Morgunblaðið - 08.11.2003, Side 63
FÓLK Í FRÉTTUM
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. NÓVEMBER 2003 63
HÖRÐUR Torfason er maður harð-
ger eins og nafnið gefur til kynna.
Kominn vel yfir fimmtugt, lítur út fyrir
að vera 35 ára og
enn að – alltaf að.
Undanfarin ár hafa
reglubundið komið
plötur frá honum,
bilið á milli útgáfn-
anna styttist ef eitt-
hvað er og hann
virðist vera á blússandi listrænu stími
um þessar mundir.
Af þessari plötu að dæma er hann
síst líklegur til að láta deigan síga en
hún ku vera fyrsti hluti af fimm, sem
saman mynda ævintýrið Vitann. Verk-
ið er einhvers konar lífssaga, sjálfs-
skoðun og nýtast hæfileikar Harðar
sem leikara efalaust í því ferli. Metn-
aðarfullt, svo sannarlega.
Eldssaga er fín plata. Reyndar mjög
fín. Heildarupplifun góð og ekkert
uppfyllingarefni á ferðinni. Lögin, sem
fylgja hefðbundnum söngvaskáldalín-
um, hafa öll sem eitt eitthvað við sig.
Gripin eru einföld en grípandi og hag-
lega ortir textar Harðar eru svo að
sjálfsögðu fengur. Þá hlið Harðar
mættu íslensk söngvaskáld taka sér til
fyrirmyndar í meiri mæli. Eins manns
hljómsveitin Vilhjálmur Guðjónsson
fyllir svo upp í hljóminn á smekklegan
hátt og notast við flautur, harmonikku
og mandólín til að skreyta enn frekar.
Það sem stendur þó upp úr er leik-
rænn og orkuríkur söngur Harðar.
Kraftmikill, skýr og umfram allt til-
finningaríkur. Þú kemst eiginlega ekki
undan plötunni, slík er ákefðin í flutn-
ingnum. Hörður er listamaður fram í
fingurgóma, ofureinlægur og sannur,
persónueinkenni sem bæði vinna með
honum og á móti. Þessu til sönnunar er
best að líta til textana. Það þema sem
er hvað skýrast fjallar um mikilvægi
þess að vera trúr sjálfum sér. Að vera
hugrakkur, þora og láta ekki bugast
þótt á móti blási. Einnig er honum
hugstætt mikilvægi þess að vera lif-
andi, skapa og takast á við eril lífsins
hræðslulaust. Hörður leggur oft til
sterkar ljóðlínur til að keyra þennan
boðskap í gegn: „Þeir gusa alltaf mestu
sem að grynningarnar vaða,“ „Mér
finnst svo gott að finna til,“ „Það
gagnar ekki á grúfu að leggjast ... þeg-
ar hryssingur þessa heims sest í hjarta
þér,“ „Ég er sífellt í lífinu leitandi, að
lausnum ef vel er að gáð.“ Og svo fram-
vegis.
Það er sömuleiðis greinilegt að
Hörður er yfir sig ástfanginn eins og
kemur t.d. fram í laginu „Bruni“:
„Komdu og vertu brunabíllinn/Bloss-
ann mikla kældu í mér.“
Svo eru hér líka lög sem taka á sam-
félagspólitíkinni (tvö lög sem andæfa
veru hersins hér á landi). Sum lögin
eru þá skemmtilega glaðvær, en þó
með kaldhæðinni og jafnvel glettinni
undiröldu.
Það sem helst er hægt að setja út á
er að stundum virðist skína í gegn ein-
hver óþægileg beiskja, sem mér finnst
hreint ekki fara þeim stolta listamanni
sem Hörður er. Einhver svona „Ég er
einn á móti heiminum“ meinloka. Ætli
„Úlfurinn“ sé ekki besta dæmið um
það er Hörður fer yfir strikið í þessum
efnum. Fleiri dæmi eru þó á kreiki og
skjóta þau upp kolli hér og hvar.
