Morgunblaðið - 04.10.2001, Blaðsíða 40

UMRÆÐAN
40 FIMMTUDAGUR 4. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Á MORGUN, 5.
október, er alþjóða-
dagur kennara hald-
inn hátíðlegur í átt-
unda sinn.
Alþjóðasamband
kennara hefur í sam-
ráði við UNESCO val-
ið deginum yfirskrift-
ina „Hæfir kennarar –
góður skóli“. Á ensku
hljóðar yfirskrift
dagsins svo: „Quali-
fied Teachers for
Quality Education“.
Alþjóðadagur kenn-
ara er að þessu sinni
haldinn í skugga
hrikalegra árása
hryðjuverkamanna á helstu tákn
fjármála og stjórnsýslu Bandaríkj-
anna og óvissu og hræðslu við af-
leiðingar illvirkisins. Margir óttast
að í kjölfar árásanna og yfirlýsinga
um að fyrsta stríð 21. aldarinnar sé
hafið muni kynþáttahatur og for-
dómar magnast og beinast einkum
gegn múslímum. En hvernig á
skólinn að bregðast við? Hvernig
getur hann stuðlað að því að nem-
endur verði ekki hatrinu og reið-
inni að bráð þegar kallað er á
hefnd fyrir voðaverkin?
Skólinn getur spornað gegn
kynþáttahatri og fordómum
Skólinn sem er einn af horn-
steinum lýðræðis getur spornað
gegn kynþáttahatri og fordómum.
Á honum hvílir sú
skylda að búa nem-
endur undir þátttöku í
lýðræðisþjóðfélagi
sem hafnar öfgum í
garð fólks af ólíku
þjóðerni, lit, trúar-
brögðum o.s.frv.
Í kafla um hlutverk
og markmið grunn-
skóla í almennum
hluta aðalnámskrár
grunnskóla segir að
hann eigi að vinna í
samvinnu við heimilin
að því að búa nem-
endur undir líf og
starf. Þetta sameigin-
lega verkefni heimila
og skóla kalla á náin tengsl, gagn-
kvæmt traust, gagnkvæma upplýs-
ingamiðlun, samábyrgð og sam-
vinnu.
Voðaverkin í Bandaríkjunum
mega ekki verða til þess að ala á
hatri og fordómum í huga barna og
unglinga. Það er sameiginlegt
verkefni foreldra og skóla að
sporna gegn slíkri félagslegri mót-
un.
Aðalritari Alþjóðasambands
kennara sagði í tilefni alþjóðadags
kennara í fyrra að skólastofan
þyrfti að vera samnefnari eða
þverskurður hins fjölþjóðlega sam-
félags þar sem umburðarlyndi er
sýnt í verki og gagnkvæmur skiln-
ingur ríkir á menningarlegum mis-
mun og fjölbreytileika. Þessi orð
eiga ekki síður við nú en fyrir ári.
Enginn fæðist
fullskapaður kennari
Efnt var í fyrsta sinn til al-
þjóðadags kennara að frumkvæði
Alþjóðasambands kennara og
UNESCO árið 1994. Meginmark-
mið með deginum er að vekja at-
hygli á því mikilvæga starfi sem
kennarar gegna um allan heim.
Alþjóðasamband kennara er fjöl-
mennustu kennarasamtök í heimi.
Innan raða þess eru 25 milljónir
kennara í yfir 300 kennarasam-
tökum um allan heim.
Á Alþjóðadegi kennara í ár eru
kennarar og skólastjórnendur á
öllum skólastigum hvattir til þess
að hugsa og ræða sín á milli um
mikilvægi góðrar menntunar, sbr.
kjörorð dagsins: „Hæfir kennarar
– góður skóli“.
Árangur af starfi kennarans
endurspeglast í einstaklingum sem
skólarnir skila frá sér til sam-
félagsins. Árangursríkt skólastarf
byggist á hæfni þeirra í listinni að
túlka og miðla þekkingu og upplýs-
ingum til nemenda, en um leið að
vísa veginn um hvernig nemendur
geta sjálfir aflað sér upplýsinga og
dregið ályktanir af þeim. Þó að
upplag og meðfæddir hæfileikar
kennara skipti miklu máli er það
samt svo að enginn fæðist fullskap-
aður í listgreininni að kenna. Þess
vegna verður samfélagið að leggja
mikla áherslu á menntun og hæfni
kennara.
