Morgunblaðið - 01.03.2003, Side 13
MIÐSTJÓRN Sjálfstæðis-
flokksins samþykkti á fundi sín-
um sl. fimmtudag að gerð yrði
tillaga að sérstökum starfs-
reglum fyrir kjörnefndir Sjálf-
stæðisflokksins. Á sama fundi
ákvað miðstjórnin að Kristjáni
Pálssyni alþingismanni yrði ekki
heimilað að bjóða fram lista við
kosningarnar í vor undir lista-
bókstöfunum DD eins og fram
kom í Morgunblaðinu í gær.
Í samtali við Morgunblaðið í
gær sagði Kjartan Gunnarsson,
framkvæmdastjóri Sjálfstæðis-
flokksins, að miðstjórn flokksins
hefði afgreitt það mál með sama
hætti og áður hefði verið gert í
slíkum tilvikum en sagði jafn-
framt að „miðstjórn samþykkti
um leið að samhliða þeirri end-
urskoðun prófkjörsreglna, sem
þegar hefur verið samþykkt,
yrði gerð tillaga að sérstökum
starfsreglum fyrir kjörnefndir
Sjálfstæðisflokksins.
Sjálfstæðisflokkurinn hefur
tvær aðferðir við val á fram-
boðslistum; prófkjör og kjör-
nefnd. Val á framboðslista er
meðal mikilvægustu verkefna
flokksins og þeirra sem í honum
starfa og þess vegna er nú talið
að um leið og prófkjörs-
reglurnar eru endurskoðaðar
verði líka settar skýrar reglur
um hina aðferðina við val á
lista,“ sagði Kjartan.
Ekki áfellisdómur yfir
starfi kjörnefnda
Kjartan sagði að í þessari
ákvörðun miðstjórnar fælist
enginn áfellisdómur yfir starfi
kjörnefnda flokksins í neinu af
kjördæmum landsins. Þær
hefðu staðið sig vel og stillt upp
sigurstranglegum listum, bæði
þær kjörnefndir, sem gengu frá
lista að loknu prófkjöri og einn-
ig hinar, þar sem ekki var hald-
ið prófkjör. Þrátt fyrir þetta
hefði miðstjórn talið að það
mundi styrkja starfs flokksins
og auðvelda starf þeirra, sem í
framtíðinni munu sitja í kjör-
nefndum hans, að kjörnefndun-
um flokksins yrðu settar skýrar
reglur til að vinna eftir í fram-
tíðinni.
Starfsreglur fyr-
ir kjörnefndir
Miðstjórn Sjálfstæðisflokksins
FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. MARS 2003 13
SJÁLFSAGT er að gera lágmarkskröfur til
hefðbundins laganáms á Íslandi og allir há-
skólar verða að sitja við sama borð hvað varð-
ar réttindi og fjármagn. Um þetta eru Há-
skóli Íslands, Háskólinn í Reykjavík og
Viðskiptaháskólinn á Bifröst sammála en þá
greinir á um leiðir og hversu langt skuli
ganga í samræmingu laganámsins í háskól-
unum.
Á fundi sem Lögfræðingafélag Íslands hélt
í fyrradag var rætt um kröfur til háskóla-
náms í tengslum við nýlegt frumvarp dóms-
málaráðherra þar sem gert er ráð fyrir að
fleiri skólar en Háskóli Íslands, HÍ, geti út-
skrifað með embættis- eða meistarapróf lög-
fræðinga sem geti öðlast réttindi sem héraðs-
dómslögmenn.
Eiríkur Tómasson, prófessor og forseti
lagadeildar HÍ, sagði ekki tímabært að
breyta lögum um lögmenn og taka þyrfti inn í
umræðuna, sem væri of skammt á veg komin,
fjármagn til kennslu sem væri mjög misskipt.
Lagði hann til að tekið væri upp samræmt
próf í almennri lögfræði. Þórður Gunnarsson,
forseti lagadeildar Háskólans í Reykjavík,
HR, var ósammála Eiríki og sagði að í frum-
varpinu væri að mati HR sett fram skyn-
samleg viðmiðun varðandi menntunarkröfur
til lögmanna. Ingibjörg Þorsteinsdóttir,
deildarstjóri lögfræðideildar Viðskiptaháskól-
ans á Bifröst, sagði samræmt próf í lögfræði
úr takti við atvinnulífið og þá fjölbreytni sem
lögfræðinám væri að taka á sig.
