Vísir - 06.05.1981, Blaðsíða 9
* \ * u
« 0 i I » « • • tUsa-Já'i \-i W
Miðvikudagur 6. mai 1981
r-------------------------------
Af Hrafnsmálum
Embætti flugmálastjóra hef-
ur um langt árabil veriö bitbein
i dagblööum og iöulega veriö
veist harkalega aö flugmála-
stjórn. Ef til vill hefur of litiö
veriö gert af þvi aö svara þess-
um blaöaskrifum af þeim sem
best til þekkja. Vandinn viö aö
svara er fólginn i þvi að koma
frá sér flóknu efni á svo skýran
hátt aö auöskilið sé hverjum
manni og þó sé ekki máli hallaö.
Vandinn við aö svara ekki, er aö
ranghugmyndir og tortryggni
kunna aö skapast i hugum
manna.
Seinast i þessari málaröð er
aö Hrafni Jóhannssyni deildar-
tæknifræðingi hjá flugmála-
stjórn var sagt upp störfum með
3ja mánaða fyrirvara á full-
komlega lögformlegan hátt.
Hrafn var ekki æviráðinn
starfsmaður og var þvi ekki
þörf á þeim framgangsmáta er
lög kveöa á um aö vera skuli
þegar æviráönum opinberum
starfsmönnum er sagt upp
störfum.
Ég ætla hér á eftir aö gera til-
raun til þess aö skýra mál þetta
á eins glöggan hátt og kostur er.
Af þvi sem skrifaö hefur veriö
um mál þetta i Visi má ráða aö
þaö snúist einkum um eftirfar-
andi þætti:
A. Persónu Hrafns Jóhannsson-
ar tæknifræðings.
B. Persónu mina.
C. Embætti flugmálastjóra —
flugmálastjórn.
D. óvild Hrafns Jóhannssonar i
garö fluemálastjóra.
Þáttur Hrafns
Eftir aö ég hóf störf hjá flug-
málastjórn þann 1. ágúst 1978 og
fór aö kynnast starfsmönnum
og stofnuninni varö mér ljóst aö
langflestir starfsmenn voru
' samviskusamir og vandaðir.
Reyndar var yfirbragð starfs-
hópsins þannig að þeir sem hög-
uöu sér á annan hátt stungu
mjög áberandi i stúf.
Hrafn Jóhannsson stakk mjög
áberandi i stúf við aöra starfs-
menn. Til hans var t.d. afar
erfitt aö ná svo skipti dögum og
jafnvel vikum. Oft vissi enginn
starfsmaöur flugmálastjórnar
hvar hann hélt sig. Min störf
voru á þessum tima ýmis verk-
efni sem flugmálastjóri fól mér
aö inna af hendi. Verkefni þessi
snertu allar deildir og alla þætti
starfs hjá flugmálastjórn. Mjög
áberandi var hve mikið af mln-
um verkefnum voru mál sem
Hrafni Jóhannssyni hafði með
einstakri lagni tekist aö klúöra
svo, aö mikla vinnu þurfti til aö
leysa. Ef gerö var tilraun til
þess aö fá upplýst hjá honum
hversvegna svo mörg mál færu
úrskeiðis hjá honum þá voru
svörin á þá lund aö einhverjir
aðrir ættu sökina og fylgdi
gjarnan athugasemd um hvern-
ig þeir starfsmenn væru. Er
enginn syndahafur var innan
seilingar, þá virtist hann telja
aö spurningar og eftirgrennslan
væru ofsóknir, en ekki kom ljóst
fram hver var að ofsækja.
Af þessum málum skipti ég
mér ekki, enda hvorki staöa né
aðstæöur til þess. Þann 1.
september 1980, var ég skipaður
framkvæmdastjóri flugvalla-
deildar og varaflugmálastjóri
og þar meö yfirmaður m.a.
Hrafns. Þá var auðvitaö skylda
min að gera athugasemdir við
þá hegöun sem hann sýndi i
starfi. Ekki var það auövelt
verk. Hrafn haföi ekki aöeins
veriö fjarverandi ágústmánuö
heldur einnig septembermánuð
1980 og hluta af október. Til
Hrafns náöi ég fyrst 10. október
1980. Allan þennan tima var
engar spurnir af honum aö hafa
en ég geröi þó Itrekaöar tilraun-
ir til þess aö hafa upp á honum.
Þegar ég náöi til hans þá rædd-
um viö saman i fullri alvöru og
einurö um störf hans. Þaö gerö-
um viö einnig nokkrum sinnum
siöar. Allt kom fyrir ekki, engar
breytingar uröu á hans hátta-
lagi. Þá var þaö aö ég hélt á
fund starfsmanna flugvalla-
deildar I nóvember 1980 þar sem
Hrafn var mjög ákveðið boöaö-
ur. Hann sýndi þá starfi sinu,
mér og samstarfsmönnum sin-
um þá litilsviröingu aö mæta
aöeins i rúma klukkustund á
tveggja dægra fundi, og haföi
enga afsökun. Mér þótti þá nóg
komiö af svo góöu og sendi hon-
um strangt áminningarbréf.
