Morgunblaðið - 07.05.2002, Qupperneq 24
ERLENT
24 ÞRIÐJUDAGUR 7. MAÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Líkamsrækt á ljúfum nótum
NÝTT:
Private Spa Body Collection
Láttu eftir þér dálítið dekur með árangursríkum
snyrtivörum, sem veita líkama þínum það sem hann þarfnast.
Hér er um að ræða nýjar og sérlega mildar efnablöndur, sem
sameina skynsamlega húðhirðu og líkamsrækt á ljúfum nótum
Tækifærið þitt
til að kynnast ýmsum vörum frá Estée Lauder á hagstæðu verði.
Kynntu þér tilboðin í verslunum Lyfju.
Ráðgjafi frá Estée Lauder verður í Lyfju Laugavegi í dag, þriðjudag,
í Lyfju Smáratorgi á miðvikudag og Lyfju Lágmúla föstudag, kl. 13-18.
www.esteelauder.com
HIN langa barátta Aung San Suu
Kyi við herforingjana sem hafa tögl
og hagldir í Búrma hefur gert hana
að táknmynd lýðræðisbaráttu í
heiminum og haldið lífi í vonar-
glætunni í heimalandi hennar, þar
sem herforingjastjórnir hafa setið
að völdum í fjóra áratugi. En Suu
Kyi hefur mátt gjalda frægð sína
dýru verði. Hún er dóttir Aung San
hershöfðingja, stofnanda ríkisins,
sem var ráðinn af dögum aðeins fá-
einum mánuðum áður en Búrma
hlaut sjálfstæði frá Bretum 1948.
Í gær tilkynnti herstjórnin, Rík-
isfriðar- og þróunarráðið, að Suu
Kyi hefði verið leyst úr stofufangelsi
sem hún hefur setið í undanfarna 19
mánuði í stórhýsinu í höfuðborginni
Rangoon sem hún erfði eftir móður
sína og er nú heimili hennar. Þetta
var í annað sinn sem Suu Kyi, sem í
heimalandi sínu gengur undir nafn-
inu „Frúin“, situr þar í stofufang-
elsi. Síðast var hún látin laus 1995.
En skert ferðafrelsi, sífelldar hót-
anir og rógur frá herstjórunum sem
sitja að völdum og óttast mest af
öllu þann víðtæka stuðning sem Suu
Kyi nýtur hafa aðeins hert hana í
baráttunni og aukið viljastyrk henn-
ar. Og þrumandi þögn hennar þegar
herstjórnin tók fyrst upp á því að
halda henni í stofufangelsi á heimili
hennar, og friðarverðlaun Nóbels,
er henni voru veitt 1991, styrktu
andstöðu ríkja heims gegn her-
stjórninni.
Í hlutverki sáttasemjara
Suu Kyi fæddist 19. júní 1945 í
Rangoon og gekk þar í skóla til 1960
er móðir hennar, Khin Kyi, var gerð
að sendiherra á Indlandi. Síðar hóf
Suu Kyi nám við Delhí-háskóla. Frá
1964 til 1967 nam hún heimspeki,
stjórnmálafræði og hagfræði við Ox-
fordháskóla í Bretlandi. Hún giftist
Bretanum Michael Aris 1972 og
eignuðust þau tvo syni, Alexander
og Kim.
Suu Kyi kom aftur til Rangoon í
apríl 1988. Þar logaði allt í mótmæl-
um gegn herstjórunum, sem tóku
völdin 1962. Mótmælaaðgerðirnar
breiddust fljótlega út um allt landið,
og þá tók Suu Kyi að sér hlutverk
sáttasemjarans eftir að þúsundir
lýðræðissinna féllu í miklu blóðbaði
er til átaka kom milli mótmælenda
og stjórnarinnar. Mótmælin voru
brotin á bak aftur.
Hálfu ári eftir heimkomuna var
hún útnefnd ritari Þjóðarhreyfingar
til lýðræðis, sem hún hafði ennfrem-
ur tekið þátt í að stofna. Hreyfingin
var í raun samtök 105 stjórnarand-
stöðuflokka sem andæfðu herstjórn-
inni. Fyrir kosningar, er haldnar
voru 1990, ferðaðist Suu Kyi um allt
Búrma og heillaði hvarvetna áheyr-
endur sína með mælsku sinni og
sterkum svip með föður sínum, sem
bæði herstjórarnir og almenningur í
landinu hafa í hávegum.
Þrátt fyrir að hún yrði að dvelja
innan veggja heimilis síns frá og
með miðju ári 1989 leiddi hún Þjóð-
arhreyfinguna til yfirburðasigurs í
kosningunum, en herstjórnin neitaði
að viðurkenna niðurstöðurnar – og
þar með kom upp pólitískt þrátefli
sem hefur virst óleysanlegt. Á tí-
unda ártugnum sættu meðlimir
Þjóðarhreyfingarinnar ógnunum,
þvingunum og handtökum, og síðla
árs 2000 var svo komið að hreyf-
ingin hafði lítið sem ekkert á að
byggja, nema frægð hins vinsæla
leiðtoga síns.
