Vísir - 28.10.1980, Blaðsíða 8

8
Þriðjudagur 28. október 1980
Utgefandi: Reykjaprent h.f.
Framkvæmdastjóri: Davfó Gufimundsson.
Ritstjórar:
Ólafur Ragnarsson og Ellert B. Schram.
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson, Ellas Snæland Jónsson. Fréttastjóri er-
tendra frétta: Guðmundur G. Pétursson. Blaöamenn: Axel Ammendrup, Arni Sig
fússon, Frlða Astvaldsdóttir, Gylfi Kristjánsson, lllugi Jökulsson, Kristln Þor-
steinsdóttir, Páll Magnússon, Svelnn Guðjónsson, Sæmundur Guðvinsson, Þórunn
Gestsdóttir. Blafiamaður á Akureyri: Glsll Sigurgeirsson. Iþróttir: Kjartan L.
Pálsson, Slgmundur O. Steinarsson. Ljósmyndir: Bragi Guðmundsson, Elin Ell-
ertsdóttir, Gunnar V. Andrésson, Kristján Ari Einarsson. Útlitsteiknun: Gunnar
Trausti Guðbjörnsson, AAagnús Olafsson.
Auglýsingastjóri: Páll Stefánsson.
Dreifingarstjóri: Sigurfiur R. Pétursson.
Ritstjórn: Slðumúli 14, slmi 86611 7 linur. Auglýsingar og skrifstofur: Siðumúla 8,
simar 86611 og 82260. Afgreiösla: Stakkholti 2—4, slmi 86611.
Askriftargjald er kr. 5.500,- á mánufii innanlandsog verfi I lausasölu 300 krónur ein-
takifi. Visirer prentafiur I Blafiaprenti h.f. Siöumúla 14.
Upplýsingamiðlun og gagnrýni
Umfjöllun fjölmiOla hér á landi um málefni FlugleiOa siOustu mánuOina hefur sætt
nokkurri gagnrýni en aö þvi er VIsi varöar er hún á misskilningi byggö. Hér hefur veriö
unniO eftir grundvallarreglum sjálfstæörar fjölmiölunar.
í útvarpsþættinum „Á vett-
vangi" var á dögunum til um-
ræðu umfjöllun fjölmiðla varð-
andi Flugieiðamálið. Sem vænta
mátti voru skoðanir þingmann-
anna Friðriks Sophussonar og
Olafs Grímssonar ekki sam-
hljóða varðandi þetta atriði
fremur en önnur, sem þeir
starfsbræðurnir tjá sig um. Sig-
urður Helgason, forstjóri Flug-
leiða var mjög hógvær varðandi
meðferð fjölmiðla á Flugleiða-
málinu en taldi þó að sumir f jöl-
miðlar legðu meiri áherslu á nei-
kvæðar fréttir um málefni
félagsins en þær jákvæðu. Ekki
nefndi hann þó nöfn þessara
„sumra" fjölmiðla, en flestum
hefur eflaust dottið Þjóðviljinn i
hug.
Ólafur Grímsson taldi aftur á
móti, að Vísir og Morgunblaðið
hef ðu ekki staðið sig sem skyldi í
frásögnum af Flugleiðamálinu
og blöðin ekki verið nógu gagn-
rýnin í efnismeðferð sinni.
Ólafur taldi að Vísir hefði látið
skýrslur og greinargerðir Flug-
leiða hafa of mikil áhrif á af-
stöðu sína til málsins og svo var
að skilja sem honum hefði fund-
ist blaðið vera allt of jákvætt
gagnvart Flugleiðum.
Það vekur f urðu, að þessi helsti
fjölmiðlafræðingur Alþýðu-
j bandalagsins, skuli hræra saman
■ í einn graut öllu því, sem birst
hefur um Flugleiðamálið undan-
farið í Vísi og gera ekki greinar-
mun á þrenns konar efni, sem
hér hefur verið um að ræða.
I fyrsta lagi hefur Vísir lagt á
þaðáherslu að kynna allar hliðar
Flugleiðamálsins í fréttum sín-
um og þar hafa komið fram hin
ólíkustu sjónarmið bæði jákvæð
og neikvæð, ef hægt er að taka
þannig til orða varðandi málefni
Flugleiða þessa stundina. Vísir
benti fyrstur f jölmiðla á yfirvof-
andi taprekstur félagsins og
fjallaði um bollaleggingar
manna i Luxemborg um þessi
mál áður en þær komu fram hjá
framámönnum hér á landi. I
fréttunum hefur verið rætt við
menn með ólíkar skoðanir á
þessu máli, þar á meðal við um-
ræddan Ólaf Grimsson og af-
stöðu hans ekki verið gerð minni
skil en annarra. I fréttunum
hefur einungis verið skýrt frá
staðreyndum málsins og skoðun-
um þeirra aðila, sem blaðið hef ur
átt tal við um það. Skoðanir
blaðsins eða blaðamanna hafa
þar ekki komið fram f remur en í
öðrum fréttaflutningi Vísis, þar
sem reglan er sú að gæta fyllstu
óhiutdrægni og kynna hvert mál
frá öllum hliðum.
