Pressan - 29.10.1992, Blaðsíða 15

FIMMTUDAGUR PRESSAN 29. OKTÓBER 1992
15
Skoðuðu saman klám
an með mig í bíl-
túra, t.d. úiur
bænum á skýtt-
erí. í slíkum
veiðiferðum frö-
aði hann sér
gjarnan með því
að láta mig halda
urn punginn
meðan hailn sá
um antiað sjálfur.
Heima við lét
halda um pung-
ihn tneð annarri
hendinnieti á
klósettpappír
tneð hinniþar til
hann hafði lokið
séraf Hatm
Sfigðiaðdllar
stglpur gerðu
svonafyrir pabþí
sinn. '
■
~
■ v'
. ■:
: -y ’' ' :
blöð með samförum
kvenna við dýr
verulega til meðvitundar um
hvað var aðgerast?
„Fyrsta árið skildi ég ekkert,
nema að mér fannst þetta voða-
lega dónalegt. Tíu ára vissi ég
hvernig börnin verða til og þá
fannst mér þetta ógeðslegt. Ég
hætti að kalla hann pabba og kall-
aði hann með nafni. Á ýmsan
annan óbeinan hátt reyndi ég að
láta vita, var stanslaust að ýja að
hinu og þessu, en það skildi eng-
inn hvert ég var að fara. Ég var
alltaf að bíða eft ir góðu tækifæri til
að segja hug minn, en alltaf klikk-
aði tækifærið og eftir því sem tím-
inn leið og fleira gerðist varð það
erfiðara."
SAGÐIMÓÐUR SINNIFRÁ
HALLDÓRI í BRÉFIOG
STRAUK
- Heföi móðir þín ekki átt að
taka eftir því að eitthvað var að
gerast?
„Hún hefði kannski átt að taka
eftir að ég vildi alltaf fara með
henni en forðaðist hann og hætti
að kalla hann pabba. En fjölskyld-
an var í miklum fjárhagskröggum
og um nóg annað að hugsa. Ætli
þetta hafi ekki verið afgreitt þann-
ig að ég væri á erfiðu gelgjuskeiði.
Og kannski var hann sniðugur í
að viðhalda blekkingunni. Hann
var yfirleitt rosalega fyndinn og
skammaðist aldrei. Sannast sagna
gantaðist hann aldrei meira við
mömmu en einmitt þegar hann
hafði rétt áður verið að gera eitt-
hvað með mér. Það var hluti af því
að viðhalda blekkingunni.“
Elísabet hefur tekið saman
drög að handriti að bók um
reynslu sína. Við fengum leyfi
hennar til að birta eftirfarandi
kafla úr handritinu. Það skal
ítrekað að um var að ræða lög-
regluþjón á fullorðinsaldri og
stjúpdóttur hans á bamsaldri.
„Oft þegar við Halldór vorum
ein heima fórum við inn í hjóna-
herbergi. Þá dró hann undan
fatahrúgunni neðst í fataskápn-
um blöð sem hann sýndi mér.
Hann sagði að mamma vissi
ekki um þessi blöð og þetta væri
leyndarmálið okkar. Ég man
hvernig hendurnar á honum
titruðu oft þegar hann fletti
þessum blöðum. Mér þótti þessi
blöð svakalega dónaleg og hann
sagði að svona gerðu bara konur
í útlöndum. Þama vom myndir
af konum með allavega dýmm,
- Hver voru viðbrögð þín þeg-
ar hann neyddiþig til samfara?
„Ég held ég hafi fengið tauga-
áfall, eftir á að hyggja. Ég þorði
aldrei heim fyrr en ég var örugg
um að fleiri en hann væm heima.
Stundum var ég úti á nóttunni.
Þar kom að ég ákvað að strjúka.
Ég skrifaði mömmu bréf þar sem
ég lýsti því hversu ógeðslegur
hann hefði verið og væri. Ég tók
rútu norður með kunningja, en
sumar að sleikja tippið á hestum
og sumar að setja ógeðsleg
hringuð tippi á svínum upp í
pjásuna á sér og hundar að
sleikja konur. Nærri öll blöðin
voru svart/hvít, en eitt var í lit,
þetta með svíninu, og þótti hon-
um vænst um það.
Mér þótti allt í lagi að skoða
þessi blöð með honum, því ég
vissi að þá gerði hann ekkert við
mig á meðan. Hann hafði meiri
áhuga á blöðunum. Stundum
heyrðum við þegar mamma var
að koma heim og var hann þá
snöggur að setja blöðin á sinn
stað og ég flýtti mér fram.
