Vísir - 01.12.1979, Blaðsíða 6

I Laugardagur 1. desember 1979
V'# / <
6
Hvernig fara kosningarnar í Keykjavík:
Ellert, Ólafur Ragnar og Jóhanna í uppbótarsæti
sæti er nú brotin og i stað Svövu
þar er ólafur Ragnar Grimsson.
1 fyrsta sæti er svo Svavar
Gestsson áfram.
f þessari kosningabaráttu
hefur Alþýöubandalagiö ein-
beitt sér aö þvi að rifa niöur
stefnu Sjálfstæðisflokksins.
Þeir hafa einnig lagt áherslu á
að þeir hafi lagt sig fram viö aö
verja lifskjör fólks i rikisstjórn-
inni. En þeir hafa hins vegar
ekki i sama mæli lagt fram
ákveöna stefnú hvernig eigi aö
vinna bug á þeim efnahags-
erfiðleikum sem hrjá landiö en
um það snúast þessar kosning-
ar.
Það er likíegt að þeir fái eitt-
hvað innan við 20% atkvæða i
kosningunum og missi þá fylgis-
aukningu sem þeir fengu i
siðustu kosningum.
Leynivopnið
Framboð Framsóknarflokks-
ins i Reykjavik byggist ein-
vörðungu upp á einum manni,
Ólafi Jóhannessyni fyrrverandi
forsætisráðherra. Ólafur hefur
alla tiö verið i framboði i
Norðurlandskjördæmi vestra og
hafði ákveðiö að hætta þing-
mennsku.
Honum er nú teflt fram sem
leynivopni Framsóknarflokks-
ins i Reykjavik. Framsóknar-
flokkurinn kom best frá siðustu
vinstri stjórn og hélt sig i hæfi-
legri fjarlægö frá misklið Al-
þýðuflokksins og Alþýðubanda-
lagsins. Samkvæmt skoðana-
könnunum er Ólafur Jóhannes-
son einn vinsælasti stjórnmála-
maður á Islandi.
Fyrst eftir aö framboð flokks-
ins var ákveöiö i Reykjavik
virtist sem Framsóknar-
flokkurinn ætti miklu fylgi að
fagna.
Heldur hefur dregið úr þeirri
sókn siðustu daga og hafa ýmis
ummæli Ólafs orkað tvimælis,
og hafa margir lagt þau út sem
ofmetnað.
Hann hefur tekið liklega i að
bjóða sig fram við forsetakjör á
næsta ári og ef svo fer tekur
Guðmundur G. Þórarinsson viö
sæti hans á þingi.
Margir sjá ofsjónum • yfir
frama Guðmundar innan
flokksins og vafasamt er að
honum takist að ná þeirri lýö-
hylli og samstöðu innan flokks-
ins sem nauösynleg er fyrir
fyrsta mann á lista flokksins I
Reykjavik.
Framsóknarflokkurinn galt
algjört afhroð i siöustu kosning-
um. Honum tekst að rétta veru-
lega við nú en þó ná þeir ekki
sinu fyrra fylgi.
Nýju mennirnir
Sigur Alþýðuflokksins i
Reykjavik i siðustu kosningum
var stórglæsilegur. Viö fáa
stjórnmálamenn hafa verið
bundnar jafn miklar vonir.
Þetta voru nýir menn sem
boðuðu nýjar aðferðir.
Þegar þessar staðreyndir eru
Þrjú atriði ráða eflaust mestu um hvernig kjós-
endur greiða atkvæði: Trygglyndi við flokk sinn,
frammistaða siðustu rikisstjórnar og hvernig
einstökum flokkum tekst til i kosningabaráttunni.
í Reykjavik er miklu meira lausafylgi og
hreyfingar milli flokka en i öðrum kjördæmum
þannig að tvö siðastnefndu atriðin koma þar
einkum til greina.
Þó nauðsynlegt sé fyrir stjórnmálaflokka að
leggja fram eitthvert plagg um hvað þeir ætli að
gera fái þeir traust kjósenda ræður slikt engum
úrslitum.
