Morgunblaðið - 29.02.2004, Side 25

síðan beðinn að kenna formfræði við
myndlistarskólann hafi hlutirnir far-
ið að vefjast fyrir honum. „Þá fer ég
að greina niður formin og raðaði
upp ferningum, hringjum, þríhyrn-
ingum, sexhyrningum, fimmhyrn-
ingum og svo framvegis í ákveðinni
hrynjandi fyrir nemendur mína.
Verkin sem komu út úr því gætu
fyllt heila sýningu.“
Var þetta alveg ný kennsluað-
ferð?
„Já, þetta var alveg nýtt þá og
hafði aldrei verið kennt áður. Í
framhaldinu hélt ég áfram í þessum
formathugunum og einn góðan veð-
urdag er barið á dyrnar hjá mér á
Laugaveginum þar sem ég bjó, og
þar stendur á dyraþrepinu ungur og
fallegur maður og spyr hvort hann
megi sýna mér myndir. Þetta var
Dieter Roth. Ég býð honum inn og
skoða bókina sem hann var með
myndirnar í og sé að þetta var það
allra nýjasta sem var að gerast í
París. Og einhvern veginn ýtti hann
undir formfræðistúdíur mínar og ég
hélt bara áfram og sýndi svo form-
fræðistúdíur í Galleríi SÚM, línur
og svo framvegis. Við Dieter vorum
eins og tvíburar á tímabili, hann var
minn helsti aðdáandi og sagði að ég
væri næsti Kjarval, sem var auðvit-
að tóm vitleysa,“ segir Hörður og
hlær.
Hvernig var sýningunni í Galleríi
SÚM tekið?
„Engan veginn. En SÚM-liðinu
líkaði vel að skólastjóri Myndlista-
og handíðaskólans vildi sýna með
þeim og ég lít svo á enn þann dag í
dag að ég sé Súmmari meðal ann-
ars. Verk eins og þau sem Magnús
Pálsson og Sigurður Guðmundsson
voru að sýna þarna, þau snertu mig.
Þessar myndir mínar í Galleríi
SÚM voru svarthvítar; mig langaði
að mála þær í lit en óaði fyrir því að
fara að mála svo nákvæmar myndir.
Því var það svo að mér varð gengið
framhjá Málaranum, sem þá var í
Bankastræti, og þar var verið að
stilla út límbandsrúllum, gulum,
rauðum og bláum, og ég hugsaði
með mér: Þetta er efnið sem mig
vantar. Ég kaupi límbandið, fer út á
vinnustofu og byrja.“
Þessar myndir sýndi Hörður árið
1976 en þær hlutu ekki góðan hljóm-
grunn og Hörður beindi kröftum
sínum í framhaldinu aðallega að því
að skrá niður íslenska byggingararf-
leifð, sem nú hefur komið út í sex
bindum og það sjöunda er langt
komið.
Það má segja að þú hafir í gegn-
um tíðina verið opinn fyrir straum-
um og stefnum, og nýtt þér bæði í
kennslu og í myndlistinni.
„Já ég hef fylgst vel með. Ég hef
lesið og skoðað mikið. Ég var í
Stokkhólmi, svo í Kaupmannahöfn,
svo í London og þá París og Ítalíu.
Björn Th. [Björnsson] var með
mér í London og hann hélt alltaf að
ég yrði listfræðingur. En það má
segja að ég sé orðinn það með öllum
þessum skrifum um arkitektúr.
Ég hafði verið ákveðinn í því allt
frá því ég var polli að verða arkitekt
og fyrstu teikningar mínar voru af
húsum. Ég á heila möppu þar sem
ég er að fantasera með bíó, sam-
komuhús og funkishús m.a. Svo fer
ég í verkfræðideildina í háskólanum
og læri að teikna eins og arkitekt,
en fer svo í Handíðaskólann, þar
sem myndlistin togaði sterkt í mig.
