Pressan - 27.12.1991, Qupperneq 35

Föstudagur 27. desember 1991
GULA PRESSAN
35
sem lágu frammi í búð Sæv-
ars Karls og kúnnarnir kipptu
með sér ásamt Boss-fötunum
á velmektarárum verðbréfa-
salanna.
Gleymum ekki kynþokkan-
um.
Að loknum mussutímanum
var því haldið fram að þá
hefði verið ókynþokkafullsta
tíska fyrr og síðar. Hún kæmi
þó aldrei aftur. Þá var engin
leið að hafa nema óljósan
grun um hvernig stúlkur
væru í laginu, svo voru þær
vendilega innpakkaðar í
belgvíð tuskupils, handprjón-
aðar peysur sem náðu niður á
hné og slitnar loðkápur ofan
af háalofti. Svona klæðnaður
undirstrikaði ekki vöxtinn,
hann strikaði yfir hann.
Það er tímanna tákn að
þennan stíl má líka sjá meðal
Reykjavíkurstúlkna. Og af því
allt má, af því það er í raun-
inni engin tíska, getur einnig
að líta andstæðu hans: níð-
þrönga kjóla, flegna niður á
bak og brjóst, ofboðslega
stutt pils, stuttbuxur, skó með
pinnahælum — kynþokka
sem er sýnd veiði en kannski
ekki gefin.
Þetta var semsagt árið þeg-
ar við rótuðum á öskuhaug-
um tískunnar. Ekkert bendir
til annars en að við höldum
því áfram.
Séra Pálmi
Matthíasson
Þetta ár var ár séra Pálma
Matthíassonar. Það er margra
mánaða biðtími eftir giftingu
hjá honum. Hann er orðinn
eins og Michael Jackson
prestastéttarinnar. Hann selst
í milljónaupplagi. Hann er
prestur sem hefur áhuga á
handbolta, brids og skíðum.
Hann er allra. Hann hefur
fært trúna inn í stórmarkað-
ina, þættina hjá Hemma
Gunn, skíðabrekkurnar, Ed-
en og Guð má vita hvert.
Hann er hinn vandrataði
meðalvegur — ef það er veg-
urinn sem meðalmaðurinn
fetar sig eftir.
,Alþýduflokkurinn er upp á
dag jafngamall Alþýöusam-
bandi /slands og jafneldri
þeirra er öldungis engin til-
uiljun. Pau voru stofnud
sama daginn."
HELGI SKÚLI KJARTANSSON
sagnfræðingur í mars.
„Ég keypti þennan hatt
þrátt fyrir ad Jón Baldvin
gangi med hatt."
FRIDRIK SOPHUSSON
í mars, nýbúinn að kaupa sér hatt.
,,Varist eftirlíkingar."
JÓN BALDVIN
i mars, um Friðrik og hattinn.
,, Auövitað vœri þad óhrein-
skilni af mér ef ég segöi þaö
ekki hreint út ad ég hef ord-
id fyrir svolitlum vonbrigd-
um.“
ÞORSTEINN PÁLSSON
eftir tapið fyrir Davíð.
„Madur sem kallar fjár-
málarádherra skúrk getur
varla búist vid neinum vett-
lingatökum."
ÓLAFUR RAGNAR GRÍMSSON
þáverandi fjármálaráðherra, um
deilur sínar við lækna i april.
,,Fyrir um þad bil ári vörud-
um viö menn viö þessum
kosningum."
EINAR ODDUR KRISTJÁNSSON
í apríl, skömmu fyrir kosningarnar.
,,Fýlukratarnir veröa bara
aö frjósa úti."
SIGBJÖRN GUNNARSSON
nýkjörinn alþingismaður fyrir Al-
þýðuflokkinn, i sigurvímu eftir
kosningarnar í apríl.
gán
Stefán
Baldursson
Þangað til á þessu ári var
Stefán Baldursson einhver
óumdeildasti maður á Is-
landi. Flestallir voru sam-
mála um að hann væri Ijúf-
menni, kurteis með afbrigð-
um, en þó dugandi. Semsagt
ágætur og enginn kvartaði
þegar hann var skipaður í
embætti Þjóðleikhússtjóra.
Öðruvísi nú. Stefán tók nefni-
lega upp á því að spyrja
grundvallarspurningar, og lét
sér það ekki nægja, heldur
fann hann líka við henni af-
dráttarlaust svar:. Að reka úr
Þjóðleikhúsinu alla þá sem
hann taldi ekki hafa dug eða
listræna getu til að starfa þar.
