig rneð í förinni, og auk okkar
og hans. allmargir útlendingar.
Á flugvellinum í Palma beið
okkar 4 hreyfla flugvél af
gerðinni DC-4 frá spænska
flugfélaginu Spantax, sem
flytja átti okkur þessa 75 mín-
útna leið yfir Miðjarðarhafið
til Algeirsborgar.
Boumedienne kom daginn áður.
Það vakti atlhygli okkar, að
margir storkar spígsporuðu ut-
an við flugbrautirnar, eins kon
ar móttökunefnd, og gladdl það
a.m.k. mitt gamla hjarta.
Svo hagaði til, að daginn áður
Þarna er ekkja í svörtum bún-
ingi, en með hvítan klút fyr-
ir andlitinu, í einu öngstræt-
anna. (Mynd Þ. H.)
hafði Boumedienne höfuðsmað
ur og einvaldur í Algier, kom-
ið þangað úr Moskvuför sinni,
og þann sama dag haldið glæst-
an útifund með tugþúsundum
manna til að skýra löndum sín
um frá árangri ferðarinnar og
afrekum sínum. Öll alsírsk
blöð voru full af frásögnum af
fundi þessum og birtu risastór
ar myndir af mannfjöldanum
og hafði ég keypt nokkur
þeirra, en því miður urðu þau
eftir í London.
Máski vegna þessa, voru hvar
vetna hermenn, gráir fyrir járn
um, á hverju götuhorni og alls
staðar við flugvöllinn, og sum
ir m.a.s. með vélbyssur. Var
okkur þegar í upphafi tilkynnt,
að við mættum alls ekki taka
myndir af hermönnum og hern
aðarmannvirkjum.
Vegabréfaskoðunin virtist
okk'ur þarna Hka sýnu strang-
ari en annars staðar, en að
henni lokinni bættist í hóp-
inn alsírskur fararstjóri, að
nafni Layazid Mdhamed, hinn
geðugasti maður, sem fylgdist
með okkur allan daginn og
reyndist okkur hjálparhella í
hvívetna. — Talaði hann dá-
góða ensku, svo að allir gátu
fylgst með.
„SnobbhilI“ Algeirsborgar
Svo sem kunnugt er, réðu
Frakkar öldum saman yfir Al-
gier, og Algeirsborg ber þess
merki. Hún skiptist raunveru-
lega í tvo, nokkuð aðskilda
hluta, þann franska og þann
arabíska. Frakkar byggðu
þarna faíleg hús hugðust
dveljast þar alla ævi sinnar
daga, en sú varð þó raun á,
að þeir voru þaðan burtrekn-
ir.
Við ókum fyrst í gegnurn
franska hlutann. Franska Al-
geirsborg er einskonar „Snobb
hill“ þeirrar borgar. Skýja-
kljúfar, eða eigum við frekar
að nefna það háhýsi, gnæfa þar
við himin, og allt er snyrtilegt
og ekkert aðfinnsluefni, enda
fór þarna evrópsk þjóð, sem
$kóp sínar línur suður þar í
Afriku. Á eftir okkur ók m.a.s.
Öngstrætin í Arabahverfunum
eru svo þröng, að sæmilega
stór maður getur snert báðar
húshliðarnar með höndunum
samtimis. (Mynd: Þ. H.)
bíll, kyrfilega merktur OMO-
þvottadufti, og okkur fannst
við barasta komin heim. Ætli
það haff svo ekki verið lág-
freyðandi í þokkabót?
Og konurnar hérna eru sam-
ar við sig, hengjandi þvott á
snúrur. Hér ganga konur með
Gamli úlfaldahöfðinginn gladdist við þegar ég þakkaði honum
fyrir á arabisku, og sagði Saha. Moska Múhameðstrúarmanna í
Algeirsborg í baksýn (Mynd: Fr. S.)
blæjur fyrir andlitinu, raunar
einskonar vasaklúta, stundum
voru þeir bróderaðir. Mjög fá
ar konur eru án þessa klúts, en
þó sáum við nokkrar, en þær
virtust eiginlega vera utangátta
þarna.
Ma.rgur kaupir köttinn í
sekknum á brúðkaupsnóttina.
Sá hinn fallegi og skýrj al-
sírski fararstjóri okkar, Laya-
zid Mohamed, sagði okkur
strax frá einkennilegum siðum
suður þar
Karlmenn mega samkvæmt
Kóraninum eiga 4 konur. Ekki
fá þeir þó raunverulega að líta
þær, utan augun og göngulag-
ið, fyrr en þeir hafa gengið
með þeim í eina sæng, þ.e. á
sjálfa brúðkaupsnóttina. Þessar
gyðjur austursins og Barbaríis-
ins eru annars alltaf með blæj
ur fyrir andlitinu.
Venjulega eru það foreldr-
arnir, sem skipa karlmönnum
að ganga að eiga vissa konu.
Andlit kvennanna er hulið, og
það fær enginn að sjá utan
brúðguminn á brúðkaupsnótt-
ina. Okkur var tjáð það á fínu
máli, að þar suður í hinni heitu
Afríkusól, keypti margur kött-
inn í sekknum því að brúð-
kaupsnóttin þar opinberar alla
kosti og galla, og síðan verður
ekki aftur snúið.
Karlarnir sitja á knæpum,
sötra limonað'i og glápa
En ekki gátum við séð betur
en að konur þessar með vasa-
klútana fyrir andlitinu, væru
ánægðar með hlutskipti sitt.
Þær þræla þó dag út og dag
inn og vinna fyrir sína eigin-
menn. spinna, vefa, prjóna og
hekla, hugsa um börn og bú,
meðan maðurinn hangir á knæp
um öllum stundum og starir
hugfanginn á allt kvenkyns,
sem fram hjá gengur, einkan
lega á ferðafólk sem ekki hyl-
ur andlit sitt. Þeir virtust ekk-
ert hafa að gera, annað en að
sötra sitt límonaði, því að Kór
aninn bannar þeim að dreypa á
sterkari drykkjum. Einstaka
sinnum er þeim þó leyft að
dreypa á léttum vínum, en yf-
irleitt er þetta „appélsin og
kók“, og svo barasta sitja þeir
í ró og mag og glápa og glápa
Allah veri sálum þeirra náðug
ur, — að gera sig ánægða með
þvílíkt og annað eins.
Fróðlegt hefði verið að spjalla
við Boumedienne og Ben Bella
Auðvitað vorum við fyrst lát
in skoða rækilega franska hluta
borgarinnar. Þar var allt hvít-
skúrað, Höll Boumedienne
höfuðsmanns var jafnvel gerð
úr hvitari marmara en þeim,
sem þekkist frá Carrara á
Ítalíu. Vafalaust hefur höfuðs-
42 ESBOK MORGUNBLAÐSINS
24. desember 1967