Vísir - 06.05.1981, Blaðsíða 13
12
Miðvikudagur 6. mai 1981
Miðvikudagur 6. mai 1981
13
VlSIR
NÚ fá 550 fatl-
aáir eflirolðf
á gjöldum við
MfrelðakauD
- Erfitt að gera upp á miiii umsækjenúa. sem eru
lieiri en hægl er að sinna
Umsóknarfrestur um eftirgjöf á aðflutningsgjöldum af bifreiðum til
öryrkja rennur út 10. mai þannig að menn þurfa að skila inn umsóknum
fyrir lok þessarar viku. Á sjöunda hundrað umsóknir höfðu borist i april en
umsóknarfrestur var framlengdur vegna breytinga á lögum um tollskrá
hvað þessa eftirgjöf varðar.
1 lögunum segir, að þeir sem eiga erfitt með að komast ferða sinna bil-
lausir vegna fötlunar eða veikinda skuli fá eftirgjöf á aðflutningsgjöldun-
um. En hverjir eru það i raun og veru, sem fá þessa eftirgjöf? Fær maður,
sem hefur fótbrotnað á skiðum eða er af öðrum ástæðum fatlaður um
stundarsakir, eftirgjöf á aðflutningsgjöldum bifreiða?
„Hér er miðað viö varanlega
fötlun eða langtimafötlun. Það er
til dæmis ekki nóg að fótbrotna”,
sagði Asgeröur Ingimarsdóttir,
ritari nefndar er heitir Út-
hlutunarnefnd öryrkjabifreiða.
Asgerður sagði, að oft gæti
verið erfitt að meta hver ætti að
fá eftirgjöf á aðflutningsgjöld-
unum og hver ekki. Allir umsækj-
endur yröu að fylla út umsóknar-
eyðublöð og þvi yrði að fylgja
læknisvottorð, en fimm læknar á
vegum Tryggingarstofnunar
meta siðan umsóknirnar og gefa
úthlutunarnefndinni skýrslu.
Endanleg ákvörðun er svo í hönd-
um nefndarinnar.
550 leyfi veitt i ár
— Hversu margir fá þessa feftir-
gjöf og hve mikil er hún?
I ár er leyfi til að veita 550
mönnum eftirgjöf á aðflutnings-
gjöldunum. Þar af er leyfi til að
gefa allt aö 40 manns, mikifefötl-
uöu fólki, eftirgjöf sem nemur 48
þúsundum króna, en hinir fá 24
þúsund króna eftirgjöf”.
• Asgerður sagði, að þar sem
alltaí sæktu fleiri um eftirgjöfina
en fengju, væri starf nefndar-
innar ekki aðeins erfitt heldur oft
á tiðum einnig vanþakklátt eins
og gjarnan væri um úthlutunar-
nefndir.
t sumum löndum eru almenningsfarartæki hönnuð með þarfir fatlaöra i huga, en fram til þessa höfum
viö ekki sinnt þeirri þörf.
Margir sem fullfriskir eru tetja sig ekki geta komist af án þess að eiga t»íl. En hvaö má þá segja um þá sem fatlaðir eru?
Öll fötlun tekin til greina
„t gömlulögunum var einungis
átt við þá, sem voru lamaðir eða
hreyfihamlaðir, svo og hjarta- og
lungnasjúklingar. Þessu hefur nú
verið breytt og er öll fötlun tekin
til greina,” sagði Asgerður.
Hún sagöi ennfremur, að til
dæmis kæmu umsóknir frá for-
ráöamönnum vangefinna barna
sjóndapra og geösjúkra en hvert
einstakt tilvik yrði nátturulega að
meta.
Hvernig er svo skiptingin i
hærriog lægri flokkinn, ef svo má
að orði kveða?
„1 hærri flokknum er hjóla-
stólafólk og fólk sem er mjög
mikið fatlað. Það er farið mjög
varlega með þessi leyfi, enda ekki
veitt nema i hæsta lagi 40 á ári, og
heimildin til að veita lyfi til hærri
eftirgjafar er ekki alltaf nýtt til
fullnustu”.
— Þyrftu leyfin til lægri eftir-
gjafar að vera fleiri?
„Það er alltaf álitamál. Nú
þegar hafa hátt á sjöunda hundr-
að manns sótt um eftirgjöfina og
verða sjálfsagtá áttunda hundrað
áður en umsóknarfresti lýkur, en
ekki er yeitt leyfi nema fyrir 550
eftirgjafir. Ég tel þó nauðsynlegt
að binda þetta einhverri ákveð-
inni tölu — það kemur frekar i veg
fyrir að þetta verði misnotað”.
t lögunum segir, að þeir sem
vegna fötlunar eða af öðrum á-
stæöum eigi erfitt með að komast
ferða sinna án bifreiða, skuli fá
eftirgjöf aðflutningsgjalda bif-
reiðanna. En við hverja er i
rauninni átt?