Að endingu nær þó einurð og
fölskvalaus ástríða Harðar að yfir-
vinna þessar gloppur. Það er nefnilega
seint hægt að saka Hörð um að vera
ekki heill í því sem hann er að gera. Á
þessu sigrar hann og sú nálgun gerir
plötuna, er allt kemur til alls, í senn
heilsteypta og heillandi.
Tónlist
Eldsálin
Hörður
Hörður Torfa
Eldssaga
Ofar
Hörður Torfason á öll ljóð og lög. Hann
syngur þá aðalrödd og bakraddir ásamt
því að leika á gítar. Vilhjálmur Guðjónsson
leikur á gítara, trommur, slagverk, harm-
onikku, buzuky, mandólín, hljómborð, org-
el, klarinett, blokkflautur og raddar enn-
fremur. Þórir Úlfarsson leikur á timbales
og harmonikku í fjórum lögum og Urður
Anna Björnsdóttir og Kristín María Karls-
dóttir syngja bakraddir í einu lagi. Vil-
hjálmur sá um útsetningar og upptökur
ásamt því að hljóðblanda og -jafna.
Arnar Eggert Thoroddsen
Eldssaga mun vera tuttugasta plata
Harðar Torfa. Myndin er tekin á
liðnum hausttónleikum hans sem
fram fara árlega.
Morgunblaðið/Jim Smart
ÞÆR eru bæði stórglæsilegar og
hugaðar kvenfélagskonurnar í
smábæ í Yorkshire á Norður-Eng-
landi. Komnar á „góðan aldur“ og
óræðan fækka þær fötum frammi
fyrir myndavélinni – í göfugum til-
gangi að sjálfsögðu. Þetta uppátæki
kvennanna komst í heimsfréttirnar
fyrir fáeinum árum og nú er búið að
kvikmynda viðburðinn með góðum
árangri.
Chris og Annie (Helen Mirren og
Julie Walters) eru miðaldra húsmæð-
ur og vinkonur sem sækja sultugerð-
ar- og hannyrðafundi kvenfélagsins
af skyldurækni frekar en áhuga. Þeg-
ar eiginmaður Annie fellur frá úr
hvítblæði þróast sú hugmynd í kolli
þeirra að næsta dagatal (sem þær
gefa út og selja í góðgerðarskyni)
verði prýtt með myndum af þeim fá-
klæddum í veikri von um að slíkt örvi
söluna. Hagnaðurinn á að renna
óskiptur til rannsókna á sjúkdómn-
um. Framkvæmdin gengur ekki and-
skotalaust fyrir sig en frúrnar eru
fastar fyrir.
Óneitanlega dregur myndin Stelp-
urnar á dagatalinu dám af Full
Monty, gæti þess vegna heitið Monty
með kvenmannsbrjóst. Bæði er viss
samhljómur með hugmyndunum og
leikstjórinn Cole og handrits-
höfundarnir sækja talsvert í hina
sögufrægu, vinsælustu mynd Breta
frá upphafi.
Stelpurnar standa samt fyrir sínu
og vel það, því myndin gefur forvitni-
lega og fróðlega innsýn á bak við
tjöldin í lítið samfélag þegar önnur
eins óhæfa gerist að sómakærar hús-
freyjur taka upp á því að bera sína
helgustu líkamshluta. Gamla sagan
endurtekur sig; það sem talið er körl-
um til tekna er háðung fyrir kven-
þjóðina. Chris og Annie og þeirra
kjarkmiklu vinkonur eiga mikinn
heiður skilinn að kveða niður slíka
fordóma og þeirra virðingarverða
frumherjastarf kemst vel til skila og
með prýðilegu skopskyni. Stelpurnar
á dagatalinu er létt og hressileg gam-
anmynd með ádeilubroddi þótt henni
hnigni nokkuð þegar kemur til Kali-
forníu. Leikurinn er yfir höfuð trú-
verðugur, með Mirren og Walters í
fararbroddi, og manngerðirnar allar
hárréttar. Þetta er sannarlega
skemmtilegur og freistandi hópur,
ekki síst þegar þær syngja saman
jólasöngva á Evuklæðum einum sam-
an. Það er óneitanlega létt yfir þeim.
