Morgunblaðið - 05.05.2003, Qupperneq 23
mikla erfiðleika í rekstri og í raun
blasti gjaldþrot við félaginu. Þessi
staða var Akureyringum þungbær
því ekki er ofsögum sagt að Útgerð-
arfélagið var Akureyringum óska-
barn, enda hafði fjöldi þeirra lagt því
til peninga í upphafi til þess að ýta því
úr vör.
Það var engin tilviljun að Gísla
Konráðssyni var treyst fyrir því
verkefni að koma Útgerðarfélagi Ak-
ureyringa aftur á réttan kjöl. Hann
hafði aflað sér þekkingar á þessu
sviði og áunnið sér traust sem fram-
kvæmdastjóri Útgerðarfélags KEA
hf. Glíman við að rétta skútuna við
var oft erfið, en með mikilli elju og
ósérhlífni tókst stjórnendum ÚA með
Gísla í broddi fylkingar að treysta
þann grunn sem það byggir á enn
þann dag í dag.
Gísli Konráðsson var á ýmsan hátt
frumkvöðull í landvinnslu, hann var
ófeiminn að fara ótroðnar slóðir í
þeim efnum og sækja fram á veginn.
Og hann lagði einnig mikla áherslu á
sölu- og markaðsmál fyrirtækisins.
Honum var ljóst mikilvægi þess að
hafa á einni hendi veiðar og vinnslu til
þess að tryggja stöðugt flæði afurða
inn á markaðina. Þessi stefnumörkun
er ennþá í fullu gildi og er einn af
hornsteinunum í rekstri Útgerðar-
félagsins og Brims ehf.
Vilhelm Þorsteinsson var fram-
kvæmdastjóri ÚA ásamt Gísla frá
1964 til 1989, en þá lét Gísli af störf-
um. Gísli og Vilhelm voru samstiga
stjórnendur, þó svo að um margt
væru þeir ólíkir.
Samstarfsfólk Gísla Konráðssonar
frá þessum árum minnist hans sem
heiðursmanns, sem gott var að vinna
með. Hann var glaðlyndur, kurteis og
úrræðagóður og vildi leysa úr hvers
manns vanda, vinnusamur með af-
brigðum og nákvæmur.
Útgerðarfélag Akureyringa minn-
ist Gísla Konráðssonar með virðingu
og þökk fyrir allt það starf sem hann
innti af hendi fyrir félagið.
Fyrir hönd ÚA og starfsfólks þess
sendi ég eftirlifandi eiginkonu, Sól-
veigu Axelsdóttur, börnum þeirra og
öðrum aðstandendum innilegar sam-
úðarkveðjur.
Guðbrandur
Sigurðsson.
Kveðja frá Kaupfélagi
Eyfirðinga
Látinn er á Akureyri Gísli Kon-
ráðsson, fyrrverandi framkvæmda-
stjóri. Gísli var afar virkur þátttak-
andi í uppbyggingu atvinnulífs á
Akureyri á tímabilinu frá lokum
seinni heimsstyrjaldar og fram á ní-
unda áratuginn. Hann var fram-
kvæmdastjóri Útgerðarfélags KEA
1946-1958 er hann gerðist fram-
kvæmdastjóri Útgerðarfélags Akur-
eyringa. Árin 1975-1985 átti Gísli
sæti í stjórn Kaupfélags Eyfirðinga.
Ferill Gísla sem framkvæmdastjóra
var afar farsæll og átti hann gifturíkt
samstarf við starfsfólk sitt og við-
skiptamenn.
Sú uppbygging sem fór fram á Ak-
ureyri, á vegum KEA og í samstarfi
við Akureyrarbæ og fleiri, á starfs-
tíma Gísla hjá KEA og ÚA lagði
grunninn að því blómlega atvinnulífi
sem síðan hefur þróast – bænum og
byggðum Eyjafjarðar til heilla.
Gísli Konráðsson tók þátt í marg-
víslegu starfi í bænum bæði í tónlist-
arlífi og öðrum félagsmálum og lagði
lóð sitt til stuðnings mörgum mikil-
vægum málefnum. Hann var hvar-
vetna glæsilegur fulltrúi og setti svip
á umhverfið þar sem hann fór. Kaup-
félag Eyfirðinga þakkar Gísla sam-
fylgdina og mikilvæg störf í þágu fé-
lagsins og byggðarlagsins.
