Morgunblaðið - 09.10.2004, Qupperneq 36

36 LAUGARDAGUR 9. OKTÓBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
✝ Aðalbjörg SignýSigurvaldadóttir
fæddist á Eldjárns-
stöðum í Blöndudal
18. febrúar 1927.
Hún lést á heimili
sínu á Eldjárnsstöð-
um í Blöndudal 27.
september síðastlið-
inn. Foreldrar henn-
ar voru hjónin Sigur-
valdi Óli Jósefsson, f.
24. júlí 1891, d. 27.
janúar 1954, og Guð-
laug Hallgrímsdóttir,
f. 5. október 1884, d.
10. maí 1963. Systkini
Aðalbjargar eru: Sigurlaug Jósef-
ína, f. 1914, d. 1986; Jósef, f. 1916,
d. 2000; Hallgrímur, f. 1917, d.
1993; Jórunn Anna, f. 1920; Ingi-
mar, f. 1922, d. 1976; Þorsteinn, f.
1924, d. 2003; Georg, f. 1924, d.
1990; Guðrún, f. 1925; og Rann-
veig Ingibjörg, f. 1928, d. 1999.
Árið 1954 giftist Aðalbjörg Sig-
urjóni Elíasi Björnssyni, f. 4. júlí
1926. Hann er sonur hjónanna
Björns Björnssonar, f. 16. septem-
ber 1884, d. 6. nóvember 1970, og
Kristínar Jónsdóttur, f. 7. ágúst
1883, d. 29. ágúst 1950. Börn Að-
albjargar og Sigurjóns eru: 1) Sig-
urvaldi Sigurjónsson, f. 5. febrúar
1954, maki Guðbjörg Þorleifsdótt-
ir, f. 3. mars 1952. Þeirra börn eru:
a) Þorleifur Páll Ólafsson, f. 19.
janúar 1968, og á hann fimm börn.
b) Þór Sævarsson, f.
3. júlí 1969, og á
hann þrjú börn. c)
Helga Hrefna Sæv-
arsdóttir, f. 9. októ-
ber 1970, og á hún
fimm börn. d) Aðal-
björg Signý Sigur-
valdadóttir, f. 19.
september 1974, og á
hún tvö börn. e)
Björn Ingimar Sig-
urvaldason, f. 3. nóv-
ember 1975, og á
hann tvö börn. 2)
Kristín Birna Sigur-
jónsdóttir, f. 15. maí
1959, maki Guðbergur Björnsson,
f. 10. október 1965. Kristín Birna á
soninn Hólmgeir Elías Flosason, f.
7. apríl 1981, og Guðbergur á son-
inn Ísak Frey, f. 19. ágúst 1993.
Aðalbjörg og Sigurjón hófu bú-
skap í Sólheimum í Svínavatns-
hreppi, fluttu síðan að Kárastöð-
um í sömu sveit, þaðan að
Sauðanesi í Torfalækjarhreppi, og
loks að Orrastöðum í Torfalækj-
arhreppi árið 1959, og þar bjuggu
þau til ársins 1997. Þá flutti Aðal-
björg á æskustöðvarnar á Eld-
járnsstöðum og bjó þar þar til hún
lést. Sigurjón flutti til Blönduóss
árið 1997 og býr þar enn.
Útför Aðalbjargar verður gerð
frá Blönduóskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 14. Jarðsett
verður í Svínavatnskirkjugarði.
Nú er ástkær amma mín látin.
Minningarnar sitja þó eftir og langar
mig til að deila hluta þeirra með ykk-
ur. Amma var hreinskilin, afar lífs-
glöð og bjartsýn manneskja. Hún
var blessunarlega laus við væmni og
óþarfa kurteisishjal og ætla ég mér
að hafa þessi örfáu minningarorð í
þeim anda, enda skrifuð henni til
heiðurs.
Fimm ára gamall var ég fyrst
sendur í sveit til afa og ömmu á Orra-
stöðum. Hafði svo sem lítið um það
að segja enda ungur að árum. Þetta
varð að hefð og allt til fjórtán ára
aldurs dvaldi ég hjá þeim yfir sum-
artímann. Tvennt kemur fyrst upp í
huga mér þegar minnst er á Orra-
staði, og svo sem ekki að undra.
