Morgunblaðið - 17.04.2002, Qupperneq 22

ERLENT
22 MIÐVIKUDAGUR 17. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
„STUNDUM finnst mér eins og
ég sé frá öðrum hnetti. Hvað svo
sem þessir stjórnmálamenn eru að
tala um þá tala þeir ekki sama mál
og ég,“ sagði Nils Hure, 31 árs
arkitekt í París, um viðhorf sitt til
baráttunnar vegna komandi for-
setakosninga í Frakklandi. Fyrri
umferð kosninganna fer fram á
sunnudaginn.
Niðurstöður skoðanakannana
benda til að kjósendur muni láta til
leiðast og veita núverandi leiðtog-
um landsins brautargengi til seinni
umferðar. En kjósendur eru
áhugalausir og óánægðir. Sitjandi
forseti, íhaldsmaðurinn Jacques
Chirac, og keppinautur hans, sós-
íalistinn Lionel Jospin, sem nú er
forsætisráðherra, munu að öllum
líkindum fá um 20% atkvæða hvor
um sig, og þannig vinna sér rétt til
framboðs í seinni umferðinni, sem
fram fer hálfum mánuði eftir
fyrstu umferðina.
Þau sextíu prósent atkvæða sem
eftir eru munu falla hinum 14
frambjóðendunum í skaut – allt frá
vinstrisinnuðum byltingarsinna til
hægri þjóðernisöfgamanns – en
kannanir sína að þessir frambjóð-
endur eiga enga möguleika á að
komast í seinni umferð kosning-
anna.
Uppreisn gegn
stjórnmálastéttinni
Áhugaleysi kjósenda á Chirac
og Jospin, sem hafa setið við völd í
Frakklandi undanfarin fimm ár,
má, að því er álitsgjafar segja,
rekja til uppreisnaranda gegn ráð-
andi stjórnmálastéttum, og þess,
að í kosningabaráttunni hafi lítið
verið minnst á þau vandamál sem
séu mest knýjandi í Frakklandi
um þessar mundir.
Chirac og Jospin öttu kappi í
síðustu forsetakosningum 1995, og
síðan þingkosningar fóru fram
1997 hafa þeir farið saman með
völdin í Frakklandi, samkvæmt
stjórnarskrárbundnu fyrirkomu-
lagi er kallast „sambúð“. Báðir eru
á sjötugsaldri og báðir hafa langa
reynslu af stjórnmálastarfi. Og
báðir eru afsprengi úrvalshóps
stjórnunarstéttarinnar. Sem ráða-
menn hafa þeir báðir leitað inn á
miðjuna. Í augum margra kjós-
enda eru þeir „bonnet blanc, blanc
bonnet“ – hattur hvítur og hvítur
hattur – með öðrum orðum, alveg
nákvæmlega eins.
Jospin nýtur virðingar fyrir
hreinskilni sína og iðjusemi – sem
margir segja mega rekja til þess,
að hann ólst upp í mótmælendatrú
– en þurrleg lyndiseinkunn hans
og menntamannslegar aðferðir
hans í stjórnmálum hafa gert hann
að fremur daufum forsetafram-
bjóðanda.
Chirac er talinn hlýlegur og
hafa hæfileika til að höfða til til-
finninga áheyrenda sinna. En orð-
spor hans hefur beðið hnekki
vegna fjölda fjármála- og kosn-
ingahneykslismála er hann var
borgarstjóri í París. Hann nýtur
sérstaklega lítils fylgis meðal ungs
fólks.
Samkvæmt skoðanakönnunum
mun hvor um sig fá um fimmtíu af
hundraði atkvæða í seinni umferð
kosninganna, en þó virðist Chirac
vera sjónarmun á undan. Verkefni
beggja í fyrri umferðinni er fyrst
og fremst það, að komast hjá því
að hefja seinni umferðina með
stórkostlegt tap í farteskinu. Slíkt
myndi draga stórlega úr mögu-
leika hvors heldur um sig til að
stilla sér upp sem hinn mikli „ras-
sembleur“ – sá sem sameinar.