Eiginmaður Suu Kyi, sem búsett-
ur var í Bretlandi, lést 1999 eftir
langa baráttu við krabbamein. Síð-
ustu mánuðina sem hann lifði bað
hann herstjórnina um leyfi til að fá
að heimsækja konu sína, en fékk
neitun. Suu Kyi, sem þegar hafði
fórnað tækifærinu til að sjá syni
sína vaxa úr grasi, neitaði að yf-
irgefa Búrma til að vera við hlið
manns síns, bæði vegna þess að hún
vildi sýna samstöðu með þeim sem
börðust fyrir lýðræði í Búrma, og
vegna þess að hún óttaðist að fá
ekki að snúa aftur heim.
Tilraunir Razalis skila árangri
Þegar Suu Kyi var enn hneppt í
stofufangelsi í september 2000, eftir
að hafa virt ferðabann að vettugi og
farið norður til Mandalay í erindum
Þjóðarhreyfingarinnar, var útlitið
orðið einkar dökkt. En í byrjun 2001
bárust fregnir af því, að tilraunir
sendifulltrúa Sameinuðu þjóðanna,
Malasíumannsins Razalis Ismails,
hefðu skipt sköpum um tilraunir til
að leysa deiluna og koma af stað
lýðræðisumbótum.
Razali greindi frá því, að æðstu
menn herstjórnarinnar hefðu á laun
átt fund með Suu Kyi, og vonuðust
margir til þess að úr yrðu raunveru-
legar samningaviðræður. Þegar al-
þjóðlegar refsiaðgerðir og slæm
efnahagsstjórn fóru að segja til sín
vöknuðu vonir um að að minnsta
kosti einhverjir í herstjórninni
myndu ljá máls á breytingum. En er
mánuðir liðu og engar fregnir bár-
ust af því hvað væri á seyði á bak
við tjöldin fóru að vakna grunsemd-
ir um, að hinar meintu viðræður
væru ekki annað en pótemkíntjöld
til þess ætluð að fá refsiaðgerðunum
aflétt.
Alþjóðasamfélagið mun taka vel
fregnunum af því, að Suu Kyi hafi
verið látin laus, og telja það til
marks um að raunverulegur vilji sé
innan herstjórnarinnar fyrir því að
koma á umbótum. Nú verður beðið
með eftirvæntingu yfirlýsinga um
það hvað viðræðurnar snúist um.
Razali sagði í gær að stjórnvöld í
Búrma hefðu gefið ljóslega í skyn
vilja sinn til að koma á lýðræðisum-
bótum. Hann varaði þó við því, að
ekki mætti reikna með að hlutirnir
gerðust mjög hratt.
„Þetta er hamingjudagur ... Ég
vona að haldið verði áfram viðræð-
um um að koma á lýðræði, en við
verðum að gefa þeim tíma. Ekki bú-
ast við að breytingar verði strax,“
sagði Razali. Hann hvatti til þess að
þjóðir heims, og á einkum Samtök
Suðaustur-Asíuríkja (ASEAN),
veittu Búrma – sem herstjórnin í
landinu nefnir Myanmar – hjálpar-
aðstoð, t.d. matvæli, og við upp-
byggingu löggæslu og heilbrigðis-
og menntakerfis.
Á fréttamannafundi sem Suu Kyi
hélt í gær eftir að hún var látin laus
þakkaði hún Razali fyrir það sem
hann hefði gert fyrir Búrma. Hefði
hann reynst sannur vinur í raun.
Hún sagði ennfremur að það væri
ekki frelsi hennar sjálfrar sem máli
skipti, heldur bættur hagur búrm-
ísku þjóðarinnar. „Við höfum nú í
nokkra daga verið að ræða um að ég
yrði látin laus og við þurftum að
finna tíma sem hentaði báðum að-
ilum ... Það hafa margar rangar
fregnir komist á kreik, það var ekki
fyrr en í síðustu viku að drög voru
lögð að því að ég yrði látin laus. Ég
hef alls ekki sætt slæmu atlæti.“
„Hamingju-
dagur“ er
Suu Kyi var
látin laus
Rangoon, Kuala Lumpur. AFP.
Reuters
Stuðningsmenn Suu Kyi fögnuðu henni er hún kom í höfuðstöðvar Þjóðarhreyfingarinnar í Rangoon í gær.
!"# !"#
$%
&'()
*(+),()'-
(
#
.,/0
1),/
1)2!
"3,)
4)31),/
%
%& ' () ! / )
!
6
7
5
8
9
!"#
58
6.
2:
5
** ; 5
< < #
=7 9 6
* !"#
#
> ?5
+
< #
6
!"# 7@ ,$ ' < #
5
) #
5)
< #
,-.+++ $
#
'
#
51
#
$
.+++
$ #
# (
# 8 # 7 9 Stór áfangi virðist hafa náðst í langri baráttu Aung
San Suu Kyi fyrir lýðræði í Búrma, og er talið að
með því að láta hana lausa hafi herstjórnin í land-
inu sýnt einlægan samningsvilja.
’ Ég hef alls ekkisætt slæmu atlæti ‘