Hætt er við þvi að það setji svip sinn á þessar
kosningar hve margir skili auðu eða mæti alls
ekki á kjörstað. Yfirleitt rikir óánægja hjá fólki
með stjórnmálamenn og það á erfitt með að gera
upp hug sinn.
Úrslit siðustu alþingiskosninga i Reykjavik
1974 1978
atkv. % atkv. %
Alþýöuflokkur 4071 8,5 11159 22,6
Framsóknarflokkur 8014 16,7 4116 8,3
Sjálfstæöisflokkur 24023 50,1 19515 39,5
Alþýöubandaiag 9874 20,6 12016 24,4
Samtökin 1650 3,4 1940 3,9
Aðrir 337 0,7 596 1.3
Þrátt fyrir þetta hefur litið
borið á ósamstöðunni i
kosningabaráttunni og and-
stæðingar flokksins litið reynt
að koma höggi á þennan veika
blett Sjálfstæðisflokksins.
Sjálfstæöismönnum hefur
tekist að beina allri stjórnmála-
umræðu um stefnumörkun sina
fyrir þessar kosningar sem þeir
nefna „leiftursókn gegn verð-
bólgu”. í fyrstu virtist sem
vopnið hefði snúist i höndum
þeirra og lá við að Þjóöviljinn
hefði stöðvað leiftursóknina
strax á fyrsta degi.
Einnig var það neikvætt fyrir
flokkinn hve illa þeim tókst að
koma þessari stefnu til skila i
flokkakynningu i sjónvarpi.
Þetta hefur breyst siðustu
daga og Sjálfstæðisflokkurinn
virðist ekki ætla aö veröa jafn
seinheppinn og leit út i fyrstu.
Fylgi Sjálfstæðisflokksins
hefur rokkað frá um 40% upp i
um 50% i siðustu alþingis-
kosningum. Minnst varð það i
kosningunum i fyrra 39,5% og
mest 50,7% i kosningunum 1963.
Óhætt er að gera ráð fyrir þvi að
þeir fái yfir 50% atkvæða i þess-
um kosningum.
Alþýðubandalagið inn-
an við 20%
Fylgi Alþýðubandalagsins i
Reykjavik hefur mestan stöðug-
leika. Vegna þátttöku þeirra i
rikisstjórn má búast við þvi að
þeir tapi allnokkru en þó minna
en Alþýðuflokkurinn.
Þeir treysta nú meira á stefnu
flokksins en vinsældir einstakra
frambjóðenda. Eðvarð Sigurðs-
son og Svava Jakobsdóttir eru
ekki lengur i efstu sætum. Eö-
varð Sigurðsson haföi persónu-
fylgi sem náði langt út fyrir
raöir flokksins.
Guðmundur J. Guðmundsson
sem tók við af Eðvarði i ööru
sæti fær einnig nokkur atkvæöi
út á andlitið en hann er miklu
umdeildari maður innan flokks-
ins en fyrirrennari hans i verka-
lýðssætinu.
Sú hefð að hafa konu i þriðja
athugaðar veröur að hafa i huga
að margir þeirra sem kusu Al-
þýðuflokkinn siðast voru
óánægðir sjálfstæðismenn sem
án efa munu flestir kjósa Sjálf-
stæðisflokkinn að þessu sinni.
Þegar af þeirri ástæðu er
fyrirsjáanlegt að Alþýðu-
flokkurinn fær allmiklu færri at-
kvæði nú en siöast. Eftir stendur
sá hópur nýrra kjósenda Al-
þýðuflokksins sem veltir fyrir
sér þeirri spurningu hvort
flokkurinn hafi staðið viö sin
fyrirheit. Ómögulegter að segja
fyrir um að hvaða niðurstöðu
þetta fólk kemst.
A vissan hátt hefur þing-
mönnum Alþýðuflokksins tekist
að halda þeirri imynd að þeir
séu öðrum stjórnmálamönnum
heiðarlegri og hreinskilnari.
Þá hefur ráðherrum Alþýðu-
flokksins i minnihlutastjórninni
tekist að beina athyglinni að
sér.
