Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1983, Blaðsíða 14

upp handan við þá, hrímfölur og grár, og er
hið eina sem kemur kunnuglega fyrir sjðnir,
því að undarlegt svipmót ber kvöldið hér í
útjaðri Cairóborgar.
Herbergið mitt er þó alvenjulegrar gerð-
ar, með baðklefa, ísskáp, sima, útvarpi og
sjónvarpi — og rúmi sem hæfir tveimur,
enda erum við tvö. Hægt er að setja í gang
lágværa loftkælingarvél, ef hitinn reynist
til óþæginda. Það reynist hann ekki á nótt-
inni. Eyðimörkin er ekki nema steinsnar í
burtu, eftir sólarlag kastar hún brennhita
sínum út í geiminn og hvílir dáin og svöl
undir stjörnunum.
Hér munar litlu að nótt og dagur séu
jafnlöng árið um kring. Sól gengur núna
undir um sexleytið, kannski er þá dagrenn-
ing klukkan sjö. Þetta er víst ekki nákvæmt,
en nærri lagi. í fyrstu dagrenningu er eins
og allir hlutir: blómjurtir, pálmaviðir, hús,
himinn og jörð hafi glatað lit sinum í nótt,
allt virðist mógrátt, eins og að í nánd geisi
moldrok, þar sem jarðvegur rýkur og bland-
ast loftinu. Ég feta mig til dyra og gægist
út. Ályktun mín sýnist rétt: viðir aldin-
garðsins og himinhvolfið uppi yfir bera
moldgráa dánargrímu, eins og heimsendir
hafi orðið meðan ég svaf. Aftur á móti heyr-
ist fjörlegur kliður af málskrafi starfsfólks-
ins, sem komið er til vinnu í eldhúsunum
miklu og þvottahúsunum í nánd, og gang-
stígasóparar beita langskeptum strákústum
sínum hér og þar. Greinilega er gert ráð
fyrir nýjum degi á Jolie Ville. Og það skeður
fyrr en mig varir: Glóbjartur depill brýtur
op á mistursmúrinn í austri, þar sem Hel-
iopolis áður stóð og fuglinn Fönix flaug úr
öskunni. Hvílík umskipti á öllu við sólar-
upprás! Dauðagríman hrynur eins og þurrt
hrúður af ásýnd heimsins og litrófið endur-
fæðist. Dagurinn frá í gær er kominn til
baka og orðinn að deginum í dag. Svöng
stara augu mín upp til pýramidanna. Það er
til þeirra sem ég ætla í dag og að Svinxinum
mikla, sem hefur Ijónsbúk 73 metra langan
og mennskt höfuð með andlit 4,15 metra á
hæð frá höku upp að hársrótum. Öngvan
hug hef ég á að uppgötva neitt. Mitt erindi
er ekki nema eitt: að falla í stafi og vera
orðlaus. Heimsveldi rísa og falla, eins og
öldur á hafinu. Svinxinn mikli og pýra-
mídarnir hafa aftur á móti staðið í 50 aldir,
segja hinir sagnfróðu. Kannski vænti ég
þess að heyra fjaðraþyt eilífðarinnar í
steininum? Annars bar fleira nýstárlegt
fyrir mig þennan fyrsta og annan morgun
sem ég þóttist vra staddur í ríki Amons Ra:
Amon Ra er aftignaður fyrir löngu, Allah
og Múhamed sestir á veldisstól hans.
Skammt utan hótelmúrsins rís úr þröng
döðlupálmanna bænaturn moskunnar. A
mörkum dags og nætur hófu munkar músl-
ema áköll sín og annarlega sönglist, sem
meir líkist kveinstöfum og gráti en melódí-
um okkar norðurheimsbúa. Furðu hátt lét
rómur þeirra í ljósaskiptunum, þegar þeir
endurtóku viðlag sitt æ ofan i æ: Allah úh
akhbar! Allah úh akhbar! (Allah er mikill!
Allah er mikill!) Greindur arabapiltur sem
kunni ensku skrifaði ákallið fyrir mig sam-
kvæmt hljóðfræðilegum framburði með lat-
ínuletri. Feitletruðu hlutar orðanna eru
löng atkvæði og áherslumikil. Um kvöldið
við sólarlag upphófst sama harmakveinið
og stóð mínútum saman, eins og um morg-
uninn. Mér flaug í hug gömul vísa úr aust-
urlöndum í þýðingu Magnúsar Ásgeirsson-
ar:
Ti) þeirra, er fyrir þessum degi sjá,
til þeirra, er nýjum morgni treysta og spá,
frá Myrkvaturni munkur kallar „Fífl!
Þér missið launa bæði nú og þá.“
Svo kvað ómar Khayyám til valdhafa og
framámanna síns tíma. Eftir skáldi þessu
nefna nútíma Egyptar rauðvín sitt, ætlað
vantrúarhundum vesturlanda til drykkjar
með kvöldverðinum. Sjálfir leggja þeir sér
það ekki til munns sem sannir múslemar,
heldur hella því í sár sín — að verja þau fúa.
Eitthvað á þessa leið skynjaði ég tilver-
una hinn fyrsta sólarhring minn í ríki Am-
ons Ra og faróanna. Látum það nægja.
Ferðasögu er ekki lengur hægt að skrá.
Glötuð er hin heilaga einfeldni, og nú hafa
allir verið alls staðar.
14
Mynd: Baltasar.
Guðríður Símonardóttir — Tyrkja-Gudda —
var 19 ára, en samtgift kona í Vestmannaeyjum,
þegar sjóræningjarnir komu þar og rændu og drápu árið 1627
— en höfðu suma á brott með sér,
þar á meðal Guðríði.