Íslendingaþættir Tímans - 12.06.1970, Qupperneq 28

MINNING
Dr. Sveinn E. Björnsson
Hinn bjartasti dagur lí'ður Diun-
íg að kveldi. Nóttin dettur á, en
sú nótt er með skínandi stjörnum
Ijúfra minninga.
Föstudaginn 3. apríl síðast liðinn
andaðist í sjúkrahúsi í White Rock,
B.C. Sveinn E. Björnsson læknir
nær hálfníræður að aldri. Hann
var mikill og merkur íslendingur,
vinsæll og nafnkunnur meðal
landa sinna bæði austan hafs og
vestan.
Fæddur var hann að Lýtingsstöð
um í Vopnafirði 13. október 1885.
Voru foreldrar hans Eiríkur
Björnsson, bóndi þar og seinna
í Vesturheimi, ættaður frá Víkur-
gerði í Fáskrúðsfirði, og kona hans
Aðalborg Jónsdóttir frá Ásbrands-
stöðum í Vopnafirði, en móðir
hennar var af Skútustaðaæt.t í Mý-
vatnssveit. Bæði voru foreldrar
Sveins m. k. atorkubjón og val-
menni, og erfði sonurinn þessa
höfuðkosti í ríkum mæli.
Heima í sveitinni var þröngt
fyrir dvrum um afkomuna, svo að
fjölskvldan réð það af, að reyna
að freista gæfunnar í Vesturheimi.
Mun það ekki sízt hafa vakað fvrir
foreldrunum. að þar kynni frekar
að opnast einhver leið til mennt-
unar börnum þeirra. sem bæði
jafnan reyndist henni eins og bezta
dóttir. En stærstan hlut í vel-
gengni heimilisins á síðari árum
átti Kristján. Hann er afbraeðs
bóndi, sem reyndist foreidrum sín
um sérstakur sonur, sem mikið lof
á skilið fyrir sinn hlut í lífsham-
ingiu þeirra.
Eins og áður er fra-m tekið. var
lífsgleði Elínar sérstök. Það var
mér, sem öðrum. þvi mikil gleði-
stund að njóta gestrisni á heimili
hennar og sjá, hve vel hún bar
aldurinn. og það sem mest var um
vert, bjartsýnin, kjarkurinn og trú-
in entist henni til hinztu stundair.
Kristjáni og öðrum aðstandend-
um Elínar sendum við hjónin okk
ar beztu samúðarkveðjur.
Halldór E. Sigurðsson.
voru námfús og vel gáfuð, og átti
þetta ekki sízt við um Svein, sem
drakk í sig allan fróðleik, sem
hann náði til, og var bæði stál-
minnugur og skarpur í skilningi.
Björn bróðir hans var einnig náms-
maður mikill, en varð skammlíf-
ur.
Eftir að fjölskyldan var komin
vestur árið 1904, settist ’nún fvrst
að í Winnipeg, sem lengi var höf-
uðborg íslendinga i Vesturheimi.
Veitti þá vitanlega ekki af að grípa
hverja atvinnu sem bauðst, til að
biarga lífinu. En þótt Sveinn væri
þá kominn fast að tvítugu, brauzt
hann i þvi jafnframt erfiðisvinnu,
að afla sér skólalærdóms og féklc
þegar inngöngu i Wesley Coilege
haustið 1905 og étundaði Par
menntaskólanám, unz hann lauk
B. A. prófi árið 1911. Var þá séra
Friðrik J. Bergmann einn af kenn-
urnm hans, og hefur hann án efa
orðið fyrir ríkum áhrifum af þess
um víðsýna, liúfa og elskuieea
manni, sem bæði ávann sér virð-
inCTu og trúnað lærisveina sinna.
Að loknu stúdentsprófi hóf hann
þegar nám í læknisfræði við Maní
toba Medical College og lauk það-
an prófi vorið 1916. Var hann sið-
an læknir að Gimli, Man., þrjú ki
en lengst í Árborg, Manitoba írá
1919—1945, en fluttist þá til Winni
peg. Þó þjónaði hann enn nokkur
ár ýmsum læknishéruðum í við-
lögum svo sem á.shern, Oak River
og Minisota, Man..
Jafnframt læknisstörfum sínum
I Árborg hafði hann þar lyfjabúð
frá 1922—‘54 og var um þriátíu
ára skeið heilbrigðiseftirlitsmaður
í Manitoba^fylki. Fylgdi þessu
star.fi rnikill erill og ferðalög. og
átti hann því annasama ævi er
hann var sóttur til læknisstarfa
víðs vegar að úr Nýja íslandi og
gegndi fjöldamörgum félagsstörf-
um öðrurn fyrir bæ sinn og byggð-
arlag, bæði i kirkjumálum, skóla-
málum og þjóðræknisfélagsmálum.
Þótti í hvívetna gott að leita full
tingis hans, því að bæði var hann
hollráður og hvers manns hug-
ljúfi. Hlaut hann bví snemma
mikla virðingu í Nýja íslandi.
í þann mund, er hann hóf lækn-
isstarf sitt, eða nánar til tekið
hinn 9. ágúst 1916, kvæntist hann
eftirlifandi konu sinni, Maríu
Grímsdóttur Laxdal, frábærlega
glæsilegri og gáfaðri konu og varð
þeirra sambúð svo ástúðleg, sem
frekast varð á kosið, enda hallað-
ist hvergi á um mannkosti með
þeim hjónum. Var hún einnig mjög
starfandi í íslenzku félagshfi. vel
máli farin og listræn og hin mesta
áeætiskona. Manni sínum bió hún
yndislegt og fagurt heimili. Þar
var löngum fullt hús af gestum,
því að gestrisni þeirra og höfðings
skamir átti sér engin takmörk
Eftir að dr. Sveinn E. Björnsson
lét af læknisstörfum jg þau hjón
fluttust til Winnipeg, byggðu þau
sér þar fagurt heimili og bjuggu
þar við hina sömu risnu og fyrr,
unz þau fluttist vestur til White
Rock á Kvrrahafsströnd árið 1960,
í því skyni að lifa þar kyrrlátara
lífi í ellinni. Var þá heilsu frú
Maríu nokkuð tekið að hnigna,
svo að hún treystist ekki til að
standa í jafnumfangsmiklu hús-
28
ÍSLENDINGAÞÆTTIR