Morgunblaðið - 05.05.2003, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 5. MAÍ 2003 19
FJÖLSKYLDURNAR í landinu hafa búið
við aukið fjárhagslegt öryggi á und-
anförnum árum. Ekki einungis að þær fái
fleiri krónur í budduna í dag en í gær heldur
hafa mæður og feður getað gert fjárhags-
áætlanir fyrir framtíðina sem standast. Slíkt
var ekki hægt fyrir um 10 árum. En skiptir
það einhverju máli? Jú, fátt eykur meir á
sundrungu í samfélaginu en óöryggi og van-
máttur fjölskyldnanna til að skipuleggja líf
sitt og skuldbindingar og framtíð barna
sinna.
Þess vegna er áríðandi að þeir sem koma
til með að stjórna landinu á næstu misserum
séu til þess fallnir að viðhalda þeim stöð-
ugleika sem nú þegar hefur náðst í efna-
hagsmálum.
Efnahagsmál eru
fjölskyldumál
Mörgum kann að þykja umræða um efna-
hagsmál, hagvöxt og ráðstöfunartekjur vera
þurrpumpuleg en hún skiptir máli og hana á
ekki að taka af léttúð. Því miður hefur þeirr-
ar léttúðar orðið vart í málflutningi þeirra
flokka sem nú berjast við að koma Sjálf-
stæðisflokknum frá völdum. En það eru ein-
mitt talsmenn þessara flokka sem skynja að
einn helsti styrkur Sjálfstæðisflokksins er
ábyrgð í peninga- og efnahagsmálum. Þar er
okkur treyst en ekki vinstrimönnum, enda
sýnir sagan sífellt að verðbólgan er aldrei
meiri og ráðstöfunartekjur heimilanna aldr-
ei minni en í tíð vinstristjórna. Þess vegna er
ekki einungis mikilvægt að draga fram þann
mun sem er á efnahagsstjórnun þessara
flokka og Sjálfstæðisflokksins heldur er það
beinlínis nauðsynlegt í þágu heimilanna í
landinu. Borgarar landsins verða að vera sér
meðvitandi um þá ábyrgð sem fylgir því að
fara með efnahagsmálin og þá skiptir sköp-
um að til staðar séu einstaklingar sem eru
traustsins verðir og fara ekki á taugum um
leið og vandamál koma upp.
Sagan sýnir að börnin borga
brúsa vinstrimanna
Á liðnum misserum hefur ríkisstjórnin,
með Geir H. Haarde fjármálaráðherra í far-
arbroddi, lækkað erlendar skuldir ríkisins
úr 35% af vergri landsframleiðslu í 19%. En
hvað þýðir þetta eiginlega fyrir fjölskyld-
urnar í landinu? Þetta þýðir annars vegar að
ábyrgðinni af ákvörðunum okkar í dag er
ekki velt yfir á næstu kynslóðir. Hins vegar
þýðir þetta aukin tækifæri til að gera sam-
félagið enn betra því að við höfum aukið
fjármagn til þeirra hluta sem skipta okkur
máli. Veruleg aukning fjármagns til
menntamála er skýrt dæmi um hvernig
skynsemi í ríkisfjármálum getur byggt upp
aðra góða og þýðingarmikla þætti í sam-
félaginu. Fjölgun háskóla og aukið mennt-
unarstig þjóðarinnar er engin tilviljun held-
ur afleiðing skýrrar stefnu og aukins
fjárstreymis til þessa mikilvæga málaflokks.
Ef nefna á eitt sérstakt mál sem sterk fjár-
hagsstaða ríkisjóðs hefur gert mögulegt er
það að sjálfsögðu fæðingarorlofið. Vinstri-
menn vilja reyndar helst ekki tala um það,
enda ennþá fúlir yfir því að eitt mesta jafn-
réttismál síðan konur fengu kosningarétt
árið 1915 skuli hafa verið samþykkt og kom-
ið til framkvæmda undir forystu rík-
isstjórnar Sjálfstæðisflokksins. Enn og aft-
ur sýnir það mál að vinstrimenn tala bara en
sjálfstæðismenn láta verkin tala.