Vinir mínir Kjartan Guðjónsson,
Kristján Davíðsson og Jóhannes Jó-
hannesson fóru síðan allir til Banda-
ríkjanna í nám, en ég gerði það ekki
því ég gat ekki hugsað mér að fara
til aðalríkis kapitalísmans, sérstak-
lega eftir að þeir voru búnir að her-
nema Ísland. Ég þoli ekki amerískt
herlið á Ísalandi. Ég ákvað því að
bíða á Íslandi eftir að Skandinavía
opnaðist því til Kaupmannahafnar
vildi ég fara.“
Fylgistu vel með því sem er að
gerast í dag í listinni? Hvað finnst
þér vera einkennandi fyrir list dags-
ins í dag?
„Því miður kemst ég ekki á sýn-
ingar lengur, en ég fylgdist með
fram á síðustu ár. Í dag sýnist mér
margar stefnur vera í gangi.“
Margir hafa saknað þess að sjá
ekki fleiri sýningar eftir þig. Hver
er ástæðan fyrir því að þú sýndir
ekki oftar?
„Ég veit það ekki. Ég sýndi með
Súmmurum í Málmey, gerði þá tvær
nýjar myndir, en eftir það snerti ég
ekki á því. Ég hef helgað krafta
mína skrifum um byggingarlist og
það fer engin smávegis orka í það.“
Fannst þér þú kominn á einhvern
endapunkt í listinni á áttunda ára-
tugnum?
„Nei, nei. Ég er með fullt af nýj-
um hugmyndum úti á vinnustofu, en
ég er bara hættur að geta unnið í
myndlist.“
Hvernig hugmyndir eru það?
„Þær eru bara á þessari sömu
braut og ég var á í límbandsverk-
unum, þessari sömu mínimalisma-
braut,“ segir Hörður og brosir.
Sjálfur heyrði hann orðið mínimal-
ismi ekki fyrr en einhver listfræð-
ingur sem kom frá Noregi sá lím-
bandsverkin og sagði: „Þannig að
þið eruð með mínimalisma á Ís-
landi.“
tobj@mbl.is
Þetta var samt dálítið erfitt fyrir mig. Ég gat ekki
aðhyllst kommúnisma því Stalín var búinn að
berja niður alla myndlist í Sovétríkjunum og
kommúnistarnir í París viðurkenndu ekki þá fram-
úrstefnulist sem þá var í gangi og hafði verið í
gangi fyrir tíma Stalíns.
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 29. FEBRÚAR 2004 25
Fáðu fréttirnar
sendar í símann þinn
SÍMI 530 1500
Tækniþróunarsjóður
Umsóknarfrestur er til 15. apríl
Rannís
Rannsóknamiðstöð Íslands,
Laugavegi 13, 101 Reykjavík,
www.rannis.is
Tækniþróunarsjóður er nýr sjóður, sem heyrir undir iðnaðarráðherra
og starfar samkvæmt lögum nr. 4/2003 um opinberan stuðning
við tækniþróun og nýsköpun í þágu atvinnulífsins.
Tækniþróunarsjóður fjármagnar nýsköpunarverkefni í samræmi
við meginstefnu Vísinda- og tækniráðs.
Umsækjendur geta verið fyrirtæki, einstaklingar, rannsóknastofnanir
og háskólar.
Sjóðurinn veitir framlög til nýsköpunarverkefna, sem eru til þess fallin
að auka samkeppnishæfni íslensks atvinnulífs.
Forsenda fyrir aðkomu sjóðsins er að fyrir liggi vel mótuð hugmynd
um hagnýtt gildi og líklegan ávinning sem þróun viðkomandi verkefnis
getur leitt til.
Framlag til framúrskarandi verkefna getur numið
allt að 30 milljónum króna samanlagt á þremur árum.
Umsóknarfrestur er til 15. apríl næstkomandi.
Eyðublöð og nánari upplýsingar um Tækniþróunarsjóð verður
að finna á heimasíðu Rannís, www.rannis.is