Fyrst ber að nefna appelsínugulan
herbraggann, sem upphaflega hafði
verið rauður, og þjónaði hlutverki
íbúðarhúsnæðis. Hið síðara er „sóló-
eldavél“ sem, auk eldunarhlutverks-
ins, sá um kyndingu braggans. Ekki
var alltaf gestkvæmt í bragganum
og oft hefði ég fús viljað vera í þétt-
býlinu yfir sumartímann. Var mér þá
iðulega bent á allt unga fólkið sem
mældi göturnar í eirðarleysi sínu
fyrir sunnan og var málið fljótlega
útrætt eftir það.
Eftir því sem árin hafa liðið verð
ég þó að viðurkenna, a.m.k. að hluta
til, þá heppni að hafa fengið að upp-
lifa þennan tíma. Búskaparhættir
voru mjög gamaldags sem á hinn
bóginn gáfu sveitavist minni meira
gildi en ella, þegar litið er til baka.
Síðan amma og afi hættu búskap á
Orrastöðum hef ég komið nokkrum
sinnum heim að bænum. Í hvert
skipti þykir mér vænna um staðinn
og þann tíma sem ég varði þar. Ég er
ekki frá því að eftir nokkur ár muni
ég líta á sveitadvöl mína sem hreina
guðsgjöf, það er aldrei að vita.
Í öllu sínu amstri var amma þó
alltaf kát, undantekningarlaust.
Bjartsýnin og jákvæðnin bráðsmit-
andi og reyndar alveg kolómögulegt
að vera í vondu skapi í kringum
hana. Amma var samt ekki skapleys-
ingi, síður en svo. Hún gat látið í sér
heyra, annað væri það nú. Því sem
máli skipti var þó tekið af stóískri ró
og æðruleysi, hvort sem það var
brjóstakrabbamein eða hvítblæði.
Aldrei kveinkaði hún sér, fór helst
ekki til læknis nema líf eða limir
lægju við.
En þvílík friðsæld. Að fá að fara
alsæl í svefni, á þeim stað sem hún
unni mest, endurspeglar þá reisn
sem henni fylgdi í lifandi lífi. Það
væri hálfeigingjarnt að fara fram á
að hafa hana lengur hjá sér, fyrst
þetta gekk eins og hún hafði óskað
sér. Til að kóróna þessa sælustund
var kisi steinsofandi við hlið hennar í
rúminu. Guð geymi þig, elsku amma,
og takk fyrir allt.
Hólmgeir El. Flosason.
„Nafna mín“ og Björn Ingimar –
þannig var alltaf byrjunin á samtöl-
um okkar við ömmu. Amma Eldur
eins og við kölluðum hana. Eftir að
hún flutti fram í Eldjárnsstaði, fékk
ósk sína uppfyllta, að fá að kveðja á
sínum æskuslóðum, á sínum sælu-
reit. Við erum ánægð fyrir hennar
hönd að svo fór þó svo að árin hefðu
alveg mátt vera fleiri því að þarna
leið henni vel og þarna átti hún
heima. Sorgina náum við að yfirstíga
með tímanum og allar góðu minning-
arnar verða alltaf í huga okkar þar
sem við getum dregið þær fram og
notið þeirra. Í minningunni þegar við
vorum lítil þá fannst okkur sem hún
og systir hennar væru sjóræningjar,
háværar með hæfilegan skammt af
vissu orðbragði og hláturinn kom
lengst neðan úr maga og innilega.
Skelfilegt en samt mjög svo áhuga-
vert fyrir litla krakkagrislinga að
hlusta á og njóta. Að sitja með henni
frammi í búri og spjalla við hana
meðan hún var að skilja mjólkina og
þiggja súkkulaði úr skápnum góða.
Elta hana eins og skugginn sem við
lásum um í gömlu lestrarbókinni
hans pabba.
Snúa við heilu stöflunum af klein-
um og fá að smakka og lauma einni
og einni í hundinn Neró er lá alltaf á
þrepinu og fylgdist með. Fá malt í
rúmið á morgnana. Kandísmæru í
munninn, sjúga, ekki bryðja, meðan
við vöskuðum upp eða helltum upp á
kaffi á gömlu sólóeldavélinni. Með-
taka hæfilegan skammt af góðum
siðum eins og sitja bein í baki og
bölva sem minnst o.s.frv. Mjúku
hendurnar sem struku okkur um
vangann og röddina sem sagði
hjartagullið mitt og fór með bænirn-
ar fyrir svefninn. Hlýjuna og gleðina
sem einkenndi þig þegar langömmu-
börnin komu. Allt eru þetta minn-
ingar, yndislegar minningar sem við
getum yljað okkur við.
Vertu yfir og allt um kring
með eilífri blessun þinni,
sitji Guðs englar saman í hring
sænginni yfir minni.
