Morgunblaðið - 24.01.2003, Blaðsíða 18

ERLENT
18 FÖSTUDAGUR 24. JANÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
LJÓST er af úrslitum þingkosning-
anna í Hollandi, að kjósendur voru
búnir að fá sig fullsadda af um-
rótinu í stjórnmálum landsins síð-
asta árið. Flokkar lengst til hægri
og vinstri eiga ekki lengur upp á
pallborðið hjá þeim, heldur gömlu,
rótgrónu flokkarnir. Flest bendir
þó til, að myndun nýrrar stjórnar
geti orðið erfið.
Kristilegi demókrataflokkurinn,
flokkur Jan Peter Balkenende, frá-
farandi forsætisráðherra, er áfram
stærsti stjórnmálaflokkur Hollands
með 44 þingmenn af 150 á þingi
eða tvo umfram Verkamannaflokk-
inn.
Það kemur því í hlut Balkenende
að mynda stjórn og kostirnir eru
tveir: Annaðhvort samstjórn kristi-
legra demókrata og jafnaðarmanna
eða samstarf kristilegra við aðra
borgaraflokka.
Ekki sam-
starfshæfur
Í fráfarandi stjórn eru tveir
flokkar auk kristilegra, Frjálslyndi
flokkurinn og Listi Pim Fortuyns.
Vegnaði frjálslyndum vel í kosn-
ingunum í fyrradag, bættu við sig
fjórum mönnum og fengu 28, en
Listi Fortuyns beið afhroð og fékk
aðeins átta menn í stað 26 í kosn-
ingunum í maí í fyrra. Ástæðan
fyrir þeim ósigri var sú, að þegar
Fortuyns naut ekki lengur við,
hann var myrtur rétt fyrir kosn-
ingarnar í fyrra, fór allt upp í loft
innan flokksins. Var valdabaráttan
innan hans svo heiftúðug, að hann
var í raun stjórnlaus og ósam-
starfshæfur og að lokum gafst
Balkenende upp og boðaði til nýrra
kosninga.
Kristilegir og frjálslyndir hafa
72 þingmenn saman og geta því
ekki myndað stjórn einir. Þeir geta
það hins vegar með átta þingmönn-
um Lista Fortuyns eða sex þing-
mönnum D66, frjálsra demókrata.
Samstjórn kristilegra
og jafnaðarmanna?
Ljóst þykir, að Balkenende muni
ekki ræða við Lista Fortuyns fyrr
en í síðustu lög og innan D66, sem
tapaði einum manni í kosningun-
um, virðist lítill áhugi vera á
stjórnarþátttöku, að minnsta kosti
í svipinn. Þá er eftir hinn kost-
urinn, samstjórn stóru flokkanna,
kristilegra og jafnaðarmanna, og
næstum öll hollensku dagblöðin
hvöttu til hennar í gær.
Balkenende kvaðst í gær ekki
vilja útiloka stjórn með Verka-
mannaflokknum en sagði, að mörg
ljón væru þó á veginum fyrir slíku
samstarfi. Wouter Bos, leiðtogi
Verkamannaflokksins, var hins
vegar jákvæðari og sagði, að við-
ræður ættu að hefjast strax.
Bos, „Undrabarninu Wouter“
eins og hann er kallaður, er þakkað
gengi Verkamannaflokksins í kosn-
ingunum nú. Í fyrravor beið flokk-
urinn mikinn ósigur, fékk aðeins 23
þingmenn, en hefur nú endurheimt
fylgið og er með 42 þingsæti.
Vilja stöðugleika
Beatrix drottning ræddi við ráð-
gjafa sína í gær og venju sam-
kvæmt mun hún síðan fela leiðtoga
stærsta þingflokksins að mynda
stjórn. Í öllum hollensku blöðunum
var hvatt til þess, að gengið yrði
rösklega til verks við að mynda
trausta ríkisstjórn.
„Eftir hringlandahátt og óreiðu í
næstum ár vilja Hollendingar
semja sátt sín í milli,“ sagði Alge-
meen Dagblad. „Landið hefur verið
stjórnlaust en landsmenn vilja fá
stjórn, sem nýtur trausts þings og
þjóðar.“
Hollendingar biðja
um styrka stjórn
Hafa fengið sig fullsadda af
ringulreið síðustu átta mánaða




  



 





  ! "#$ !
"!!%&''()* "! +
, "-').*)! !*/

    
  



    

!"



