Morgunblaðið - 14.11.2002, Qupperneq 28

28 FIMMTUDAGUR 14. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
Þórólfur Halldórsson, formaður kjördæmisráðs Sjálfstæðisflokksins í Norðvesturkjördæmi, og Bened
Jónmundsson, stjórnarmaður frá Akranesi, höfðu um ýmislegt að ræða undir fjögur augu fyrir fundin
gær, en fundarmenn komust síðan að sameiginlegri niðurstöðu og sögðu að góð samstaða hefði ríkt.
S
VERÐIN voru slíðruð hjá sjálf-
stæðismönnum í Norðvesturkjör-
dæmi í gær eftir að kjörnefnd
Sjálfstæðisflokksins í kjördæminu
samþykkti að telja aftur atkvæði í
prófkjörinu, sem fram fór á laugardag. Enn-
fremur var ákveðið að fara aftur yfir öll kjör-
gögn, en niðurstaða endurtalningarinnar
verður endanleg vegna tillögu kjörnefndar
um framboðslistann í alþingiskosningunum í
vor. Stjórnarfundur kjördæmisráðs Sjálf-
stæðisflokksins í Norðvesturkjördæmi, sem
einnig var haldinn á Staðarflöt í Hrútafirði í
gær, samþykkti að halda kjördæmisráðsfund
í lok janúar, en fundurinn tók um klukku-
tíma. Í kjölfarið tók við fundur kjörnefndar
og stóð hann í um þrjá tíma en í lokin var
samþykkt yfirlýsing þar sem harmaðir voru
ágallar, sem komu fram við framkvæmd próf-
kjörsins um helgina, og samþykkt að fara yfir
kjörgögn og endurtelja atkvæði.
Ennfremur var samþykkt að leggja nið-
urstöðu endurtalningar prófkjörsins til
grundvallar við gerð tillögu til kjördæmisráðs
um framboðslista flokksins vegna alþingis-
kosninganna í vor.
Samráð við framkvæmdastjóra
Sjálfstæðisflokksins
Jóhann Kjartansson, formaður kjörnefnd-
ar, sagði að farið yrði yfir öll gögn vegna
prófkjörsins í samráði við framkvæmdastjóra
Sjálfstæðisflokksins til að allir yrðu sáttir.
Hann sagðist ennfremur hafa kynnt yfir-
lýsingu frá undirkjörstjórn á Akranesi á
fundinum en hún hefði ekki verið rædd frek-
ar.
Sem fyrr segir tók fundurinn um þrjá tíma
og var aðeins gert stutt kaffihlé en fund-
armenn voru þá þögulir sem gröfin. Jóhann
gerði síðan grein fyrir niðurstöðunni, þegar
yfirlýsingin hafði verið samþykkt. „Við fórum
yfir fjölmarga liði, sem fram hafa komið,
reyndum að átta okkur á stöðunni og rædd-
um þá hluti sem miður fóru,“ sagði hann og
bætti við að kjörgögnin væru hjá Sjálfstæð-
isflokknum og því yrði leitað eftir því að
framkvæmdastjóri flokksins yrði þeim til að-
stoðar.
Ekki fór á milli mála að sitt sýndist hverj-
um fyrir fundinn og tíminn sem fór í viðræð-
urnar gefur til kynna að margt hafi þurft að
ræða. „Það liggur fyrir að menn ræddu málin
af mikilli alvöru og mikilli einlægni og nú eru
allir sáttir. Menn ræddu málin af hreinskilni
og þetta var mjög góður fundur,“ sagði Jó-
un
an
til
ky
H
þó
þa
kj
st
ve
le
að
st
hann og vildi ekki frekar en aðrir fara nánar
út í brot á prófkjörsreglum, sem leiddu til
deilu um prófkjörið.
Leggja sig fram við að ná sáttum
Ágúst Þór Bragason, kjördæmisráðsmaður
frá Blönduósi, fagnaði niðurstöðu kjörnefnd-
ar, en sagðist ekki geta svarað því hvort end-
urtalning breytti einhverju. „Talningin hefur
ekki verið gagnrýnd en engu að síður er mik-
ilvægt fyrir alla að farið sé yfir hana og þau
gögn sem lögð voru til grundvallar, því mjótt
var á mununum.“
Fyrir fundinn sagði Ágúst Þór við Morg-
Kúrsinn á
SAMSTAÐA HÁSKÓLA-
SAMFÉLAGSINS
Háskólaumhverfið á Íslandi hefurtekið stórtækum breytingum á ör-fáum árum, með tilkomu fjöl-
margra nýrra stofnana þar sem hægt er að
stunda nám á háskólastigi. Þrátt fyrir
þessa þróun nýtur Háskóli Íslands, eða HÍ,
enn mikillar sérstöðu í íslensku samfélagi,
ekki síst sögu sinnar vegna sem burðar-
stoð í uppbyggingu menntunar og um leið
menningar þjóðarinnar á tuttugustu öld.
