Íslendingaþættir Tímans - 04.01.1973, Qupperneq 22

Einar J. Reynis
Framhald af bls. 24
var byggingin vel vönduð, samkvæmt
úttekt fulltrúa rikisins. Atti þar drjúg-
an þátt i, hve Einar J. Reynis var
óþreytandi duglegur að útvega erlend-
is frá — þrátt fyrir innflutningshöft —
það, sem til þurfti, og leita tilboða úr
öllum áttum. Komu þar i góðar þarfir
miklir kaupsýsluhæfileikar hans.
Þegar Einar sagði af sér stjórnar-
störfunum, var engin byggingarkostn-
aðarskuld eftir ógreidd. Hann hafði
kvittað siðasta skuldabréfið með gjöf
til stofnunarinnar frá sér. — Þetta
kalla ég að botna vel brag sinn.
Af sérstökum ástæðum hefi ég á sið-
ustu árum kannað gjörðabækur fé-
lagssamtaka á Húsavik. Mér hefir við
þá könnun orðið ennþá ljósara en ella,
hve Einar J. Reynis hefir haft við-
feðman áhuga og verið athafnasam-
ur þátttakandi á öllum sviðum þar,
sem hann gerðist félagsmaður. 1 skóg-
ræktarfélagi, iðnaðarmannafélagi,
ferðafélagi, ekknasjóðsfélagi, taflfé-
lagi, rótaryfélagi, búnaðarfélagi hefir
hann flutt tillögur, sem sýna stórstig-
an framfarahug og bera vott um, að
maðurinn hefir á þeim árum sifellt
verið að hvetja til sóknar og spá i
morgunroðann.
Eitt sinn vorum við Einar J. Reynis
settir i mikinn sameiginlegan vanda.
Þá kynntist ég Einari allrækilega og
ógleymanlega. Við vorum skipaðir til
þess að semja frumvarp að arðskrá
fyrir meginhluta vatna- og veiðisvæðis
Laxár i Suður-Þingeyjarsýslu. Þetta
var mikið verk og torvelt. Hafði aldrei
áður verið gert, svo við ekkert slikt
var að styðjast. Nú skyldi leigja veiði-
réttinn i heildum. En hvernig átti að
skipta leigunni (arðinum) milli hinna
mörgu eigenda réttarins?
Við brutum heilann. Komum okkur
saman um nokkur atriði, er leggja
skyldi til grundvallar matinu og gáf-
um þeim atriðum töluleg gildi: Veiöi
áður (framtalsskýrslur um hana mjög
gloppóttar og óábyggilegár) stærð
veiðisvæðis, aðstaða o.s.frv.
Einar var fimur með mælistokkinn,
en vissi að stokkurinn er dauður hlutur
og oftreysti honum ekki. Margt urðum
við að vega og meta á lófum hyggju-
vits, ef svo má að orði komast. Allt —
smátt og stórt — ræddum við til sam-
komulags okkar i milli. Þannig varð
frumvarp arðskrárinnar að lokum
fullbúið frá okkar hendi.
En þar með vorum við ekki búnir að
bita úr nálinni.
Fá mál eru ófriðvænlegri en veiði-
réttarmál.
Ekki var frumvarpi okkar vel tekið i
byrjun. Við mættum á fjölmennum
fundum til þess að standa fyrir máli
okkar. Snerum við þar óaðskiljanlegir
bökum saman og vörðum verk okkar.
Verð ég að segja, að mér þótti gaman
að ræðufjöri Einars og góður hans fé-
lagsskapur i þeim snerrum.
Máli þessu lauk þannig að tillögur
okkar um arðskrána tóku allar gildi og
urðu meiri eða minni grundvöllur eft-
irleiðis að mati á þessu viðfræga veiði-
vatnasvæði.
Ég vona að lesendur skilji m.a. af
þessari frásögn, að það er ekki að til-
efnislausu, að ég hugsa með virðingu
og vinsemd til Einars J. Reynis á átt-
ræðisafmæli hans.
Einar J. Reynis var hrókur fagnaðar
á gleðimótum og er það enn. Hann er
mælskur ræðumaður. Ritfær er hann
lika, ef á þarf að halda. Bókhaldskunn-
áttumaður i bezta lagi, — fullkomlega
verkfær enn á þvi sviði og vinnuharður
við sjálfan sig.
