Tíminn Sunnudagsblað - 01.12.1963, Blaðsíða 6

þessum þrenginum minntist prestur
Páls, er hann hefur vafalaust þekkt
frá fomu fari. Sneri hann sér því að
Jóni Arnfinnssyni og kvaðst helzt
halda, að hann yrði að reyna til við
Pál. Og hvort sem talað var um þetta
lengur eða skemur, þá virðast þau
hafa orðið málalokin, að Jón Arn-
finnsson féllst á, að Páll mætti koma
að Skarðdal, lita á barnið og játa
sig föður þess við rekkjustok'k Guð-
rúnar. Sagði Jón svo frá, að prestur
hefði boðizt til þess að kaupa þetta
„dýrum dómum", og var það eitt með
öðru tilskilið, að hann tæki barnið
til sín og æli það upp. En af Sigríði
tók hann það loforð, að hún talaði við
Guðrúnu, er heim kæmi, og leitaði
eftir því, að hún eignaði Páli barnið.
Sigríður hafði verið djarfmælt við
prestinn. En hún var honum samt all
trú í erindrekstri sínum. Lagði hún
að Guðrúnu að breyta faðernislýs-
ingu sinni og 'irra prestinn vandræð-
' um. En Guðrún sat við sinn keip,
hvemig sem Sigríður talaði um fyrir
henni. Hún sagðist alls engan annan
mann geta nefnt til en séra Ásmund.
og skyldi sá hreppa bamið, sem það
ætti með réttu, og enginn annar.
Prestur hafði verið hinn vonbezti,
er þau Jón og Sigríður fóm heim
með bamið, og mun ekki látið bíða
að ná tali af Páli í Pottagerði. Og
þar hafði hann loks borið niður á
réttum stað. Páll virðist hafa tekið til-
mælum prests ágætavel, og laugar-
daginn 4. október riðu þeir saman
fram I fjörð. Var ferðinni heitið að
Skarðdal, þar sem Páll átti að taka
við faðeminu.
En fleira var það, sem að varð að
hyggja, ef ekki átti illa að fara. Jó-
hann hreppstióri Kröyer hafði verið
vitni að faðernislýsingu Guðrúnar, og
honum bar að skrifa Gunnlaugi sýslu-
manni Briem og tjá honum, hvað í
efni var. Raunai var prestur þegar
búinn að biðja hann að láta þetta
mál afskiptalaust. og hefur það að
Ifkindum gerzt, þegar baraið var fært
til skírnar. En vissara var að búa bet-
ur um hnútana. Þeir prestur og Páll
í Pottagerði virðast fyrst hafa haldið
fram að Leyningi, vafalaust í þeim
vændum að hafa tal af Sigríði og
vita, hverju hún hefði áonkað. Hittu
þeir Leyningsbónda, Þorfinn Þor-
finnsson, annaðhvort þar heima eða
á fömum vegi, og sendi prestur hann
óðar að Höfn með þau skilaboð til
I húsmóðurinnar þar, Rakelar Halldórs-
I dóttur, því að sjálfur mun hrepp-
' stjórinn ekki hafa verið heima, að
ekki gerðist lengur þörf á að skrifa
j sýslumanni um narn Guðrúnar. Held-
I ur virðist Þorfinnur hafa verið van-
trúaður á þessa fullyrðingu, en prest-
j ur var hinn gunnreifasti:
j „Maðurinn er héma hjá mér, sem
j býst til þess að játa á sig, að hann
j eigi bamið“, sagði hann.
990
Þorfinnur sagði, að ekki hjálpaði
að taka ókunnugan mann úr öðrum
sveitum.
,,Það sakar ekki neitt, þó að mað-
urinn sé að austan eða vestan af
iandi“, sagði prestur — „einasta
hann segi: Ég á barnið".
Með það fór Þorfinnur að Höfn,
flutti maddömunni skilaboðin og hitti
síðan Jóhann Kröyer sjálfan og ítrek-
aði enn tilmæii prests.
Sigríður mun aftur á móti ekki
hafa getað geíið presti góðar vonir
um, að vilji hans hefði framgang.
Samt sem áðui héldu þeir Páll að
Skarðdal. En þai fengu þeir ótvírætt
að vita, að Guðrún gaf þess engan
kost, að Páll yrði kallaður faðir barns
ins. Varð för peirra svo snubbótt, að
þeir komu ekki inn í bæinn, þótt
ósennilegt sé, að prestur hafi snúið
frá með ljúfu geði, er ekki stóð á
öðru en samþykki Guðrúnar. Það er
vísast, að mjög hafi skorizt í odda
með þeim Jóni Arnfinnssyni, enda
krafðist hann pegar þennan dag. að
presti yrði stefnt fyrir sáttanefnd
og reynt til þrautar, hvort hann geng
ist við barninu.
Þessi sáttarnefndarfundur var hald-
inn að tveimur dögum liðnum, en svo
fór sem vænta mátti, að ekkert
ávannst.
