Pressan - 13.08.1992, Blaðsíða 21

LESENDUR
FIMMTUDAGUR PRESSAN 13. ÁGÚST 1992
21
Athugasemdfrá Hafrannsóknastofnun
vegna viðtals við Sighvat Björgvinsson
í framhaldi af viðtali við heilbrigðisráð-
herra, Sighvat Björgvinsson, í Pressunni
6/8/92 og upplestri úr greininni í Auðlind-
inni vill Hafrannsóknastofhunin leiðrétta
ýmsan misskilning, sem gætir í framsetn-
ingu.
Minnst er á ýsustofhinn í viðtalinu Og
fullyrt að ekki hafi tekist að byggja hann
upp. Hið rétta er, að ýsustofninn er í góðu
ástandi, góð nýiiðun er á leið inn í stofn-
inn. Þannig hafa markmið að baki ráð-
gjöfinni þvf að fullu staðist, þ.e. að halda
stofninum í góðu ástandi og geta leyft
veiðar úr stofninum í samræmi við af-
rakstursgetu hans.
Fullyrt er að ekkert sé vitað um nátt-
úrulega dánartölu þorsks og að þar sé
notast við ágiskaða tölu. Hið rétta er, að
náttúruleg dánartala var fyrst metin af
Jóni Jónssyni, fyrrv. forstjóra stofnunar-
innar, og voru þær niðurstöður birtar í
tímariti Verkrfæðingafélagsins árið 1967.
Síðan hefur margsinnis verið farið yfir þá
útreikniga, meðal annars í tengslum við
síðustu ráðgjöf stofnunarinnar. Kom í ljós
að í fýrsta lagi var ekki ástæða til að breyta
mati á dánarstuðlinum og í öðru lagi eru
öll helstu atriði ráðgjafarinnar óháð því
hvert gildið er nákvæmlega. Þetta stafar af
því að sóknin í þorskstofninn er langt yfir
kjörsókn. Þótt hnikað sé til helstu for-
sendum ráðgjafarinnar breytir það engu
um þá niðurstöðu að draga beri úr sókn í
þorskstofninn til að gera veiðar hag-
kvæmari og minnka sveiflur í stofni og
afla.
Þannig er rangt að allar niðurstöður
gerbreytist þótt gert sé ráð fyrir öðrum
náttúrulegum dánarstuðli.
Ekki er heldur rétt, að ekki sé tekið tillit
til annarra tegunda eða ástands sjávar.
Stærð loðnustofnsins er notuð til að spá
um meðalþyngd þorska eftir aldri, en
loðnan er mikívægasta fæða þorsksins.
Einnig er tekið tillit til stærðar þorsk-
stofnsins við mat á veiðiþoli úthafsrækj-
unnar. Þannig hefur verið tekið tillit til
mikilvægra þátta sem varða samspil teg-
undanna. Þessi atriði koma skýrt ffam í
skýrslum stofhunarinnar.
Gefið er í skyn að ekki sé hægt að
geyma fisk í sjó og því sé ekki hægt að
byggja upp stofninn. Er rétt að benda á að
í báðum heimsstyrjöldum fékk þorsk-
stofninn mikla friðun og árangurinn lét
ekki á sér standa í miklu meiri afla á sókn-
areiningu. Einnig ber að benda á, að mjög
gott samræmi er á milli mælinga á tveggja
og þriggja ára fiski. Þannig er ljóst að stór
árgangur tveggja ára verður einnig stór
þriggja ára og slíkur árgangur kemur síð-
an sterkt inn í veiðar sem fjögurra ára og
eldri fiskur.
Fullyrt er að öll atriði ráðgjafarinnar
hafi breyst milli ára. Hið rétta er, að þótt
stofnmat hafi breyst hefur orðið sáralítil
breyting á aflaspám nema hvað varðar
breytingu vegna þess að nú er ljóst að
Grænlandsganga kom ekki að neinu
marki á árinu 1991. Þannighefur til dæm-
is ekki orðið breyting á þeirri grundvallar-
niðurstöðu að komandi árgangar munu
ekki geta gefið af sér nema um 220 þús-
und tonn, en þetta kemur ffam í skýrslum
stofnunarinnar bæði í ár og í fyrra. Varð-
andi þá fullyrðingu ráðherrans að ekki
hafi verið gert ráð fyrir Grænlandsgöngu í
fyrri úttekt er rétt að benda á skýrslu
stofnunarinnar frá í fyrra, en þar kemur
skýrt fram að reiknað var með Græn-
landsgöngu bæði 1990 og 1991 en ekki ár-
in þar á eftir.
