Íslendingaþættir Tímans - 26.04.1973, Blaðsíða 7

mannúöarmálum, hvar sem hún eygði
niöguleika á aö rétta hjálparhönd og
vinna samfélaginu gagn. Umhverfis
þessa góðu konu rikti jafnan mild
ölýja, sem aðeins fáum er gefin.
Prú Lára var Breiðfiröingur að ætt
°g uppruna. Hún fæddist á Hvallátrum
26. 3. 1898. Foreldrar hennar voru
sæmdarhjónin Ólina Jóhanna Jóns-
dóttir og ÓlafurAðalsteinn Bergsveins-
son, bóndi og bátasmiöur. Að heima-
námi loknu hélt Lára úr föðurgarði til
frekara náms og starfa. Hún var á
Rjómabústýruskólanum á Hvítárvöll-
um 1916-17 og siðan i IV. B. Kvenna-
skólanum i Reykjavik 1920—21 og lauk
þaðan brottfararprófi með frábærum
árangri. Allt nám rækti hún af kost-
gæfni og með ágætum árangri. Hún
var listhneigö að uppiagi, sögufróð og
ljóðelsk. Sérstakt yndi hafði hún af
söng og tónlist, og dvaldist um skeið
við orgelnám hjá Dr. Páli Isólfssyni.
Hún fékkst talsvert við kennslu á yngri
árum og var m.a. kennari i Flatey og
viðar um Breiðafjörö.
Frú Lára giftist 26.7. 1924 séra Hall-
dóri Eyjólfssyni Kolbeins,sem þá var
nýlega orðinn sóknarprestur i Flatey:
Stofnuðu þau heimili sitt þar fyrst.
Frá Flatey fluttust þau tveim árum
siðar að Stað i Súgandafirði og var
séra Halldór prestur Súgfirðinga til
ársins 1941, er hann fékk Mælifell i
Skagafirði. Séra Halldór þjónaði Mæli-
felli til 1945, en þá varð hann prestur
Vestmannaeyinga. Settust þau hjón þá
aö á Ofanleiti, hinu forna prestsetri
Eyjamanna. Arið 1961 lét séra Halldór
af embætti fyrir aldurs sakir. Fluttust
þau hjón þá til Reykjavikur og settust
að á Skeiðarvogi 157, þar sem þau áttu
heima siðan. Mann sinn missti frú
Lára haustiö 1964. Dvaldist hún áfram
i Reykjavik i nálægð barna sinna,
tengdabarna og barnabarna.
Hjónaband frú Láru og séra Hall-
dórs var gott og farsælt. Voru þau
samhent i að gera heimili sitt að griöa-
staö, þar sem ætiö rikti andi skilnings,
góövildar og hlýju. Fundu það allir,
sem áttu þess kost að kynnast og
dveljast með þessum góðu hjónum.
Heimili þeirra stóö öllum opið sakir
gestrisni þeirra og höföingsskapar.
Var þvi jafnan fjölmennt hjá þeim og
margir áttu til þeirra erindi. Séra
Halldór var frábær kennari og dvöld-
ust oft mörg ungmenni hjá honum og
sagði hann þeim til undir skóla.
Reyndi þvi oft á þrek og dug húsmóö-
urinnar með að sjá öllu borgið. En frú
Lára sýndi alltaf áræöi og hetjulund og
komst vel fram úr hverjum vanda.
Greiddu þau hjón þannig götu margra,
sem fárra kosta áttu völ um menntun.
Standa siðan margir i ævarandi þakk-
arskuid við þau hjón og minnast þeirra
með sérstakri virðingu.
Börn frú Láru og séra Halldórs Kol-
beins eru: Ingveldur Aðalheiður Kol-
beins, gift Sæmundi Kristjánssyni,
verkstj. Patreksfirði Gisli H. Kolbeins,
sóknarprestur á Melstað i Miðfirði,
kvæntur Sigriði B. Kolbeins, Erna Kol-
beins, gift Torfa Magnússyni, skrif-
stofumanni i Reykjavik, Eyjólfur Kol-
beins, menntamaður i Kaupmanna-
höfn, kvæntur Ragnhildi H. Kolbeins,
Þórey Kolbeins, gift Baldri Ragnars-
syni, kennara i Reykjavik, Lára
Agústa Kolbeins, gift Snorra Gunn-
laugssyni, verzlunarmanni á Patreks-
firöi. Fósturbörn þeirra eru: Guðrún
Guðmundsdóttir, gift Jóni Scheving,
forstjóra i Reykjavik, Ólafur V. Valdi-
marsson, bóndi á Uppsölum i Miðfirði,
kvæntur Onnu Jörgensdóttur.
í fátæklegum kveðjuorðum sem
þessum er þess ekki kostur að rekja
hið mikla og gagnmerka dagsverk frú
Láru Kolbeins. En margir munu nú á
kveðjustund minnast hennar fyrir
mannkostihennar, góðvild og fórnfýsi.