(Sig. Jónsson)
Legg ég nú bæði líf og önd,
ljúfi Jesús, í þína hönd,
síðast þegar ég sofna fer
sitji Guðs englar yfir mér.
(Hallgr. Pét.)
Elsku amma og langamma, hjart-
ans þakkir fyrir allt.
Aðalbjörg Signý,
Björn Ingimar
og fjölskyldur.
Með miklum trega kveð ég þessa
hjartkæru frænku mína, hinn mikla
kvenskörung og dugnaðarkonu sem
átti sér fáa líka. Mínar fyrstu minn-
ingar um frænku eru frá því að ég
þriggja ára snáðinn var sendur í
pössun að Kárastöðum. Ekki var
laust við að ég væri hálfhræddur við
frænku mína, sem við fyrstu kynni
virkaði hálfhranalega á mig. En áður
en langt um leið kynntist ég því að
undir yfirborðinu var hjartahlý og
góð manneskja sem vildi öllum vel.
Þegar fjölskyldan fluttist að Orra-
stöðum var það árlegur viðburður að
ég, Sissa og Bára, fengum að fara
ríðandi frá Ásum í heimsókn. Var
það mikil tilhlökkun og ævintýraferð
því alltaf var tekið vel á móti okkur
af þeim hjónum. Þannig var það ætíð
síðar meir er farið var norður. Alltaf
voru móttökurnar eins, hvort sem
komið var að nóttu eða degi. Þegar
aldurinn færðist yfir Döddu, leitaði
hugurinn meir og meir í dalinn sinn,
heim í átthagana, sem henni var svo
kær. Þegar þau hjón brugðu búi lét
hún gamla drauminn sinn rætast og
flutti að Eldjárnsstöðum en Sigurjón
fluttist á Blönduós. Þrátt fyrir bar-
áttu við erfiðan sjúkdóm undi hún
sæl á æskustöðvum sínum, með hest-
unum sínum og kindunum. Þegar við
hjónin heimsóttum hana á Eldjárns-
staði fyrir liðlega mánuði, spurði ég
hana hvort hún væri ánægð að vera
hér og hvort hún vildi ekki frekar
vera á elliheimili? Hún var fljót til
svars að vanda, hló við og sagði:
„Ertu eitthvað verri, Guðmundur
minn, heldur þú að ég sé einhver
skepna. Ég læt ekki loka mig á ein-
hverri stofnun.“ Þetta svar var henni
líkt! En nú hefur Dadda mín lokið
dagsverki sínu og fékk hún sína heit-
ustu ósk uppfyllta, að geta búið á
æskustöðvum sínum fram á hinstu
stund. Að leiðarlokum viljum við
hjónin þakka Döddu fyrir allar góðu
stundirnar. Blessuð sé minning
hennar.
Guðmundur Ingvarsson.
Flestum bregður við þegar þeir
heyra lát vinar, ekki síst þegar vin-
arkeðjan er hnýtt á æskuárum. Slík-
ar keðjur eru sterkar, sem hvorki
mölur né ryð fá eytt. Fram í dalbotni
í fögrum norðlenskum dal, þar sem
friður og ró ríkti. Börn léku sér að
leggjum og hornum og hlúðu þar að
hugsanlegum búum sínum og létu
sig dreyma um búskap og framtíð-
ina.
Á fyrri hluta síðustu aldar bjuggu
tvær stórar fjölskyldur á tveim
fremstu bæjum í dalnum, voru í ná-
býli og börðust þar við að hafa í sig
og á. Á fremsta bænum, Eldjárns-
stöðum í Blöndudal, voru hjónin
Guðlaug Hallgrímsdóttir og Sigur-
valdi Jósefsson með tíu börn sín. Það
má teljast til afreka að geta séð far-
borða tólf manna fjölskyldu á litlu
býli á jaðri heiðarinnar, landlítilli og
hlunnindasnauðri. Fátækt var mikil
sem gefur auga leið en ég tel að ekki
hafi verið beinn skortur miðað við
kröfur þess tíma en fábreyttur hefur
matseðillinn óefað verið. Í þessum
stóra barnahópi var hún Aðalbjörg
okkar, næstyngst þeirra tíu systk-
ina, en nú eru aðeins tvær systur eft-
ir hérna megin grafar af þessum
stóra myndarlega systkinahópi.
Ekki blöstu við neinar blómum
skrýddar framtíðarbrautir þegar
Aðalbjörg lagði af stað út á sína lífs-
braut. Hún ólst upp við vinnu og trú-
mennsku og það var númer eitt að
vinna og reynast dugleg og ábyggi-
leg og leysa verkefni sín vel af hendi.