En flokkurinn hefur greini-
lega ofmetið stöðu sina i
Reykjavik. Allt kapp hefur
veriö lagt á að kynna Jón Bald-
vin Hannibalsson sem er i fjórða
sæti á lista flokksins i þeirri von
að hann fái uppbótarþingsæti.
Benedikt Gröndal formaður
flokksins hefur veriö litt áber-
andi i þessari kosningabaráttu
en hann og Vilmundur Gylfason
verða þó þeir einu sem ná kjöri
á lista Alþýöuflokksins.
Það hefði verið sterkara
bragö hjá þeim að auglýsa Jó-
stjórnarslitin mestu áhrifin á
úrslit kosninganna.
Megin-spurningin virðist vera
hvert þeirra þriggja Ragnhildar
Helgadóttur, Ólafs Ragnars
Grimssonar eða Guðmundar G.
Þórarinssonar verði 12. þing-
maður Reykvikinga. Baráttan
standi sem sagt á milli 7. manns
á lista Sjálfstæðisflokksins, 3.
manns á lista Alþýðubandalags-
ins og 2. manns á lista Fram-
sóknarflokksins.
Eftir öllum sólarmerkjum að
dæma mun Ragnhildur sigra
örugglega i þessari baráttu
Leiftursóknin fór hægt
af stað
Sjálfstæðisflokknum
auðnaðist ekki að gripa þann
blásandi byr sem hann fékk við
stjórnarslitin. Þvi réö fyrst og
fremst að forysta flokksins er
ekki nógu sterk og samstöðu-
leysi helstu áhrifamanna
flokksins.
flokkurinn fái 7000 atkvæði Al-
þýðubandalagiö 10500 atkvæöi
og Sjálfstæðisflokkurinn 24500
atkvæði verða þau öll þrjú, Guð-
mundur, Ólafur Ragnar og
Ragnhildur jöfn meö 3500 at-
kvæöi á bak við sig.
En liklegt er að Sjálfstæðis-
flokkurinn fái talsvert fleiri at-
,kvæði og Framsókn og Alþýöu-
bandalag nokkru minna.
Ef um 51 þúsund greiða at-
kvæði eru likleg kosningaúrslit
þannig:
Alþýðufl.
Framsókn
Sjálfst.fl.
Alþýðubl.
Aðrir
Samkvæmt
7905 (15,5%)
6834 (13,4%)
26010 (51,0%)
9945 (19,5%)
306 ( 0,6%)
þessu verður
Ragnhildur Helgadóttir 12.
þingmaður Reykvikinga með
3715 atkvæði á bak við sig. Næst
kemur 2. maður Framsóknar-
flokksins Guðmundur G.
Þórarinsson með 3417 atkvæöi.
Ellert B. Schram 8. maður á
lista Sjálfstæðisflokksins, Jó-
hanna Sigurðardóttir og ólafur
Ragnar Grimsson verða eftir
þessu að dæma uppbótarþing-
menn. —KS
Hreyfanleiki kjósenda milli
flokka i Reykjavik gerir öllum
mjög erfitt fyrir að spá um úr-
slitin. Kosningabaráttan hefur
alla tiö verið háð með öðrum
hætti þar en i öðrum kjördæm-
um landsins. Einnig hefur hún
færst meira af opinberum vett-
vangi yfir á vinnustaði en Al-
þýðuflokkurinn ruddi þeirri að-
ferð braut fyrir siðustu kosning-
ar.
En hvað sem allri kosninga-
baráttu liöur hefur hin almenna
hægri sveifla sem kom við
hönnu Siguröardóttur i þriðja
sæti meira upp.
Samtökin bjóða að þessu sinni
ekki fram en þau fengu um 1900
atkvæði i Reykjavik siöast. Lik-
legt er að þetta fylgi dreifist á
vinstri flokkana þrjá.
7-2-2-1
Ragnhildur Helgadóttir Ólafur Ragnar Grimsson
Jóhanna Siguröardóttir
Ellert B. Schram
Guðmundur G. Þórarinsson
Raonhildur örugg