Frú Sólveigu Axelsdóttur, börnum
þeirra og ástvinum öllum eru sendar
samúðarkveðjur vegna fráfalls þessa
mikla höfðingja.
Benedikt
Sigurðarson.
Kveðja frá Sölumiðstöð
hraðfrystihúsanna
Í dag fer fram frá Akureyrarkirkju
útför Gísla Konráðssonar, fyrrver-
andi forstjóra. Hann var einn af
merkustu athafnamönnum í útgerð
og fiskiðnaði á Íslandi á seinni hluta
síðustu aldar. Þegar Gísli tók við
framkvæmdastjórn Útgerðarfélags
Akureyringa hf. árið 1958 urðu þátta-
skil í útgerðarsögu byggðarlagsins til
hins betra. Ekki gerðist það með
skjótum hætti né átakalaust. Á þess-
um tíma var rekstrarumhverfi í út-
gerð og fiskiðnaði á Íslandi mjög nei-
kvætt. Brugðið gat til beggja vona. Í
hinni hatrömmu baráttu fyrir tilvist
ÚA gekk Gísli mjög nærri sér. En í
samstarfi við góða stuðningsmenn
innan fyrirtækisins sem utan, hafði
hann sigur. Fyrirtækið komst á rétt-
an kjöl.
Þegar Gísli tók við ÚA, var Vilhelm
Þorsteinsson einn af togaraskipstjór-
um félagsins. Árið 1964 er Vilhelm
tekinn í land og ráðinn sem annar
framkvæmdastjóri þess með útgerð
sem áherslusvið.
Eigi er of sagt þótt sagt sé að með
tilkomu þessara tveggja manna hjá
ÚA fyrst Gísla og síðan Vilhelms,
hefjist samfelld sigurganga fyrirtæk-
isins í útgerð og fiskvinnslu á Íslandi
undir forustu þeirra sameiginlega.
ÚA hf. varð eitt stærsta og best
rekna útgerðarfélag landsins. Áhrifa
þessa gætti víða þeim aðilum til fram-
dráttar er fyrirtækið starfaði með
sem og landinu í heild.
Íslenskur hraðfrystiiðnaður fór
ekki varhluta af þeirri framfaraþró-
un, sem átti sér stað í ÚA á þessum
árum. En um og eftir 1960 verða
ákveðin straumhvörf í uppbyggingu
hraðfrystiiðnaðar víðs vegar um
landið á sama tíma, sem helstu út-
flutningsfyrirtæki sjávarafurða,
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna og
Sjávarafurðadeild SÍS eru að endur-
skoða stefnu sína og framkvæmd í
sölu sjávarafurða á helstu samkeppn-
ismörkuðum heimsins, þar á meðal í
Bandaríkjunum.
ÚA hf. var félagsaðili í SH. Gísli
kom mjög við sögu um endurskipu-
lagningu fyrirtækisins á þessum ár-
um og hafði afgerandi áhrif á niður-
stöður, sem réðu miklu um hina
öflugu þróun íslensks hraðfrystiiðn-
aðar á næstu áratugum. Áhersla var
lögð á hámörkun afkomu með sam-
ræmingu veiða, vinnslu og sölu.
Starfið var útfært innan þeirra tak-
marka, sem alþjóðaviðskipti og inn-
lent umhverfi settu athafnarmönnum
á þeim tíma.