#  


 $

 #

 %
 







0
 

       
     
  
  


 
   

 

    
 !  "   #
 $
%  $  


 






&


&

0

Haag. AFP.
Stóru flokkarnir sigurvegarar þingkosninganna
SPÆNSKI arkitektinn Antonio
Gaudi teiknaði árið 1908 skýjakljúf
er helst minnir á eldflaug en átti að
verða hótel í New York. Teikningin
var ekki notuð en nú getur farið svo
að húsið verði að veruleika. Arki-
tekt í Boston fer nú fyrir hópi
manna sem vilja að hugmynd Gaud-
is verði notuð þegar byggt verður
minnismerki á svæðinu þar sem tví-
buraturnar World Trade Center
stóðu.
AP
Gömul hugmynd Gaudis
MEIRIHLUTI forsvarsmanna í
stærstu fyrirtækjum í Bretlandi er nú
andvígur því, að Bretar taki upp
evruna. Kemur það fram í skoðana-
könnun MORI-stofnunarinnar.
Könnunin náði til 164 forstjóra og
aðalframkvæmdastjóra hjá stærstu
fyrirtækjunum og var niðurstaðan sú,
að 50% þeirra voru ekki sammála því,
að Bretar tækju upp evruna en 42%
voru því hlynnt. Er þetta í fyrsta sinn
síðan farið var að kanna þetta viðhorf
1997, að meirihlutinn er andvígur
evrunni en upphaflega voru næstum
70% með henni. Kom þetta fram í
Financial Times á mánudag.
Mestur er stuðningur við evruna í
fyrirtækjum sem eru mjög háð al-
þjóðlegum viðskiptum. Hefur Digby
Jones, framkvæmdastjóri Samtaka
iðnaðarins í Bretlandi, orðið æ gagn-
rýnni á reglugerðafarganið í Brussel
og á uppdráttarsýkina í evrópsku
efnahagslífi.
Á þeim fjórum árum, sem liðin eru
síðan evran varð formlega til, hefur
andstaða Breta við upptöku hennar
ekkert minnkað en þrátt fyrir það er
það útbreidd skoðun, að hún verði
tekin upp í landinu innan áratugar.
Vaxandi and-
staða við evruna
Meirihluti stjórnenda í stærstu fyr-
irtækjum Breta í fyrsta sinn á móti
SLEÐAHUNDAR eru himinlifandi yfir því að fá að
njóta hreina loftsins og svalans í snjónum í grennd
við Aviemore í Skotlandi í gær. Um 200 áhugamenn
um sleðahunda munu safnast saman við Loch
Morlich, skammt frá Aviemore, um helgina til að
taka þátt í Konunglegu hundasleðakeppninni.
Reuters
Sleðahundar í réttu umhverfi
FRÖNSK stjórnvöld staðfestu í
gær að þau hefðu boðið Robert
Mugabe, forseta Zimbabve, að
sitja leiðtogafund Afríkuríkja í
París í næsta mánuði þrátt fyrir
andstöðu Breta.
Mugabe er nú bannað að fara til
ríkja Evrópusambandsins vegna
ásakana um að hann hafi náð end-
urkjöri í fyrra með kosningasvik-
um. Ef bannið verður ekki fram-
lengt fellur það úr gildi 18.
febrúar, daginn áður en leiðtoga-
fundurinn verður haldinn. Stjórn-
arerindrekar frá ESB-löndum í
Brussel sögðu að öll aðildarríki
sambandsins þyrftu að samþykkja
heimsókn Mugabe til Frakklands.
Að sögn talsmanns franska ut-
anríkisráðuneytisins er Jacques
Chirac Frakklandsforseti sann-
færður um að þátttaka Mugabe í
leiðtogafundinum stuðli að lýð-
ræðisumbótum í Zimbabve.
Mugabe boðið til Parísar
Brussel. AFP.