Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1983, Blaðsíða 13

slenzkir ferðamenn f Luxor og Karnak. Frá vinstri: Meðal tignarlegra obeliska í Luxor, í miðju: Einar Pálsson, skólastjóri, við fótstall musterissúlnanna í Karnak,
sést að hún er engin smásmíði styttan af Amon Ra í Karnak — og milli fóta hans er stytta af Faraó.
og tii hægri: Miðað við fólkið
Á fundi fortíðar: Guðmundur Daníelsson fyrir utan musterisdyr guðsins Horusar — og á
myndinni til hægri meðal smádjöfla úr fornöldinni.
beltaljósin aftur. Rödd sagði í hátalara að
nú yrði loft ókyrrt um sinn. Svo reyndist
verða. Merkja mátti sveiflur og dýfur um
stund. Ég vissi hvað valda mundi, þó að
enginn minntist á það: Við vorum uppi yfir
Alpafjöllunum, þar sem sterkir loftstraum-
ar gjósa upp úr djúpum dölum og egghvass-
ir tindar rjúfa ský. Kyrrð komst á aftur
eftir drjúga stund, kannski hálftíma. Air-
bus fló enn á ný mjúklega suður i gegnum
síðkvöldið.
Klukkan ellefu birtust ljósin í Alex-
andríu. Jafnsnemma datt mér í hug, að und-
arlegt væri það, að ekki skyldi enn hafa
verið þýddur á íslensku „Alexandríu-
kvartett" Lawrence Durrell, skáldsögurnar
„Justine", „Balthazar", „Mountolive" og
„Clea“ — eitt besta skáldverk sem ég hef
lesið. Þrjár þær fyrstu gerast samtímis, en
þó að mestu um sama fólkið. Maðurinn, sem
drepinn er í fyrstu bókinni, er einnig drep-
inn í tveimur þeim næstu, sú fjórða er sam-
eiginlegt framhald hinna. Þetta er þrívídd-
arskáldsaga — þrjár hliðár sömu hluta eru
skoðaðar, hvur frá sínu sjónarhorni, síðan
er tímanum bætt aftan við, hann fer aftur
að liða. En hvað ég varð á sínum tíma hrif-
inn af þessari aðferð, ég bjó til mitt eigið
afbrigði af henni, eins og skákmaður — í
„Turninum og teningnum". — Alexandríu-
ljósin eru fljótlega að baki, kvikna fram-
undan Ijós Cairó. Litlu síðar var lent. Kirst-
ine Poulsen frá Tjöruborg beið með hóp-
ferðabíl utan flugstöðvarveggs handa smá-
hópi norðurheimsbúa, sem nú greindust frá
gestamúgnum. Egyptar á ýmsum aldri
ruddust þarna um með ólíkar gerðir af hjól-
börum og vildu óðir og uppvægir fá að aka
töskum út í bílinn, þó að hann væri aðeins í
fárra skrefa fjarlægð. Ég réð ekki við þá og
missti farangurinn í höndur þeirra, frétti
svo eftir á, að ég hefði greitt þeim of háa
þóknun fyrir yfirganginn, látið þá féfletta
mig. Ágætt. Það var ekki umtalsvert. Þeir
komust að minnsta kosti ekki í hálfkvisti
við ríkisstjórnirnar okkar norður á Islandi,
þar sem sami hluturinn hækkar minnst
tvisvar í mánuði, tveir þriðju hlutar hvurr-
ar krónu hafa verið klipptir burt og enginn
veit lengur hvað mikið er haft af honum í
viðskiptum, enda allt verðskyn löngu fyrir
bí. Hvurnig ætti ég þá að vita hvort egypsku
hjólbörukarlarnir hafi féflett mig? — Eitt
er víst: ég lét mér á sama standa og fór upp
í bílinn til Kirstinar frá Tjöruborg til þess
að komast með henni í gististað.
Nú var ekið. Löng fannst mér þessi leið,
um breiðar götur og jafnvel óbyggð svæði.
Liðið var fast að lágnætti, heit og lygn nótt-
in full af framandi þef, líkt og í dýragarði,
lítið hægt að sjá. Á einum stað inni í miðri
borg gekk hópur fólks úr bílnum. Hér var
þá hótelið þessa fólks, 17 hæða hátt. Tveir
smávaxnir hermenn húktu á dyraþrepi með
byssuhólka sína milli hnjánna og dróu ýsur.
Við hin héldum áfram, um langa og breiða
brú yfir Níl, vestur um, komum að lokum á
þann stað sem Jolie Ville nefndist. Þar er
axlarhár gulur múr allt um kring stóran
lystigarð. Við inngönguportið sátu nokkrir
hvítklæddir dátar. Litu sumir upp, aðrir
sváfu eða dottuðu fram á byssurnar. Því tók
ég eftir, að ekki höfðu þeir allir hirt um að
binda skóþvengi sína eða með öðrum orðum
hnýta reimar hermannaklossanna, heldur
létu þær lafa. Mér varð óðara hlýtt til þess-
ara drengja, þegar ég sá hvursu gersneydd-
ir þeir voru hermennskutilburðum.
Jolie ville er hótel gert úr mörgum einnar
hæðar húslengjum og rúmar í senn sex
hundruð gesti. Milli lághýsanna liggja hvit-
ir gangstígar sem greinast í allar áttir og
tengjast aftur margvíslega og hvarvetna
um svæðið eru smáir og stórir reitir vaxnir
hinum fjölbreytilegustu trjám og runnum.