Aðhyllist strangar samræmdar
kröfur til lagadeilda háskóla
Eiríkur sagðist í erindi sínu aðhyllast
strangar samræmdar kröfur til þeirra há-
skóla sem heimild fengju til að útskrifa lög-
fræðinga með embættis- eða meistarapróf í
hefðbundinni lögfræði. Varpaði hann fram
þeirri hugmynd að tekin yrðu upp samræmd
próf við háskólana í almennri lögfræði. „Það
er óhjákvæmilegt að settar verði reglur eða
staðlar þar sem gerðar verði tilteknar lág-
markskröfur til slíks náms.“ Bar Eiríkur
saman stundafjölda í inngangsfræðum að lög-
fræði í HÍ og HR en mun fleiri kennslu-
stundir eru í þeim fræðum við HÍ. „Af þess-
um samanburði er augljóst að Háskólinn í
Reykjavík gerir ekki sambærilegar kröfur og
gerðar eru til náms í hefðbundinni lögfræði
við norræna háskóla,“ sagði Eiríkur. „Af
þessum sökum er ekki aðeins nauðsynlegt að
kveða á um það hvaða grunngreinar skuli
kenndar í hefðbundnu laganámi hér á landi
heldur einnig hvaða námsefni skuli lagt til
grundvallar og hvaða vægi hver grein skuli
hafa að lágmarki.“
Þórður Gunnarsson, forseti lagadeildar
HR, benti á að ekki væri eðlilegt að meta
gæði kennslu út frá stundafjölda eingöngu.
Margt af því efni sem kennt væri í inngangs-
fræðum lögfræði í HÍ væri kennt síðar í nám-
inu við HR. Þá væru kennsluaðferðir aðrar í
HR, t.d. væri mikil áhersla lögð á rannsókn-
arverkefni. „Ég ætla að leyfa mér að fullyrða
það hér að sú kennsla sem við erum að bjóða
upp á í þessum svonefndu kjarnagreinum er
að minnsta kosti að umfangi jafnmikil og sú
sem lagadeild Háskóla Íslands býður upp á,“
sagði Þórður. „Námið okkar er mjög erfitt og
við erum að gera meiri kröfur til nemenda
okkar en tíðkast hefur í laganámi hingað til.“
Eftirlit hins opinbera
Ingibjörg tók í sama streng og Þórður og
sagðist ekki telja fyrirlestrafjölda segja til
um gæði námsins. Þá sagði hún eftirlit stjórn-
valda nauðsynlegt. „Það er til staðar að
ákveðnu leyti. Það eru gerðir samningar við
háskóla um hverju þeim ber að skila. Mennta-
málaráðuneytinu ber að gera gæðaúttekt á
háskólum með reglulegu millibili en ég er
samþykk því að það mætti gerast oftar.“
Þórður sagði HR starfa eftir lögum um há-
skóla þar sem væri að finna margvíslegar
kröfur til háskólakennslu. Í lögunum eru
einnig ákvæði um innra eftirlit háskólanna og
eftirlit menntamálaráðuneytisins. „Þetta
kerfi er að okkar mati fullnægjandi og það
gefur lagadeildunum það svigrúm sem þær
þurfa að hafa til að þróa laganámið innan
sinna vébanda. Það kann vel að vera að þær
komi til með að hafa sambærilegar áherslur
en þær verða nokkuð mismunandi.“
Sagði Eiríkur að ef ekki ætti að slaka á
námskröfum sem gerðar hefðu verið til dóm-
ara og lögmanna væri rétt að ganga út frá
þeim kröfum sem gerðar hefðu verið við HÍ.
„Þessar kröfur þurfa að sjálfsögðu að vera
samræmdar í þeim háskólum sem bjóða upp á
nám í hefðbundinni lögfræði.“
Þórður benti hins vegar á að hinn dæmi-
gerði lögmaður væri vandfundinn. „Mér er
það til efs og byggi það á langri reynslu minni
af lögmannsstörfum, að til sé einhver ein
formúla fyrir menntun góðra lögmanna,“
sagði Þórður. „Störf lögmanna eru mjög
margvísleg og spanna oft á tíðum breitt svið
en sérhæfing er þó vaxandi innan stéttarinn-
ar.“
Hann sagði að með skipulagi laganámsins
við HR væri verið að svara óánægju með
laganámið í HÍ. „Það hefði ekki haft nokkurn
einasta tilgang að fara af stað með laga-
kennslu sem hefði í öllum meginatriðum verið
sniðin að laganáminu vesturfrá.“
Ingibjörg sagði atvinnulífið gera kröfur til
aukinnar sérhæfingar lögfræðinga. „Afleiðing
af þessu er sú að það verður meiri breidd eða
fjölbreytileiki í hæfni og þekkingu lögfræð-
inga. Það er þessi þróun sem verið er að
svara með auknu framboði á námi í lögfræði.“
Sagði hún þetta aftur leiða af sér að erfiðara
yrði að ákveða í hvaða greinum nauðsynlegt
væri að hafa víðtæka þekkingu í upphafi lög-
mannsstarfs. „Í þessu ljósi eru hugmyndir
um samræmt lagapróf algjörlega á skjön við
þessa þróun.“ Sagði hún ekki þjóna neinum
tilgangi fyrir viðskiptavini lögmanna að þeir
yrðu allir steyptir í sama mótið.
