Vísir - 02.06.1978, Blaðsíða 11

VISIR Föstudagur 2. júni 1978
11
mótmælti að geröin næði fram að
ganga og krafðist málskostnaðar.
Fyrir fógetarétti skýrði sölu-
maðurinn H. frá málavöxtum á
svipaðan hátt og J., og HC, sem
kom fyrir réttinn sem vitni, kvað
gerðarbeiðanda hafa greint rétt
frá um atburði og samt.öl.
I málinu byggði gerðar-
beiðandi J. á því að kaup
hefði stofnast um bifreið
af W gerð/ sem sé tegund-
arkaup. Samningsskylda
fyrirtækisins E., gerðar-
þola hafi til orðið um að
afhenda sér aðra bifreið-
ina af tveim, sem þarna
voru á staðnum er kaupin
gerðust, en þær hafi verið
nákvæmlega eins og gilti
einu hvor yrði fyrir valinu.
Mótbárur gerðarþola i þá
átt að verð hafi ekki verið
fullkomlega ákveðið væru
staðlausir stafir svo og
skipti ekki máli í þessu
sambandi þá fyrirhugaðar
ráðstafanir í peningamál-
um þjóðarinnar. Auglýsing
hafi birst um W. bifreiðar
sama dag og kaupin gerð-
ust og þá með fastákveðnu
verði og kvaðst gerðar-
beiðandi með engu móti
hafa mátt ætla að þar væri
neinn fyrirvari á. Hefði
sölumaðurinn þá vissulega
átt að nefna slíkt á nafn og
þá ekki síður ef ekki væri
búið að leysa bifreiðarnar
úr tolli. Hvorugt hafi hann
gert.
Rök bílasölunnar
Af hálfu gerðarþola, var þvi
mótmælt að nokkur kaupsamn-
ingur hefði tekist. f simtalinu
hefði J. verið tjáð. að hann gæti
fengið keypta slika bifreið ef hann
kæmi strax og staðfesti pöntun
sina og greiddi umsamda útborg-
un. Hann hafi ekki komið fyrr en
eftir kl. 16 og þá hafi verið orðið of
seint að greiða hina umsömdu út-
borgun þar sem bankar voru bún-
ir að loka og um helgina hafi
gengi islenskrar krónu verið
lækkað. Það sé af öllum atvikum
framkomið að ráðagerðir hafi
verið með aðilum um bifreiðar-
kaup, en þeim ekki lokið og ekki
einu sinni svo langt komið að
gerðarbeiðandi geti bent á nokkra
ákveðna bifreið er honum hafi
verið heitin. Það eitt atriði út af
fyrir sig eigi að vera innsetning-
argerð þessari til hindrunar, þar
eð almennt verði bein fógetagerð
að beinast að vissum, einstaklega
tilteknum munum, en verði ekki
beitt um það, sem aðeins sé krafa
um ótiltekinn grip af fleirum en
svari til sömu lysingar. Af þess-
um ástæðum er þvi mótmælt að
umbeðin gerð nái fram að ganga.
Niðurstaða fógeta.
Þessi siðastnefndu rök tók
fógeti til greina þvi aö i niður-
stöðu segir orðrétt: Gerðarbeið-
andi hefur ekki nógsamlega sann-
að að kaup hafi tekist um ákveðna
bifreið. Verður þvi ekki talið fært
að leyfa framgang hinnar um-
beðnu innsetningargerðar”.
Borgarfógeti hefur samt sem
áður talið, að gerðarbeiðandi
hefði nokkuð til sins máls, þar
sem málskostnaður var felldur
niður, þ.e.a.s. hvor aðili varð að
bera sinn málskostnað.
Athugosemd við
„Harðfeiti og
maimeldisfrœði"
Dr. Jón óttar Ragn-
arsson matvælaefna-
fræöingur skrifar:
Agnar Guðnason (upplýsinga-
þjónusta landbúnaðarins) svar-
ar i fýrradag nokkrum atriðum
úr viðtali við mig, sem birtist i
Vfsi þann 16. mai sl. Inntak
þessa viðtals var, að islenskur
landbúnaður muni hagnast á
ráðleggingum um mataræði til
almennings þegarfram i sækir.
Þessu hefur Agnar i engu getað
andmælt og get ég þvi verið
stuttorður.
Grein Agnars f jallar aðallega
um fitu eins og vænta mátti.