I öðru lagi hafa í Vísi birst
greinar eftir ýmsa menn varð-
andi Flugleiðamálið undir fullu
nafni og á ábyrgð þeirra, sem
þær hafa ritað. í þessum hópi
greinahöfunda var meðal ann-
arra einn blaðamanna Vísis, sem
kynnt hafði sér málið sérstak-
lega um skeið og meðal annars
f arið til Luxemborgar í því skyni.
Skoðanir hans og annarra
greinahöfunda eru Vísi alls óvið-
komandi enda öllum frjálst að
notfæra sér opnar síður Visis
sem umræðuvettvang þjóðmála.
I þriðja lagi hafa svo verið
birtir leiðarar um Flugleiða-
málið. Þar og á þeim eina vett-
vangi getur að líta skoðanir Vísis
og afstöðu blaðsins til málsins á
hverjum tíma.
Þær grundvallarreglur, sem
gilda í sjálfstæðri blaðamennsku
virðast flækjast fyrir ýmsum
aðilum, sem láta í sér heyra á
opinberum vettvangi og telja
sumir þeirra, að allt efni slíkra
fjölmiðla sé af sama toga og
jaf nvel að annarlegar hvatir ráði
efnisvali. Ef ólafur Grimsson
vildi finna einhvern fjölmiðil,
sem ekki hefur sinnt heiðvirðri
upplýsingamiðlun til almennings
varðandi Flugleiðamálð þá er
rétt að benda honum á málgagn
Alþýðubandalagsins, Þjóðviljann.
En hann er sennilega eins og
aðrir hættur að ætlast til þess af
því blaði. Þar er allt efni einlitt.
r
Hann er hálf hjáróma og
ómálefnalegur áfellisdómur sá
er forysta Sambands Islenskra
bankamanna (SIB) dembdi yfir
okkur félagsmenn i fjölmiölum
eftir aö viö, réttilega, felldum
nauöungarsamning þann sem
samninganefndir SIB og bank-
anna geröu meö sér þ.3 okt.
1980, og héldu uppá samdægurs
meö tilheyrandi veisluhöldum.
1 Samninga í gildi
Forysta SIB skilur ekki
I hvernig okkur dettur í hug aö
_ fara fram á aö geröur kjara-
I samningur frá 1977 sé fyrst
■ færöur i gildi áöur en nýr samn-
ingur er geröur. Þaö aö viö skul-
I um fara fram á greiöslu þriggja
■ prósentanna okkar frá l/7’79
kalla þessir heiöursmenn, aö viö
| bankamenn séum aö gera hærri
■ launakröfur en aörir launþegar
■ geri i dag, og aö þjóöarbúiö sé
| ekki tilbúiö aö taka viö þessum
■ ósvifnu kröfum. Forystumenn-
• irnir halda þvi meira aö segja
| fram aö viö launþegar bank-
■ anna viljum ekki einungis 3%
I grunnkaupshækkun, heldur 3%
| með áföllnum visitöluhækkun-
■ um frá l/7’79 plús þá launa-
| hækkun sem okkur var boöin I
[ þessum 3. október samningi.
I Siöan klikkja þessir menn út
■ meö þvi aö bera þaö á borö fyrir
1 alþjóö aö eins og staöan sé i dag
| séu 14 þúsund raunverulegar
■ krónur meira viröi fyrir laun-
I þega heldur en 140 þús krónur
| sem brenni upp á verðbólgubál-
■ inu.
Staðreyndum hagrætt
Þeir treysta vel á vonda, segi
I ég bara, þvi hræddur er ég um
■ aö loforöum þessarar rikis-
' stjórnar sé litt betur treystandi
| en loforðum forvera þeirra, um
■ aöhaldsgeröir og veröstöövun,
I og aö 14 þús. krónurnar fuöri
| jafn glatt, og hver önnur hærri
■ upphæö, á veröbólgubálinu.
■ Slikan málflutning kalla ég aö
L...........
ÖRTÖLUNÍ SÉ HÆTI
hagræöa staöreyndum, og á
bágt meö aö skilja hvaöa til-
gangi hann á aö þjóna. Viö hinir
almennu félagar i SIB héldum
nefnilega aö forystumenn SIB
væru okkar málsvarar en ekki
málpipur atvinnurekenda eöa
rikisstjórnar. En kannski mis-
skiljum viö upphafssetningar I
lögum SIB þar sem fjallaö er
um tilgang félagsins?
neðanmals
Friðbert Traustason,
bankamaður undrast í
þessari grein niðurstöðu
samninganefndar banka-
manna og bankanna í
kjaraviðræðum þessara
aðila og segir að eftir að
samkomulag þeirra hafi
verið felltaf bankamönn-
um ættu stjórn og samn-
inganefnd SIB að vita
hver afstaða félags-
manna sé.