Gísli var kjörinn í stjórn SH árið
1962 og var árlega endurkjörinn í
stjórnina, þar til hann lét af störfum
árið 1989. Þá sat hann í stjórn
Coldwater Seafood Corp., dótturfyr-
irtækis SH í Bandaríkjunum í fjölda
ára. Við endurskipulagningu SH á
umbrotatímum upp úr 1960 var mik-
ils um vert að marka rétt stefnu í
markaðs- og sölumálum, jafnframt
því sem innri viðir fyrirtækisins hér
heima væru styrktir. Bandaríkin
voru þegar orðin einn mikilvægasti
markaðurinn fyrir frystar sjávaraf-
urðir frá Íslandi. Því var það, að sum-
arið 1962 var send sérstök nefnd til
Bandaríkjanna til að fara yfir stöð-
una þar, ráða nýjan forstjóra og
leggja drög að stefnumörkum til
framtíðarinnar. Nefndina skipuðu
áhrifamenn innan SH þeir Einar Sig-
urðsson frá Vestmannaeyjum, Sig-
urður Ágústsson frá Stykkishólmi og
Gísli Konráðsson frá Akureyri. Björn
Halldórsson framkvæmdastjóri
markaðs- og sölumála fór með nefnd-
inni. Störf og tillögur nefndarmanna
höfðu afdrifarík áhrif á framtíðarþró-
un hraðfrystiiðnaðar í Íslandi á
næstu áratugum. Áhersla var lögð á
Bandaríkjamarkað, Þorsteinn Gísla-
son, verkfræðingur, var ráðinn for-
stjóri og stefnt að alhliða uppbygg-
ingu Coldwater. Ráðning Þorsteins
reyndist mikið happaverk. Undir
hans stjórn varð fyrirtækið eitt öfl-
ugasta fisksölufyrirtækið í Banda-
ríkjunum. Gísli Konráðsson átti mik-
inn þátt í þessari þróun, sem og ÚA
er lagði áherslu á að nýta markaðinn
fyrir vestan sem best. Enn er
Coldwater, er nú heitir Icelandic
USA, eitt öflugasta fyrirtækið í
Bandaríkjunum á sínu sviði.
Á sínum tíma var Umbúðamiðstöð-
in hf. stofnuð af eigendum SH í þeim
tilgangi að auka samkeppni í fram-
leiðslu- og sölu umbúða utan um fryst
matvæli. Reksturinn bar skjótan og
góðan árangur. Gísli sat í stjórn fyr-
irtækisins tímabilið 1978-1989, þar af
var hann formaður stjórnar frá 1984.
Gísli Konráðsson kom víða við sögu
í starfsemi SH meðan hans naut við.
Hann vann sín verk af yfirlætisleysi,
markvisst og skipulega. Gísli hafði
einstaklega ljúfa og góða framkomu,
átti gott með að starfa með öðrum, en
var fastur fyrir, ef því var að skipta.
Gísli Konráðsson er kvaddur með
virðingu og þökk fyrir hans mikla og
góða framlag til uppbyggingar ís-
lensks hraðfrystiiðnaðar og Sölumið-
stöðvar hraðfrystihúsanna.
Frú Sólveigu og fjölskyldu eru
sendar innilegustu samúðarkveðjur.
Róbert Guðfinnsson.
Einn eftirminnilegasti maður sem
ég hef kynnst á lífsleiðinni er Gísli
Konráðsson. Mér finnst eins og hann
hafi haft allt til að bera, sem gerir ein-
stakling að afburða manni. Hann
hafði hlýtt viðmót, var farsæll stjórn-
andi, skemmtilegur félagi og auk
þess góður hagyrðingur.
Þessar vísur orti Gísli og lýsa þær
einkar vel mannkostum hans. Ég trúi
að hann hafi lifað samkvæmt því sem
hér segir:
Ef þér finnst þín för sé glæst,
framavonir hafi ræst.
Þín sé mektin mest og hæst,
mundu að dramb er falli næst.
Holl sú regla öllum er
og þess verð að temja sér
að hafa ei önnur orð um mann
en þú getur sagt við hann.
Gísli var frumkvöðull og honum
var trúað fyrir mikilli ábyrgð í at-
vinnulífi og í félagsmálum. Leiðir
okkar lágu saman innan samvinnu-
hreyfingarinnar en Gísli var mikill
samvinnumaður. Við sátum samtímis
í stjórn KEA.
Það var mikill skóli að starfa að fé-
lagsmálum með mönnum eins og
Gísla. Á þessum tíma var Hjörtur á
Tjörn stjórnarformaður og Valur
Arnþórsson kaupfélagsstjóri. Ég
minnist allra þessara manna með
virðingu og miklu þakklæti.