Bréf þetta sendi ég aöeins til
hans, og hef ekki sent öðrum. I
bréfi þessu stefndi ég honum til
min á ákveðnum tima til þess aö
ræöa framtiö hans hjá stofnun-
inni. Þá fór sæmilega á meö
okkur og ég fól honum ýmis
verkefni til þess aö vinna aö, og
ól þá von i brjósti aö hann myndi
sjá aö sér og þetta færi allt vel.
Til þess aö gera langa sögu
stutta: Hrafn Jóhannsson gerði
svotil ekki handtak hjá flug-
málastjórn frá þvi i lok nóvem-
ber til seinni hluta febrúar 1981,
nema aö dreifa áminningarbréfi.
minu á óllklegustu staöi. Enn
hef ég ekki skilið hvaö honum
gekk til meö þvi. Af þessu skipti
ég mér ekki en vissi aö bréfiö
haföi borist I hendur ýmissa
manna fyrir atbeina Hrafns,
þar á meöal nokkurra þing-
manna. En þegar i ljós kom aö
hann haföi sent þetta bréf til
allra flugvallarstarfsmanna og
beðiö þá aö hnekkja þvi sem
hann kallaði ,,rógi” minum og
jafnframt dylgjað um tilgang
minn I starfi, þá tók steininn úr.
Ég haföi samband við hann
strax og ég fékk vitneskju um
þetta og sagöi honum að eftir
þessa aögerö yröum viö ekki
báöir i starfi hjá flugmála-
stjórn. Ég haföi samband við
samgönguráöherra og flug-
málastjóra og tilkynnti þeim
hvernig málum væri komiö og
jafnframt þá staöföstu ákvörö-
un mina að ef þessum undir-
róðursmanni og reyndar gagns-
lausa starfsmanni yröi ekki sagt
upp störfum þá þegar, gæti ég
ekki starfaö lengur hjá stofnun-
inni.
Astæður þess voru, auk þess
sem aö framan segir, að Hrafn
skortir átakanlega kosti sem
stjóra úr mjög óþægilegri aö-
stööu. Óþægilegri aðstöðu segi
ég þvi brottvikning manns úr
starfi er I flestum tilfellum
alvörumál, en annað hvort eru
menn i starfi hjá hinu opinbera
eða þeir eru á framfærslu. Ég
tel að framfærslan sé ekki i
verkahring flugmálastjórnar.
Til þess aö ljúka þætti Hrafns
vil ég segja það, ekki ber ég
þungan hug til hans. Mál hans
tilheyrir fortiöinni. Ég vona
hans vegna og aðstandenda aö
hann mannist til góöra verka i
framtiöinni og megi sem best og
lengst lifa.
Minn þáttur
I þessum skrifum, um
Hrafnsmál, þótti mér verst aö
vera vændur um róg og lygar.
Þaö eru hættir sem ég vil forö-
ast aö tileinka mér og vona ég
aö þeir sem mig þekkja geti
staöfest aö enn hafi ég ekki
ánetjast þeim siöum. Hinsvegar
er ég lika hreinskiptinn og ,,orö-
hákur” og má segja þaö um úr-
drátt úr umsögn minni um flug-
ráö, sem vitnaö er til i Visi þann
30. apríl 1981, aö eitt er aö tala,
annaö aö hugsa. Allt aö einu
sagöi ég hluti sem ég stööu
minnar vegna gat ekki látið frá
mér fara. Ég veit aö þaö þykja
ekki merkilegir menn sem biöj-
ast afsökunar á mistökum sin-
um. Ég tel samt best aö fylgja
hinum gömlu drengskaparhug-
myndum, og veröur aö ráöast
hvaö nútima Islendingum finnst -
um þaö.
Þegar Leifur Magnússon,
fyrrverandi framkvæmdastjóri
flugöryggisþjónustu og vara-
flugmálastjóri sótti um tveggja
ára launalaust leyfi frá störfum
og fór i framkvæmdastjórastarf
hjá Flugleibum, þá sótti ég bréf-
lega eftir þvi viö þáverandi
samgönguráöherra, aö gegna
stööu Leifs I fjarveru hans. Um
Agnar Kofoed-H ansen, tlug-
málastjóri
hver starfsmaöur veröur aö
vera gæddur, jafnt undirmenn
sem yfirmenn og einnig opin-
berir starfsmenn þ.e. viljann til
þessað vinna, viljann til þess að
mæta til vinnu og viljann til þess
að vinna með jákvæöu hugar-
fari með öðru fólki. Ef ég þyrfti
að búa við þvilikan dragbit i
starfi þá taldi ég að tima min-
um væri betur varið annarstað-
ar.