Þetta var sumsé svar Stefáns
við þeirri spurningu hvort
listamenn ættu að njóta full-
komins starfsöryggis — rétt
eins aðrir starfsmenn hjá rík-
inu — eða hvort slíkt starfsör-
yggi væri yfirleitt samræm-
anlegt skapandi list. Og ef
eitthvað er að marka þau
fleygu ummæli fyrrum list-
dansstjóra Þjóðleikhússins að
það sé sjúk stofnun og flestir
sem komi þangað inn fyrir
dyr smitist, þá hafði Stefán á
hárréttu að standa og í raun
furðulegt að nokkur skyldi
láta sér detta í hug að mót-
mæla. Það gerðu hins vegar
kerfiskarlar sem blöskraði að
notalegum friði skyldi spillt
með svo óþarfri athafnasemi;
leikararnir sem enginn vildi
notast við fengu vinnuna aft-
ur og Stefán situr hjóður inni
í sundursprungnu musterinu i
hálfgerðri gíslingu hjá kerf-
inu sem hafði hann undir.
Stefán gat þó ekki staðist
mátið að kaupa eins og eitt
leikrit af konunni sinni —
svona af því enginn er alveg
saklaus og af því ísland er ís-
land-
,,Þjóöleikhúsiö er ríkisfyrir-
tœki og mér finnst þetta
vera dálítiö fasísk vinnu-
brögö."
BENEDIKT ÁRNASON
leikari eftir að hann var rekinn í
mars.
„Mér viröast allar dyr vera
lokaöar. Þaö er ekki nema
eölilegt eftir þá meöferö
sem ég hef fengiö."
STEINGRÍMUR NJÁLSSON
kynferðisafbrotamaður daginn áð-
ur en hann losnaði úr fangelsi í
mars.
„Þorsteinn Pálsson er í póli-
tík fyrir fjöldann en fyndinn
fyrir sjálfan sig og örfáa
aöra. Davíö er hins vegar
fyndinn fyrir fjöldann en í
pólitík fyrir sjálfan sig og
örfáa aöra."
STUÐNINGSMAÐUR ÞOR-
STEINS PÁLSSONAR
í formannskjöri Sjálfstæöisflokks-
ins i mars.
Jón Sigurðsson kom sér í ónáð hjá þjóðinni á mjög kerfisbundinn hátt á árinu.
Hann byrjaði á Austfirðingum og Norölendingum. Taldi þeim trú um að það væri
inni á kortinu aö þeir fengju álver. Þeir urðu fúlir þegar í Ijós kom að það hafði
aldrei nokkurn tímann komið til greina. Síðan leið árið. Jón kom á sjónvarpsskjá-
inn að meðaltali tvisvar í viku. „Það er landsýn í malinu," sagði hann og átti viö
álverið. Hann sagðist ætla að binda síðasta hnútinn á morgun. Ef hann var spurð-
ur um tafir sagði hann að málið hefði steytt á skerjum en væri á leið í höfn.
Nokkru síðar sagðist hann ætla að höggva á síðasta hnútinn. Þetta var lygilegt, —
svo lygilegt að fólk gat ekki annað en trúað því að álverið væri að koma. Það gat
enginn maður reynt að Ijúga á svona ósannfærandi hátt. Þegar Jón loks læddi þvi
út úr sér að þetta hefði allt verið í plati trylltist þjóðin. Hún áttaði sig á því að
hún hafði aldrei þolað þennan Jón. — Honum tókst að búa svo um hnútana aö
hann verður aldrei tekinn í sátt.
„Hann mun þannig hafa
ógnaö nokkrum, sem voru
aö reykja, meö brunaslöngu
og hótaö aö slökkva í.“
STARFSMAÐUR Á LANDSPÍTAL-
ANUM
í febrúar um reykingaeftirlitsmann
stofnunarinnar.
„Mér er ekki kunnugt um
aö þetta hafi valdiö notend-
um miklum óþœgindum né
aö réttir eiginmenn lendi á
vitlausum konum."
GUNNAR JÚLÍUSSON
deildarstjóri jarðsimadeildar Pósts
og sima, um símkerfið í Kópavogi í
febrúar.
Tískan
Hvaða
ár er
eiginlega?
Reykjavíkurstúlka sumars-
ins var hugsanlega klædd
eitthvað á þessa leið: Hún var
í háhælaskóm með kubba-
hæl, með fullt af glingri um
hálsinn, stóra eyrnalokka,
marga hringa. Kannski var
hún í hvítum Levis-buxum
eða gömlum röndóttum
íþróttabuxum eða jafnvel
níðþröngum stuttbuxum.
Hárið var túperað, hún var
farin að prófa að setja rúllur í
það eins og mamma hætti að
gera fyrir löngu. Hárið hafði
hún kannski litað ljóst, en
annars voru litasamsetning-
arnar æpandi: í belg og biðu
bleikt, appelsínugult, Ijós-
grænt, gyllt og silfrað.