Starfsemi HÍ virðist þó standa á nokkr-
um tímamótum um þessar mundir, ekki
síst vegna þeirrar samkeppni sem aðrir
skólar á háskólastigi veita honum. Það er
því ekki nema eðlilegt að stjórnendur skól-
ans leiti nýrra leiða til að halda sínum sessi
í samfélaginu ekki síður en til þess að laða
bestu nemendurna og starfsmennina inn í
skólann. Þær þríþættu tillögur sem Páll
Skúlason háskólarektor hefur sent
menntamálaráðherra um breytt lög skóla á
háskólastigi, og sagt var frá í frétt hér í
blaðinu í gær, eru án efa þáttur í þeirri við-
leitni – en tvær þeirra virðast þó afar var-
hugaverðar þar sem þær virðast setja öðr-
um háskólum óviðunandi þröngar skorður.
Tillagan um að kröfur til háskóla verði
auknar og háskólanám hér á landi verði
metið með hliðsjón af þeim kröfum sem
gerðar eru erlendis er bæði þörf og tíma-
bær. Íslenskt háskólasamfélag á í auknum
mæli í samkeppni við erlenda skóla, ekki
einungis um nemendur heldur einnig um
kennara og áhugaverðar námsbrautir og
því er ekki nema sjálfsagt að reglulegt
gæðamat eigi sér stað.
Öðru máli gegnir um tillögur um að
greinarmunur verði gerður í lögunum á
rannsóknaháskólum og öðrum háskólum
og að rekstrarskilyrði háskóla verði sam-
bærileg án tillits til eignarhalds. Í fyrsta
lagi virðist ekki vera horft til þess að í raun
þurfa allir háskólar sem vilja standa undir
nafni að vera rannsóknaháskólar. Eins og
áður hefur verið bent á í leiðurum Morg-
unblaðsins liggja rannsóknir til grundvall-
ar því orðspori sem háskólar njóta, auk
þess sem grunnnám í hverjum skóla mót-
ast óhjákvæmilega að töluverðu leyti af
þeirri nýsköpun sem felst í framsækinni
fræðimennsku. Þeir skólar sem nú starfa
samhliða HÍ í íslensku háskólasamfélagi
eru enn mjög ungir og eiga sumir hverjir
nokkuð í land til að standa undir þeim
væntingum sem gerðar eru til þeirra á
sviði rannsókna. Þó má gera ráð fyrir að
allir hafi þeir sama metnað og HÍ til að
standa sig á því sviði og um leið og þeim
vex fiskur um hrygg geta þeir boðið ís-
lenskum námsmönnum upp á fjölbreyttara
námsval og áherslur en lengst af hefur ver-
ið völ á hér. Með þeim hætti veita þeir
einnig HÍ nauðsynlega samkeppni og hollt
aðhald, þrátt fyrir það mikla forskot sem
sá skóli nýtur eftir rúmlega 90 ára starf.
Krafan um að ríkisháskólar og háskólar
sem eru sjálfseignarstofnanir „fái því að-
eins sambærileg fjárframlög frá ríkinu og
ríkisháskólar að þeir innheimti sambæri-
leg og ekki hærri gjöld af nemendum sín-
um en ríkisháskólarnir“ er hvorki þess
fallin að ýta undir framfarir í rannsóknum
né háskólastarfi. Mun nær væri að HÍ færi
fram á aukið svigrúm til að afla skólanum
sjálfsaflafjár, svo sem með skólagjöldum
og auknum stuðningi úr atvinnulífinu,
þannig að sá skortur á fjármagni sem
löngum hefur háð skólanum komi ekki í
veg fyrir að hann sé samkeppnisfær bæði
innan lands og utan.
Ef þær tillögur, sem háskólarektor hef-
ur kynnt, ná fram að ganga er hætt við að
Háskóli Íslands einangrist og glati for-
ystuhlutverki sínu í íslensku háskóla-
samfélagi – í það minnsta að því marki sem
slíkt forskot byggist á virðingu og sam-
starfsvilja þeirra sem í háskólasamfé-
laginu vinna.
VERÐLÆKKUN OG VERÐMYNDUN
Eftir allar þær umræður sem fariðhafa fram síðastliðna mánuði um
hátt verðlag á Íslandi hljóta það að telj-
ast veruleg tíðindi að vísitala neyslu-
verðs skuli hafa lækkað um 0,18% í
október og að þar muni mest um verð-
lækkun á matvælum.
Ávextir lækkuðu í síðasta mánuði í
verði um 9,8%, fiskur um 6,3%, græn-
meti um 4,3% og olíur og feitmeti um
1,4%.
