Vísir - 04.08.1978, Blaðsíða 2

2
/ZA.
Vísir spyr
í Reykjavík
Hefur þú gaman af
kongulóm?
Þorsteinn Bergsson:
Já, ég kann vel aö meta þær. Þaö
yröi mér sár missir ef þær tækju
upp á þvi aö hverfa meö öllu.
Herdis Arnardóttir:
Ég er dauöhrædd viö þær, og mér
finnst þær mjög ógeöslegar.
Sigriöur Birnir:
Mér er nú svo sem ekkert vel viö
þær en ég leyfi þeim aö vera þeg-
arégséþær. Jú, þaö kemur stöku
sinnum fyrir aö ég drep þær.
Föstudagur 4. ágilst 1978
VÍSíR
„Þaö dugir ekki annaö en aö
vera timanlega I þessu”, sagöi
Þorsteinn Jónsson, ökumaöur
fremsta bilsins I langri bilaröö,
sem beiö þess aö komast um borö
i Vestmannaeyjaferjuna Herjólf
um tvöleytiö I gær. Þorsteinn var
þá búinn aö biöa frá þvi fyrir
klukkan niu um morguninn, eöa i
fimm tima.
Visismenn voru á staönum til
aö fylgjast meö stemningunni
sem rikir meöal þeirra hundruöa
manna sem munu dveljast á
Þjóöhátiö Vestmannaeyja, sem
byrjar i dag. En ófært hefur veriö
meö flugi siöustu daga, þannig aö
straumurinn til Eyja hefur legiö
um Herjólf.
MeöHerjólfifaranefnilega þeir
sem ekki vilja fyrir nokkurnmun
missa af Þjóöhátiö i Eyjum. Og
þeir viröast vera margir eftir þvi
sem okkur skildist i Þorlákshöfn i
gær.
Stór hópur beiö þess aö komast
um borö og i þeim hópi kenndi
margra grasa. Þarna voru eldri
Vestmannaeyingar aö fara aö
heimsækja vini og ættingja,
þarna voru unglingar úr höfuö-
borginni sem aldrei höföu til Eyja
komiö og þarna voru sjóarar i
ævintýraleit.
Veöriö var fremur leiöinlegt,
þokusúld og vonandi aö betur
viörist um helgina.
Viö vippuöum okkur um borö
strax og búiö var aö afferma
skipiö og farþegar frá Eyjum
,,Þær eru fáar þær Þjóöhátiöir I
Vestmannaeyjum sem ég hef ekki
tekiö þátt í allt frá fæöingu”,
sagöi Asi i Bæ. sem hérna sést
totta pipu sina.
Visismynd: JA
voru farnir frá boröi. Þaö ætla
nefnilega ekki allir Vestmanna-
eyingar aö vera á Þjóöhátiö aö
þessu sinni. Um tvö hundruö
manns komu meö skipinu til Þor-
lákshafnar.
I þeimhópivar m.a. Magnús H.
Magnússon, nýkjörinn þingmaö-
ur, sem sagöist ætla að taka á
móti eiginkonu sinni frá útlöndum
einhvernnæstu daga og siðan ætl-
uöu þau aöf.eröast á fastalandinu.
1 þeim hópi sem ætlaöi til Eyja
sáum viö meöal annarra Asa i
Bæ. Hann sagöi þær fáar þjóöhá-
tiðarnar sem hann heföi ekki ver-
ið viöstaddur á frá þvi hann fædd-
ist. „Annars var þetta ekki eins
árviss atburöur i minu ungdæmi
einsognú”, sagöi Asi. „Þaö kom
ekki fjörkippur i þetta fyrr en á
kreppuárunum eins og svo margt
annaö nema atvinnuna”.
Skipstjórinn Lárus Arnason var
á haröa hlaupum um allt skipiö og
sagöist ekkert mega vera aö þvi
aö ræða viö okkur. Hann fylgdist
greinilega vel meö handbrögöum
undirmanna sinna. bæöi aftur i
bilageymslu þar sem veriö var aö
koma fyrir þeim rúmlega 40 bil-
um, sem komust til Eyja og svo
þvi starfsfolki sem var f veiting-
unum sem eru viö landganginn aö
Bjarney Valgeirsdóttir úr Hafnarfiröi og ólöf Steingrfmsdóttir úr
Kópavogi ásamt syni Bjarneyjar Valgeiri Arnasyni. Þær hafa ekki
komið á Þjóöhátiö fyrr, eftir gos.
T'”"" ' ....- ""
ÆXLUNARMÁL SJÁVARFISKA
Jónina Arnardóttir:
Ég er alveg skithrædd viö þær
enda hefur kðnguló einu sinni bit-
iö mig i puttann.
Lilja Grétarsdóttir:
Mér finnst þær bæöi skemmtileg-
ar og sætar. É£ gæti vel hugsaö
mér aö hafaköngulærsem gælu-
dýr, en þvi miöur hef ég ekki aö-
stööu til þess.
