Tíminn Sunnudagsblað - 01.12.1968, Qupperneq 4

Höfundnr þessarar greinar er ensk menntakona,
sem hér hefur dvalizt langdvölum við íslenzkunám.
Hún er ekki úr hópi þeirra, sem láta sér nægja
yfirboðskennd kynni af máli og menningu, heldur
hefur hún lagt sig í framkróka að kynnast fólkinu
sjálfu, lífí þess og störfum og hugsunarhætti.
Hún hefur Ieitað inn á sjálf heimilin til þess að
ná þessu marki. Mest hefur hún verið á Gilsbakka
í Hvítársíðu, og þar skrifaði hún þessa grein —
auðvitað á íslenzku — á milli þess sem liún fékkst
við sláturgerð.
Litmyndir, scm þeir féiagar, Burne-Jones og Morris, brenndu i
gluggarúður.
Ruth Christine Ellison, lektor:
Skáldið William Morris
iðjumaður og draumhugi
Þegiar ég stundaði framhalds-
nám í Lundúnaháskóla, hititi ég
oft stúdenta frá örðum deildum
háskólans, sem spurðu mig, um
hvað meistararitgerð mín ætti að
f'jalla. Og þegar ég svaraði, að ég
væri að skrifa um skáldið William
Morri'S, kom það margoft fyrir, að
hiinn sagði hissa:
„Skáldið? En William Morris
var frægur prentari“.
Eða kannski: „Ég kannast vel
við hann Wiiliam Morris. Hann var
einn fyrsti sósíalisti í Englandi og
forystumaður í réttindabaráttu
verkamanna". Eða jafnvel: „Hann
William Morris? Ég dáist að
mynztrunum, sem hann teiknaði í
veggfóður og gluggatjaldaefni“.
Það merkilegasta er, að allir
höfðu þeir á réttu að standa, því
að William Morris yar gæddur
næstum ótrúlega fjölbreyttum
hæfileikum, og var í viðbót allra
manna duglegastur að vinna. Þeg-
ar hann dó 1896, þá rúmlega sext-
ugur, var sagt, að banamein hans
væri það að vera William Morris
og að vinna þess vegna eins og sex
menn aðrir.
Ungur maður byrjaði hann, að
háiskólanámi loknu, að læra sem
arkitekt, en hætti við það til að
helga sig listum. Hann þreytti sig
við að læra að mála hjá vini sín-
um, Damte Gaibriel Rossetti, skáldi
og listmálara frægum, og orti sam-
tímis þau kvæði, sem nú á dög-
um eru oft talin beztu verk hans.
á þessu sviði, þau gaf hann út
1858 með nafninu „The Defence of
Guinevere“ ( Varnarræða Guine-
vere drottningar). William Morris
var þá orðinn félagi í Pre-Rafael-
ista, Bræðralaginu svokallaða, en
þeir Rossetti, Ford Madox Brown
og Edward Burne-Jones voru helzt-
ir „bræður“ hans í þessu félagi
skálda og rnálara. Þeir voru allir
ungir menn, óánægðir með lista-
stefnu samtíðarmanna sinna, og
vildu endurvekja sannleikann og
einlægnina, sem þeir fundu í mál-
verkum ítalskra málara fyrir daga
Raffaelós Ranziós d'Urbinós (1483
—1520).
William Morris varð aldrei
fyrsta flokks málari, átti alltaf
bágt með að teikna manneskjur
eins og hann vildi, en hann reynd-
ist vera sérstaklega hæfur í þeirri
list að teikna blóm og svo fram-
vegis með skrautlegum mynztrum.
Þessa list notaði hann til dæmis
á skemmtilegan hátt, þegar þeir
félagar ætluðu að máia hver sína
mynd á veggi Oxford Union-salar-
ins. Myndirnar áttu að lýsa sögun-
VM
1 I M I N N - SUNNUDAGSBLAÐ