Mamma tók ekki eftir því að
hann var öðruvísi en áður en að
hún fór út og varð mjög glöð
þegar hann fíflaðist í henni og
kyssti þegar hún tók upp úr inn-
kaupapokunum.“
það hafðist upp á mér. Mamma
taldi mig vera að ljúga, hún var
svo stolt af honum. Elskaði hvað
heitast að bursta búninginn hans.
Þessa nótt sem ég strauk og náðist
kom til mikils uppgjörs, því nán-
ast öll fjölskyldan mætti heim. Svo
fór að mamma og Halldór skildu
tímabundið. En mamma var þá
orðin fjögurra barna móðir og
með hús í smíðum. Hún treysti
sér ekki til að standa ein. Hann
flutti inn aftur og ég flutti til
ömmu.“
ÓSNERTANLEGUR í LÖG-
REGLUNNIOG ÞAGNAR-
HJÚPNUM
- Kom ekki tilgreina á þessum
tíma að opna málið og kœra
Halldór?
„Amma vildi að ég færi til sál-
fræðings. Það var þaggað niður,
því enginn viidi að vandamálið
færi út fyrir fjölskylduna. Ekki síst
þeir fjölskyldumeðlimir sem
trúðu aldrei að þetta væri satt. Ég
veit að systkini hennar mömmu
trúðu því að þetta væri satt, því
þau hættu alveg að koma í heim-
sókn. En þegar ég var fjórtán ára
var ég búin að fá ógeð á þeirri til-
hugsun að hann væri þarna heima
eins og ekkert hefði í skorist og
því að hann ynni í lögreglunni. Ég
fór á stöðina við Hlemm og hafði
systur mína með mér, mér til
halds og trausts. Ég ræddi við
varðstjóra og hann sýndi málinu
áhuga, hripaði allt niður. En þegar
ég nefndi nafn Halldórs og starf
hans lagði hann ffá sér pennann.
Ég man vel hvað hann sagði:
„Sjaldan launar kálfurinn ofeld-
ið“, og átti sjálfsagt við hversu
góður Halldór hefði verið að taka
að sér tveggja bama ólétta móður.
Ég veit að hann sagði Halldóri ffá
heimsókninni og mamma varð al-
veg brjáluð. Þarna fann ég fyrst
fyrir því hversu ósnertanlegur
hann er. Hann er þarna í öraggu
skjóli. Löggur eru góðar, ekki
satt?“
Mál „Elísabetar“ ekki einstakt
innan lögreglunnar
MISNOTAÐIDÚTTUR
SÍNA í S JÖ ÁR OG LÉT
SONINN TAKA PÁn
I opnu bréfi til dómsmálaráðherra hefur Drífa
Kristjánsdóttir forstöðukona lýst tregðu kerfis-
ins í máli stúlku sem faðir misnotaði frá því hún
var fjögurra ára. Faðirinn er lögregluþjónn.
Þann 26. júlí síðastliðinn ritaði
Drífa Kristjánsdóttir, forstöðu-
kona meðferðarheimilisins á
Torfastöðum, opið bréf til dóms-
málaráðherra í Morgunblaðið. Þar
greindi hún frá kynferðislegri mis-
notkun föður og sonar á dóttur
mannsins, ffá því stúlkan var fjög-
urra ára og næstu sjö árin á eftir.
Drífa greindi dómsmálaráðherra
ekki síst ffá því hversu undanrlega
meðferð málið hefði fengið í
dómskerfinu þegar tilraun var
gerð til að kæra föðurinn.
„Málið var kært til Rannsókn-
arlögreglu ríkisins en þar fékk það
mjög skrýtna meðferð, lélega
rannsókn og hæga afgreiðslu,“
segir Drífa í bréfinu. Málið fór til
Ríkissaksóknara, sem endursendi
það með kröfu um frekari rann-
sókn. Allar yfirheyrslur yfir stúlk-
unni voru þannig að Drífú fannst
nóg um og nefnir sérstaklega að
lögreglan sé ekki starfi sínu vaxin,
enda þar ríkjandi mjög sterkur
karlamórall.
Drífa nefndi ekki atvinnu ger-
andans í málinu, sem kann þó að
fela í sér skýringu á hinni miklu
tregðu. Móðir stúlkunnar hringdi
síðar í Kvöldsögur á Bylgjunni og
tilgreindi þar að faðir stúlkunnar
væri lögreglumaður.
Og hvað gerðu þessi lögreglu-
maður og sonur hans við stúlk-
una? Faðirinn byrjaði að káfa á
henni þegar hún var fjögurra ára.
Var með fingur sína í kynfærum
hennar og lét hana káfa á kynfær-
um sínum. Kossarnir voru „blaut-
ir“. Hann hafði fyrstu samfarirnar
við hana þegar hún var sjö ára og
það gerði sonurinn einnig þegar
hún var orðin þrettán ára (hann
tuttugu og eins árs). Þeir gáfu
henni peninga, vín og fíkniefni í
staðinn. Sonurinn tók af henni
nektarmyndir. Niðurstaða sak-
sóknara var að láta málið niður
falla.
