Íslendingaþættir Tímans - 26.04.1973, Blaðsíða 24

Áttræður:
GÍSLI MAGNÚSSON
Eyhildarholti
Attræðisaldur manns hefir verið tal-
inn hár á landi hér, en breyting hefir
þar á orðið hina siðari áratugi. Þetta
aldursstig er eigi lengur svo fátitt sem
fyrr og þykir raunar eigi svo hár aldur
sem áður. Mannsaldurinn hefir lengzt.
Svo er og það, að menn eldast misjafn-
lega vel, endist misjafnlega vel heilsa,
andleg sem likamleg. Og enn er á það
að lita. að til eru menn, sem eigi verða
gamlir i venjulegri merkingu, þrátt
fyrir allháan aldur, af þvi að þeir
fylgjast með samtið sinni og er það
gefið að kunna að njóta lifsins glaðir
og hressir. Einn slikra manna er Gisli
Magnússon i Eyhildarholti i Skaga-
firði. Hann átti áttræðisafmæli 25.
marz 1973. Hann er um margt einstak-
lega eftirminnilegur maður og hug-
þekkur. Þessa samferðamanns mins
undanfarin 15 ár. eftir að ég kom i
Skagafjörð, er mér ljúft að minnast fá-
einum orðum og senda honum
árnaðarorð á merkum timamótum i
lifi hans.
Gisli Magnússon er fæddur á Frosta-
stöðum i Blönduhlið i Skagafirði 25.
marz 1893. Foreldrar hans voru
Magnús Gislason hreppstjóri og bóndi
þar og kona hans Kristin Guðmunds-
dóttir. Magnús var i ættir fram af
skagfirzku bergi brotinn, kominn af
hinni þekktu Djúpadalsætt, sem marg-
ir þjóðkunnir hæfileikamenn eru af
komnir. Kristin var frá Gröf i Laxár-
dal i Dalasýslu. dótturdóttir séra
Jóhanns i Garpsdal Þórólfssonr, og
átti ættir að rekja til margra
merkra manna i Breiðafirði og af
Ströndum. Þau Magnús og Kristin
þóttu mikil merkishjón og höfðingsfólk
um sina daga. Hann var búhöldur
góður og var rausn mikil á heimilinu.
Heima hjá foreldrum sinum ólst Gisli
upp, ásamt Mariu systur sinni, sem
var 3 árum eldri en hann og dó fyrir
aldur fram, aðeins 17 ára stúlka, mikil
efnisstúlka, þá nemandi i Menntaskól-
anum i Reykjavik, og varð hún harm-
dauði aðstandendum öllum. Gisli
stundaði nám i Menntaskólanum i
Reykjavik og lauk þaðan gagnfræða-
prófi vorið 1910. Hætti hann þar þá
námi. Hugurinn mun hafa hneigzt til
búskapar, þvi að næsta vetur stundaði
hann búfræðinám i Bændaskólanum á
Hólum og tók þaðan brottfararpróf
vorið 1911. Næstu árin á eftir, frá 1912
til 1914, var Gisli við búnaðarnám i
Noregi og Skotlandi. og lagði sig þá
einkum eftir sauðfjárrækt.
Eftir heimkomuna vann hann að búi
■foreldra sinna á Frostastöðum fram til
vors 1923, er hann kevpti Eyhildarholt
i Hegranesi og hóf þar þá búskap. Þar
hefir hann átt heima siðan og búið
góöu búi.
Gisli kvæntist 17. júni 1917 Stefaniu
Guðrúnu Sveinsdótur bónda og fræði-
manns Eirikssonar á Skatastöðum,
hinni ágætustu konu. Þau hjón hafa
eignast 11 börn, sem upp komust, 9
sonu og 2 dætur, mannvænlegt og gott
fólk, og eru þau öll búsett i Skagafirði.
Gisli Magnússon hefir jafnan látið
félagsmál mjög til sin taka. Hann hefir
verið mjög eindreginn samvinnu-
maður, umbótasinnaður og gæddur
rikum áhuga um allar framfarir. eigi
hvað sizt i sinu eigin héraði. Af þeim
ástæðum sem við sökum góðra hæfi-
leika hafa hlaðizt á hann margvisleg
trúnaðarstörf, og þvkir rétt að nefna
hér þau helztu: Hreppsnefndarmaður i
Ripurhreppi var hann árin 1925-1962 og
oddviti hreppsnefndar 1935-1958, en
Arni sonur hans tók siðar við þvi
starfi. Sýslunefndarmaður Ripur-
hrepps var hann árið 1937 og 1942 og
siðan. I skattanefnd Ripurhrepps var
hann árin 1924-1934 og i yfirskatta-
nefnd Skagafjarðarsýslu og siðar
einnig Sauðárkrókskaupstaðar frá
1934 til ársins 1962 er yfirskattanefndir
hættu störfum vegna lagabreytingar. 1
stjórn Kaupfélags Skagfirðinga hefir
hann setið árin 1919-1922, aftur 1939 og
siöan og varaformaður stjórnar hefir
hann verið frá 1946. Hann var
formaður skólanefndar Ripurskóla-
hverfis um skeið og kennari i Heganesi
1936-1938. Organleikari var hann i
Flugumýrarkirkju 1915-1923 og i
Ripurkirkju eftir 1923 um langt skeið.
Prófdómari var Gisli við Bændaskól-
ann á Hólum um 20 ára skeið. Hann
var lengi varafulltrúi á Búnaðarþingi
og aðalfulltrúi hefir hann verið frá
1962. Hann átti rikan þátt i stofnun
Framsóknarfélags Skagafjarðar árið
1928 og hefir verið frá upphafi
formaður þess. 1 miðstjórn Framsókn-
arflokksins hefir hann átt sæti siðan
árið 1937. Hann hefir lengi átt sæti i
fræðsluráði Skagafjarðarsýslu og i
stjórn Bóka- og héraðsskjalasafns
Skagfirðinga. Hann hefir lengi verið
fulltrúi Skagafjarðarsýslu á Fjórð-
ungsþingum Norðlendinga. Meira
mætti til nefna af trúnaðarstörfum
Gisla, þótt hér verði látið staðar
numið.
Af þvi, sem hér að framan er rakið,
má ráða, að hér er um að ræða óvenju-
lega fjölhæfan mann. enda er það svo,
að Gisli Magnússon er enginn hvers-
dagsmaðúr. Það má og brátt hverjum
ljóst vera af kvnnum við Gisla. að
hann býr vfir góðum hæfileikum, og
hefir hann vfir sér svipmót og fas sliks
manns. Hann er varfærinn. athugull
og gætinn vel, og þvi nýtur glögg
dómgreind hans sin betur en ella.
Hann er listhneigður maður og ber
gott skyn á margt á ýmsum þeim
sviðum. Þó er orðsins list sú grein,
sem hann sjálfur hefir sýnt meiri alúð
en öðrum, og má tvimælalaust segja.
að Gisli i Holti er meðal beztu og
Framhald á 22. siðu.
islendingaþættir
24