Gísli átti því láni að fagna að eign-
ast góða og glæsilega eiginkonu og
fjölda myndarlegra barna. Þegar ég
hugsa um þessa fjölskyldu og lífs-
hlaup Gísla finnst mér það ævintýri
líkast. Það er eins og þar hafi allt
gengið upp. Ég veit að Gísli Konráðs-
son var mjög hamingjusamur maður,
góður eiginmaður, faðir og afi.
Við Norðlendingar erum stoltir af
þeim hjónum Gísla og Sólveigu. Þau
settu sannarlega svip á bæinn okkar,
Akureyri.
Ég þakka Gísla Konráðssyni fyrir
góð kynni og skemmtilegar samveru-
stundir.
Sólveigu og fjölskyldunni allri
votta ég dýpstu samúð.
Valgerður
Sverrisdóttir.
Með Gísla Konráðssyni er genginn
einn af máttarstólpum atvinnulífs við
Eyjafjörð á síðustu öld. Að loknu
námi kom Gísli til starfa hjá Kaup-
félagi Eyfirðinga og vann hjá fé-
laginu þar til hann tók við starfi
framkvæmdastjóra Útgerðarfélags
Akureyringa 1958. En leiðir Kaup-
félags Eyfirðinga og Gísla skildu ekki
við þessa breytingu á starfsferlinum.
Gísli sat í stjórn félagsins frá 1975 til
1985 en mun lengur sat hann fyrir
hönd félagsins í stjórn Garðræktar-
félags Reykhverfinga eða allt til árs-
ins 1999 og bar hag þess alla tíð mjög
fyrir brjósti. Ég varð þeirrar gæfu
aðnjótandi þegar ég kom ungur mað-
ur inn í stjórnarhópinn að kynnast
Gísla og fá að njóta reynslu hans og
þekkingar.
Eins og allir vita sem þekktu Gísla
þá var hann einstakt glæsimenni og
hafði til að bera hina fáguðu fram-
komu heiðursmannsins. En hann
hafði sínar ákveðnu skoðanir og gat
verið fastur fyrir ef hann taldi réttu
máli hallað eða gengið á svig við
grundvallaratriði varðandi stefnumál
félagsins. Sérstaklega er mér minn-
isistæð barátta hans fyrir að standa
við ákvæði varðandi arðgreiðslur og
hafði hann væntanlega gleggri skiln-
ing á mikilvægi þess en við hin í hópn-
um.
Áhugasvið Gísla einskorðaðist ekki
við þann rekstur sem honum var trú-
að fyrir. Hann var hafsjór af fróðleik
um menn og málefni og hafði ætlað
sér að sinna þessum áhugamálum
sínum eftir að hann kom á eftirlaun.
Það fór hins vegar nokkuð á annan
veg þar sem sjónin gaf sig og síðustu
árin var hann nánast blindur.
Fyrir hönd okkar sem sátum með
Gísla í stjórn Kaupfélags Eyfirðinga
þakka ég samfylgdina um leið og ég
votta Sólveigu og öðrum aðstandend-
um samúð mína.
Jóhannes Geir
Sigurgeirsson.
Vinátta okkar Gísla Konráðssonar
stóð full sjötíu ár, frá fyrstu unglings-
árum til hinstu stundar.
Bjart er yfir minningum frá skóla-
árunum í M.A. á fjórða áratug síðustu
aldar. Í þeim öllum er Gísli nálægur,
gervilegur piltur og jafnan glaður og
reifur.
Sérstök ánægja var að kynnast
foreldrum hans og æskuheimili. Þar
var ég heimagangur, og stundum
dvalargestur um lengri tíma. Minn-
isstæður er sá þingeyski menningar-
andi frá fyrri öld sem þar ríkti.
Síðan skildi leiðir eins og verða vill.
En þegar fundum bar saman fannst
mér það alltaf líkast því að hitta kær-
an bróður eftir langan aðskilnað. Gísli
kvæntist eftirlifandi konu sinni, Sól-
veigu Axelsdóttur, og þau voru allt til
elli afburða glæsileg hjón. Brátt voru
börnin orðin sjö: einn drengur elstur
og síðan sex systur, hver annarri fal-
legri, og mamman þó kannske feg-
urst þeirra allra.
