Morgunblaðið - 07.05.2002, Síða 68
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 ÞRIÐJUDAGUR 7. MAÍ 2002 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
SENDINEFND á vegum banda-
ríska álfyrirtækisins Alcoa kom til
landsins í gær til viðræðna við ís-
lensk stjórnvöld vegna álversfram-
kvæmda á Reyðarfirði, sem Alcoa er
að kanna möguleika á að taka þátt í.
Fyrir nefndinni að þessu sinni fer
Michael Baltzell, framkvæmdastjóri
þróunarmála hjá Alcoa, sem er að-
alsamningamaður fyrirtækisins í
viðræðum þess við stjórnvöld. Með
Baltzell í för að þessu sinni eru
nokkrir verkfræðingar.
Baltzell sagði í samtali við Morg-
unblaðið í gærkvöldi, þá nýkominn
til Egilsstaða, að fyrirtækið hefði
mikinn áhuga á að reisa álver á
Reyðarfirði sem fengi raforku frá
stórri vatnsaflsvirkjun á borð við
Kárahnjúkavirkjun. Hann sagðist
vera mjög ánægður með gang mála
til þessa og þær upplýsingar sem Al-
coa hefði fengið frá stjórnvöldum.
Fyrirtækið fengi alls staðar góðar
viðtökur og stjórnvöld sýndu mikinn
samstarfsvilja. Hann sagði of
snemmt að segja til um hvort Alcoa
myndi taka þátt í að reisa álver á
Reyðarfirði en samkvæmt aðgerða-
áætlun á hagkvæmniathugun að
vera lokið eigi síðar en 24. maí nk.
Spurður um ástæðu þess að Alcoa
sýndi Íslandi áhuga að þessu sinni
sagði Baltzell að fyrirtækið væri
ávallt að leita að nýjum tækifærum
um allan heim. Það væri sitt meg-
instarf að kanna möguleika á nýjum
fjárfestingum í frumvinnslu áls. „Við
teljum að hér séu tækifæri fyrir okk-
ur. Álver á Reyðarfirði kallar á vel
samkeppnishæft raforkuverð og
örugga orkuöflun. Hér er einnig um-
hverfisvæn vatnsorka og eftir því
leitum við,“ sagði Baltzell.
Sendinefndin heimsótti í gær m.a.
höfuðstöðvar Ístaks, Íslenskra aðal-
verktaka og verkfræðifyrirtækisins
Hönnunar. Í dag er svo ætlunin að
ræða við heimamenn fyrir austan og
skoða álverslóðina á Reyðarfirði.
Vann við Atlantsálsverkefnið
Michael Baltzell er íslenskum
stjórnvöldum vel kunnur því á sínum
tíma tók hann þátt í viðræðum vegna
álversframkvæmda sem fyrirhugað-
ar voru á Keilisnesi í svonefndu Atl-
antsáls-verkefni Alumax í Banda-
ríkjunum, Gränges í Svíþjóð og
Hoogovens í Hollandi. Hann starfaði
hjá Alumax í 27 ár.
Finnur Ingólfsson, seðlabanka-
stjóri og formaður viðræðunefndar
stjórnvalda í álversmálum, er ásamt
fleirum í för með Baltzell og félögum
á Austfjörðum. Þeir hittust síðast
fyrir sex árum er Finnur var iðn-
aðarráðherra og formlegur endi var
bundinn á Atlantsáls-verkefnið.
Finnur sagði við Morgunblaðið að
áhugi Alcoa nú væri augljóslega mik-
ill og fyrirtækið ynni að málinu í
fullri alvöru. Of snemmt væri að
segja til um niðurstöðu fyrirtækis-
ins, margt gæti komið upp líkt og
reynslan sýndi.
Aðalsamningamaður álfyrirtækisins Alcoa í samtali við Morgunblaðið
„Teljum að hér séu
tækifæri fyrir okkur“
Á MIÐNÆTTI í nótt hóf lögreglan
landamæraeftirlit á innri landamær-
um Íslands að Schengen-ríkjunum
og efldi eftirlit á ytri landamærum
Schengen, skv. fyrirmælum ríkislög-
reglustjóra.
Er þetta gert í öryggisskyni vegna
funda utanríkisráðherra Atlants-
hafsbandalagsins í Reykjavík í
næstu viku en eftirlitið færist í fyrra
horf á hádegi 16. maí. Hert landa-
mæraeftirlit nær til allra landa-
mærastöðva, jafnt til hafna sem flug-
valla. Allir sem koma til landsins,
jafnt frá Schengen-ríkjum sem ann-
ars staðar frá, verða að framvísa
vegabréfum.
Haraldur Johannessen ríkislög-
reglustjóri segir að þessi ráðstöfun
sé gerð í samræmi við ákvæði
Schengen-samningsins. Þar er kveð-
ið á um að ríki geti tekið upp eftirlit á
innri landamærum ef almannahags-
munir eru í húfi. Hollendingar og
Belgar gripu t.d. til sambærilegra
ráðstafana fyrir Evrópumeistara-
keppnina í fótbolta árið 2000.