Sterk efnahagsstjórnun síðustu ára sýnir
okkur hversu mikilvægt það er að í forystu
séu einstaklingar sem þora að takast á við
hagstjórnina án þess að næstu kynslóðir
borgi brúsann. En hvað gera vinstrimenn?
Við vitum öll hver skuldastaða Reykjavík-
urborgar er. Hún ber ekki vott um framsýna
fjölskyldustefnu heldur hafa skammtíma-
sjónarmið þeirra sem þar hafa farið með
völdin ráðið ferðinni. Kinnroðalaust hefur
núverandi talsmaður Samfylkingarinnar
velt ábyrgðinni yfir á framtíðarbörn
Reykjavíkur. – Þægileg pólitík en siðlaus.
En látum borgarmálefnin vera og beinum
sjónum okkar að hagstjórnarverkefnum á
landsvísu.
Fjárhagslegt öryggi
heimilanna er í húfi
Hvernig brugðust talsmenn stjórnarand-
stöðuflokkanna við þegar viðskiptahalli
jókst hér í landinu fyrir tæpum tveimur ár-
um? Þá gerðist nokkuð sem ekki má henda
þá sem stjórna efnahagsmálunum í landinu
því framundan eru ögrandi hagstjórn-
arverkefni. Vinstrimenn stóðu einfaldlega
ekki í lappirnar. Frasar eins og „tifandi
tímasprengja“ voru notaðir en engar lausnir
lagðar fram, ekkert framlag til lausnar
vandanum annað en argasta lýðskrum. Á
meðan hélt ríkisstjórnin sinni stefnu og
leysti hallann á skömmum tíma, þannig að
OECD taldi undravert að landið hefði ekki
lent í kreppu. Það þarf nefnilega sterk bein
til að þola góða daga og forsjála forystu sem
ekki gefur eftir við minnsta blástur. Ekki
síst skiptir þetta máli þegar fjárhagslegt ör-
yggi heimilanna er í húfi.
Þá er eðlilegt að spyrja hverjir muni fara
með efnahagsmálin og fjármálin ef vinstri-
flokkarnir ná völdum því að meira að segja
samfylkingarfólk treystir ekki eigin fólki
eins og kemur fram á vef þess, Kreml.is. Þar
er bókstaflega sagt að enginn augljós kostur
sé innan þingflokks Samfylkingarinnar til að
fara með efnahagsmál og að þar þurfi flokk-
urinn að taka sig á.
Ef fylgismenn Samfylkingarinnar treysta
ekki sínum frambjóðendum hvernig á þá
þjóðin að geta gert það?
Fjölskyldur treysta
á stöðugleikann
Eftir Þorgerði Katrínu
Gunnarsdóttur
„Sterk efnahagsstjórnun síðustu ára sýn-
ir okkur hversu mikilvægt það er að í for-
ystu séu einstaklingar sem þora að tak-
ast á við hagstjórnina án þess að næstu
kynslóðir borgi brúsann.“
Höfundur er alþingismaður fyrir
Sjálfstæðisflokkinn.
VINSTRIHREYFINGIN – grænt framboð
hefur allt frá sl. hausti háð kosningabaráttu
sína undir þeim formerkjum að mynda vel-
ferðarstjórn að kosningum loknum. Ástæð-
an er einföld. Eftir 12 ára ríkisstjórnarfor-
ystu Sjálfstæðisflokksins, fyrst með krötum
og síðan með Framsókn, stórsér á íslenska
velferðarkerfinu. Leiðarljósið undanfarin 12
ár hefur verið nýfrjálshyggjan með sín
köldu gildi. Einkavæðing og markaðsvæðing
æ fleiri þátta almannaþjónustu, skattalækk-
anir til fjármagnseigenda, hátekjufólks og
gróðafyrirtækja, samþjöppun fjármagns og
valda. Hlutur þeirra sem búa við lakari kjör
hefur verið rýr eins og alltaf hlýtur að verða
þegar fjármagns- og gróðaöflunum er sleppt
lausum og félagslegum gildum ýtt til hliðar.
