Íslendingaþættir Tímans - 26.04.1973, Blaðsíða 1
ISLENDINGAÞJETTIR
Fimmtudagur 26. apríl, 25. tbl. 6. árg. Nr. 110. TINIANS
Guðmundur Jóhannesson
fyrrverandi ráðsmaður á Hvanneyri
Haustið 1937 fór ég til náms við
Bændaskólann á Hvanneyri. Ég hafði
ókveðið að ljúka náminu á einum vetri
og settist þvi i eldri deild, en las hina
deildina utan skóla. Ég var sá eini i
hópi þeirra nemenda, sem þar hófu
nám, sem höguðu námi sinu á þennan
veg. Einn nemandi var þó i eldri deild
skólans, sem hafði farið á vertið um
miðjan vetur næsta á undan og þvi
ekki lokið vorprófi i yngri deild og átt-
um við þvi samleið i sambandi við
lesturinn og námið á Hvanneyri
þennan vetur . Þessi nemandi hét Guð-
mundur Jóhannesson og var frá
Herjólfsstöðum i Vestur-Skaftafells-
sýslu. Guðmundur Jóhannesson var
fæddur 9. september 1914 á Söndum i
Meðallandi i Vestur-Skaftafellssýslu.
Hann lézt hinn 14. marz s.l.. Er það
harmdauði að slikur ágætis athafna-
maður skuli falla svo langt fyrir aldur
fram.
GuðmUndur Jóhannesson var
Skaftfellingur við ætt og uppruna.
Foreldrar hans voru Jóhannes Guð-
mundsson. f. 1880 d. 1961 og Þuriður
Pálsdóttir, f. 1890 og er enn á lifi. Hann
lauk prófi við Bændaskólann á Hvann-
eyri vorið 1938 eins og til stóð. Hann
varð yfirmaður i fjósi staðarins ef.tir
að námi lauk til vorsins 1939, er hann
fór til Danmerkur og stundaði störf á
dönskum búgarði. Vera hans i Dan-
mörku var auk þess að hann innti þar
af hendi venjuleg störf á stórum bú-
garði einnig námsferð, sem hann
notaði og hagnýtti sér vel.
Guðmundur Jóhannesson gerðist
ráðsmaður á Hvanneyri vorið 1941 og
gegndi þvi starfi þar til á s.l. vori, að
hann varð að láta af störfum vegna
heilsuleysis. Þeir. sem að þekktu Guð-
mund Jóhannesson vissu að þar fór
maður. sem mikið var i spunnið og var
trúr i hverju þvi, sem honum var til
trúað. Hann var sérstaklega mikill at-
hafnamaður. hvort sem hann stundaði
námið eða gekk til vinnu. Hann gerði
sér grein fyrir öllum aðalatriðum
málsins og ekkert lét hann frá sér
fara, fyrr en hann hafði tileinkað sér
það, hvort sem hann lærði efnafræði,
grasafræði, fóðurfræði eða jarð-
ræktarfræði. Allar slikar greinar og
önnur námsatriði varð hann að kryfja
til mergjar með allri þeirri tortryggni,
sem visindamenn tileinka sér, þangað
til að hann var sjálfur orðinn sann-
færður um, að hann væri búinn að ná
valdi á verkinu og kjarninn lá i hans
höndum.
Guðmundur tók við vandasömu
starfi, sem ráðsmaður á skólabúinu á
Hvanneyri. Fyrirrennari hans,
Hjörtur heitinn Jónsson, var einstakur
dugnaðar- og athafnamaður. Það var
þvi ekki auðvelt verk fyrir Guðmund
að setjast i sæti Hjartar og heldur ekki
auðvelt verk að stjórna stóru búi, sem
Hvanneyrarbúið var þá. En Guð-
mundur Jóhannesson gekk ekki hik-
andi til þess verks, heldur með íullri
atorku og dugnaði. Hann var sérstak-
iega hugvitssamur og hagleiksmaður
hinn mesti, allt sem var vélrænt lá
opið i hans augum og meira en það,
hann hafði til að bera hæfileika til
uppíinningar á sviði verklegrar vél-
fræði, eins og frændur hans i Skaíta-
fellssýslu.
Guðmundur Jóhannesson fann upp
„snigilinn”, sem hann notaði og var
notað af bændum landsins um tima til
þess að moka út úr haughúsi, dreifa
mykjunni. Hann fann einnig upp hey-
þurrkunaraðferðir, sem hann notaði
mikið um tfma og þvi miður gat ekki
unnið eins að, vegna þess að heilsan
bilaði áður en hann hafði lokið þvi
verki. Sama var að segja um áhuga
hans á ræktun ullar og ýmsar
athuganir sem hann gerði i þvf sam-
bandi. Allt sannar þetta, hvað mikill
hugvitsmaður Guðmundur var og
þrátt fyrir það, að nám hans nytist
ekki nema að takmörkuðu leyti að þvi
að koma þessum hugmyndum i fram-
kvæmd, þá tókst honum það með
undraverðum hætti.
Guðmundur Jóhannesson var ekki
eingöngu duglegur maður við vinnu
sjálfur. Hann var einnig stjórnsamur,
kom vel að sér nemendum og þeim
öðrum, sem á Hvanneyri unnu, skipaöi
þeim hispurslaust til verka, en naut
vinsældar þeirra og virðingari enda
ekki að undra, þvi maðurinn var auk
sins dugnaðar hreinskiptinn og
heiðarlegur i alla staði.
Guðmundur Jóhannesson giftist
Helgu Sigurjónsdóttur þann 26.
nóvember 1946, konu ættaðri úr
Þingeyjarsýslu, sem hefur reynzt hon-
um mikill og giftudrjúgur lífsföru-
nautur. Þau eignuðust tvö börn, Jón-
inu sem fædd er 10. april 1951, og gift
Oddi Sæmundssyni skipstjóra í Kefla-
vík og Jóhannes, sem fæddist 1.
desember 1956. Hann var eins og systir