Grætilegt fannst mér næsta morgun þegar
bjart var orðið og ég búinn að klæða mig, að
geta öngvan spurt um heiti tegundanna sem
voru fjölmargar. Alblómguð stóðu mörg af
þessum trjám, einkum hin lægri, eitt skart-
aði gulum blómum, annað fjólubláum, hið
þriðja blóðrauðum. Garðyrkjumenn nokkrir
voru að störfum — að renna vatni úr slöng-
um á jarðveginn, að snyrta og snurfusa lim-
gerðin, sem ýmist voru alblómga eða blóm-
laus. Þá var eitt verk þeirra að gefa hinum
lágvaxnari trjám þá sérstöku lögun sem
þeir kusu: oddspírulaga eða láta þau mynda
kórdyrahvelfd hlið, sem ganga mátti um. að
lokum kom ég þar sem maður stóð við hátt
pálmatré og hjó án afláts þungri öxi í bol
þess eitt fet frá jörðu. Stofninn var að gild-
leika sem vænn símastaur og kolharður.
Manninum vannst verkið seint í hitanum og
dró þó ekki af sér. Þegar höggraufin náði
orðið dýpra en að merg stofnsins, fór hann
að reyna hvort ekki mætti brjóta það með
handafli. Ég fór til og hjálpaði honum. Við
gerðum okkur samtaka og gengum á tréð og
rugguðum því meir og meir, þar til það loks-
ins brast og slengdist niður svo þurr moldin
þyrlaðist upp. „Það var orðinn of stór af því
skugginn," sagði hann, því að ég spurði hví
hann felldi svo fagurt pálmatré. Utan við
múrinn gnæfðu miklu hærri tré, en þar
blessaði lýðurinn sérhvurn skugga. Nálægt
aðalhúsi, þar sem fyrir var komið móttöku-
sal, upplýsingum, lyklavörslu, matsölum,
bar, verslun, banka, pósthirðingu og síma,
voru sundlaugar tvær, önnur djúp og hin
grunn og sólbekkir allt um kring handa
heilsuræktarfólki og þeim sem sækjast eftir
brúnleitum hörundslit. Það er undarleg teg-
und skemmtunar að liggja klukkustundum
saman alsber undir glóandi bjartri hita-
beltissólinni og steikja sjálfan sig lifandi
við hægan eld hennar, þrútinn og rauður um
augnalok, allur kámaður feitum smyrslum.
„Faðir, fyrirgef þeim, því þeir vita ekki
hvað þeir gjöra," verður góðhjörtuðu fólki
eins og mér á að hugsa. Þar með er ekki
sagt, að sjálfur leiti ég skuggans, þvert á
móti, sólskinið er mín sáluhjálp, eins og
eyðimerkurpödduniíar helgu, en ég vil reika
um og skoða eitthvað og falla í stafi. Fink-
urnar, lítið stærri en fiðrildin, fljúga í þétt-
um skýjum frá trjákrónunni hægra megin
til trjákrónunnar vinstra megin eða öfugt.
Ótrúlegt er hvað samsöngur þeirra getur
orðið sterkur. Það er eins og loftið rúmi
varla kliðinn, það skelfur líkt og stríðþan-
inn strengur. Ög hvað sé ég? Máríátlu á
vappi á gangstígnum — íslenska máríátlu!
Hún dillar stélinu og grípur flugu, sem
hættir sér nógu nálægt goggi hennar, skrík-
ir: „Skilaðu kveðju heim. Kem aftur í vor.“
Og er horfin. Litlar eðlur eða salamöndrur,
á lengd við fingur manns, þjóta leifturhratt
um trjáboli og múra, hunangsflugan leikur
að blómi sem sprakk út í nótt. Kryddþef og
rósailmi arabaheimsins slær fyrir vitin,
eim af eðju frá Ánni, móður landsins, úlf-
aldataði og asnaskít.
Um kvöldið er hátíð í bedúínatjaldinu
stðra, sem reist er á flöt inni á milli gesta-
húsanna. Það er þriðjudagur og þess vegna
er hátíð í tjaldinu, þar er efnt til hátíðar á
hvurju þriðjudagskvöldi. Inni í tjaldinu er
hljóðfæraleikur, söngur og dans, utan við
það og allt í kring, eftir þar til gerðum
brautum, geysast bedúínarnir áfram á ar-
abískum hestum sínum bláhvítum að lit.
Þeir eru tunglskinshvítir og gulltygjaðir og
skikkjuklæddir reiðgarparnir líkjast álfa-
kóngum í kvæði: „Hleyptu þeir á fannhvít-
um hestum yfir grund, hornin jóa gullroðnu
blika við lund.“ Þannig komu þeir mér fyrir
sjónir. Þarna voru líka nokkrir öskugráir
úlfaldar til útleigu fyrir gestina. Þeim hafði
verið kennt að gapa upp í loftjð og hlæja
fáránlegum úlfaldahlátrL Þú ert klæddur í
búning eyðimerkurræningja, stígur á bak og
ríður ruggandi í háum söðli hringinn í
kringum glaumtjaldið, þar sem trumban
ymur og tambúrínan kveður við. Pýramíd-
ana ber við loft í landsuðri, í svo sem
þriggja kílómetra fjarlægð, máninn kemur
SJÁ NÆSTU SÍÐU
13