Umræða um kröfur til hefðbundins laga-
náms er á byrjunarreit að sögn Eiríks. Fram
þarf að fara ítarleg umræða m.a. með tilliti til
fjárveitinga ríkisins til kennslu og rannsókna.
„Því er algjörlega ótímabært að breyta nú
lögum um lögmenn, slíkt er fyrst hægt þegar
umræðunni er lokið,“ sagði Eiríkur.
Ekki bundin við einn skóla
Jón Steinar Gunnlaugsson hæstaréttarlög-
maður tók til máls á fundinum og benti á það
væri lögfræðinni til framdráttar ef fleiri
kæmu að kennslu hennar. Sagði hann eðlilega
kröfu að lögfræðingar sem útskrifuðust frá
öðrum skóla en HÍ gætu starfað sem lög-
menn. „Er það ekki krafa sem við eigum? Er
hægt að binda þessi réttindi við tiltekinn
skóla?“
Páll Hreinsson, varadeildarforseti laga-
deildar HÍ, sagði frumvarpið slæmt fyrir þær
sakir að engin umræða hefði farið fram í laga-
samfélaginu áður en það var sett fram.
Kröfur til laganáms og breytingar á lögum um lögmenn ræddar á fundi Lögfræðingafélags Íslands
Lágmarkskröfur
sjálfsagðar en fjöl-
breytni æskileg
Morgunblaðið/Kristinn
Eiríkur Tómasson lagði til að tekin yrðu upp samræmd próf í almennri lögfræði.
Fram kom ágreiningur um leiðir varðandi skipan laga-
náms meðal fulltrúa þriggja háskóla sem kenna lög-
fræði. Annars vegar eru hugmyndir um samræmt laga-
nám en hins vegar bent á kosti fjölbreyttari náms.
LÍNUBÁTURINN Eiðsvík er far-
inn aftur á veiðar eftir að hafa lagt
fram tryggingu en í fyrradag sekt-
uðu norsk yfirvöld áhöfnina, skipið
um 50 þúsund norskar krónur og
skipstjórann um 10 þúsund. Norska
strandgæslan stöðvaði Eiðsvík á
þriðjudag og færði skipið til hafnar
í Harstad í Norður-Noregi.
Andrés Kolbeinsson, útgerðar-
maður hjá Eiðsvík ehf., segist ekki
vita fyrir hvað áhöfnin var sektuð
en í norskum fjölmiðlum hefur ver-
ið fjallað um grun um að afladag-
bók hafi verið vanrækt og að hlut-
fall meðalafla hafi verið of hátt.
Andrés segir að miðað við fyrstu
fréttir geti hann ekki séð að nokkuð
hafi verið að, hann bíður nú upplýs-
inga frá norskum yfirvöldum um á
hvaða forsendum sektin hafi verið
lögð fram. Eiðsvík hefur andmæla-
frest í tvær vikur til að fara yfir
málsskjöl, en þar sem trygging fyr-
ir sektinni hefur verið lögð fram
hefur Eiðsvík getað farið aftur á
miðin. Skipið er á þorsk- og ýsu-
veiðum.
Norsk
yfirvöld
sektuðu
Eiðsvík
FORSETI Íslands sæmdi þá Kjell
Hanson, ræðismann Íslands í
Lysekil, og Thorsten Thörnblad,
ræðismann Íslands í Kungshamn,
riddarakrossi hinnar íslensku
fálkaorðu.
Afhending orðunnar fór fram í
sendiherrabústaðnum í Stokk-
hólmi og það var Svavar Gestsson
sendiherra sem afhenti ræðis-
mönnunum orðuna fyrir hönd for-
seta Íslands. Þeir Kjell Hansen og
Thorstein Thörnblad voru um
áratugaskeið mikilvirkir kaup-
endur á Íslandssíld til Svíþjóðar;
annar fyrir Abba og hinn fyrir
samkeppnisaðilana í Lysekil. Svo
vill til að samkeppnisfyrirtækið
sem Kjeld Hansen starfaði fyrir
er nú í eigu Bakkavarar.
Svavar Gestsson, sendiherra Íslands í Svíþjóð, afhenti nýlega þeim Kjell
Hanson, ræðismanni Íslands í Lysekil, og Thorsten Thörnblad, ræðismanni
Íslands í Kungshamn, riddarakross hinnar íslensku fálkaorðu.
Íslenska fálkaorðan
veitt í Svíþjóð