Mega skipta um bil á 4
ára fresti
Asgerður sagði, að hægt
væri að sækja um eftirgjöf á fjög-
urra áfresti., en mikið fatlað fólk
getursóttum á þriggja ára fresti.
Hún tók þó skýrt fram, að þó að
maður hefði einu sinni hlotið
eftirgjöf aðflutningsgjalda þýddi
það ekki endilega að hann fengi
hana aftur. Margir fá slikt leyfi
aöeins einu sinni meðan verið er
að komast yfir timabundna erfið-
leika.
Ef miðað er við að 550 manns
fái eftirgjöf á aðflutningsgjöldum
að hluta til eða öllu leyti á ári
hverju fjórða hvert ár, þá þýðir
það að á þriðja þúsund manns ek-
ur um á slikum bifreiðum, eða
um eitt prósent þjóðarinnar.
—ATA
Hjólastóllinn er eina farartækið sem sumir fatlaðir hafa yfir að ráða.
TRYGGINGAST0FNUNIN BORGAR
RREYTINGARNAR Á RÍLUNUM
Margir fatlaðir þurfa að láta
breyta bilum sinum svo sem að
koma fyrir sjálfskiptingu og að
koma stjórntækjum, t.d. hemlum
og bensingjöf fyrir á öðrum stöð-
um en i venjulegum bilum. Fólki
skal bent á, að Tryggingarstofn-
unin borgar slikar breytingar i
mörgum tilfellum að einhverju
eða öllu leyti.
Þeir sem þurfa að láta breyta
bifreiöum sinum skulu sækja sér-
staklega um styrk til þess hjá
Tryggingarstofnuninni og kemur
hann til viðbótar eftirgjöf að-
flutningsg jaldanna.
Þá veitir Tryggingarstofnunin
þeim, sem eru á örorkubótum,
hagstæð lán til þriggja ára, og
nema þau þrettán þúsund krón-
um. Þessi lán fá einungis þeir,
sem eru á örorkubótum.
—ATA
VISIR________-____________
Brunavðröum „var slurtað af fatlnu" i slðustu
sérkiarasamningum
Neita ðllum námskeiðum
„Við ætlum að vera afskaplega
hógværir og m.a. að hliðra til
fyrir fóstrunum. En okkur var
sturtað alveg af sfðasta fatinu i
sérkjarasamningunum og við
okkur fæst enginn til að tala um
neitt, svo að við hljótum að taka
okkar mál til endurskoðunar”,
sagði Jóhannes Sævar Jóhannes-
son talsmaður brunavarða á
Slökkvistöðinni i Reykjavik i
samtali við VIsi.
„Þaö þykir áreiðanlega ótnK
legt, en við erum i 8. og 9. launa-
flokki — og ekkert meira. Við
verðum áð ganga i gegn um
nrargs konar námskeiö, sem ekk-
ert hafa fengist metin i starfs-
tima, þótt við verðum að sækja
þau jafnt i fritlma sem vinnu-
tima. Auk þess eru lagöar á okkur
kvaðir, eins og sjúkra-
flutningarnir, sem eru einskis
metnar i launum, og litið á sem
hreina þegnskylduvinnu frá gam-
alli tið.
Okkur hefur lengi verið svarað
með þvi, aö við fáum greitt gott >
álag vegna óþægilegs vinnutima
og áhættu, en sannleikurinn er sá
að brunavörður hér hefur nú eftir
14 ára starf, með álagi og 23 tim-
um i yfirvinnu, litlar 8 þúsund
krónur i mánaðarlaun.”
„Við sjáum það núna, aö það
þýöir ekkert að vera sanngjarn I
þessum málum, á okkur er ekki
hlustað. Við fengum ekkert i sér-
kjarasamningunum. Formaður
launamálanefndar borgarinnar
fékkst ekki til þess að koma hing-
að og kynna sér málin, og nefndin
hefur ekki svarað bréfi okkar frá
þvi i janúar um viðræður”, sagöi
Jóhannes, „Við höfum nú ráöið
okkur færan mann til þess að
leggja á ráðin um kjarabaráttu
okkar á næstunni, auk þess að ég
reikna með að við neitum þátt-
töku i öllum námskeiöum, sem
standa fyrir dyrum, þar til a.m.k.
við okkur er talaö”.
Brunaveröirnir hjá Slökkviliöi
Reykjavikur eru 70-80. A Kefla-
vikurflugvelli hafa brunaverðir
svipuð kjör en fá ekki full stéttar-
félagsréttindi. Á Reykjavikur-
flugvelli eru brunaverðir i 7. og 8.
flokki. A Akureyri og i Hafnar-
firði eru brunaverðir hins . vegar
i 9. og 10. flokki. HERB
Þekkir
andlit?
Ef ekki — lestu
þá Þjóðviljann!
Áskriftarsími 81333
1IOOVIUINH