Morgunblaðið - 10.05.2002, Síða 10

FRÉTTIR
10 FÖSTUDAGUR 10. MAÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
BYRGIÐ og kristilega útvarpsstöð-
in KFM á FM 107 standa fyrir átaki
undir slagorðinu „Gegn eitri í æð“
og ætla sér að vekja almenning til
umhugsunar um þá vá sem áfengis-
og eiturlyfjaneysla er og hvað hægt
er að gera til að losna undan henni.
Í fréttatilkynningu segir að átak-
inu sé hrundið af stað í tilefni mik-
illar umræðu um aukna eiturlyfja-
neyslu og þeirra „furðulegu
hugmynda“ um hvernig bregðast
skuli við vandanum sbr. „að lögleiða
dóp og setja upp sprautuþjónustu
fyrir sprautufíkla“ eins og segir í til-
kynningunni.
Steinunn Marinósdóttir, skrif-
stofustjóri Byrgisins, sagði í samtali
við Morgunblaðið að samtökin væru
mótfallin tillögum Læknafélags Ís-
lands og SÁÁ um að komið verði á
fót miðstöð fyrir neytendur morfín-
skyldra lyfja þar sem þeir fengju
skyld lyf eða önnur til að mæta fíkn-
inni og venjast af henni.
„Við störfum í allt öðrum anda í
Byrginu. Við viljum draga úr afleið-
ingum neyslu fíkniefna og koma í
veg fyrir hana með forvörnum.
Framtíðin felst ekki í því að hjálpa
fólki að neyta fíkniefna,“ sagði
Steinunn. Eina gagnið af slíkri mið-
stöð væri að hindra dauðsföll af
völdum of stórra fíkniefnaskammta
en að öðru leyti yki þetta á vandann.
Frekar ætti að beita þeim heil-
brigðu aðferðum sem væru notaðar í
Byrginu. Koma í veg fyrir neyslu,
efla forvarnir í skólum og bjóða upp
á meðferð gegn eiturlyfjafíkn.
Aðstandendur gangast
undir sömu reglur
Steinunn hefur orðið vör við mikla
aukningu í fíkniefnaneyslu á þessu
ári, neyslan sé með öllu farin úr
böndunum og því nauðsynlegt að
spyrna við fótum. Afleiðingarnar
sjáist m.a. í auknu ofbeldi, sundr-
uðum heimilum, skilnuðum, ótíma-
bærum dauðsföllum og fjölgun
sjálfsvíga. Í ljósi þessa ástands hafi
Byrgið ákveðið að hrinda af stað
umfangsmiklu átaki. Átakið felst
annars vegar í fræðslu- og forvarn-
arstarfi með fjölskyldum og for-
varnarherferð í skólum og fé-
lagsmiðstöðvum, og hins vegar í
sérstakri meðferð fyrir aðstandend-
ur sem fer fram í Byrginu, Rock-
ville.
Meðferðin fyrir aðstandendur
tekur ekki skemmri tíma en viku og
ekki lengri en þrjá mánuði og bygg-
ist á fyrirlestrum og fundum, bæna-
stundum, viðtölum, ráðgjöf og leið-
sögn. Á meðan verða aðstandendur
að hlýta sömu almennu reglum og
fíklar, t.d. gilda sömu reglur um úti-
vist af svæðinu. Aðspurð segir
Steinunn að líklega verði þó ein-
hverjar tilslakanir gerðar varðandi
bæjarleyfi. Mánaðargjald í Byrginu
er 47.000 krónur. Þegar hafa 10 að-
standendur skráð sig í meðferð.
Byrgið og KFM standa fyrir átaki gegn eiturlyfjum
Meðferð fyrir aðstand-
endur eiturlyfjafíkla
NÝTT fluggagnakerfi var formlega
tekið í notkun á miðvikudag í flug-
stjórnarmiðstöðinni í Reykjavík og
eldra kerfi þarmeð lagt af. Sam-
kvæmt upplýsingum forsvarsmanna
Flugmálastjórnar markar þessi
breyting tímamót í sögu flugumferðar
á íslenska flugstjórnarsvæðinu.