Auk þess hefur hann tekið ást-
fóstri við enn eina kenninguna
um hjartasjúkdóma. Nú eru
það hlutföll steinefnanna, sem
skipta sköpum, einkum hlutfall-
ið milli kalks og magniums i
fæðinu. Ef það er of hátt getur
tiðni hjartasjúkdóma aukist
segir Agnar. Honum er sýni-
lega ókunnugt um, ’að þetta
hlutfall er i hærra lagi i fæði
Islendinga. Ef i'ara ætti eftir
þessari óstaðfestu kenningu
gæti þurft að leggja niður
mjólkuriðnað á Islandi þvi
þaðan kemur kalkið fyrst og
fremst.
Agnar telur að innflutningur á
harðfeiti sé um 2400 tonn á ári
meðan ársnevsla á mjólkurfitu
nemur 4000 tonnum. Þvi væri
raðlegraað beina spjótunum að
innfiuttu feitinni. Þetta væri
auðvitað þjóðráð ef rétt væri
farið með staðreyndir. Agnar
veit greinilega ekki að aðeins
um 800 tonn af þeirri fitu. sem
flutt er til iandsins er harðfeiti.
Þessi tvö dæmi eru utan við efn-
ið. en gefa þó lesendum smjör-
þefinn af þeim ..upplýsingum''.
sem Agnar hefur á hraðbergi.
Agnar talar loks um að ráö-
leggingarnar um mataræöi hafi
verið einhæfar. Þær eru þó ekki
einhæfari en svo, að þær ná til
alls nýmetis úr jurta- og dýra-
rikinu, sem Islendingar leggja
sér til munns. Það eru viðbrögð
Agnars og fleiri við einum lið
þessara ráðlegginga ( af fimm ),
sem hafa valdið því að umræður
um manneldismál hér á landi
hafa breyst í fjaðrafok út af fitu-
neyslu. En það er á hans
ábyrgð. Hvað viðkemur mennt-
un minni, en Agnar gerir hana
einnig að umtalsefni, er hún
fyrstogfremst á sviði matvæla-
og næringarefnafræði og hef ég
kosið að kalla mig matvæla-
efnafræðing.
Sá ágreiningur, sem nú er
uppi snertir eingöngu mettaða
fitu (harðfeiti) og ætti ekki að
þurfa að verða til þess að menn
missi sjónar af öðrum mikil-
vægari markmiöum sem allir
eru sammála um. Góður ár-
angur i' manneldismálum Is-
lendinga samfara aukinni og
bættri landbúnaðarframleiöslu
mun aðeins nást með nánu sam-
starfl og skilningi milli mann-
eldisfræðinga annars vegar og
búvisindamanna hins vegar.
Indriði G. Þorsteinsson
skrifar: En fyrst og
fremst verður að tala
við unga fólkið tungu,
sem það skilur — hinu
nýja tungumáli stjórn-
málanna, sem ekki sið-
ur beinist að hinum
smágerðari hlutum
mannlegs samfélags
umhverf is og aðstæðna
en orðræðu um hag-
vöxt og gjaldeyris-
stöðu.
ur liklega seint það iðnaðarviti,
sem margir staöir i Evrópu eru
orðnir. Auðvelt er að hafa mörg
og fögur orð um umhverfisvernd,
og þess vegna má búast við þvi aö
þau endi með þvi aö vera svona
ámóta til umræðu og birkilautir
og reynitré og annað gróðurlegs
efnis var á árunum upp úr alda-
mótunum, þegar ungmennafélög
sins tima risu á legg.
Megasar-músik í stað ætt-
jarðarsöngva
Og fyrst talið hefur borizt að
ungmennafélögum er ekki úr vegi
að gera nokkurn samanburð á ár-
unum i kringum 1920, og þeim
uppákomum i pólitik, sem við er-
um nú að upplifa. Þá eins og nú
kom ungt fólk úr sveitum og i
bæjum, með minni menntun en nú
gerist og dauflegri uppvaxtarár,
og vildi varpa fyrir borð hinu
gamla og hefðbundna pólitiska
tali þeirra tima. Þessi andstaða
ungmennanna við sina samtið var
virkjuð, eða persónugerðist i
nokkrum einstaklingum, sem
voru búnir að mynda hreina
flokksstjórn i landinu árið 1927.