Að leiðarlokum þakka ég henni ómet-
anleg kynni og hjálpsemi, er ég naut á
heimili hennar i eina tið. Árna ég henni
fararheilla yfir móöuna miklu og biö
henni blessunar Guös á eilifðarvegum.
Börnum hennar, fósturbörnum og
öllu vandafólki sendi ég innilegar
samúðarkveðjur. Þau hafa mikils að
sakna, en fögur minning um góða og
mikilhæfa konu og móöur mildar
harminn.
Jón R. Hjálmarsson.
f
Mánudaginn 26. marz var gerö útför
mágkonu minnar, Láru Kolbeins, sem
andaðist á Landakotsspitala sunnu-
dagsmorguninn þann 18. marz s.l.
Hún var fædd i Hvallátrum á
Breiðafirði 26. marz 1898, dóttir hjón-
anna ólinu Jónsdóttur og Óafs Berg-
sveinssonar, sem bjuggu þar viö mikla
rausn, eins og allir Breiðfiröingar,
sem komnir eru til fullorðins ára
kannast við.
Lára ólst upp á stóru heimili i stór-
um systkinahópi við mikið umstang og
annir.
Þeirsem þekkja til breiðfirzks eyja-
búskapar vita, að þar var i mörgu að
snúast, bæöi á sjó og landi. Sá sem
þetta ritar var kaupamaður i Hval-
látrum þegar hann var á átjánda ár-
inu, og vöru þá yfir 20 manns I heimili
og munu þær stundir frá hinum viða
sjóndeildarhring Breiðafjarðar seint
úr minni liöa.
Skólaganga Láru mágkonu var ekki
löng, en þeim mun hagnýtari. Hún
stundaði nám einn vetrartima i
Rjómabústýruskólanum að Hvitár-
völlum, hlaut þar mjög hagnýta
menntun, á þeirrar tiöar mælikvarða,
siðan stundaði hún nám annan vetur
við Kvennaskólann i Reykjavik. IV. b.
Á yngri árum fékkst hún nokkuö við
kennslu, og brá þvi oft fyrir sig siðar á
lifsleiðinni, þegar svo bar undir.
Sumarið 1921 urðu straumhvörf i lifi
Láru. Það vor vigðist til Flateyjar-
sóknar sira Halldór Kolbeins. Þaö var
blómlegt i Breiðafjaröareyjum i þá
daga, mikiö atvinnulif, bæöi til sjávar
og sveita, og almenn velmegun.
Ungi presturinn hóf húsvitjanir i
prestakalli sinu. Kom að sjálfsögðu á
stórbýliö Hvallátur, og það var eins og
við manninn mælt „Ast við fyrstu
sýn”, sem entist þar til dauöinn að-
skildi þau þ. 9. nóvember 1964.
Hinn 26. júli verður mér minnisstæö-
ur meðan ég lifi, en þann dag vigði
prófasturinn, sira Bjarni Simonarson
á Brjánslæk, bróður minn og mágkonu
i heilagt hjónaband, og fór vigslan
fram i Flateyjarkirkju. Fluttist þá
mágkona min inn á heimili okkar
bræðra, og fóru þá i hönd mjög minnis-
verðir dagar. Var þaö mikil breyting
að koma frá svo stóru heimili og taka
að sér að leiðbeina táningi, en heimili
bróður mins var heimili mitt I áraraðir
allt frá fermingu.
Lifsstarf Láru sem prestskonu hófst
i Eyjólfshúsinu i Flatey og stóö i rúm
40 ár, og er óhætt að segja að hún hafi
fyllt þann sess með sóma. Það hefi ég
heyrt á sóknarfólki i öllum þeins
prestaköllum, sem þau hjónin störfuðu
i, en þaö voru, auk Flateyjarpresta-
kalls, Staður i Súgandafirði 1926—41,
Mælifell i Skagafiröi 1941—45, Vest-
mannaeyjar 1945—61, en þá fluttu þau
til Reykjavikur og svo i Neskaupstaö
mars—desember 1963.
Þau hjónin eignuðust 6 mannvænleg
börn, sem öll hafa stofnað sin eigin
heimili: Ingveldur Aöalheiöur, ljós-
móðir á Patreksfiröi, gift Sæmundi
Kristjánssyni, vélsmið , Gisli sóknar-
prestur á Melstað i Miðfiröi, þar sem
faöir hans var fæddur og uppalinn,
kvæntur Sigriði Ingibjörgu Bjarna-
dóttur, Erna kennari hér i Reykjavik,
gift Torfa Magnússyni, skrifstofu-
manni, Eyjólfur stud.mag. búsettur i
Kaupmannahöfn, kvæntur Ragnhildi
Hannesdóttur, hjúkrunarkonu, Þórey
Mjallhvit, kennari Reykjavik, gift
Baldri Ragnarssyni, sem einnig er
kennari og Lára Ágústa kennari á
Patreksfiröi, gift Snorra Gunnlaugs-
íslendingaþættir
7