Morgunblaðið - 03.12.2002, Page 37

HESTAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 3. DESEMBER 2002 37
Reiðfatnaður
Náttúrulegur lífsstíll
FREMSTIR FYRIR GÆÐI
UMRÆÐAN um undirlag í stíum
og sparnað í spónanotkun með
hækkandi spónaverði er mjög fjör-
leg um þessar mundir og voru við-
brögð við grein þar að lútandi í síð-
asta hestaþætti mjög mikil. Í
netpósti sem barst greinarhöfundi
var bent á nýja möguleika hvað
varðar safnstíu sem eru hitalagnir í
gólf stíanna. Guðmundur Baldvins-
son í Faxabóli 3 á Fákssvæðinu
lagði lagnir í gólfið hjá sér í fyrra og
hleypti heitu vatni á en hestamenn
þar fengu hitaveitu á svæðið í fyrra.
Sagði hann það hafa gefið afar góða
raun því spónanotkunin hefði verið
brot af því sem venjulega þarf til að
halda stíum þokkalega þurrum. Stí-
urnar hjá Guðmundi eru frekar
grunnar en þrátt fyrir það getur
hann látið safnast í stíunar í tvo og
hálfan mánuð og er þó ekki orðið
smekkfullt. Algengt er að moka
þurfi dýpri stíur mánaðarlega. Það
þykir því nokkuð ljóst að spara má
verulega í spónanotkun með upphit-
un hesthúsa auk þess sem kostnaður
við útmokstur lækki sömuleiðis.
Guðmundur sagðist ekki hafa gert
fjárhagshliðina upp á þessu dæmi
enda væri hann með hálfklárað hest-
hús en hann myndi taka þetta sam-
an þegar allt yrði klárt og skoða
kostnaðarliðina.
Aukinn áhugi virðist víða fyrir
upphitun hesthúsa með hitaveitu-
vatni og telja fróðir menn að það eitt
að hita hesthúsið sjálft upp minnki
spónanotkun um allt að 30%. En
ýmsir aðrir kostir fást með upphitun
og má þar nefna að mikill loftraki í
húsunum muni heyra sögunni til og
það fari mun betur með efniviði
húsanna. Hið sama eigi við um reið-
tygin, upphitað rými fari betur með
þau. Þá er að sjálfsögðu kostur að
geta baðað hrossin úr volgu vatni og
svona mætti áfram telja. Allt er
þetta hægt að gera með rafmagni
sem er að sjálfsögðu mun dýrari
kostur.
Kostnaður við að taka inn hita-
veitu hefur, eftir því sem næst verð-
ur komist, verið algengur í kringum
150 til 250 þúsund krónur á með-
alstóra einingu í hesthúslengju og er
þá ekki meðtalinn kostnaður við for-
hitara en mælt er með slíku þar sem
talsverð áhætta er fólgin í að leggja
heita vatnið beint í rýmið þar sem
hrossin eru. Hross eru mjög við-
kvæm fyrir gufu og má lítið út af
bera ef ekki á illa að fara. Hefur því
verið mælt með lokuðu kerfi í hest-
húsin.
Guðmundur sagði að hjá sér væru
ýmsir öryggisventlar á kerfinu sem
nánast útilokuðu að vatn gæti
streymt óheft í hestarýmið en hann
væri hins vegar ekki með lokað for-
hitunarkerfi.
Þá sagðist hann ekki hafa orðið
var við hitamyndun í safninu, hins
vegar kæmi skraufþurrt lag af spón-
um og taði í ljós næst gólfinu þegar
mokað væri út.
Hitaveita minnkar
spónanotkun um 30%
Morgunblaðið/Vakri
Heita vatnið fer í þremur greinum inn í hesthúsið hjá Guðmundi, tvær
liggja undir stíurnar og ein í neyslulagnir.
Morgunblaðið/Vakri
Í forkunnarfögrum stíum leynast hitalagnir hjá Guðmundi Baldvinssyni
sem gera það að verkum að stíurnar haldast vel þurrar og verulega dregur
úr spónanotkun. Hann skoðar hér útkomuna ásamt Alexander Hrafnkels-
syni tamningamanni sem einnig hefur góða reynslu af upphituðu hesthúsi.