KVIKMYNDIR
Regnboginn
Leikstjóri: Nigel Cole. Handrit: Juliette
Towhidi. Tim Firth. Kvikmyndatökustjór:
Ashley Rowe. Tónlist: Patrick Doyle. Að-
alleikendur: Helen Mirren, Julie Walters,
Annette Crosbie, Celia Imrie, Penelope
Wilton, Ciarán Hinds, John Alderton. 110
mínútur. Touchstone Pictures. Bretland
2003.
STELPURNAR Á DAGATALINU (Calender
Girls) Áfram
konur
Julie Walters og Helen Mirren eru
trúverðugar í hlutverki virðulegra
kvenfélagskvenna sem ákveða að
fækka fötum fyrir góðan málstað.
Sæbjörn Valdimarsson
Bana Billa – I. hluti
(Kill Bill – Vol. I.)
Aðdáendur Tarantinos geta varpað öndinni
léttar, meistarinn hefur engu gleymt. (H.J.)
Smárabíó, Regnboginn, Laugarásbíó,
Borgarbíó Akureyri.
Nói albínói
Hrífandi, gamansöm og dramatísk. Bjargar
íslenska Eddu-árinu. (S.V.) Háskólabíó.
Stúlkurnar á dagatalinu
(Calendar Girls)
Jákvæð og notaleg mynd um konur sem þora
að vera þær sjálfar.(S.V.) Háskólabíó, Sambíóin
Seabiscuit
Vel unnar leikmyndir og búningar og hrífandi
tilþrif þriggja afburða leikara. (S.V.) Háskólabíó
Geggjaður föstudagur
(Freaky Friday)
Samskiptavandamál kynslóðabilsins leysast
þegar mæðgur hafa hamskipti. (S.V.) Sambíóin
Óbærileg grimmd
(Intolerable Cruelty)
Óvenju vel skrifuð og fyndin Coen-mynd um
argvítuga baráttu kynjanna. (S.V.) ½
Háskólabíó, Sambíóin.
Mótmælandi Íslands
Athyglisverð og heiðarleg umfjöllun um um-
deildan mann eykur skilning á persónunni
sem á samúð manns alla að lokum. (S.V.)
Regnboginn
Sinbad sæfari (Sinbad)
Vel gerð fjölskylduskemmtun, mettuð
andblæ gamla sagnaheimsins. (S.V.) Sambíóin, Háskólabíó.
Menn víðáttunnar
(Open Range)
Enn reynir Costner við klassíska vestragerð.
Upp úr stendur mikilúðlegt útlit myndarinnar
og Duvall. (S.V.) Laugarásbíó.
Mótmælandi Íslands er „athyglisverð og heiðarleg“ mynd um hinn umdeilda
Helga Hóseason, sem fólk ætti ekki að láta framhjá sér fara.
BÆJARINS BESTU
Sæbjörn Valdimarsson/Skarphéðinn Guðmundsson/Heiða Jóhannsdóttir
Meistaraverk Ómissandi Miðjumoð Tímasóun 0 Botninn
ÞAÐ er klárt mál að Gunni og
Felix skildu eftir sig stórt og vand-
fyllt skarð er þeir hurfu úr Stund-
inni okkar og
um leið af
skjánum fyrir
átta árum. Þá
höfðu þeir
stýrt Stund-
inni í tvo vet-
ur við fádæma
vinsældir og
hefur síst
dregið úr
þeim síðan þá.
Þeir síungu félagar hafa nefnilega
síður en svo setið auðum höndum
heldur verið iðnir við að gefa út
hljóðsnældur og koma fram og
skemmta börnum út um hvippinn
og hvappinn. Nú er svo komið að
helstu aðdáendur þeirra eru börn
sem voru ekki einu sinni fædd þeg-
ar þeir stýrðu Stundinni. Þessi
börn hafa þurft að sætta sig við að
horfa aftur og aftur á spólurnar
sem gefnar hafa verið út með
bestu tilþrifunum úr Stundinni.