Breytingarnar gerast í áföngum og þó hver
og einn veki nokkra athygli er sjaldan rætt
um heildarmyndina. Hvert stefnir? Viljum
við búa í þjóðfélagi sem áframhaldandi
þjónkun við fjármagnið, gróðahyggju, sjálf-
töku og græðgi á kostnað félagslegra og
mannúðlegra gilda færir okkur?
Tilraunastofa í nýfrjálshyggju
Í þessu sambandi væri hollt að kynna sér
hvernig nýfrjálshyggjutilraunin mikla hefur
leikið Nýja-Sjáland. Fyrir um 25 árum var
Nýja-Sjáland í fremstu röð þróaðra velferð-
arríkja, lífskjör komust upp í það að vera
þau fjórðu bestu innan OECD, sem sagt í
heiminum. Nú er öldin önnur. Ógæfa Nýja-
Sjálands var að nýfrjálshyggjukratar náðu
völdum í Verkamannaflokknum og breyttu
landinu í tilraunastofu markaðs- og einka-
væðingarumbreytinga í anda þeirra fræða.
Framan af leit þetta allt saman vel út og
hægrimenn á Vesturlöndum hömpuðu
Nýsjálendingum. Sendinefndir voru á flakki
um heiminn, einnig uppi á Íslandi, til að
boða fagnaðarerindið. Svipað átti við um ný-
frjálshyggjuæfingar Brixtofte í sveitarfé-
laginu Farum í Danmörku. Þar var fyr-
irheitna landið í augum margra hægri-
manna og einhverjir íslenskir sveitar-
stjórnarmenn voru jafnvel svo seinheppnir
að vera þar á ferð til að kynna sér dásemdir
einkarekstrar og einkafjármögnunar rétt
fyrir hrunið.
Í dag er ekki talað um um Farum, í dag er
lítið minnst á Nýja-Sjáland. Það er enda lítt
til framdráttar hægrimönnum að upplýsa
hvernig landið hefur hrapað niður listann yf-
ir lífskjör þjóða svo nemur tugum sæta.
Ekki heldur að upplýsa að Nýja-Sjáland
glímir nú í fyrsta sinn um langt árabil í sögu
sinni við stórfellt fjöldaatvinnuleysi. Fjar-
skipta- og orkufyrirtæki og fleiri und-
irstöðufyrirtæki, meira og minna öll einka-
vædd, eru að mestu í eigu erlendra
auðhringa sem sjúga arðinn úr landi. Eldra
fólk flýr landsbyggðina í stórum stíl af því að
almannaþjónustu hefur hrakað svo mjög í
kjölfar einkavæðingarinnar. Leifarnar af
nýsjálenska Verkamannaflokknum hafa
beðist afsökunar á gjörðum sínum.
Samábyrgt velferðarsamfélag
Við í VG viljum ekki frekari breytingar en
orðið er í anda nýfrjálshyggjunnar á Íslandi,
þvert á móti. Við segjum: Hingað og ekki
lengra! Við viljum snúa við blaðinu og hefja
tímabil uppbyggingar og styrkingar á inn-
viðum íslensks velferðarsamfélags á nýjan
leik. Blási vindar hægri stefnu og nýfrjáls-
hyggju áfram um samfélagið raskast enn
frekar en orðið er sú sátt sem samfélag okk-
ar hefur byggst á. Á nýliðinni öld byggðu Ís-
lendingar upp velmegunarsamfélag í blönd-
uðu hagkerfi sem byggist á málamiðlunum
félagslegra lausna, jafnaðarsjónarmiða og
samhjálpar annars vegar og einstaklings- og
markaðshyggju hins vegar. Við erum eða
vorum a.m.k. norrænt velferðarsamfélag að
því marki sem að við náðum þroska sem slík.