Trotskíistar og veiðimenn
En skoðanakannanir sýna líka,
að stuðningur við bæði Chirac og
Jospin hefur minnkað síðan kosn-
ingabaráttan hófst formlega. Regl-
ur um sanngjarna fjölmiðlun hafa
gert frambjóðendum er minna
fylgis njóta kleift að vekja á sér at-
hygli.
Einn af þremur trotskíistum, er
bjóða sig fram, Olivier Besancenot,
27 ára póstburðarmaður, hefur
aukið fylgi sitt í um 2,5%, og
greinilegt að hann þykir ekki síst
eftirsóknarverður vegna þess hve
hann er ungur að árum. Ennfrem-
ur hefur Jean Saint-Josse, sem
berst fyrir réttindum veiðimanna,
aukið fylgi sitt í um fjögur prósent.
Alls á Jospin í höggi við sjö
frambjóðendur á vinstri vængnum
– þar á meðal trotskíistann Arlette
Laguiller, sem samkvæmt nýjustu
könnunum fær um sjö prósent at-
kvæða, kommúnistann Robert
Hue, græningjann Noel Mamere
og fyrrverandi innanríkisráðherra,
Jean-Pierre Chevenement, sem
líklega fær um 8,5% atkvæða í
fyrri umferðinni.
Á hægri vængnum etur Chirac
kappi við sex frambjóðendur – og
fer þar fremstur hægri öfgamað-
urinn Jean-Marie Le Pen – sem fá
líklega um 26% atkvæða á sunnu-
daginn. Le Pen er spáð rúmum tíu
prósentum, og hefur hann sjálfur
spáð því að hann muni komast í
seinni umferðina. Veiðimanninum
Saint-Josse er erfitt að skipa í
fylkingu.
Það sem ræður svo úrslitum
þegar kemur að seinni umferðinni
er hvernig þessi 60 prósent áhuga-
lítilla og óánægðra kjósenda
ákveða að verja atkvæðum sínum.
Kjósendur sýna lítinn áhuga
Lokasprettur fyrri lotu kosninga-
baráttunnar í Frakklandi hafinn
AP
Veggspjald með mynd af Chirac límt upp í Strassborg. Eitt fyrirtæki
sér um öll kosningaveggspjöld í Frakklandi fyrir kosningarnar.
París. AFP, AP.
’ Hvað svo semþessir stjórnmála-
menn eru að tala
um þá tala þeir ekki
sama mál og ég ‘
SVEINN Rúnar Hauksson og Við-
ar Þorsteinsson, í félaginu Ísland-
Palestína, voru stöðvaðir af ísr-
aelska hernum þegar þeir reyndu
að komast inn í flóttamannabúð-
irnar í Jenín á Vesturbakkanum í
gær. Þeir voru í samfloti með
sendinefnd frá Ítalíu og segir
Sveinn Rúnar að herdeild á fimm
skriðdrekum hafi veitt þeim fyr-
irsát.
Sveinn Rúnar segir að ísraelskir
hermenn hafi stöðvað hópinn um
20 km frá Jenín. Þegar Morgun-
blaðið ræddi við hann var búið að
sleppa fólkinu og var það að reyna
að komast aftur til Jerúsalem.
Markmiðið að koma nauðsynj-
um inn í flóttamannabúðirnar
Í skólabyggingu í þorpinu Tayb-
ah, þar sem hópurinn kom við áður
en herinn stöðvaði hann, dvaldi
fjöldi karlmanna sem hafði flúið
frá flóttamannabúðunum. Sveinn
Rúnar, sem er læknir, segir að
flestir hafi þeir verið vel á sig
komnir líkamlega. Enginn læknir
var í skólanum og var Sveinn beð-
inn að skoða mann sem hafði
meiðst illa á fæti þegar hann var á
flótta undan hersveitum daginn
áður.