Samgönguráöherra og flug-
málastjóri tóku sina ákvörðun
og eru eftirmálin Jesendum
kunn. Hefði ég haft vald til þess
ab segja manninum upp þá heföi
ég vissulega gert þaö, og meö
þvi losað ráöherra og flugmála-
Steingrimur Hermannsson
samgönguráöherra
Hrafn Jóhannsson
Pétur Einarsson. vara-
f lugmálastjóri sendir
blaðinu meðfylgjandi
greiri/ sem er svar hans
viöþeim ummælum, sem
fram komu i viðtali við
Hrafn Jóhannsson, fyrrv.
starfsmann flugmála-
stjórnar, sem birtist hér í
blaöinu 30. apríl s.l.
þessa umsókn mina fjöllubu
flugmálastjóri og flugráö. Ekki
fékk ég stööu þá er ég sótti, en
var boöin 2ja ára skipun sem
löglæröur fulltrúi viö embætti
flugmálastjóra og væri verk-
sviðið „sérstakur fulltrúi flug-
málastjóra”. Þvi boöi tók ég.
Leifur Magnússon sagöi starfi
sinu lausu voriö 1980 og þurfti
þvi aö ráöa mann i staö hans.
Staöa hans var auglýst I Lög-
birtingarblaöinu með venjuleg-
um fyrirvara og ráðuneyti ósk-
aöi umsagnar flugráös um um-
sækjendur, allt nákvæmlega
eftir settum reglum. Þessir
sóttu um stööuna:
1. Hrafn Jóhannsson deildar-
tæknifræöingur flugvallar-
deildar.
2. Guömundur Matthiasson
deildarstjóri flugumferöar-
þjónustu.
3. Björn Jónsson deildarstjóri
alþjóöadeildar.
4. Haukur Hauksson rafmagns-
tæknifræðingur, þá settur
framkvæmdastjóri flug-
öryggisþjónustunnar til
1.8.1980.
5. Pétur Einarsson lögfræöing-
ur.
Allir umsækjendur aörir en ég
voru I föstu starfi hjá flugmála-
stjórn. Minn starfstimi rann út
þann 1. ágúst 1980. Flugráð
veitti enga umsögn um um-
sækjendur. Ég hlaut skipun I
þessa stööu og var jafnframt
skipaöur varaflugmálastjóri.
Auk þess tók samgönguráb-
herra þá ákvöröun aö Haukur
Hauksson rafmagnsverkfræö-
ingur yröi hækkaöur i stööu og
gerður aö framkvæmdastjóra.
Verkaskipting milli okkar
Hauks varö þvi þannig, aö ég fer
meö flugvallarmálefni og hann
meö mál er snerta flugöryggis-
þjónustu.
Svona var þetta mál og eru
skrif Hrafns um framganginn
aö mestu heilaspuni.
Þáttur
flugmálastjórnar
Nokkrum oröum hefur veriö
fariö um flugmálastjórn sem
stofnun og vist er aö þar má
ýmislegt betur fara — einsog i
ölium opinberum stofnunum.
En ekki má gleymast aö þar
hafa menn unnið mikiö og gott
starf á undanförnum árum og
eiga þeir skiliö lof fyrir, en ekki
last. 1 öllum rikisstofnunum
þarf aö gera svolitla byltingu
með ákveðnu árabili. Ég hef
veriö þaö heppinn aö fá aö taka
þátt I mjög ánægjulegu starfi af
þvi tagi. Voriö 1980 skipabi sam-
Eönguráöherra 3ja manna nefnd
til þess að gera sem itarlegasta
aihugun á stjórn flugmála.
1 nefndinni sitja: Pétur Ein-
arsson lögfræðingur, formaöur,
Birgir Guðjónsson deildarstjóri
i samgöngumálaráöuneytinu
(fer með flugmál m.a.) og
Garðar Sigurðsson alþingis-
maður (sat I flugráöi um ára-
bil). Nefndin hefur gert Itarleg-
ar tillögur til samgiinguráö-
herra sem bera meö sér tölu-
veröar breytingar á stjórn flug-
mála og fastari skipan. Tillög-
unum má skipta I þrennt:
A. Tillaga aö frumvarpi til laga
um stjórn flugmála.
B. Tillaga aö reglugerö um
störf, verkefni og skipulag
flugmálastjórnar.
C. Tillaga aö skipuriti flug-
málastjórnar.
Nefndin hefur ekki gert tillög-
ur um aö leggja niöur flugráö,
einsog sumir vilja halda, heldur
um breytt verksviö þess. Nefnd-
in er enn við lýöi og hefur ráö-
herra tillögur hennar til athug-
unar.
Óvildarþáttur
Ljóst er af skrifum Hrafns aö
hann hefur margt viö flugmála-
stjóra og hans gerðir aö athuga
og er óvæftL.n i dómum.
Spurning’' er: Hvernig tókst
Hrafni r i ta, x þátt I þessu öllu
þ.e. „re^'uleg óregla, .. fjár-
flutningar aö geðþótta, .. em-
bættisglöp, .. valsar meö fjár-
muni skattborgara,” .. einsog
segir i siöustu grein hans, og
sagöi ekki aukatekiö orö i tæp 8
ár eöa þar til honum var sagt
upp störfum?