Nú ber okkur af leið. Við fjarlægjumst
frændur okkar á hinum Norðurlöndunum
því meir sem leiðarljósum nýfrjálshyggj-
unnar er fylgt lengur.
Þess vegna vill VG fella ríkisstjórnina.
Þess vegna viljum við mynda velferð-
arstjórn, félagshyggjustjórn, vinstristjórn.
Þetta bið ég allt vinstrisinnað og umhverf-
isverndarsinnað fólk að hafa í huga 10. maí
næstkomandi. Kosningasigur Vinstrihreyf-
ingarinnar – græns framboðs er öflugasta
og skýrasta krafan um breytingar, skilaboð
sem ekki er hægt að mistúlka. Og við gerum
meira en að segja: „Fellum ríkisstjórnina!“
Við vitum hvað við viljum og þess vegna
segjum við einnig: „Takist það á stjórn-
arandstaðan að taka við.“ Það þarf því eng-
inn að óttast að atkvæði greitt okkur endi
sem lóð á vogarskálar áframhaldandi stjórn-
arþátttöku Framsóknarflokksins, hvað þá
Sjálfstæðisflokksins, séu aðrir kostir í stöð-
unni. Það er Velferðarstjórn ekki Viðeyj-
arstjórn sem er takmarkið.
Velferðarstjórn í vor
– til hvers – með hverjum?
Eftir Steingrím J.
Sigfússon
„Kosningasigur Vinstrihreyfing-
arinnar – græns framboðs er öfl-
ugasta og skýrasta krafan um
breytingar, skilaboð sem ekki er
hægt að mistúlka.“
Höfundur er formaður Vinstrihreyfingarinnar –
græns framboðs.
ðlind vil ég virkja
sbóta fyrir Norður-
un beita sér fyrir því
tofnana verði opnuð
ólann. Mín framtíð-
Akureyri er meðal
innu hans og háskól-
m fjárveitingum
eytisins, verði ráðist í
órfelldu rannsókn-
snámi á háskólastigi.
nnum ber saman
vinnar verði lang-
sindahugmyndir til,
a ævina að þróa og
, þar sem saman
ólar, öflugar rann-
gsl við atvinnulífið
rnar sem kalla fram
sem um síðir vaxa í
æki. Kraftmikið
áskólanám, þar sem
eistara- og dokt-
skipt sköpum eigi
nni að þróast yfir í að
rvar og fóstrar ný
rakademía
undir að ungir
enn staðfestist á Ak-
r, eða beinlínis komi
þangað að loknu námi annars staðar, er
að skapa umhverfi sem laðar þá til bú-
setu á staðnum. Í því sambandi horfi ég
til rannsóknarseturs líkt og Reykjavík-
urakademíunnar fyrir sunnan. Hún var
sett á laggir af nokkrum einstaklingum.
Í dag er hún athvarf hátt í hundrað
sjálfstæðra fræðimanna. Flestir eru
ungir, ýmist að ljúka námi, eða koma
heim frá námi. Akademían veitir þeim
tiltölulega ódýrt skjól, vísindalegt sam-
félag sem er þeim nauðsyn til að þróa
hugmyndir í samræðu og sameig-
inlegum pælingum, og þar með mik-
ilvæga staðfestu.
Reykjavíkurakademían er í jafn góðu
formi og raun ber vitni í dag, meðal
annars af því Alþingi ákvað að veita
henni fjárstuðning, sem hjálpaði henni
yfir erfiða hjalla. Ég mun beita mér fyr-
ir því að hið opinbera, í samstarfi við
Akureyrarbæ, stuðli að því að svipuð
Akureyrarakademía verði til í höf-
uðstað Norðurlands. Hún gæti orðið
ákaflega mikilvæg stoð þess mennta- og
rannsóknarumhverfis sem er að þróast
á Akureyri. Slíkt umhverfi er nauðsyn-
legt til að skapa jarðveg fyrir hátækni-
fyrirtæki í ýmsum greinum þekkingar-
og hefðbundinna iðngreina, sem um síð-
ir gætu orðið mikilvægur hluti af burð-
argrind atvinnulífsins í höfuðstað Norð-
urlands.