Útskrifa þarf fleiri
kennara á ári hverju
Til skamms tíma hafa íslenskir
skólar ekki verið samkeppnishæfir
um vinnuafl vegna lágra launa og
hefur fjöldi vel menntaðra og
hæfra kennara leitað á önnur mið,
enda eru þeir eftirsóttir til starfa á
ýmsum sviðum þar sem sérþekking
þeirra og reynsla nýtist vel. Von-
andi eiga bætt laun kennara eftir
að breyta þessu. Í haust hefur
gengið heldur betur en undanfarin
ár að ráða kennara með tilskilin
réttindi til starfa í skólum en leið-
beinendur eru þó enn alltof marg-
ir. Ljóst er að gera þarf sérstakt
átak til að styrkja og efla kenn-
aramenntun á öllum skólastigum
og útskrifa fleiri kennara með full
kennsluréttindi á ári hverju.
Baráttudagur fyrir
bættu kennslustarfi og
betri menntun
Starfandi kennarar, skólastjórn-
endur og námsráðgjafar í leikskól-
um, grunnskólum, framhaldsskól-
um og tónlistarskólum landsins eru
um átta þúsund. Þeir gegna því
mikilvæga hlutverki að búa nýjar
kynslóðir undir lífið og gera þeim
kleift að mæta nýjum kröfum á
nýrri öld sem verður gerólík þeirri
öld sem við höfum nýlega kvatt.
Hæfur kennari þarf að hafa sýn
inn í framtíðina ekki síður en til
fortíðar.
Kennarasamband Íslands hefur
sent öllum leikskólum, grunnskól-
um og framhaldsskólum landsins
bréf í tilefni dagsins þar sem
skólasamfélagið er hvatt til þess að
vekja athygli á alþjóðadegi kenn-
ara og kjörorðum hans. Stefnt er
að því að með tímanum ávinni
hann sér fastan sess í hugum ekki
aðeins kennara, skólastjórnenda og
ráðamanna, heldur einnig foreldra
og alls almennings, sem baráttu-
dagur fyrir stöðugt bættu kennslu-
starfi á öllum skólastigum og betri
menntun í landinu.
Fagmennska kennara stöðugt
til endurskoðunar
Fagmennska kennara og stjórn-
enda skóla verður ávallt að vera til
endurskoðunar vegna sífelldra
breytinga á þekkingu og kröfum
um nám, kennslu og skólastarf.
Eins og aðrir sérfræðingar verða
kennarar að viðhalda menntun
sinni og endurskoða starfsaðferðir
sínar og vinnulag alla starfsævina.
Í skólamálastefnu Kennarasam-
bands Íslands sem samþykkt var á
stofnþingi þess haustið 1999 segir
að fagmennska kennara og skóla-
stjórnenda felist í því að eiga frum-
kvæði að tengingu þekkingarfræði
kennslugreinarinnar og uppeldis-
og kennslufræði. Kennarar bera
ábyrgð á undirbúningi, fram-
kvæmd og mati á skólastarfi. Á öll-
um þessum starfssviðum eru
skyldur kennara við skjólstæðinga
sína æðri öðrum skyldum starfsins.
Í skólamálastefnu Kennarasam-
bandsins er lögð áhersla á að
skapa þurfi skilyrði í skólum fyrir
faglega umræðu, stefnumótun,
sjálfsmat og þróunarstarf. Þetta
eru nokkur þeirra atriða sem
ástæða er til að hvetja kennara og
annað skólafólk til að hugleiða og
ræða á alþjóðadegi kennara 2001.
Hæfir kennarar – góður skóli
Helgi E.
Helgason
Kennarar
Þó að upplag og
meðfæddir hæfileikar
kennara skipti miklu
máli er það samt svo,
segir Helgi E. Helga-
son, að enginn fæðist
fullskapaður í listgrein-
inni að kenna.
Höfundur er upplýsinga-
og kynningarfulltrúi Kenn-
arasambands Íslands.
MEÐGÖNGUFATNAÐUR
fyrir mömmu
og allt fyrir litla krílið
Þumalína, Pósthússtr. 13, s. 551 2136
Ódýr eðalvagn óskast!
Draumur margra sem kaupa sér
bíl er að eignast Rolls á verði
notaðrar Toyotu. Bíl sem eyðir
engu, er jafngóður í fjallaferðir
og bæjarsnatt og stækkar með
fjölskyldunni. Ef viðkomandi á
fyrirtæki þarf bíllinn að stækka
með því, geta flutt allt starfsfólk
og allar vörur og ekki má neitt
tapast af akstureiginleikunum.
Öryggið þarf að vera eins og best
verður á kosið og útlitið á að falla
að ímyndinni.
Svona bílar virðast ekki vera á
hverju strái. Dapurlegt að bíla-
framleiðendur skuli ekki halda í
við tölvuþróunina, því ef svo væri
þá værum við öll á Rollsum fyrir
nánast ekki neitt, með innbyggð-
an bifvélavirkja undir húddinu ef
eitthvað bregður útaf. Já, og
breytingarnar á nýjustu árgerð-
inni kæmu í tölvupósti og upp-
færðust þegar þess er óskað.
