24 stundir - 23.02.2008, Qupperneq 50

50 LAUGARDAGUR 23. FEBRÚAR 2008 24stundir
Laugardaginn 2. júní árið 1934,
klukkan hálftvö, varð mikill jarð-
skjálfti við Eyjafjörð. Tjónið varð
mest á Dalvík og í Svarfaðardal.
Ekkert manntjón varð.
Á Akureyri lék allt á reiðiskjálfi
og skip sem lágu við Akureyrar-
höfn nötruðu. Togarar sem voru
við mynni Eyjafjarðar héldu á
Um 200 manns heimilislaus
Dalvík um vetur Árið
1934 varð þar mikið
tjón í jarðskjálfta.
Mynd/Ragnar Th.
Árið 1934 olli jarðskjálfti
miklu tjóni á Dalvík og
um 200 manns urðu
heimilislaus. Tjón varð
víða í Eyjafirði. Jarð-
skjálftinn olli skiljanlega
mikilli skelfingu meðal
íbúa á Norðurlandi.
brott eftir fyrsta kippinn. Báðum
megin Eyjafjarðar hrundi mikið af
grjóti. Kartöflur sem höfðu verið
settar niður köstuðust upp úr
moldinni.
Í Hrísey færðist 200 kílóa pen-
ingaskápur úr stað og fimm hús
skemmdust. Tjón varð í Svarfaðar-
dal.
Féll í yfirlið af hræðslu
Mest tjón varð á Dalvík. Hús
voru skemmd, sprungin eða hálf-
hrunin. Flest það sem brotnað gat
var í molum.
Í einu húsi hafði kona nýalið
barn og lá á sæng. Húsið skemmd-
ist mikið við skjálftann og hrundu
flísar úr veggjum yfir konuna. Hún
komst þó út ómeidd. Í smiðju
nokkurri ætluðu menn að hlaupa
út um dyrnar þegar skjálftinn reið
yfir en hurðin skekktist í skjálft-
anum og þeir gátu ekki bifað
henni. Þá féll einn veggur smiðj-
unnar og þannig komust þeir út.
Í öðru húsi var kona ein heima
þegar jarðskjálfinn reið yfir. Hún
reyndi að opna dyr en tókst ekki.
Undir lok jarðskjálftakippsins
hentist hurðin upp og konan hljóp
út. Hún var þá orðin svo skelkuð
að hún féll í yfirlið.
Sofið í tjöldum
Um 200 manns urðu heimilis-
laus á Dalvík þar sem hús þeirra
voru eyðilögð. Af þrjátíu og fimm
steinhúsum á Dalvík voru einungis
fjögur til fimm óskemmd. Ekki
a
Undir lok jarð-
skjálftakippsins
hentist hurðin upp og
konan hljóp út. Hún var
þá orðin svo skelkuð að
hún féll í yfirlið.
þótti ráðlegt að sofa inni í
skemmdum húsum ef fleiri skjálft-
ar skyldu ríða yfir. Fólk bjó um sig
í tjöldum og geymsluskúrum.
Skortur var á tjöldum og kom fólk
úr öðrum byggðarlögum, sérstak-
lega frá Akureyri með tjöld og
veitti aðra aðstoð.
Veður var gott þennan dag og
sömuleiðis um nóttina. Fleiri
kipppir urðu, sumir allsnarpir.
Fjársöfnun hafin
Skipulögðu hjálparstarfi var
komið á og næstu daga voru reist
bráðabirgðahús. Um allt land var
hafin fjársöfnun til hjálpar þeim
sem harðast höfðu orðið úti í
skjálftanum. Söfnunin gekk vel.
Kristján Danakonungur og drottn-
ing hans gáfu fimm þúsund krón-
ur í sjóðinn.
Jarðskjálftahrinur gerðu vart við
sig fram í júnímánuð. Svarfdæl-
ingar urðu þar einna harðast úti en
þar hrundu bæir sem höfðu þolað
fyrsta skjálftann. Að lokum hættu
hrinurnar og smám saman varð líf
fólks með eðlilegum hætti á ný.
Jarðskjálfti skekur Dalvík
Konurnar sem þarna unnu
voru vissulega ekki að jafn-
aði steyptar í náttúrunnar
fegursta mót og sumar kerl-
ingarnar voru ljótustu
mannverur sem ég hef aug-
um litið. En í hópi ungu
stúlknanna voru ýmsar sem
mundu hafa verið taldar lag-
legar, jafnvel í Englandi. Og
litarháttur íslenskrar stúlku
sem ekki hefur orðið of mjög
fyrir óblíðu veðráttunnar
þolir samanburð við konur
hvaða lands sem er. Þær eru
venjulega lægri en enskar
konur en samsvara sér vel og
eru mjög heilsuhraustar eftir
útliti þeirra að dæma.
William Jackson Hooker 1811
um íslenskar konur við fiskvinnslu
Ljótar mannverur
Sumarið 1706 var með ein-
dæmum þurrviðrasamt á Suð-
urlandi. Víða varð vatns-
skortur og fen og forræði
þornuðu svo riðið var beint af
augum með klyfjaðar lestir. Á
Breiðumýri í Flá raknaði varla
hófur á hesti. Sums staðar
fórst nautpeningur með þeim
hætti að hann steypti sér nið-
ur í pytti eða grafir í leit að
vatni.
Erfiðir þurrkar
SKRÝTIÐSKEMMTILEGT
FRÉTTNÆMT ÚR FORTÍÐINNI
lifsstill@24stundir.is a
Allur fjandskapur
gefur illum öflum
byr undir báða vængi.
Einar H. Kvaran
Til sölu er 7.3 brl. bátur,
8.6 metrar að lengd og
2.8 á breidd. Smíðaður úr
plasti og með Mermaid 77
hestafla vél. Vagn fylgir
með. Báturinn er dekk-
aður og með perustefni
og hefur verið notaður til
fiskveiða en selst án kvóta
en hefur heimild til þess
að fá veiðileyfi í aflamarkskerfi. Grásleppuleyfi getur fylgt með.
Eggert Sk. Jóhannesson, Jóhannes Eggertsson, Ólafur Thoroddsen hdl.
Nánari upplýsingar veitir
Fasteignasalan Eignaver
Sími 553-2222 • eignaver.is
Síðumúli 13 • 108 Reykjavík
Bátur til sölu