Kona Einars, Arnþrúður Gunn-
laugsdóttir frá Skógum i öxarfirði, f.
9. ágúst 1897, er ágætur kvenkostur,
frið sýnum og vel ættuð. Afkastamikil,
en þó finvirk húsmóðir, sem hefir
reynzt manni sinum hinn bezti föru-
nautur og félagi.
Einar er úrræðamaður, sem hefir
reynzt börnum þeirra mikill haukur i
horni. Tengdamóður sinni, önnu
Árnadóttur, sem var mikill sjúklingur
siðustu ár sin, var hann frábærlega
nærgætinn og umhyggjusamur, og
sparaði hvorki fyrirhöfn né fjármuni,
til aö geta orðið við þeirri ósk hennar,
að hún fengi að vera þar til yfir lyki á
heimili dóttur sinnar og hans. Talar sú
framkoma sinu máli um manninn.
Það gleður mig sannarlega gamlan
samverkamann, hve hinn áttræði
höldur, Einar J. Reynis, stendur enn
vel á velli. Ég grip tækifærið og þakka
honum kærlega fyrir samstörfin. Ég
árna honum og ástvinum hans allra
heilla. Bið hann að lifa lengi — og
halda áfram að spá i morgunroðann.
Karl Kristjánsson. i
Einar
Jósefsson
Reynis
Þessi nafngreining er næg, en i huga
minum bætist samt við: — frá Hólum.
— Við það vil ég halda mér umfram
allt annað, þótt um margt sé að ræða.
— Ég leita „heim að Hólum”.
1 vor sem leið voru liðin 75 ár frá þvi
ég var reiddur heim til Hóla, vorið
1897. Ekkert man ég eftir leikbræðrun-
um þar — fyrsta sprettinn, en mér
varð þó fljótt ljós, og til að festa i
minni, æskusamveran á staðnum. —
Enn er gott hennar að minnast.
Ég kom frá Asgeirsbrekku i Viðvfk-
ursveit aðeins tveggja ára gamall, en
réttu ári á undan mér fluttu þrir ungir
bræður sömu leið. Hinn yngsti þeirra,
Einar.aðeins fjögurra ára.hafði varla
móður sinnar aö minnast, þvi hún dó,
þegar hann var aðeins tveggja ára, frá
systkinunum fimm að tölu og öllum
ungum að aldri. Samvera min að As-
geirsbrekku með bræðrunum hefir
vist verið harla litil, ef til vill aðeins
fáir dagar. Faðir minn flutti þangað og
tók þar við búskap, þegar Jósef skóla-
stjóri flutti þaðan, með drengina sina
þrjá, heim að Hólum, vorið 1896. Þar
rættist úr þessu með samveruna. Eitt
af þvi.sem ég man þar fyrst.voru hest-
ar og heyskapur, en um aldur þeirra
Hólabræðra er það að segja,að Björn
var þeirra lang elztur og það mikið á
undan okkur þremur, bræðrum sinum
tveimur og mér, að það urðum við
þrir, án hans, sem bösluðum mest og
bezt saman við barnaverkefnin. Þar
fékk ég að fljóta með fullum fetum,
þótt sá væri munur á, að aðalmennirn-
ir tveir voru synir skólastjórans á Hól-
um, en faðir minn var vinnandi maður
á búi og skóla og fékkst mest við
vandasama klyfjaflutninga að og frá
staðnum, veglitlar leiðir, klyfjavegu,
ef veg skal kalla.
Það man ég einna fyrst.að við þri-
menningarnir heyjuðum suður i mýr-
arsundi sunnan við túnið. Hólmjárn
var auðvitað duglegastur, nærri
tveimur árum á undan Einari og
meira en fjórum árum á undan mér. —
Viðreiddum heyið heim á einum hesti
þægum, og stærð bagganna.hún var
vist heldur litil, en minnisstæðastur er
mér vandinn að koma þeim á klakk.
Við leiddum klárinn á milli vænna
þúfna, bræðurnir hjálpuðust að að
22
Islendingaþættir