Nú virðist ungt fólk — ný kynslóö
— aftur vera farin af stað af krafti
til að velta af sér hinu gamla tali,
sem er þó ólikt nýtiskulegra en
það, sem stjórnarmyndunarmenn
ársins 1927 leyfðu sér. 1 stað ætt-
jarðarsöngvanna þá er sungið
popp og Megasar-músik, og þar
sem menn gengu rakaðir áður
þykir sómi að skeggi.
Ungmennin i höndunum
á gömlum mönnum
En samanburður i stórum
dráttum nær ekki mikið lengra. 1
stað ættjarðarástar fyrstu ára-
tuga aldarinnar er komin al-
þjóðahyggja og alþjóðleg vinnu-
brögð á hinum pólitiska vett-
vangi. Hin róttæka hreyfing ung-
menna i dag er enn i höndunum á
gömlum mönnum, sem nota hana
til framdráttar gömlum kenning-
um um stéttir, arð og vinnu.
Vegna skorts á viðurkenningu á
þvi að viö lifum breytta tima, hef-
ur helftinni af pólitisku afli i land-
inu láðst að koma til móts við hin
róttækaristefnumiö, þar sem lagt
er mikið upp úr frjálsræði i að-
búnaði, bæöi veraldlegum og and-
legum, og launum og lánakjörum,
sem markast af vissu lifsþæg-
indakapphlaupi. Launajafnréttis-
stefna hefur átt erfitt uppdráttar,
og oftar en hitt eru öll efnahags-
dæmi látin brotna á þeim, sem
lægst hafa launin, og þvi borið við
að svonefndir undirstöðuatvinnu-
vegir þoli ekki meira en þeir
bera.
Aö láta loka sig
inni i vondum málum
Verkalýðsforustan gegnir tvi-
þættu hlutverki. Hún annast hin
pólitisku markmið og berst fyrir
hækkunum launa. Enginn getur
hjálpað henni við pólitisku mark-
miðin, sem meðal annars stefna
að þvi að gera undirstöðuatvinnu-
vegina að rikisfyrirtækjum, og
væri þá hálfnuð leið i dýrðarrikiö,
þar sem öllu launastreði lyki. En
stjörnmálaflokkar geta hins veg- I
ar komið i veg fyrir að láta loka
sig inni i vondum launamálum,
vilji þeir hætta að lúta alfarið
sjónarmiðum hinna fáu og hefja
aðrar viðmiðanir til vegs i efna-
hagsmálum en laun hinna verst
settu. Þaö á hiklaust aö kjósa um
mikinn efnahagsvanda hvenær,
sem hann ber að höndum, og
snertir launakjör fólks i landinu.
Það hefur nefnilega sýnt sig, að
ýmsir kostir, sem fólk býr við,
eins og t.d. næg atvinna, hafa
ekkert að segja þegar launafólk
telur brotið á sér, án þess að það
hafi fengið að segja sitt orö um
vandamálið, m.a. i kosningum.
Að tala tungu/ sem
unga fólkið skilur
Skólastofnanir. rikis og bæjar-
stofnanir, fyrir utan vinnustaði i
iðnaði, fiskverkun og byggingar-
iðnaði, eru fullar af ungu fólki,
sem hefur allt annað mat á hlut-
um, en ungt fólk hafði fvrir 20
árum eða svo. Og þetta unga fólk
er hluti af þjóðfélaginu og veröur
þjóðfélagið allt innan skamms
tima. Það er örðug tilhugsun ef
þetta unga fólk á eftir að kalla
yfir sig öfgastefnur að erlendum
fyrirmyndum, vegna þess að eng-
ir hafi lagt sig eftir að skilja þaö
og þarfir þess af þeim. sem
spruttu upp úr jarðvegi bylting-
arinnar, sem varð i þjóðmálunum
á fyrstu tugum aldarinnar. Þessu
fólki verður að skapa umhverfi og
öryggi. En fyrst og fremst veröur
að tala við það á tungu sem það
skilur — hinu nýja tungumáli
stjórnmálanna, sem ekki siöur
beinist að hinum smágeröari
hlutum mannlegs umhverfis og
aðstæðna en orðræðu um hagvöxt
og gjaldeyrisstöðu. Ennþá bezt
væri, ef stjórnmálaumræðan
kæmist það nálægt einstakling-
um, að hann gæti lagt sitt til mál-
anna i persónulegum viðræðum
við ýmsa þá, sem veldust til for-
ustu hverju §inni, og væri bók- ||
staflega kvaddur til þeirrar við-
ræðu. iGt