Það reyndist henni happasælt vega-
nesti út í lífið. Um frekari skóla-
göngu var ekki að ræða umfram
barnaskóla í þá daga fyrir unglinga
frá fátækum heimilum. Öll þessi
systkini urðu að láta sér nægja að
byggja sína framtíð á dugnaði og lík-
amlegri vinnu og það tókst þeim öll-
um.
Aðalbjörg giftist eftirlifandi eigin-
manni sínum Sigurjóni Björnssyni
og eignuðust þau tvö mannvænleg
börn sem hafa reynst foreldrum sín-
um stoð og stytta. Þau hófu brátt bú-
skap og keyptu jörðina Kárastaði í
sömu sveit sem reyndist mjög erfið
jörð og illa í sveit sett, m.a. vegna
samgönguerfiðleika. Síðan tóku þau
á leigu jörðina Orrastaði í Torfalækj-
arhreppi og fluttu þangað. Á Orra-
stöðum búnaðist þeim vel en að því
kom að húsakostur gekk úr sér og
ekki var unnt að fá hann bættan. Það
blasti við að búskapur yrði vart
stundaður þar öllu lengur. Enn var
komið að tímamótum og eftir ýmsar
bollaleggingar urðu þau sammála
um að Sigurjón flytti til Blönduóss
en Aðalbjörg sá ekkert annað en að
flytja á sitt gamla æskuheimili, Eld-
járnsstaði, og þar hefur hún búið
nokkur síðustu árin. Jörðin hafði þá
ekki verið í ábúð um nokkurt skeið
og lagði hún metnað sinn í að gera
ýmsar lagfæringar á húsinu.
Aðalbjörg var dul kona, hlédræg
og nánast feimin. Hún var hjartahlý,
höfðingi heim að sækja og traustur
vinur vina sinna. Þegar komist var
inn úr skelinni fannst glöggt að
hennar innri maður var annar – þar
var hún náin og einlæg. Þá geislaði af
henni glensið og gamanyrðin og hún
var alltaf glöð í góðum hópi og hrók-
ur alls fagnaðar. Það var fastur liður
í tilverunni þegar fjölskyldur okkar
komu í dalinn á sumrin í litla bústað-
inn okkar að sækja Aðalbjörgu. Við
eigum margar góðar minningar frá
samfundum okkar í dalnum. Í ágúst
sl. var að vanda hringt í hana og at-
hugað hvenær við mættum sækja
hana. Þá tjáði hún okkur að hún væri
slöpp og treysti sé ekki að heim-
sækja okkur. Þá var ekki um annað
að gera en að renna til hennar sem
og við gerðum. Hún vildi að sjálf-
sögðu fara að dekka borð og bera
fram veislurétti að vanda. Við aftók-
um það með öllu. Við ætluðum aðeins
að eiga með henni góða samveru-
stund. Hún leiddi okkur um húsið
sitt og það bar hvarvetna vott um
smekkvísi og einstaka snyrti-
mennsku, allt fágað og fínt og gæti
margur tekið hana til fyrirmyndar.
Það var spjallað um heima og geima,
um sveitina og sveitungana sem hún
bar mikinn hlýhug til.
Aðalbjörg var mikill dýravinur og
átti myndir af þeim sem henni voru
kærir. Hún tók það mjög nærri sér
að þurfa að svæfa hundinn sinn því
þegar hún þurfti oft að fara í ferðir
til Reykjavíkur var ekki hægt að
koma honum fyrir í fóstur. Kisuna
sína hafði hún með sér í búri. Kind-
urnar og hestarnir voru henni einnig
afar kærir vinir sem hún deildi með
lífinu í dalnum. Aðalbjörg stóð föst á
sínum skoðunum, m.a. sagði hún mér
nákvæmlega hvar í kirkjugarðinum
hún vildi hvíla þegar þar að kæmi
þar sem foreldrar hennar og flest
systkinin eru jarðsett.
Við vissum að á liðnum árum
þurfti hún að koma nokkrum sinnum
suður til læknisaðgerða og eftirlits
en allir vonuðu að um bata yrði að
ræða. Það var erfitt að gera sér grein
fyrir heilsufari Aðalbjargar, hún var
alltaf hress í bragði og kunni vel að
dylja veikindi sín. Hún bar sig ætíð
vel og kvartaði aldrei og taldi ekkert
ama að sér. Hennar heitasta ósk var
að dvelja á æskuheimili sínu það sem
hún ætti ólifað. Henni varð að ósk
sinni. Hún sofnaði síðsumarkvöld
hress að vanda í dalakyrrðinni, hafði
þá nýverið tekið á móti manni sínum
og syni. Ég efast um að hún hafi gert
sér grein fyrir að hverju stefndi svo
fljótt og þar af leiðandi ekki kvatt þá
eins og hún hefði annars kosið. Hún
hafði verið í réttunum helgina áður
en kallið kom, hitt þar marga sveit-
unga sína, óafvitandi í síðasta sinn.