Farangur skoðaður betur
Aukið eftirlit mun að sjálfsögðu
mæða mest á lögreglunni á Keflavík-
urflugvelli sem hefur undirbúið að-
gerðir í samráði við Útlendingaeft-
irlitið. Jóhann R. Benediktsson
sýslumaður segir að allir útlending-
ar sem koma til landsins muni fylla
út komuspjöld, svipuð þeim sem far-
þegar til Bandaríkjanna þurfa að út-
fylla, og skoðun á farangri verður
hert til muna. Íslendingar munu
ganga um sérstök hlið en útlending-
ar um önnur. Er það gert til að auð-
velda vegabréfaeftirlit og tollskoðun.
Áhersla verði lögð á að ekki komi til
tafa á flugvellinum en aukinn mann-
skapur verði við störf
Aðspurður sagði Jóhann að kæmi
einhver til landsins sem væri sann-
arlega óæskilegur yrði honum mein-
uð landganga. Slíku úrræði var síð-
ast beitt þegar 19 danskir vítisenglar
komu til landsins í byrjun ársins.
Hert landamæraeftir-
lit vegna NATO-funda
Leggja þarf/34
ÞÓTT samningurinn um Evrópska
efnahagssvæðið tryggi í mörgum
atriðum samskipti Íslendinga við
Evrópusambandið hvað varðar við-
skipti með vörur, þjónustu, fjár-
magn og vinnuafl er óvíst að samn-
ingurinn sé fullnægjandi umgjörð
um samskiptin til lengri tíma.
Þetta kemur fram í skýrslu hnatt-
væðingarnefndar, sem er nefnd
sem utanríkisráðherra skipaði í
nóvember í fyrra. Í nefndinni sátu
níu manns. Skýrslan var lögð fram
til kynningar á blaðamannafundi í
gær.
Í kynningu á skýrslunni kom
fram að sameiginleg sjávarútvegs-
stefna Evrópusambandsins og
ólíkar hagsveiflur í Evrópu og hér
á landi hefðu þótt helsta fyrirstaða
þess að Ísland gæti sótt um aðild
að sambandinu. Þetta þyrfti hins
vegar ekki endilega að koma í veg
fyrir aðild Íslands að ESB.
Raunvextir gætu lækkað
um 1,5–2 prósentustig
Nefndin telur að meginbreyting-
in sem fylgdi upptöku evrunnar
yrði að álag á innlenda vexti
myndi hverfa og vaxtakostnaður
hér á landi því minnka. Lauslega
áætlað gætu raunvextir á innlend-
um skuldabréfum lækkað um 1,5–2
prósentustig við upptöku evru frá
því sem þeir hefðu verið á und-
anförnum árum.
Slík lækkun vaxta myndi lækka
vaxtagreiðslur heimila og atvinnu-
vega til lánakerfisins um 15 millj-
arða króna.
Kannaðir verði kostir
og gallar inngöngu í ESB
Nefndin telur að nauðsynlegt sé
að vinna skipulega að rannsókn á
kostum og göllum aðildar Íslands
að Evrópusambandinu og telur að
breytingar sem eru í sjónmáli á
næstu árum muni auka væntanleg-
an ávinning af inngöngu. Hér komi
einkum tvennt til. Breytingar
verði á aðgengi Íslands að mörk-
uðum þeirra ríkja sem gangi í
sambandið og stækkun mynt-
bandalagsins verði einnig til þess
að mjög stór hluti utanríkisvið-
skipta verði við ríki innan þess.
Fjallað um inngöngu í ESB og upptöku
evrunnar í hnattvæðingarskýrslu
Vaxtagreiðslur
gætu lækkað um
15 milljarða á ári
Nauðsynlegt/20
FYRSTU kríurnar eru komnar til
höfuðborgarinnar eftir að hafa
þreytt langt flug frá vetrar-
stöðvum sínum við syðsta hluta
Atlantshafsins. Til að búa við sí-
fellt sumar þarf krían að leggja á
sig flug eftir endilöngu Atlants-
hafinu tvisvar sinnum á ári og
má því segja að þessi smái fugl
fljúgi hringinn í kringum jörðina
á hverju ári. Þessi kríuhópur
kastaði mæðinni á Seltjarnarnes-
inu í gær, þegar ljósmyndari
Morgunblaðsins átti leið þar um.
Krían verpir fyrripartinn í júní
og eins og allir vita getur hún
orðið ansi herská telji hún ungum
sínum eða eggjum ógnað. Krían
gerir árás með því að stinga sér
úr háloftunum og með oddhvössu,
blóðrauðu nefinu reynir hún að
hrekja vágestinn á brott. Þá er
ágætt ráð að vera með prik eða
einhvern hlut fyrir ofan höfuðið
þar sem krían ræðst á það sem
ber hæst.
Morgunblaðið/Ómar
Krían kom-
in eftir
langt flug