Þetta er hluti af framtíðarsýn Sam-
fylkingarinnar í skóla- og atvinnu-
málum. Framtíðin snýst um menntun.
Skólarnir eru stóriðja Norðurlands. Við
eigum að efla þá á alla lund, og kosta
miklu til að skapa úr þeim skjól fyrir
sprotafyrirtæki í framtíðinni.
g hátækni
r-
alla
apa
æki í
Höfundur skipar efsta sæti framboðslista
Samfylkingarinnar í Norðaustur-
kjördæmi.
f Eiríki Tómassyni,
ar-Fiskaness í
gði að með fyrning-
agnaður snúast fljótt
ávarútvegsfyr-
gðu í stórum stíl
tum tíma. Þetta er
m blasir við. Þessari
a mikil kollsteypa í
enda er sjávar-
ttarstólpinn í at-
„Skelfileg ár“
Orð Halldórs Ásgrímssonar for-
manns Farmsóknarflokksins um störf í
vinstri stjórn eru athygliverð og lýs-
andi. Hann sagði eftirfarandi í nýlegu
viðtali í DV: ,,Ég er ekki tilbúinn að
ganga í gegnum þau ósköp sem ég
gekk í gegnum með Alþýðubandalag-
inu og Alþýðuflokknum....Það voru
skelfileg ár og samningafundir fram á
nætur um hluti sem gengu ekkert
upp.“ Hér talar Halldór af reynslu. Við
þekkjum líka söguna, hagtölurnar og
við okkur blasir óábyrg stefna vinstri
flokkanna sem getur sett allt á annan
endann í efnahagslífinu komist hún í
framkvæmd. Látum það hins vegar
ekki gerast. Kjósum áframhaldandi
stöðugleika og hagvöxt og fyr-
irbyggjum enn eitt vinstra slysið.
Höfundur er dómsmálaráðherra.
á árunum 1995–1999
r engan að við það
fæti og harðna í ári
r eru færar
u eftir því á fund-
iðir væru til en þær
g bætur í krónutölu
um sem hún taldi að
mfærsla. Einkum
arkaup og húsnæð-
o veigamikill hluti af
nna. Hún tók undir
fleiri leiðir væru
hygli á því að stefna
i verið farsæl.
ulagsklúður valdið
hafa orðið hús-
, og þar með hækk-
að húsnæðiskostnað. Þá hafa fast-
eignagjöld hækkað og að auki hefur
leiga á íbúðum á vegum borgarinnar
hækkað verulega. Í tillögum D-listans
fyrir borgarstjórnarkosningar vorið
2002 kom skýrt í ljós sá vilji sjálfstæð-
ismanna að lækka verulega fast-
eignagjöld hjá eldra fólki. Þá hefur
Sjálfstæðisflokkurinn jafnan lagt
mikla áherslu á nægilegt lóðaframboð.
Lækkum matarskattinn
Tillögur okkar varðandi mat-
arkostnað eru skýrar: Við munum
lækka matarskattinn úr 14% í 7% á
komandi kjörtímabili, auk þess að
lækka ýmsa aðra skatta. Þetta er gert
í eðlilegu framhaldi af farsælum
skattalækkunum á síðustu árum og af-
rakstur þess að hafa greitt niður
skuldir ríkisins.
Stöðugleiki, lág verðbólga, næg at-
vinna og góð afkoma ríkissjóðs eru
þau lífsskilyrði sem nútíma Íslend-
ingar eiga að venjast. Það er auðvelt
að halda að slíkt gerist af sjálfu sér!
Slík lífsskilyrði boðar D-listinn.
Mundu því eftir að setja X við D!
R-listinn
örpu Njáls að
rið 1995, í
tan í Reykja-
kvarða sína
Höfundur er alþingismaður fyrir
Sjálfstæðisflokkinn.