EINA „VONIN“ AÐ STANDA
HANNAÐVERKI
- Hefur þú gert eitthvað í mál-
inu eftir að þú komst á fullorðins-
aldur?
„Það kom að því að ég leitaði
mér aðstoðar Stígamóta. Þegar ég
var búin að ganga í gegnum mikla
andlega vinnu þar taldi ég mig til-
búna að fara í mál. Um svipað
leyti voru uppi miklar umræður í
þjóðfélaginu um þessi mál, ekki
síst fýrir tilstuðlan Svölu Thorl-
acius lögfræðings. Ég hafði sam-
band við hana og hún sýndi mál-
inu mikinn áhuga. Þar kom að
hún spurði hvort hún mætti vita
nafn mannsins. Ég sagði henni
það og við hvað hann ynni. Þá fór
hún undan í flæmingi og sagði að
ég yrði að leita til annars lögfræð-
ings. Hún væri nefnilega lögffæð-
ingur Lögreglufélags Reykjavíkur
og ef ég kærði yrði hún að verja
hann.“
- En aðrir lögfrœðingar?
„Ég talaði við aðra lögfræðinga
og komst að þessum hræðilega
veruleika; að málið væri fyrnt.
Hann sloppinn. Þetta er það sem
mér finnst einna erfiðast að sætta
mig við; stríðsglæpamenn og
morðingja má eltast við um aldur
og ævi, en menn sem ffemja sálar-
morð á börnum sleppa ef mál ná
að fýrnast. Lítið bam, sem er mis-
notað, hefur loks uppburði til að
láta gerandann svara til saka þeg-
ar það er komið á fullorðisaldur.
Og þá er fýrningartíminn útrunn-
inn. Þótt óteljandi vitni væru
dregin fram myndi það ekki
stoða. Lögfræðingarnir sögðu að
eina vonin nú væri að standa
hann að verki!“
SANNFÆRÐ UM AÐ HANN
HELDUR ÁFRAM AÐ LEITA
ÁBÖRN
- Þú átt systkini. Lét Halldór
þig nægja? Heldur þú að hann
hafi haldið áfram eftir að þú
varstfarin?
„Eftir uppgjörsnóttina áður-
nefndu leitaði ég ásjár hjá Ung-
lingaheimilinu og fékk þar inni.
Þegar ég var þar uppgötvaði ég að
það var eitthvað að í Qölskyldunni
annað en það sem að mér sneri.
Ég er í erfiðri stöðu með að segja
nokkuð sjálf til um það, en ég hef
meira en rökstuddan grun um og
er persónulega sannfærð um að
hann hefur áfram leitað á börn.
Þótt svona menn verði gamlir
blunda áfram í þeim óeðlilegar
hvatir. Og hann er með sína full-
komna hulu, er að því er virðist
ósnertanlegur í starfi sínu og hef-
ur ofið hinn fullkomna þagnarvef.
Þannig hafa allir í fjölskyldunni
drýgt hinn alvarlegasta glæp; að
vera þögul vitni að sálarmorði, en
líta á mig sem glæpamanninn.
Fórnarlambið var gert að söku-
dólgi. Meira að segja í Stígamót-
um eru gerendur ekki nefndir
með nafni. Þessir karlar eru nafn-
lausir og vita af því. Mér líður aft-
ur á móti eins og homma í skáp.“
MÓÐIR MÍN BRÁST ÞEGAR
ÉG ÞURFTIMEST Á HENNI
AÐHALDA
Móðir þín býr enn með Hall-
dóri. Hvað finnst þér um hennar
stöðu í málinu?
„I dag finnst mér að hún hafi
svikið mig. Hún stóð ekki með
mér þegar ég þurfti mest á því að
halda. I dag upplifi ég hana sem
sjúka persónu sem lifir í sjúklegri
blekkingu. Fyrir þremur árum var
mér ráðlagt að reyna að sættast
við hana, enda væri hún ekki síð-
ur fórnarlamb en ég. Ég fór til
hennar og sagði henni að ég væri
að starfa með Stígamótum. Hún
varð æst og brást hin versta við.
Ég hef annars komist að þeirri
niðurstöðu að mamma hafi aldrei
hafnað mér. Hún var bara fyrir
löngu búin að hafna sjálfri sér
vegna einhvers í lífi hennar og átti
aldrei neitt eftir til að gefa mér.
Frá henni er því einskis að vænta
og heldur ekki fjölskyldunni.
Hann virðist því vera óhultur í ör-
uggu skjóli á bak við búninginn í
starfi sínu.“________________
Friðrik Þór Guðmundsson