Nýja kerfið, sem á ensku nefnist
Flight Data Processing System
(FDPS), hefur verið í hönnun og þró-
un frá árinu 1989 og fjárfestinga-
kostnaður þess er tæpur 1 milljarður
króna. Er það talið með því fullkomn-
asta sem er í notkun í heiminum í dag.
Allur kostnaður fellur á alþjóðaflug-
þjónustuna, sem Ísland veitir sam-
kvæmt samningi á vegum Alþjóða-
flugmálastofnunarinnar. Stærsti hluti
kostnaðarins er greiddur af notend-
um, þ.e. flugfélögunum, sem njóta
þjónustunnar á flugi yfir N-Atlants-
hafið. Kerfinu er ætlað að mæta auk-
inni flugumferð í framtíðinni með
meiri afkastagetu og um leið meira
öryggi, auk þess sem það opnar allar
leiðir fyrir enn frekari sjálfvirkni í
flugstjórnarmiðstöðinni. Talið er að
flugumferð í heiminum muni tvöfald-
ast á næstu 15 árum, en á síðasta ári
fóru um 90 þúsund flugvélar um ís-
lenska flugstjórnarsvæðið.
Morgunblaðið/Jim Smart
Forsvarsmenn Flugmálastjórnar kynntu fluggagnakerfið á fundi með fréttamönnum. Talið frá vinstri; Ásgeir
Pálsson, framkvæmdastjóri flugumferðarsviðs, Þorgeir Pálsson flugmálastjóri og Gunnlaugur Guðmundsson,
verkefnisstjóri við aðlögun kerfisins.
Kerfið eitt hið full-
komnasta í heimi
Nýtt fluggagnakerfi tekið í notkun
LISTUNNENDUR geta þessa dag-
ana barið listaverk eftir leik-
skólabörn í Bakkahverfi í Breið-
holti augum, en nú stendur yfir
sýning á verkum þeirra í göngugöt-
unni í Mjódd. Árlega hafa leik-
skólabörn í hverfinu haldið sýningu
á listaverkum sem þau hafa skapað
yfir veturinn og stendur sýningin í
ár til 28. maí.
Sýningin var opnuð þriðjudaginn
7. maí og var fjöldi barna við-
staddur opnunarhátíðina, þar sem
Solla stirða ræddi við krakkana og
sungu krakkarnir nokkur lög.
Í fréttatilkynningu segir að börn
á leikskólaaldri hafi ríka þörf fyrir
að tjá sig á skapandi hátt, meðal
annars í myndmáli, og þar gegni
leikskólar mikilvægu hlutverki.
Fjölbreytileg myndgerð og mynd-
sköpun skipi veglegan sess í uppeld-
isstarfi leikskólanna og tengist öðr-
um þáttum þess með ýmsum hætti
Morgunblaðið/Ásdís
Solla stirða ræddi við börnin og skoðaði listaverkin þeirra.
Ungir listamenn halda sýningu
EINSTAKLINGUM og fyrirtækj-
um hér á landi eru sett frekar
ströng skilyrði fyrir því að stofna
reikning í erlendum banka. Með
auknu peningaþvætti og hryðju-
verkastarfsemi hafa þessi skilyrði
verið hert, að sögn Halldórs J.
Kristjánssonar, bankastjóra
Landsbankans og nýs formanns
Samtaka banka og verðbréfafyr-
irtækja.
Viðkomandi þurfa að mæta í eig-
in persónu og framvísa persónu-
skilríkjum og leggja fram ýmis
önnur gögn, meðal annars skráða
viðskiptasögu. Halldór segir að
formlegheitin séu því talsverð, og
hafi verið að aukast.
Grétar Þorsteinsson, forseti
ASÍ, sagði í Morgunblaðinu á
þriðjudag að vegna hárra vaxta
hér á landi gætu einstaklingar líkt
og fyrirtæki þurft að færa sín
bankaviðskipti til útlanda. Það
væri ekki lengur mjög flókið að
eiga viðskipti við erlenda banka og
af þeim sökum þyrftu íslenskir
bankar að fara að gæta sín.