Hvaða ár er eiginlega?
Það var reynt að smiða
kenningu: Öll börn fermast í
fötum foreldra sinna.
Hún er sjálfsagt vitlaus, en
ekkert verri en hver önnur
þegar árið 1991 á í hlut.
Önnur kenning var líka sett
fram: Engin tíska er svo öm-
urleg að hún snúi ekki aftur í
einhverri mynd.
Vorum við ekki öll sam-
mála um að mussutískan
mundi aldrei sjást aftur á göt-
um Reykjavíkur eða heims-
ins; og þegar við skelltum
upp úr yfir glimmertísku átt-
unda áratugarins eða diskó-
tískunni sem kom ögn
seinna, vorum við þá ekki
hundrað prósent viss um að í
þessu mundi enginn heilvita
maður láta sjá sig framar?
Allt þetta höfum við fengið
að sjá aftur i einni eða ann-
arri mynd, eitt sér eða í ein-
um hrærigraut, og líka: túper-
að hár líkt og fyrir daga Bítl-
anna, plankaskó eða plat-
form-skó eins og um það leyti
sem Bítlarnir voru nýhættir,
nælonsokka og sokkabönd
sem hurfu þegar kynslóð
mæðra okkar og jafnvel
amma frelsaðist fyrir tilstuðl-
an sokkabuxnanna.
Allt er tekið og rifjað upp í
einhverri mynd, þvi stolið og
það stælt; nostalgían virðist
eins og óskiljanlegur
glundroði, en kannski er hún
næstum orðin tilgangur í
sjálfu sér, meginþemað
sem leikið er með harla hug-
myndasnauðan nútíma að
baksviði.
Allt má, svo fremi sem ein-
hverjum dettur í hug að
muna eftir því. Nema að vera
uppalegur.
Tískubylgjur koma og fara
með ógnarhraða. Við höfum
séð þær allar birtast áður
með einhverju móti.
Vísindasöguhöfundar for-
tíðarinnar héldu að á geim-
ferða- og tækniöld mundi
tískunni miða áfram í beinni
línu líkt og öllu öðru, hún
mundi taka framförum eins
og sjálft lífið: í gömlum sjón-
varpsþáttum sem gerast á
geimöld framtíðarinnar eru
allir klæddir í sparsamlega
hannaða búninga, lausa við
óþarfa og prjál, kragalausar
blússur, þröngar buxur,
mjúka fótlagaskó.
Þeir höfðu á röngu að
standa. Það er eins víst að
fyrsti maðurinn sem stígur á
Mars verði í platform-skóm,
útvíðum buxum, með festar
um hálsinn og pípuhatt, eins
og prófessorarnir í geim-
ferðasögum Jules Verne.
Tískan harðneitar að verða
jafn karakterlaus og japansk-
ir bílar.
Og það sem yfirgnæfði allt
annað fyrir fáeinum árum og
okkur fannst að hlyti að
verða varanlégt; hefðbundin
snyrtimennska, jakkaföt,
hálstau, fín og góð vöru-
merki, siglir hraðbyri á ösku-
haugana, að minnsta kosti
um stundarsakir.
Alltént bregður fólki nú-
orðið í brún ef það sér
menntaskólaungling í jakka-
fötum. Fyrir fáeinum árum
hefði það þótt sjálfsagt og
bera vott um skynsemi og
þroska; nú er það líkt og var
í eina tíð merki um að ung-
lingurinn sé kúristi, kúgaður
af foreldrum sínum eða ætli
að reyna að stytta sér leið inn
á þing.
Auðvitað er þetta einföld-
un. Ekki fóru eldri og ráðsett-
ari borgarar í hippaföt eða
plankaskó, þótt börnin og
unglingarnir gerðu það.
Varla fara feðurnir að kasta
hálsbindunum eins og kín-
verjar fléttunum eftir fall
keisaradæmisins.
Fatatíska fullorðna fólksins
hefur hins vegar orðið laus-
beislaðri og áreynsluminni
en var á uppaárunum svo-
kölluðu: nú eru það varla
nema melludólgar og nýríkir
braskarar sem nota klæðnað-
inn til að útvarpa ríkidæmi
sínu. Cartier og Rolex eru úti.
Gleraugu með skjaldböku-
skel líka. Það er ekkert fínt
við að ganga með 200 þús-
und krónur í andlitinu. Kasm-
ír-frakkar eiga heima þar sem
þeir hafa alltaf verið, á herð-
unum á Halldóri H. Jónssyni.
Uppatískan er semsagt orð-
in jafn lítið æsandi og gömlu
árgangarnir af Wall Street
Journal og Financial Times