Sist skyldi þaö sitja á okkur
isiendingum aö ganga gegn
skynsamlegum kenningum um
friöun sjávarfiska, svo mikiö
eigum viö undir sjávarfangi.
Hitt getur oröiö dálitið hjákát-
legt, þegar friöunin er orðin svo
nákvæm, aö menn geti staöiö I
hárfinni „dispútasiu” út af þvi
hvort tiltekinnþorskur er oröinn
kynþroska eöa ekki. Þorskveiöi-
bann sjávarútvegsráöuneytis-
ins núna er einmitt runniö frá
vísindalegum kenningum um
æxlunarmátt þorsksins, og er
þetta aö veröa einhver mesta
gleðisaga samtimans, allt aö
þvl aö hún jafnist á viö Bocc-
acio.
Um tíma hefur veriö land-
buröuraf fiski, og fiskur veiöist
nú mcira á grunnmiöum en
nokkrusinni fyrr.Fiskveiöibann
getur þvi veriö þarft og gott,
m.a. til aö koma i veg fyrir aö
veiddur fiskur skemmist vegna
þess aö hvergi er hægt aö landa
honum, eöa þá aö þaö veröur aö
landa honum i salt, en saltfiskur
selst nú ekki. En hinar visinda-
legu friöunaraögeröir eru sjö
eöa tiu ára mál, og þá veröur
kannski fundin olia út af Langa-
nesi eöa Krafla farin aö mala
gull. Þaö veröur aldrei nógsam-
lega brýnt fyrir mönnum aö
vera f ramsýnir, en æxlunarmál
þorsksins eru oröin svo flókin,
aö vafamál er hvort nokkurri
Iramsýni veröur þar viö komiö.
Tvö hundruö erlend veiöiskip,
sem skörkuöu dag og nótt á ts-
landsmiöum I áratugi heföu
þegar veriö búin aö eyöileggja
þorskstofninn heföi hann ekki
átt sér einhvers staöar griöland
annars staöar en á togslóöum.
Tvöhundruö erlend skip stóöu i
þvi dag og nótt aö veiöa þorsk-
inn, en þau unnu lika aö því aö
halda honum frá landinu.Nú er
hann kominn ,,heim” af fullum
krafti, vegna þess aö botn-
vörpuveggurinn hefur veriö rof-
inn og leiöin er oröin greiö á
gamlar hrygningarstöðvar.
Meðan yfir stóöu röksemda-
leiöslur viö útlendinga út af
landgrunninu, var sjálfsagt og
rétt aö taka vel hinum „visinda-
legu” skýringum og taka þátt I
þvi aö gráta dauöan þorsk. En
viö fáumst varla lengi til aö
halda þeim gráti áfram, einkum
þegar hann bunkast upp aö
landinu i þvi magni, aö menn
muna ekki annaö eins. Nú segja
hinir fróöu aö sá væni og fallegi
þorskur, sem veiöist, sé þvf
miður ekki oröinn kynþroska,
ogþaö veröiað nota þetta mikla
magn til undaneldis. Þaö var
mikið aö veiöiþjóöin tók sig
loksins til ogfór aö lialda I hönd-
ina á guði.
Ekki skal undirritaöur veröa
fyrstur manna til aö boöa ágæti
ofveiöinnar. En ætli hin sér-
islenska sókn geti veriö þaö
mikil, aö hún skaöi heila fiski-
stofna eöa jafnvel útrými þeim.
Þaö er eins og allar ráöstafanir
miöist nú viö þaö, aö enn séu tvö
hundruð erlend skip aö skarka
dag og nótt á miðunum.
Þvi skal ekki á móti mælt, aö
þaö taki þorskinn sjö ár aö
veröa kynþroska. Þessihægfara
æxlunarþroski hefur stórfelld
áhrif á afkomu landsmanna I
framtiöinni, eigiaö binda sig viö
aö ekki megi veiöa nema átta
ára þorsk og þar yfir. Og hvaö
með alla gömlu hængana. A aö
leyfa þeim aö skarka handónýt-
um í hrygnufansinum út um öll
mið án árangurs? Ætli sé ekki
oröið óhætt aö fara aö höggva
eitthvað i meðalfiskinn, enda
kemur varla til þess aö miöin
veröi þurrkuö upp meö Isienska
flotanum einum.
Eftir la ndhelgisbaráttuna
mætti ætla aö æxlunarmál
sjávarfiska væru svo ofarlega á
baugi meöþjóöinni, aö hún heföi
ekki annað umræöuefni betra.
Samterþaö nú svo, aö einungis
sárafáir menn eyöa tima sinum
og tali i þessi mál á mannfund-
um. Iönaöarforstjóri á borö viö
Kristján Friðriksson gripur enn
til þessara æxiunarmála og
getuleysis þorsksins þegar hann
er að brýna fyrir Framsóknar-
mönnum, að þaö veröi aö efia
Florida-iðnaðinn svo hann geti
tekið við meiri mannafla I fram-
tiðinni. Þorskurinn og undirrit-
aöur mótmæla þessari rök-
semd. Við erum bókstaflega aö
kafna I þorski.
Svarthöföi