TALSVERT hefur borið á hnjósk-
um í hrossum víða á Suðurlandi og
ef til vill víðar þrátt fyrir góða tíð
lungann af haustinu. Má þar vafa-
laust um kenna mjög mikilli vætutíð
í ágúst og september en það er ein-
mitt langvarandi bleyta á baki
hrossanna sem veldur þessari hrúð-
urmyndun. Talið er að hrossum sé
misjafnlega hætt við að fá hnjóska
og almennt ætlað að þeim sem eru
stutt- og eða fínhærð sé hættara við
þessum kvilla en þeim sem eru með
þéttan felld og grófhærð.
Ef um mikla hnjóska er að ræða á
baki hrossa opnast feldurinn og
vörn þeirra gegn kulda og vosbúð
verður til muna verri en annars.
Meðan veður eru góð, hitastig hátt
og lítill vindur eða kalt og þurrt
veður kemur þetta ekki að sök en
um leið og tíðarfar versnar er voð-
inn vís. Er því full ástæða til að
hvetja hestamenn til að kanna
ástandið á baki og lend hrossa sinna
og taka þau inn ef rammt kveður að
þessu. Hross eru mjög fljót að
leggja af sé kuldavörnum áfátt auk
þess sem miklir holdhnjóskar í baki
geta orðið til þess að hrossum sé um
tíma illa eða óreitt.
Sé farið að bera á hnjóskum á
baki hrossa sem eiga að ganga úti
allan veturinn verður skilyrðislaust
að sjá þeim fyrir góðu skjóli og helst
aðgangi að opnu húsi þar sem þau
geta leitað inn í þegar ill veður
geisa.
Algengt var hér áður fyrr að
menn jóðluðu parafínolíu í bak
hrossa til að fyrirbyggja hnjóska.
Þessi ráðstöfun getur verið mjög
tvíeggjuð ef ekki er gætt varúðar
því öll utanaðkomandi fita í feldinn
getur klesst hárin saman og opnað
hann og þar með skemmt kulda-
varnir hrossa. Ef borin er fita á
feldinn skal því rétt strjúka ör-
þunnu lagi á ysta byrði feldsins.
Gott er að bera fituna á lófann og
strjúka létt yfir feldinn. Í bókinni
Hestaheilsa eftir Helga Sigurðsson
dýralækni er varað við því að skafa
eða kroppa hnjóskana of snemma
úr felldinum því slíkt geti valdið
sárum. Hægt sé að mýkja kögglana
upp með parafínolíu, mildri sápu
eða vökva sem leysir upp fitu. Best
er ef hægt er að leyfa hárunum að
vaxa einhvern tíma því þá losna og
lyftast hrúðrin frá feldinum og er
þá mun hættuminna að losa þau.
En best er grípa í taumana áður
en í óefni er komið og því full
ástæða að hvetja hestamenn til að
fylgjast með hrossum sínum og gera
ráðstafanir þegar ástæða er til.
Talsvert um
hnjóska í hrossum
Morgunblaðið/Vakri
Hnjóskamyndun komin vel á veg; feldurinn farinn að opnast og varnir
gegn kulda og vosbúð að bresta.
Morgunblaðið/Vakri
Gott að vera kominn á hús áður en veður fara að versna þegar hnjóskar
eru farnir að plaga mann.
Góðir skór
Skóbúðin
Miðbæ Háaleitisbraut 58-60
Sími 553 2300
Ráðgjöf á fimmtud. kl. 15-18 og laugard. kl. 11-15.
Stretchbuxur kr. 2.900
Konubuxur frá kr. 1.690
Dragtir, kjólar,
blússur og pils.
Ódýr náttfatnaður.
Brandtex fatnaður
Nýbýlavegi 12, sími 5544433
Stretchbuxur kr. 2.90
Konubux r frá kr. 1.790
ragtir, kjólar,
blús ur og pils.
Ódýr nát fatna
GAGNASAFN MORGUNBLAÐSINS
mbl.is