Vísir - 18.03.1978, Blaðsíða 5

Laugardagur 18. mars 1978
Úr mvnd George Lucas,
„American Graffiti”. Candy
Clark, Charlie Martin Smith og
Ronny Howard i hlutverkum
John Cassavetes, eins og hann
leit út i sinni eigin mynd „Hus-
bands”.
Peter Falk og Gena Rowlands i
,,Kona undir áhrifum” eftir
Cassav etes.
Jack Nicholson i „The Last De
tail” eftir Hal Ashby.
Martin Sheen i „Badlands" eftir
Terrence Mallick.
Francis Ford Coppola allviga-
legur útlits við upptöku á mynd
sinni „The Rain People”. Shir-
iey Knight dustar af honum
óhreinindin.
Martin Scorsese L'iðbeinir Ro-
bertDe Niro ogCibyll Shepherd
fvrir framan klámbióið i „Taxi
Driver”.
Gene Hackmanborimi upp stiga
i mynd Coppola, „The Conver-
sation”.
Art Carney kynnir Tonto fyrir
Larry Hagman i ntynd \iaz-
urskys
Paul Mazursky með Ellen
Greene i „Xext Stop Greenwich
Village.”
Ilarry og Tonto
þá frá frönskum og itölskum ný-
bygjumönnum er að þeir eiga
fátt sameiginlegt pólitiskt.
Margir fengu sin fyrstu tækifæri
til að leikstýra i B-mynda fram-
leiðslu Roger Cormans
(Coppola, Scorsese og Bogdano-
vich). Coppola byrjaði meira að
segja i klámmyndabisness og
gælir enn við þá hugmynd að
gera pornógrafiska stórmýnd.
Frelsið
Vart er hægt að tala um að
þessir menn séu að fást við ein-
hverja ákveðna hluti sem heild.
beir hafa leikið sér að hefð-
bundnum viðfangsefnum i
bandariskri kvikmyndagerð
vestrum, söngleikjum, grin-
myndum, og löggu og bófahasar
eneinnig farið inná nýjar braut-
ir.
bað sem skilur þá frá for-
tiðinni öðru fremur er listrænt
frelsi þeirra eins og áður hefur
verið minnt á. Altman til dæmis
getur gert eina mynd fyrir
Paramount og þá næstu fyrir
United Artists en báðar eru
fyrst og fremst „Alt-
man-myndir” með handbragði
Altmans, leikurum hans og að-
stoðarfólki.
Aöur fyrr voru leikstjórarnir
á samning hjá stúdióunum,
leikararnir og tæknimennirnir
einnig. bá var ekki óalgengt að
sami leikarinn geröi þrjár eða
fjórar myndir á ári. Svo ef hann
samdi við annað stúdió þá var
allt annað uppá teningnum, nýj-
ar myndir, nýir leikarar ’og
tæknimenn og allt öðruvisi
myndir.'
ekki nema fáir þeirra
samningsbundnir. beir starfa
sjálfstætt og það sem meira er
að stöðugt færist i vöxt að þegar
samningar hafa tekist við kvik-
myndafyrirtæki um gerð
ákveðinnar myndar þá standi
framleiðandinn leikstjórans
megin ef deilumál koma upp —
öfugt við það sem áður var.
Engin- leið er að spá hver
þróunin verður i framtiðinni. En
það er óneitanlega nokkúð
spennandi fyrir okkur Is-
lendinga að fylgjast meö þessu
þvi sem kunnugt er erum við
nánast ameriskt samfélag,
kvikmyndalega séð. Samk\’æmt
nýjustu fregnum er Hollywood
þokkalega stödd fjárhagslega
um þessar mundir og þegar svo
er ástatt og þegar kvikmynda-
gerðarfólkið nj tur æ meira list-
ræns frelsis er óhætt aö gera
harðar kröfur.Og þá er bara að
vona að það standi undir þeim.