Ráðgjöf stofnunarinnar í fyrra miðaðist
við að halda veiðistofninum í jafnvægi.
Þetta var í samræmi við það markmið að
nýta sterka árganga til að styrkja stofninn
en halda í horfinu þess á milli. Þá voru
ekki taldar nægilega sterkar vísbendingar
um samband milli stærðar hrygningar-
stofns og nýliðunar til að réttlæta að reyna
að byggja upp hrygningarstofninn með
þeirri lélegu nýliðun, sem nú er að koma
inn í veiðistofninn.
Mjög erfitt er að finna samband milii
stærðar hrygningarstofns þorsks og nýlið-
unar. í mörgum fyrri skýrslum Hafrann-
sóknastofnunarinnar hefur verið bent á ,
að ekki sé vert að reyna að finna þetta
samband, því það finnst því aðeins að
stofhinum sé stefnt í tvísýnu. sú breyting
hefur orðið á síðan í fyrra að 1985 árgang-
urinn er nú metinn talsvert undir meðal-
lagi og nýr lélegur árgangur (1991) hefur
bæst í hóp þeirra lélegu árganga, sem nú
stofninn sé farinn að nálgast lffFræðileg
hættumörk. Nauðsynlegt var að taka tillit
til þessa við ráðgjöfina á þessu ári. Því var
ekki miðað við jafhstöðu stofnsins heldur
uppbyggingu.
Jafnstöðuráðgjöf hefði verið um 220
þúsund tonna afli, en hún var um 250
þúsund tonn í fyrra og skýrist munurinn
að miklu leyti með því að ekki kom
Grænlandsganga á árinu 1991. Eins og að
framan greinir var þó jafnframt tekið
fram að fimm lélegir árgangar væru að
koma eða komnir inn í veiðistofninn og
sýnilegt væri að afli næstu árin gæti vart
orðið meir en 200-250 þús tonn (meðaltal
225 þús.tonn) eigi ekki að ganga verulega
á stofninn.
Til að tryggja uppbyggingu þarf nú að
takmarka afla talsvert fýrir neðað jafn-
stöðuafla og því miðaðist ráðgjöf Haf-
rannsóknastofnunarinnar og Alþjóðahaf-
rannsóknaráðsins við 175 þúsund tonna
afla að meðaltali næstu þrjú árin.
Jakob Jakobsson og
Gunnar Stefánsson
NÝTT GISTIHEIMILI
YIÐ AKUREYRI
Nýbyggt dvalar- og gistiheimili er formlega
. tekið til starfa að Glerá við Akureyri.
Sérstakt kynningarverð verður á gistingu til
næstu mánaðamóta, ág./sept.
Heimilið er 3 km frá miðbæ Akureyrar sunn-
an Skíðahótelsvegar.
Sérstaklega er bent á að staðurinn er hent-
ugur fyrir 3-6 manna fjölskyldur eða allt að
15-17 manna hópa.
HRINGIÐ - KOMIÐ - GISTIÐ
SÍMAR (96)-25723 0G (96)-25724
✓
Rauði kross Islands heldur námskeið
til undirbúnings fyrir
HJÁLPARSTÖRF
ERLENDIS
í Munaðarnesi 25. - 30. október 1992.
Þátttökuskilyrði eru:
— 25 ára lágmarksaldur
— góð tungumálakunnátta, a.m.k. enska
— góð starfsmenntun
(ýmis störf koma til greina)
— góð almenn þekking og reynsla
Námskeiðið fer fram á ensku og verða leiðbeinendur
m.a. frá Alþjóða Rauða krossinum í Genf.
Fjöldi þátttakenda er áætlaður um 20 og er
þátttökugjald kr. 13.000 (innifalið er fæði, gisting,
kennslugögn og ferðir Rvk. - Munaðarnes - Rvk.).
Umsóknareyðublöð fást á skrifstofu RKÍ,
Rauðarárstíg 18, Rvk.
Umsóknum ber að skila á skrifstofu RKÍ fyrir 1.
september nk. Þar veitir Sigríður Guðmundsdóttir
nánari upplýsingar.
Rauði kross Islands
Rauðarárstíg 18, 105 Reykjavík, sími 91-626722
NÚ ER
TVÖFALDUR
1. VINNINGUR