Fulltrúar Kaupáss og Baugs, sem
reka flestar matvöruverslanir landsins,
nefna báðir harðnandi samkeppni versl-
ana um viðskiptavini sem eina helstu
ástæðu þessarar miklu verðlækkunar
þegar þeir eru spurðir í Morgunblaðinu
í gær um ástæður þessarar verðlækk-
unar. Þá vekur það athygli að Ingimar
Jónsson, forstjóri Kaupáss, nefnir það
sérstaklega að fyrir skömmu hafi
Kaupás, í samstarfi við smærri fyrir-
tæki, hafið eigin innflutning á grænmeti
og ávöxtum. Ingimar segir orðrétt:
„Þetta hefur valdið mikilli lækkun á
verði þessara vara.“
Hingað til hefur umræðan af hálfu
talsmanna verzlunaraðila ekki síst
beinst að opinberum gjöldum af ýmsu
tagi þegar rætt hefur verið um mat-
vælaverð og þá m.a. þeim tollum, sem
ætlað er að vernda íslenska framleiðslu.
Veruleg breyting var gerð á því kerfi á
fyrri hluta ársins, tollar voru felldir
niður og hætt var við að leggja árs-
tíðabundna verndartolla á ýmsa fram-
leiðslu. Vissulega eru enn til staðar
margvíslegir tollar er draga upp verð á
mörgum grænmetistegundum og inn-
fluttum landbúnaðarafurðum, s.s. osti
og kjöti. Hins vegar er greinilegt að
þetta er langt í frá eina ástæða þess að
matvælaverð hér á landi er hærra en
eðlilegt getur talist.
Davíð Oddsson forsætisráðherra
benti til dæmis á það í þingumræðum
fyrr á árinu að mikil hækkun hefði orðið
á grænmetisverði á árunum 1995-2000
þrátt fyrir að engin breyting hefði orðið
á reglum. „Þetta er athugunarefni fyrir
alla þá sem á þessum markaði starfa
sem og fyrir stjórnvöld sem bera
ábyrgð á því að umgjörð markaðarins
sé með þeim hætti að samkeppni sé
tryggð eins og mögulegt er,“ sagði for-
sætisráðherra á Alþingi í apríl.
Þegar verð lækkar með þeim hætti
sem það gerði í október vegna þess að
stórir smásöluaðilar hefja eigin inn-
flutning á ávöxtum og grænmeti hljóta
neytendur að spyrja hvernig verðmynd-
unin hefur verið fram að þessu. Ávextir
bera ekki tolla og ekki er hægt að
kenna innlendum framleiðendum um að
hafa haldið verði uppi. Það hafa ekki
heldur orðið teljandi breytingar á gengi
íslensku krónunnar á síðustu mánuðum.
Ummæli forstjóra Kaupáss hljóta því að
vekja upp spurningar um hvort verið
geti að innflutnings- og dreifingaraðilar
á grænmeti og ávöxtum hafi haldið
verði óeðlilega háu fyrst hægt er að
lækka verð um nær tíu prósent með
beinum innflutningi. Getur verið að það
sama sé upp á teningnum á fleiri sviðum
og að hægt væri að lækka verð enn
frekar á ýmsum varningi með beinum
innflutningi stóru keðjanna?
HELDUR fleiri greiddu atkvæði íprófkjöri Sjálfstæðisflokksins íNorðvesturkjördæmi um síðustuhelgi en greiddu flokknum at-
kvæði í Vesturlandskjördæmi, Vestfjarða-
kjördæmi og Norðurlandi vestra í alþing-
iskosningunum sem fram fóru vorið 1999.
Í kosningunum árið 1999 fékk Sjálfstæð-
isflokkurinn 2.826 atkvæði á Vesturlandi,
1.436 atkvæði á Vestfjörðum og 1.904 atkvæði
á Norðurlandi vestra. Þetta eru samtals 6.166
atkvæði. Hið nýja Norðvesturkjördæmi er
myndað úr þessum þremur kjördæmum að
öðru leyti en því að Siglufjörður, sem tilheyrði
Norðurlandi vestra, er hluti af Norðaust-
urkjördæmi. Sjálfstæðisflokkurinn fékk 349
atkvæði á Siglufirði í sveitarstjórnarkosning-
unum sl. vor. Það má því draga þá ályktun að
fylgi Sjálfstæðisflokksins í síðustu alþing-
iskosningum hafi verið nálægt 5.817 atkvæð-
um. Í prófkjöri sjálfstæðismanna í Norðvest-
urkjördæmi um síðustu helgi greiddu 5.994
a
s
u
v
f
N
fj
p
k
h
þ
h
a
ir
s
f
k
Fleiri gre
en kusu í
Valgarð Halldórsson, Þórólfur Halldórsson, Jóhann
„Nú blasir ekkert annað við en
að taka kúrsinn á kosningarnar
í vor,“ sagði Þórólfur Hall-
dórsson, formaður kjördæm-
isráðs Sjálfstæðisflokksins í
Norðvesturkjördæmi, eftir
fundi ráðsins og kjörnefndar.
Steinþór Guðbjartsson fylgdist
með þremur fundum
í Hrútafirði í gærdag.