Þegar bekkurinn okkar kom sam-
an á Akureyri á meiri háttar stúd-
entsafmælum var fyrsti viðkomu-
staður alltaf hið fagra heimili Gísla og
Sólveigar. Þar skorti hvorki húsrými
né hjartarúm.
Nú fyrir stuttu voru liðnir tveir
þriðjungar aldar, eða mannsaldrar
eins og fyrr var sagt, síðan við Gísli
Konráðsson og bekkjarsystkini okk-
ar lukum stúdentsprófi. Við vorum 33
að tölu, en nú munu aðeins fimm vera
í tölu lifenda. Ég veit að ég mæli fyrir
munn okkar allra þegar ég þakka
Gísla löng og góð kynni og sendi Sól-
veigu og fjölskyldunni allri innilegar
samúðarkveðjur.
Jón Þórarinsson.
Þegar kveðja skal góðan dreng,
vilja orðin verða færri en skyldi, því
hvar skal byrja og hvar skal enda.
Árið 1958 hætti ég til sjós og hóf
störf á skrifstofu Útgerðarfélags Ak-
ureyringa hf. Þá var Gísli nýbyrjaður
að starfa hjá félaginu, sem fram-
kvæmdastjóri þess. Ég átti eftir að
vinna undir stjórn hans í 31 ár. Með
Gísla störfuðu sem framkvæmda-
stjórar, fyrst Andrés Pétursson og
síðar Vilhelm Þorsteinsson. Samstarf
þessara manna var ætíð gott.
Ég tel fyrst og fremst tvö heilla-
spor hafa orðið ÚA til framdráttar,
ráðning Auðuns-bræðra á fyrstu ár-
um þess og síðan ráðning Gísla Kon-
ráðssonar.
ÚA var á heljarþröm þegar Gísli
hóf þar störf. Ég held að ég halli ekki
á neinn er ég segi að traust það er
menn báru til hans bjargaði ÚA frá
gjaldþroti. Árum saman þurfti hann
að bjarga því frá degi til dags, uns úr
fór að rætast og er hann hætti störf-
um var félagið orðið öflugasta útgerð-
ar- og fiskvinnslufyrirtæki landsins.
Gísli reyndist mér mjög heiðarleg-
ur, nákvæmur og traustur maður,
sem sérlega gott var að vinna með,
glaðvær á góðum stundum, þótt hann
væri mikill alvörumaður.
Gísli átti miklu barnaláni að fagna
með konu sinni, Sólveigu Axelsdótt-
ur, sex stúlkur og einn drengur,
barnabörnin orðin mörg.
Árið 1989 hætti Gísli störfum hjá
ÚA fyrir aldurssakir. Síðustu ár bag-
aði hann mikil sjóndepra, sem vafalít-
ið hefur valdið honum miklum von-
brigðum, enda mjög mikill
bókamaður, en alltaf var hann samt
jafn hress í tali er hann hitti kunn-
ingja, innandi eftir fréttum af mönn-
um og málefnum líðandi stundar.
Nú er för þessa dugnaðarmanns
lokið á meðal okkar og vil ég nota
þessar línur til að þakka honum sam-
fylgdina og velvild hans og fjölskyldu
hans í minn garð og minna.
Megi sá er öllu ræður halda vernd-
arhendi sinni ykkur og ykkar fólki.
Jón E. Aspar.
Gísli Konráðsson, vinur minn og
samstarfsmaður til margra ára, er
genginn á vit feðra sinna. Hann hélt
sinni reisn til síðustu stundar, þó ekki
færi milli mála, að degi var tekið að
halla. Sjónin var farin, en minn mað-
ur var með á nótunum til síðustu
stundar; var að hlusta á útvarpslýs-
ingu frá leik „okkar manna“ í KA
þegar kallið kom. En hann var
ferðbúinn og það er næsta víst, að
það hefur verið reisn yfir hans ferða-
lokum.Það var hans stíll.