Ég veit að mér er óhætt að bera
hennar hinstu kveðjur til fjölskyldu
hennar og vina þar sem hún hafði
ekki tækifæri til að gera það sjálf.
Einnig veit ég að hún hefði viljað
kveðja sveit sína og sveitunga og
undir þá ósk vil ég taka og senda
einnig mínar kveðjur. Við systkinin
minnumst foreldra Aðalbjargar og
systkina allra sem við höfðum mikil
samskipti við í æsku og síðar á lífs-
leiðinni með virðingu og þökk. Það
verður mikill sjónarsviptir að koma í
Blöndudalinn næsta sumar á heima-
slóðir og geta ekki heimsótt Aðal-
björgu á Eldjárnsstöðum.
Guð blessi minningu hennar og
hennar fólk.
Skúli Jónasson.
Nú ert þú farin, vinkona mín, vafn-
ingalaust og drífandi, eins og í öðru
sem fyrir þér lá hverju sinni um æv-
ina. Örfá vanmegnandi orð mín fá
tæplega lýst þínum sérstæða, hetju-
lega persónuleika eða þakkað eins og
vert mundi vináttu og tryggð. Mest-
an hluta ævi minnar höfum við verið
nágrannar. Nágrenni sem einkennd-
ist af skuggalausri vináttu og góðum
anda. Hversu vel man ég þig ekki er
þú reiðst í hlað á Brún eða Jarp og
ferfættur vinur fylgdi. Við hjónin er-
um af hjarta þakklát fyrir að þér
skyldi finnast það upplyfting, eftir að
hafa lokið erfiðu verki, að leggja á og
koma til okkar fyrir vatnsendann.
Áttum við þá góðar stundir og það er
til marks um dugnað þinn, því ég og
aðrir letingjar hefðum einfaldlega
gengið til hvílu. En ótrúlegur dugn-
aður og myndarskapur gerði þér
margt fært sem öðrum hefði reynst
ofraun. „Það er enginn einn sem hef-
ur dýrin,“ sagðir þú stundum þegar
einveru þína frammi á Eldjárnsstöð-
um bar í tal. Það er sannarlega rétt
og það var sannarlega rétt hjá þér að
eyða ævikvöldinu á bernskuslóðun-
um með dýrunum þínum. Kjarkinn
skorti þig aldrei, ekki heldur til að
vera vinur vina þinna. Öll þín spor
eru hrein. Þau eru hvorki ötuð úr
annarra sárum né að skórnir þínir
hafi troðið á samferðarverum, hvort
sem ganga á tveim eða fjórum fótum.
Meðlíðan með öðrum en harka við
sjálfa þig var sérkenni þitt. Hversu
hlý og nærgætin þú varst alltaf, væri
eitthvað að, en að vorkenna sjálfri
þér hvað erfitt sem var – það var
ekki í þinni lífsbók.
Systkinahópurinn á Eldjárnsstöð-
um var stór. Erfitt mun hafa verið að
hafa í þau og á. En glaðværð, bjart-
sýni og óvenjulegur dugnaður sigldu
því fleyi heilu. Samkennd og systk-
inatengsl voru sem best varð á kosið
alla tíð. Nú er hópurinn orðinn stór á
AÐALBJÖRG SIGNÝ
SIGURVALDADÓTTIR
Okkar innilegustu þakkir til ykkar allra sem
auðsýndu okkur samúð og hlýhug við andlát
og útför elskulegs eiginmanns míns, föður
okkar, tengdaföður, afa og langafa,
ÁSGRÍMS JÓNSSONAR,
Móabarði 4,
Hafnarfirði.
Sérstakar þakkir til deildar 13D Landspítala
við Hringbraut og heimahjúkrunar Sólvangs.
Guð blessi ykkur öll.
Kristjana Pétursdóttir og börn.
Í PERLUNNI
Erfidrykkjur
Upplýsingar og pantanir í síma 562 0200
Á fallegum og notalegum
stað á 5. hæð Perlunnar.
Aðeins 1.250 kr. á mann.