Tíminn Sunnudagsblað - 01.12.1963, Blaðsíða 4

VII.
Það leið fram á sumarið 1823, og
stöðugt gildnaði Guðrún í Skarðdal.
Kona sú í Siglufirði, sem mest gaf
sig að nærkonustörfum, Sigríður Þor-
finnsdóttir, átti heima í Leyningi, og
með því að skammt var milli bæj-
anna, lét hún það ek'ki undir höfuð
Ieggjast að hitta stúlkuna, þukla hana
og láta henni i té holl ráð.
Sigriður Þorfinnsdóttir virðist hafa
verið talsvert umsvifamikil kona, og
sérstaklega ná láta sig gruna, að
henni hafa verið gefin liðug frásagn-
argáfa. Nú vildi hún nota tækifærið
og heyra það af munni Guðrúnar
sjálfrar, hverjum hún eignaði þung-
ann. Ef til vill hefur stúlkan ekki
verið fús til þess að tala um þetta,
en þó sagði hún Sigríði það grátandi,
að presturinn hefði gert sér barnið,
sem hún bæri undir belti, og fylgdi
þar með sagan af því, hvernig Elín
hafði ginnt hana út að Hvanneyri í
öndverðu.
Um þetta leyti var Guðrún líka bú-
in að segja foreldrunum allt af létta.
Þótti þeim ískyggilegt, hve prestur-
inn virtist tregur til þess að gangast
við barninu, og þegar kom fram á
engjaslátt, afréð Jón Arnfinnsson að
tala um málið við hann. Svo er að
sjá, að séra Ásmundur hafi ekki haft
uppi neinn ofstopa við Jón. Hann
gekkst við því, að hann hefði átt vin-
gott við stúlkuna, en taldi næsta
ósennilegt, að hún væri vanfær af
sínum völdum. Lét hann í það skína,
að hún myndi sjá sig um hönd, þegar
hún skoðaði hug sinn betur, og annar
reynast barnsíaðir, þegar til kæmi.
Upp úr þessu fór prestur sjálfur
að gera gangskör að því að afla barn-
inu föður. Föstudaginn 5. september
brá séra Ásmundur sér inn að Saur-
bæ, þar sem Jón Einarsson var við
heyskap, ásamt fleira fólki. Kallaði
hann Jón á einmæli þar á vellinum
og sagði honuin, að hann hefði nokkr-
ar áhyggjur af þunga Guðrúnar í
Skarðdal, þótt ekki væri það vegna
þess, að hann ætti barnið — fyrir
það 'gæti hann hér um bil svarið
með þrem fingrum uppréttum. Hitt
sýndist honuin nauðsynlegt að koma
í veg fyrir slaður og getgátur. Fór
hann þess síðan á leit, að Jón tæki
að sér faðernið eða gengi að öðrum
kosli að eiga stúlkuna, áður en hún
æli barnið, svo að enginn málarekst-
ur yrði út af því. Hann sagði, að
Guðrún væri álitleg stúlka, og barnið
kvaðst hann sjálfur ætla að annast
svo lengi sem hann gæti og það þyrfti
þess við. Að lokum bauð hann Jóni
að byggja honum Leyning — land-
skuld og leigur skyldi hann ekki
þurfa að borga fyrsta árið og þar ofan
vildi vera honum hjálplegur um spýt-
ur í hrip og klápa, sem þeir þyrftu
að koma sér upp, er reistu bú. En
Jón hafnaði tilmælum prests, og varð
ferð hans inn að Saurbæ erindisleysa.
Næsta sunnudag, hinn tuttugasta í
sumri, var messudagur á Hvanneyri.
Kom allmargt fólk til kirkjunnar, og
var þar meðal annarra ungur maður
frá Máná í Úlfsdölum, Sigurður að
nafni, sonur Bjarna húsmanns Guð-
mundssonar í Skarðdalskoti. Þeir
prestur gengu saman heiman frá bæn-
um til kirkjunnar. Vakti hann þá
máls á því við Sigurð, að nokkuð
lægi við, að einhver firrði sig áburði
mótstöðumanna sinna í sveitinni, og
yrði það með þeim hætti einum gert,
að einhver gengist við þunga Guðrún-
ar. Sagðist hann þekkja Sigurð svo
náttúrugóðan dreng, að hann vildi
ekki sjá prest rinn falla á slíku máli.
Gerði hann honum síðan þau boð að
láta hann fá fimm ær eða jafnvel
hest, kysi hann það heldur, ef hann
vildi taka að sér faðernið. Þyrfti hér
ekki annars við en hann segði í á-
heyrn votta, að hann ætti barnið. og
kvaðst þá prestur reiðubúinn til þess
að fá honum í hendur gild skilríki,
sem leystu hann undan öllum veg og
vanda að öðru leyti. En hér fór sem
Ásmundar saga prest!aus>a II
fyrr: Sigurður tærðist eindregið und-
an þessu og bað prest afsaka við sig,
þótt hann gæti ekki gert þessa bón
hans.
Faðir Sigurðar, Bjarni í Skarðdals-
koti, var einnig við kirkju. Hann var
að spígspora á hlaðinu á Hvanneyri,
er prestur vók sér að honum framan
við stofudyrnar og mælti:
„Ég heyri sagt, að nú eigi að fara
að kenna mér barn hér í Siglufirði.
Ég vænti þú sért ekki fáanlegur til að
gangast undir það fyrir mig?“
Sá Bjarni gamli, að prestur var
druk'kinn orðinn og vissi ekki full-
komlega, hvort þetta var gróft gam-
an hans eða alvara, nema hvort
tveggja væri. Tók hann það ráð að
þegja, og lét prestur þetta þá nið-
ur falla.
Enn var það, að þeir urðu sam-
ferða vestur í Fljót, séra Ásmundur
og Davíð Sveinsson, er þar mun
lengst af hafa verið viðloða. í þess-
ari ferð gerði prestur Davíð það boð
að biðja Guðrúnar honum til handa,
gefa honum gráan sauð til veizlunn-
ar og byggja þeim síðan Leyning.
En Davíð var ek'ki maður til þess að
sjá farborða þeim börnum, er hann
hafði eignazt fyrr á ævinni, og af-
þakkaði boð klerks.
Um svipað leyti tók prestur Jón
Arnfinnsson tali og vék að högum
Guðrúnar. Hélt hann því fast að Jóni,
að barninu yrði sem bráðast útveg-
aður faðir. Nefndi hann bæði Jón
Einarsson og Sigurð á Máná, en gat
þess jafnframt. að hann hefði fitjað
upp á þessu við þá og fengið afsvar.
En sú var bót í máli, að hann hafði
nú komið auga á rétta manninn, Ein-
ar Pálsson í Tungu í Fljótum. Dvað
hann ekkert því til fyrirstöðu að lýsa
hann föður, þótt það væri ekki nefnt
við hann áður því að hann væri vin-
ur sinn.
Þó reyndist þetta ekki hin þráða
lausn, hvað sem valdið hefur. Einar
virðist ekki hafa verið nefndur oftar
en í þetta eina skipti. Nú stóð aftur
á móti svo á, að bræður tveir í Dala-
bæ í Úlfsdölum. Jón og Þorvaldur
Sigfússynir, hugðust kvænast í lok
m
TÍMINN- SUNNUDAGSBLAÐ