Gísli Konráðsson var mannabætir,
hvar sem hann fór, félagshyggjumað-
ur fram í fingurgóma, en alltaf tilbú-
inn til að fara fyrir sínu liði, væri eftir
því leitað. Ég var alinn upp við út-
gerð, þar sem Gísli haslaði sér ungur
völl, svo eftir var tekið. Í fyrstunni
stjórnaði hann útgerð Kaupfélags
Eyfirðinga með góðum árangri. Það
varð til þess, að hann var fenginn til
að stýra Útgerðarfélagi Akureyr-
inga, þegar rekstur þess virtist vera
að sigla í strand undir lok sjötta ára-
tugarins. Gísli ætlaði aðeins að
hlaupa þarna í skarðið í nokkra mán-
uði, en hann stóð í brúnni hjá ÚA í ríf-
lega þrjá áratugi. Það var mikið lán
fyrir félagið, atvinnulíf bæjarins og
bæjarbúa alla.
Útgerðarfélag Akureyinga hafði
ekki byr í seglin þegar Gísli kom þar í
brúna, en með ákveðinni framgöngu
sinni og natni tókst honum að koma
skipi félagsins á siglingu.Þetta gerð-
ist ekki með kraftaverki á einni nóttu,
síður en svo. Það gekk ekki þrauta-
laust fyrir sig, að vera við stjórnvöl-
inn hjá ÚA, ekki síst vegna þess að
pólitíkin var iðulega aðgangshörð í
stjórn félagsins, sem var kosin af
bæjarstjórn. Stjórnarmenn voru því
oft með forystumenn stjórnmála-
flokkanna „á öxlinni“, þannig að oft
hitnaði í kolunum. En Gísla tókst með
aðstoð góðra manna að sigla Útgerð-
arfélagi Akureyringa út úr skerja-
garðinum. Þar munaði mest um Vil-
helm heitinn Þorsteinsson, sem stóð
með Gísla í brúnni, óhagganlegur
sem klettur. Þeir voru sem bræður.
Bæjarbúar stóðu líka fast að baki
þeim; þeir voru tilbúnir til að leggja
sitt af mörkum til að koma rekstri fé-
lagsins á skrið. Þeir sáu hvers konar
kjölfesta þessi starfsemi gæti orðið
fyrir allt athafnalíf bæjarins. Þetta
tókst. Gísli og Vilhelm skiluðu af sér
verðmætasta útgerðarfélagi landsins
undir lok síðustu aldar, útgerðar-
félagi sem var í eigu og undir stjórn
Akureyringa. Félagið er enn verð-
mætt, en því miður ráða Akureyring-
ar engu um framtíð þess. Það er allt
önnur saga.
Ég átti því láni að fagna, ungur að
árum, að kynnast Gísla Konráðssyni
náið. Við vorum málkunnugir þegar
ég kom fyrst sem varamaður inn í
stjórn Útgerðarfélagsins, en síðar
átti ég eftir að starfa þar með honum
í mörg ár sem stjórnarmaður, vara-
formaður stjórnar og síðast stjórn-
arformaður. Það gustaði oft í okkar
samstarfi, allt til síðasta dags. Við
vorum ekki á sömu línu í pólitík og
það voru oft harðvítug átök milli
Sjálfstæðisflokksins og Framsóknar-
flokksins um málefni félagsins á þess-
um árum. Engu að síður styrktist
vinskapur okkar eftir því sem á leið
og eftir að Gísli hætti störfum höfum
við verið í góðu sambandi. Okkar
samstarf var einstaklega lærdóms-
ríkt og þroskandi fyrir mig. Gísli
hafði mikið að gefa; hann stóð æv-
inlega keikur í stafni eins og skap-
aður til forystu, hvar sem hann tók til
hendinni. Hann varð stór af sjálfum
sér; hans orðum var hægt að treysta
ein og staf á bók. Það er mannbæt-
andi að fá að kynnast og starfa með
slíkum mönnum. Eftirlifandi eigin-
konu Gísla, Sólveigu Axelsdóttur og
fjölskyldu, sendi ég innilegar samúð-
arkveðjur.
Blessuð sé minning Gísla Konráðs-
sonar.
Sverrir Leósson.
Nú er Gísli farinn yfir móðuna
miklu eins og sagt er. Ég varð þess
aðnjótandi að alast upp í nágrenni
hans á mínum fyrstu árum, þar
kynntist ég honum og hans fjöl-
skyldu.
Systa dóttir hans og ég urðum vin-
konur og var það til þess að ég dvaldi
mikið á heimili þeirra. Á mínum ung-
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 5. MAÍ 2003 23