Með Stólpa fyrir Windows
er von
Það er heldur ólíklegt að við
rekumst á umræddan bíl á
bílasölum bæjarins, en við getum
fundið FORRIT sem uppfyllir
flest þessi skilyrði. Það er í senn
öruggt og auðkeyranlegt, auk
þess sem það stækkar eftir þörf-
um hvers og eins.
Stólpi fyrir Windows er íslenskur
viðskiptahugbúnaður. Með nú-
tímatækni í tölvubúnaði og hug-
búnaðargerð er Stólpinn "hug-
búnaðar-Rolls" fyrir einn eða eitt-
þúsund notendur. Með sæti fyrir
þá sem það vilja og stæði fyrir
hina. Sem sagt, kerfi sem aðlagar
sig aðstæðum hvers og eins á
verði sem aðlagar sig að stærð
fyrirtækja og notkunarþörf.
Alhliða bókhaldskerfi, launa-
kerfi, lagerkerfi, sölukerfi, inn-
heimtukerfi, tilboðakerfi, vefver-
slun, tollakerfi, pantana- og
útflutningskerfi. Þetta allt eða
eitt af þessu, allt eftir því sem
aðstæður kalla á.
Stólpi, eðalvagn sem vex með fjölskyldunni og fyrirtækinu
Auglýsing
Verkbókhaldið er létt verk
Guðmundur Pálmason ehf. nýtir
sér einnig Stólpa. Sama kerfið en
með takmarkaðan færslufjölda
enda starfsmenn aðeins 5 að jafn-
aði.
Guðmundur segir: "Það hefur
verið meiriháttar að hafa þetta
kerfi. Alveg skothelt. Það er ein-
falt í notkun og fljótvirkt og
kemur þannig upp sett að við
getum bjargað okkur um alla
hluti. Við notum verkbókhaldið
mikið og það hefur ómetanlegt
gildi fyrir okkur sem getum þurft
að gera grein fyrir tilteknum
verkum hvenær sem er. Hvað var
gert, hvenær, hvernig, hvað það
kostaði okkur og hvað það kostaði
kúnnann. Ekki má heldur gleyma
hvað það auðveldar allt utan-
umhald t.d. að reikningsfæra
ýmsa hluti smáa og stóra sem
notaðir eru í tiltekin verk."
Ánægð með
„launin“
Eykt er eitt þeirra fyrirtækja sem
nota Stólpa fyrir launabókhaldið.
Starfsmannafjöldi er á milli 120
og 170, breytilegur eftir árstímum
og stór hluti starfsmanna vinnur í
uppmælingu. Margvíslegir vinnu-
samningar og launatímabil eru í
notkun hverju sinni. Þannig eru
viku-, hálfsmánaðar- og mánaðar-
laun greidd, að ekki sé talað um
fyrirframgreiðslur sem teknar eru
til baka eftir samkomulagi við
hvern og einn, auk þess sem
bónusar flækja enn málið.
Áslaug Hansen sér um launa-
bókhaldið hjá Eykt: "Kerfið er
mjög þægilegt og býður upp á
endalausa möguleika. Ég get t.d.
flakkað á milli kerfa og sinnt
málum sem upp koma án þess að
hætta vinnslu í launakerfinu. Svo
spara ég ómældan tíma og pappír
með því að senda launagreiðslur á
bankareikninga og skilagreinar til
tollstjóra á rafrænan hátt beint úr
kerfinu. Við vorum áður með
Stólpa fyrir DOS, en þetta nýja er
allt annað líf, því það er allt svo
lipurt," segir Áslaug.
Þess má geta að Áslaug getur líka
nælt sér í stig hjá samstarfsfólk-
inu með því að muna eftir
afmælum þeirra allra, starfsald-
urshækkunum og öðru því sem
hún kýs að láta kerfið minna sig á.
Útlit
og innlit
Kerfið er skrifað með útlit Office
frá Microsoft í huga, en það er
einn mest notaði skrifstofuhug-
búnaður heims í dag. Því koma
vinnsluaðferðirnar kunnuglega
fyrir sjónir frá forritum eins og
Word og Excel. Kerfisþróun ehf.
hefur hannað og skrifað kerfið og
15 ára reynsla af gerð viðskipta-
hugbúnaðar skilar sér vel til
viðskiptavina í Stólpa, enda nýta
sér nú þegar rúmlega 1500 aðilar
á öllum sviðum atvinnulífsins
kerfið með frábærum árangri.
Ef þú hefur áhuga á að kynnast
þessum „bókhalds-Rolls“ frekar,
þá er upplagt að kíkja á netið
www.stolpi.is eða líta inn hjá
Kerfisþróun að Fákafeni 11.
Auglýsing
SKRI INNURff