Vísir - 23.06.1980, Qupperneq 4

Þó aöbúnaðurinn I flóttamannabúöunum hafi batnaö mikiö, er hann
langt frá þvi aö vera góöur. Hér er 22 ára gömui móðir meö nýfætt
barn sitt. Þaö er langt leitt af vannæringarsjúkdómum og vafasamt
að þaö lifi. Sjúkrabeöurinn er lak, breitt á maiargólf.
Litla stúlkan á myndinni er meö malariu og heilahimnubólgu. Eldri systirin vakir yfir sjúkrabeöintim
sem gæti orðið banabeöur litlu systur.
Lífið snýr aftur!
Ástandið í flóttamannabúðunum í Thaiiandi fer slbatnandi
Fyrir nokkrum mánuöum sáust
börnin i flóttamannabúðunum
ekki brosa. Nú koma þau hlaup-
andi á móti gestum og brosa út
undir evru.
Kallaö á hjálp, en hjálpin er ekki fjarri, þvl barniö liggur á hris-
grjónapokum, sendingu frá Rauöa krossinum.
„Ástandið er greinilega miklu betra i flótta-
mannabúðunum i Kapútseu nú en það var þegar
ég kom þangað siðast fyrir fimm mánuðum”,
segir Björn Larsson, ljósmyndari sænska blaðs-
ins SE.
„Fyrir fimm mánuöum var
loftiö i búöunum mettaö af
svitalykt, þvagi og dauða. Þá
dóu fjörutíu manns á dag, þar af
helmingurinn börn. Nú fæöast
fjögur börn á dag og einn maður
deyr að meðaltali.
Lifiö snýr smám saman aftur.
Fýlan er horfin — það er búið að
reisa salerni. Maöur verður
ekki eins áþreifanlega var við
dauðann.
Fyrir fimm mánuðum hló
ekkert barn, en nú mæta börnin
gestum brosandi og segja „ókei,
ókei” og „bæ-bæ”. Þau eru
farin að leika sér, og það er búið
að reisa litið skólahús”, segir
Björn.
En vandamálin eru ennþá
feiknarlega mikil. Börnin eru
enn vannærð og sjúkdómar
geisa. Malaria, magasjúkdóm-
ar og ormasjúkdómar, sem eng-
in lyf bita á, eru algengir. Og á
vannæringuna bætast oft erfiðir
fylgikvillar, eins og heilahimnu-
bólga og lungnabólga.
Matvæladreifingin er komin i
mun betra lag en var, og nú er
talið að um áttatiu af hundraði
matvælasendinga komist i rétt-
ar hendur, en tuttugu af hundr-
aöi er seldur á svörtum mark-
aði.
Nú er um hálf milljón flótta-
manna, sem fær matvæli i gegn-
um Kauða krossinn og
UNICEF, og koma menn yfir-
leitt tvisvar sinnum á viku til að
sækja matinn.

DEVR PANDA -
DJÖRNINN OT?
Alþjóðleg áætlun um að bjarga frægasta kin-
verska dýrinu, pandabirninum, frá útrýmingu, er
komin i gang.
Þetta stóra svart-hvitlita dýr, lifir i afskekktu
fjalllendi i Sichuan-héraði, svo og i Gansu og
Shaanxi-héruðum.
En dýrunum stafar hætta af
menningunni, sem stöðugt
brýtur ný landsvæði undir sig,
svo og þvi, að hætta er á að
helsta fæða pandanna, sérstök
bambustegund, blómstri. Þegar
bambus þessi blómstrar, deyr
plantan og hún vex ekki aftur
fyrr en eftir eitt ár.
Samkvæmt síðustu könnun,
sem Kinverjar geröu á stofn-
stærö pandanna, áriö 1974, voru
um það bil eitt þúsund pöndur til
á þessu svæði, og gætu hafa orð-
ið einhverjar breytingar á
stofninum sfðan.
Kinversk stjórnvöld og World
Wildlife Fund (WWF) sem
hefur aösetur i Genf, vinna
saman að verndun pöndunnar.
Þau hafa ráöiö dr. George
Schaller, einn fremsta sérfræð-
ing heimsins i stórum spendyr-
um, sem stjórnanda aögerð-
anna. Hann mun stjórna rann-
sóknum á pöndunni og lifnaðar-
háttum hennar, en tiltölulega
litið er vitað um hana.
Pandabirnirnir lifa á 30.000
ferkilómetra ósléttu, en sérlega
fallegu svæöi. Af þessu svæði
hefur fimmtungur verið friðað-
ur. Fyrir um það bil tiu þúsund
árum lifðu pöndurnar á mun
stærra svæöi, jafnvel allt norður
til Peking.
I friðunaráætluninni er meðal
annars gert ráð fyrir nákvæm-
um rannsóknum á mataræði
pandabjarnanna þannig, að
hægt veröi að bregðast rétt við
ef hættuástand skapast, svo sem
ef bambustegundin, sem pand-
an lifir aðallega á, fer að
blómstra. Bambus þessi
Þetta eru pandabirnirnir „Chia-Chia” og „Ching-Ching”. Birnirnir
voru gjöf klnversku stjórnarinnar til dýragarðsins I London.
blómstrar á hundrað ára fresti,
og eru þá allar plönturnar i
blóma i einu. Þegar plantan
blómstrar, deyr hún og nýir
bmabusar vaxa ekki fyrr en að
ári liðnu. Ef bambusinn
blómstrar, eins og allar likur
eru til að gerist einhvern tima á
þessum áratug, þá deyja pönd-
urnar nema annaö fæði komi til.
Peter Scott, lávarður, stofn-
andi og formaður WWF, sagöi:
„Það er litið vitað um pönduna,
og viö álitum að George Schall-
er sé rétti maðurinn i þetta
verk. Hæfileikar hans koma sér
vel i baráttunni gegn þvi að
pandan deyi út”.
Peter Scott sagði ennfremur,
að hann vonaðist til aö WWF
gæti aðstoðað Kinverja við frið-
un fleiri dýrategunda, sem eru i
hættú i landinu. Nefndi hann
sem dæmi mansjúriska tigris-
dýrið, trönurnar með svarta
hálsinn og rauða hausinn,
Yangstefljóts höfrunginn og
hinn afar sjaldgæfa Yangste-
fljóts-krókódil.
J