Nýtt efni með Gunna og Felix er
því ekkert minna en himnasending
fyrir þessi börn. Þar hafa þeir líka
vit á að róa á svipuð mið og gerðu
sig svo vel í Stundinni í denn.
Gunni á afmæli og velur að halda
veisluna í sveitinni, borgarbarninu
Felix til mikils ama. En þegar út
fyrir borgarmörkin er komið upp-
götva þeir í sameiningu að sveita-
lífið og ekki hvað síst íslenska
náttúran getur verið alveg eins
spennandi og tölvuleikir og ævin-
týramyndir í sjónvarpinu. Þannig
fer Gunni á skemmtilegan og að-
gengilegan máta yfir leyndardóma
vatnsins og sýnir fram á með ein-
földum dæmum hvers vegna það er
svona mikilvægt fyrir okkur. Svo
kenna þeir að þekkja og nota staf-
ina sem mynda nafnið á landinu
okkar. Segja sögur, syngja lög og
sprella svo auðvitað fullt, eins og
þeim einum er lagið.
Og mikið veitir það manni mikla
ánægju sem foreldri að geta
skemmt sér með barni sínu yfir
svona barnaefni. Þótt maður hafi
kannski séð fágaðri framleiðslu er
efnið sjálft sem þeir Gunni og Fel-
ix hafa fram að færa útpælt, frum-
legt og þroskandi – en þó umfram
allt skemmtilegt. Þeim virðist
þetta bara svo fyrirhafnarlítið. Ná
vel saman. Eru algjörlega einlægir
í því sem þeir gera. Lausir við alla
tilgerð. Klárlega orðnir mjög
næmir á það hvað höfðar til barna
og hversu langt þeir mega hætta
sér út á uppfræðslubrautir án þess
að reyna um of á þolinmæði ungu
áhorfendanna.
Í stóraukinni samkeppni um
sjónvarpsáhorfendur er það manni
hulin ráðgáta hvers vegna engin
stöðvanna hefur fengið þá Gunna
og Felix til að laða að yngstu
áhorfendurna. Eitt er víst að fáir
eru betur til þess fallnir og því
vonandi að þeir haldi áfram á sömu
braut.
Gagn og
gaman
Gunni og Felix
Sveitasæla: Hvar ætlar Gunni að
halda afmælisveisluna sína?
Barnaefni
Ísland 2003. Tökur ehf. VHS/DVD, ca 70
mín. Leikstjórn og handrit Gunnar Helga-
son og Felix Bergsson. Aðalhlutverk
Gunnar Helgason og Felix Bergsson.
Stjórn upptöku Ragnheiður Thor-
steinsson.
Skarphéðinn Guðmundsson
Morgunblaðið/Ásdís
Grallaraspóarnir Gunni og Felix hafa fundið þessa hárfínu línu sem liggur
á milli gagns og gamans.
Mynddiskar
TÓNLEIKAR Sigurðar Flosasonar
og Péturs Grétarssonar, þar sem flutt
verður verkefnið Raddir þjóðarinnar,
hefur verið flutt úr Þjóðminjahúsinu
yfir í Norræna húsið af óviðráðanleg-
um orsökum. Þar hefjast þeir kl. 17.30,
hálftíma síðar en áður var auglýst. Þá
ber sérstaklega að geta þess að hinn
kunni íslenski jaðardjassari Hilmar
Jensson mun kynna nýja plötu sína,
Ditty Blei, um kvöldið á Nasa. Með
honum eru engir aukvissar, þeir Herb
Robertsson (trompet), Andrew D’Ang-
elo (saxar), Trevor Dunn (bassi) og
trymbillinn Jim Black sem ætti að vera
orðinn Íslendingum að góðu kunnur.
Ekki má svo gleyma hátíðardans-
leiknum sem verður á sama stað um
nóttina, haldið uppi af hrynheitustu
sveit norðan Alpafjalla, Jagúar.
Djasshátíð Reykjavíkur
Pétur Grétarsson og Sigurður
Flosason.
Raddir
og hrynhiti