Vantar viljann?
Viö sem lögöum áherslu á 3%
stóöum og stöndum reyndar i
þeirri meiningu aö sú grunn-
kaupshækkun væri ekkert sem
viö værum aö semja um i okkar
samningum i dag, heldur ættu
þau að greiöast samkvæmt
samningunum frá 1977. Viö telj-
um aö hér sé einungis um sjálf-
sagöa réttlætiskröfu aö ræöa,
rétturinn til aö gera kjarasamn-
ingánþess aö hann sé meö geö-
þóttaákvöröunum geröur aö
marklausu plaggi, þvi þaö er til
litils aö gera nýjan kjarasamn-
ing ef i ljós kemur að bótalaust
sé hægt aö kippa útúr honum
hinum og þessum ákvæöum á
miöju samningstimabilinu án
alls samkomulags viö launþeg-
ana. Til upplýsinga skal hér
minnt á að þaö var einungis af
okkur SIB félögum sem tekin
var umsamin grunnkaupshækk-
un á árinu ’79. Þaö aö bankarnir
skuli skýla sér bak viö Ólafslög
(lög löngu fallinnar rikisstjórn-
ar) I þessu efni er auövitaö bara
fyrirsláttur til aö reyna aö
þvæla efniö, þvi samkvæmt
þeim lögum höföu þeir fulla
heimild til aö semja um 3%-in ef
þeirra vilji væri fyrir hendi. En
þvi miður viröist hann vera af
skornum skammti.
En þaö er fleira en 3% sem
forystumenn SIB viröast hafa
gleymt úr kröfugerö SIB, I
þessu langa en tilgangslitla
samningaþófi, atriöum sem
mikil áhersla var lögö á en
heföu komiö til meö aö kosta
bankanna litla peninga, en i
staöinn mikinn skilning á
nútfma vinnumarkaöi.
SIBog BSRB-samningur-
inn
Stjórn SIB hættir aö líkja
þessum samningum, sem þeir
undirrituöu 3. okt. 1980, við
samning BSRB frá þvi i haust.
En þvi miður, þaö eru einungis
þessar fyrstu krónutöluhækkan
ir sem eru sambærilegar svo
ekki söguna meir. Bæöi er aö
samræming viö komandi samn-
ing BHM veröur i töluvert betra
horfi hjá BSRB og þaö sem
meira er um vert er þó, aö
BSRB samdi um stórkostleg
atriöi til aukins atvinnulýöræö-
is, atriöi sem tryggja starfs-
mönnum mikil áhrif á stjórnun
vinnustaöa þar sem 15 manns
eöa fleiri vinna. Ég er viss um
aö ef SIB heföi náö fram i sinum
samning ýmsum þeim oröa-
lagsbreytingum á núverandi
samning sem lögö var áhersla á
i kröfugerð SIB, og ætlað var aö
stefna i átt til meöákvöröunar-
réttar starfsmanna þá heföu
undirtektir viö samkomulagiö
veriöaörarog betri. Ef einungis
réttlætiskrafan um 3% og þessir
sjálfsögöu atvinnulýöræöisþætt-
ir samningsins heföu náö fram
aö ganga heföu margir hiklaust
sagt já i staö nei I nýafstaöinni
atkvæöagreiöslu.
Hægt að gera betur
Oröalagsbreytingar eins og
t.d. ,,að ná skuli samkomulagi
viö starfsmenn um skipulags-
breytingar” I staö þess ,,aö hafa
skuli samráö” væri til mikilla
bóta, og gætu komiö i veg fyrir
deilumál eins og „opnunartíma-
máliö”. Lesendum til fróöleiks
skal hér bent á aö breytingin á
opnunartima bankanna var i
flestum ef ekki öllum tilfellum
gerö í óþökk starfsmanna og
algerlega án samkomulag viö
samninganefnd SIB.
En nú hafa linurnar skýrst
og stjórn og samninganefnd SIB
vita fullkomlega um afstööu og
vilja félagsmanna. Viö veröum
þvi aö vona aö betur veröi á
málum haldiö og aö samninga-
nefndarmenn SIB trúi þvi sjálfir
aö hægt sé aö gera betur og
hætti þeim kveinstöfum og úr-
tölum sem hæst hafa dunið nú
siöustu daga og hæfa betur at-
vinnurekendum og rlkisstjórn,
en forsvarsmönnum launþega.
Þvi annars er hætt við aö
þeim veröi sent máltækiö:
„Þeim veröur aö sviöa sem
undir mfga”, og meö þvi sú von
aö þeir skilji hvaö viö er átt.
J