„Markmiðið með ferðinni í dag
var að komast inn í flóttamanna-
búðirnar með lyf, vatn og einhvern
matarbita. Við höfum heyrt fréttir
um að enn sé verið að hindra
flutning á þessum nauðsynjum til
fólksins í rústunum í flóttamanna-
búðunum í Jenín,“ segir Sveinn
Rúnar. Hann segir að breska rík-
issjónvarpið, BBC, hafi tekið viðtal
við hann og bandaríska konu úr
hópnum. „Herinn hefur hindrað að
birgðirnar sem við vorum búin að
koma til Jenín-borgar á laugardag
færu inn í búðirnar. Við heyrðum
frá fólki sem slapp þarna inn í gær
[fyrradag] að fólk geti ekki sótt lík
og sært fólk sem sé enn á lífi geti
legið þarna enn þá. Nályktin sé
orðin hreint ógurleg,“ segir Sveinn
Rúnar.
Á sunnudag og mánudag voru
Sveinn Rúnar og Viðar í Ramallah.
Þeir hjálpuðu til við að koma mat
og nauðsynjum til fólks á sjúkra-
bifreið á vegum palestínsku lækn-
ishjálparsamtakanna og skoðaði
Sveinn Rúnar m.a. aðstöðuna á
sjúkrahúsinu og slysadeildinni á
Ramallah.
Hann segir það skipta miklu
máli að útlenskir sjálfboðaliðar séu
í sjúkrabílunum með palestínsku
hjálparfólki. Hann tekur dæmi um
þrjú palestínsk ungmenni sem
voru í einum sjúkrabílnum og voru
stöðvuð af hernum. Einum þeirra
var skipað að fara úr fötunum hon-
um til niðurlægingar. Þegar hann
var kominn úr öllu nema nærbux-
unum beindu hermennirnir byssu-
hlaupinu að þeim og skipuðu hon-
um að fara úr þeim líka.
„Það sem er sláandi við að vera í
Ramallah er eyðileggingin. Bóka-
safnið, allt er eyðilagt sem snertir
menningu og innviði samfélagsins.
Malbikið er rifið upp, göturnar eru
grafnar í sundur svo fólk komist
ekki leiðar sinnar. Það er svo mikil
villimennska sem einkennir þetta
stríð,“ segir Sveinn Rúnar.
„Eyðilegging-
in í Ramallah
er sláandi“
Félagar í Ísland-Palestína stöðvaðir
þegar þeir reyndu að komast inn í
flóttamannabúðirnar í Jenín
Reuters
Palestínsk kona rífst við einn ísraelsku hermannanna í flóttamannabúðunum í Jenín á Vesturbakkanum í gær.
SÖLUHÆSTA dagblað Bretlands,
Sun, hvatti Karl krónprins til að
kvænast ástkonu sinni, Camillu
Parker Bowles, í forystugrein á for-
síðu blaðsins í gær, viku eftir útför
Elísabetar drottningarmóður.
„Giftist!“ var fyrirsögn for-
ystugreinarinnar og blaðið sagði að
prinsinn fengi „fullkomið kvonfang“
ef hann bæri upp bónorð sitt við
Parker Bowles þar sem þau hefðu
verið „ástfangin í aldarfjórðung“.
„Bretland hefur breyst eftir
hörmulegan dauða Díönu prins-
essu,“ bætti blaðið við og sagði að
breyting hefði orðið á afstöðu al-
mennings til þess hvort Karl ætti að
kvænast aftur. Sun hefur verið í
nánu sambandi við aðstoðarmenn
prinsins og ólíklegt þykir að blaðið
hefði birt áskorunina án þegjandi
samkomulags við þá.
Samkvæmt skoðanakönnun, sem
breska sjónvarpsstöðin Channel 4
birti á mánudag, eru 40% Breta
hlynnt því að Karl kvænist Parker
Bowles að því tilskildu að hún verði
ekki titluð drottning. Aðeins 34%
voru þessarar skoðunar fyrir tveim-
ur árum.
„Ég tel að almenningsálitið hafi
breyst talsvert á síðustu tveimur ár-
um,“ sagði Geoffrey Marshall, fyrr-
verandi prófessor við Oxford-
háskóla og sérfræðingur í sögu
bresku konungsfjölskyldunnar. „Ég
tel að lítið sé því nú til fyrirstöðu að
Karl kvænist Camillu og ég er nokk-
uð viss um að það gerist í náinni
framtíð.“
Karl prins
hvattur til
að kvænast
London. AFP.
Karl prins og Parker Bowles.