Halldór segir að íslenskir bankir
starfi í vaxandi alþjóðlegri sam-
keppni en standi þar mjög vel að
vígi með tilliti til vaxtamunar og
þjónustugjalda.
„Allir geta átt bankaviðskipti í
erlendum banka en þar myndi við-
komandi ekki fá fjármálaþjónustu
í íslenskum krónum eða fá lán í
þeirri mynt sem hann hefur tekjur
sínar í.
Einnig geta allir, sem hafa
traustar tryggingar, komið í ís-
lensku bankana og tekið erlend
lán. Íslenska bankakerfið er vel
rekið og skilvirkt og ég sé því ekki
neina ástæðu fyrir okkar við-
skiptavini að hugleiða flutning
sinna viðskipta til útlanda. Þeir
sem búið hafa erlendis vita að mun
liprara er að eiga bankaviðskipti
hér en í nokkru öðru ríki. Við er-
um því vel samkeppnisfærir,“ seg-
ir Halldór.
Ströng skilyrði
fyrir stofnun
reikninga erlendis
ASTMA- og ofnæmis-
félagið stendur fyrir
málþingi um orskir og
nýjungar í meðferð
ónæmisgalla á morgun,
laugardag. Þingið verð-
ur haldið í Múlalundi,
Hátúni 10 c, og stendur
milli kl. 10 og 12. Björn
Rúnar Lúðvíksson,
læknir og stjórnarmað-
ur í félaginu, gengst fyr-
ir málþinginu og segir
að fjallað verði um mál-
efnið frá ýmsum sjónar-
hornum. Meðal annars
yrðu kynntir nýir með-
ferðarmöguleikar og
norræn samtök sem Astma- og of-
næmisfélagið mun nú gerast aðili að.
Björn sagði meðfædda ónæmis-
galla mjög sjaldgæfa, en miðað við
tíðni á nágrannalöndunum gætu ein-
hvers staðar á bilinu 60–80 Íslending-
ar verið með lífshættulega ónæmis-
galla. Einnig eru til algengari
ónæmisgallar sem eingöngu leiddu til
aukinnar áhættu á sýkingu, ofnæmi
og sjálfsofnæmissjúkdómum í verstu
tilvikum.
Ásgeir Haraldsson, prófessor í
barnalækningum, flytur erindi um
helstu ástæður ónæmisgalla. Sigur-
veig Sigurðsdóttir, barnalæknir og
ónæmisfræðingur,
heldur fyrirlestur undir
yfirskriftinni Að lifa
með ónæmisbilun,
hvers ber að gæta?
Björn Rúnar verður
með erindi um nýjung-
ar í meðferð ónæmis-
galla. Hann mun greina
frá niðurstöðu rann-
sóknar vísindamanna
sem náð hafa miklum
árangri í genalækning-
um barna með með-
fædda ónæmisgalla.
„Það er mikil von fólgin
í genalækningum þó að
ljóst sé að þær séu enn
á tilraunastiginu og útilokað að þær
geti gagnast öllum,“ bætti Björn Rún-
ar við. Á þinginu verða fulltrúar frá
norrænum samtökum einstaklinga
með meðfædda ónæmisgalla. Í lok
þingsins halda þeir stjórnarfund og
þar tekur sæti í fyrsta sinn fulltrúar
íslenska Astma- og ofnæmisfélagsins.
„Samtökin eru öflug og mikilsvert að
eiga með þeim samleið. Við verðum
gerð að virku aðildarfélagi samtak-
anna. Þessi hópur einstaklinga hefur
orðið útundan innan okkar kerfis.
Þetta fólk þarf að glíma við margvís-
leg vandamál vegna síns sjúkdóms
mestallt sitt líf,“ sagði Björn Rúnar.
Málþing um meðfædda ónæmisgalla
Von fólgin í
genalækningum
Björn Rúnar
Lúðvíksson