—G A
þeim eru tveir frá austur
Evrópu, Laszlo Kovacs og Vil-
mos Zsigmond. beir hafa unnið
með Bogdnovich, Altman,
Rafelson og fleirum og nú siðast
tók Zsigmond hina þekktu mynd
Spielbergs „Close Encounters”.
Haskell Wexler er siðan sá
þriðji, en hann tók t.d. Ameri-
can Graffiti.
Spennandi
Sömu sögu er að segja um
framleiðendurna. Fram að um
1950 voru framleiðendurnir und-
antekningalitið á launum hjá
stóru fyrirtækjunum en nú eru
Leikararnir
Af leikurunum er engin vafi á
að Jack Nicholson er sá sem
mest er áberandi. Fyrir utan að
leika i myndum eins og Easy
Rider, Five Easy Pices, The
Last Detail, Gaukshreiðrið og
fleirum hefur hann einnig
leikstýrt „Head” (með Bob
Rafelson) og „Drive He Said”
og þar að auki fengist við hand-
ritaskrif (The Trip, Ride The
Whirlwind).
Robert De Niro er annar.
Hann kom fyrst fram i mynd
eftir Martin Scorsese „Mean
Streets” og siðan i mörgum
þekktum, The Godfather, Taxi
DriverogNew York, New York
svo einhverjar séu nefndar.
Bæði Nicholson og De Niro
hafa unniði Evrópu undirstjórn
Antonioni og Bertolucci, — og
Ingmar Bergman gerði „The
Touch” meðElliotGould i huga.
Robert Altman og Mazursky
uppgötvuðu Gould og i kringum
Altman er reyndar heil verk-
smiðja af leikurum sem hann
hefúr annað hvort „fundið” eða
„gert upp” ef svo má að orði
komast. Keith Carradine,
Shelley Duvall, Karen Black,
Julie Christie, John Schuck,
Sally Kellerman, LoufseFletch-
er, Donald Sutherland og fleiri.
Ellen Burstyn.Richard Drey-
fuss, Cybill Shepherd og Made-
leine Kahn má einnig nefna og
Cassavetes hefur fengið ieikara
eins og Peter Falk, Lelia
Goldone, Ben Gazzara og siöast
eii ekki sist konu sina Gena
Rowlands til að sýna framúr-
skarandi góðan leik.
Úr ýmsum áttum
Hvað er það sem helst ein-
kennirþessa nýju krafta? Alveg
eins og I „nýju bylgjunni” i
Frakklandi og Italiu þá er þetta
fólk með ákaflega mikla þekk-
ingu á kvikmyndum og sögu
þeirra og einnig hefur það á
bakvið sig tæknimöguleika
langt umfram fyrirrennara
þess.
Ekki þannig að það hafi yfir-
höfuð mikla skólagönguað baki.
Nokkrir (Lucas, Coppola
Scorsese, Milius) luku námi frá
kvikmyndaskólum en aðrir og
þá má sérstaklega geta Bogda-
novich, hófu feril sinn sem
gagnrýnendur. Annar hópur
sem i eru m.a. Altman og
Mazurskybyrjuðuhjá sjónvarpi
og t.d. Howard Zieff kemur úr
augiýsingabransanum.
bað sem kannski helst skilur
Nordsjö lökk og málning
í þósundum lita, blandað
eftir hinu vinsœla
TINTORAMA litakerfi,
sem hefur farið
siaurför um alla Evrópu.
(Nashville) og siðast en ekki
sistRobertTownesemátti hlut i
handritum að Bonny og Clyde
og The Godfather.samdi einn
handritin aö Chinatown og Last
Detail og ásamt Warren Beatty
handritið að Shampoo.
Kvikmy ndatöku-
mennirnir
brir kvikmyndatökumenn eru
e.t.v. meira áberandi en aðrir I
myndum þessara manna. Af
NORDSJO
Grensésvegi 50 — Sími 84950

i!