Ekki virðist prestur hafa verið öllu
vonlaus um, að úr kynni að rakna
fyrir sér. Einmitt. þessa daga mun
hann hafa gert ferð sína vestur i
Úlfsdali, þar sem hann hitti Jón Sig-
fússon að máli, og erindið að leita
eftir því, að hann eggjaði Pálma Sæ-
mundsson að æysa vandann og helzt
taka Guðrúnu sér fyrir konu. En
til þess vom þó engar líkur, að slíkt
hefði framgang.
IX.
Jóhann hreppstjóri Kröyer lét ekki
lengi að bíða að skrifa sýslumanni og
tjá honum tíðindin. Má raunar láta
sér detta í hug, að þeir, sem lengi
höfðu átt í erjum við prest, hafi ver-
ið alls hugar fegnir að fá á honum
slíkan höggstað. Getur og verið, að
þeir hafi stapuað stálinu í feðginin
í Skarðdal að Iáta hvergi undan líga.
þótt prestur fyndi mann. er gerast
vildi snápur hans
En nú var ekki meira að gert að
sinni. Allstrangur vetur gekk í garð.
í Siglufirði hlóð niður snjó eins og
títt er í hafátt, og barneignarmálið
lá í lotum. Séra ÁsmundUr gafst upp
við að finna barninu föður, þegar
engin leið reyndist að hræra Dala-
mennina til meðaumkunar og greiða-
semi og ekki var lengur öðm að mæta
í Skarðdal en fullum fjandskap.
Á hinn bóginn var veturinn sá tími,
þegar tóm var til að spjalla um það
við kunningjana er tungunni var
gómsætt. Elín Jónsdóttir, hin gamlá
bústýra prestsins, var reyndar oftast
á slangri vestur í Skagafjarðarsýslu,
en þó Skaut henni líka upp í Siglu-
firði annað veifið Og hvar sem hana
bar að garði, beindist talið oftast
að samskiptuin séra Ásmundar og
Guðrúnar í Skarðdal. Síðan flaug það,
er hún hafði lagt til málanna, á milli
bæjanna. Kynti það undir. að hún var
prestinuní sárgröm fyrir meðferðina
á sér. Þó lét hún ólíkindalega öðrum
þræði. Á góunni var hún til dæmis
stödd úti á Siglunesi, og var það þá
kvöld eitt, að hún sagði við Guðfinnu
Þorleifsdóttur konu Þorleifs bónda
Þorleifssonar. og eina vinnukonuna
þar, Guðrúnu Ketilsdóttur:
„Hver mundi verða faðir að barni
Guðrúnar í Sitarðdal — prestur Ás-
mundur eða einn annar?“
Spannst af nokkurt skraf, og sagði
þá Elín, að aidrei myndi presturinn
góðviljuglega gangast undir það. Guð-
rún Ketilsson spurði þá, hvort hún
hefði aldrei séð þau prest og Skarð-
dals-Gunnu við anstaltir sínar. En
Elín dæsti við og sagði, að aldrei
hefði hún staðið þau að þeim verkn-
aði, „en hefði ævinlega hrædd verið
um svoddan"
Prestur gekk þess auðvitað ekki
dulinn, að Elín var honum miðlungi
þörf, og mun hann hafa hugsað henni
þegjandi þörfina ,Og hann þóttist hafa
á henni höggsfað Svo var við vaxið,
að eitt sinn ’ ráðskonutíð hennar
hafði verið þrot á kaffi og sykri á
Hvanneyri. en þess lézt prestur ekki
geta án verið. Heimtaði hann þetta
með harðri hendi af Elínu, án þess
að láta henni í té kaupeyri. Varð
henni það þá á, að hún tók tinfat,
er prestur átti, fór með það í kaup-
staðinn, veðsetti það Ara Arasyni,
þjóni Níelsar faktors, og keypti kaffi
og sykur fyrir peningana. Að vísu
sagði hún presti, til hvaða ráða hún
hefði gripið og virðist hann ekki
hafa átalið hana harðlega, en þó ekki
lagt blessun sina yfir gerðir hennar.
Nú minntist hann tinfatsins. Það
var að sönnu með gati á barmi, en
þykkt og níðþungt og því nokkurs
virði. Ari Arason var fluttur brott
úr Siglufirði og farinn að búa á Ár-
túnum á Höfðaströnd. Prestur þurfti
að verða sér úti um öruggan verj-
anda í máli því, sem hann átti yfir
höfði sér, og hafði helzt hug á Birni
bónda Illugasvni á Brimnesi. þeim
er forðum var bendlaður við hvarf
líka Reynistaðarbræðra á Kili. Gat það
verið aðalerindi présts að tala við
Björn, er hann hélt vestur í Skaga-
fjörð um veturinn. en víst er þó hitt,
að hann kom við í Ártúnum, fann þar
tinfat sitt, lýsti það eign sína og
hafði á brott með sér. Settist hann
síðan niður og skrifaði Þórði sýslu-
manni Björnssyni í Garði í Aðaldal,
er þá hafði með höndum störf amt-
Framhald á 1004. síðu.
T I M 1 N N — SUNNUDAGSBLAfi