24 stundir - 01.03.2008, Qupperneq 39

24stundir LAUGARDAGUR 1. MARS 2008 39
Á
síðasta ári leiddi DNA-
próf í ljós að Lúðvík
Gizurarson hæstarétt-
arlögmaður er sonur
Hermanns Jónassonar
forsætisráðherra. „Málaferlin tóku
mörg ár. Þetta var oft hræðilegt og
ég óska engum þess að þurfa að
ganga í gegnum mál eins og þetta,“
segir Lúðvík.
Þú ert 75 ára gamall, hvað varð
til þess að þú fórst í mál til að sanna
faðerni þitt kominn á gamals aldur?
„Meginástæðan var sú að
tækninni hafði fleytt fram og
DNA-rannsóknir voru komnar til
sögunnar. Á þeim tíma sem leið frá
því að málið hófst svaf ég oft illa en
þegar niðurstaða kom úr DNA-
rannsókn sem sannaði að Her-
mann væri faðir minn þá lagði ég
mig og sofnaði um leið. Ég svaf all-
an þann dag og alla nóttina og
mestallan næsta dag.“
Ómæld þakkarskuld
Hver er saga móður þinnar í
þessu máli?
„Móðir mín, Dagmar Lúðvíks-
dóttir, var fulltrúi hjá lögreglu-
stjóra og þar kynntust þau Her-
mann. Hún sagði mér að dagurinn
þegar hún komst að því að hún
væri ófrísk hefði verið svartasti
dagur sem hún hefði upplifað.
Hún vildi eignast barnið en það var
ekki þægilegt því að hún og Vigdís,
kona Hermanns, voru systradætur.
Þennan sama dag fór mamma til
Gizurar Bergsteinssonar. Hann var
flinkur lögfræðingur, þau höfðu
þekkst í nokkur ár, voru vinir og
hann hafði gert hosur sínar grænar
fyrir henni. Hún sagði Gizuri að
hún væri með barni og Hermann
væri faðirinn. En þar sem Her-
mann væri í hjónabandi með
frænku hennar og ætlaði sér stóra
hluti í stjórnmálum þá myndi op-
inber vitneskja um faðernið geta
eyðilagt pólitískan frama hans.
Hún spurði Gizur hver væri lög-
fræðileg staða sín. Hann sagði
henni það og þar á meðal að ef hún
gengi í hjónaband réði enginn
nema hún yfir barninu. Mamma,
sem var mjög ákveðin kona, spurði
þá Gizur: „Viltu giftast mér?“
Hann sagðist vilja það og skömmu
síðar fóru þau til borgardómara og
létu gefa sig saman. Hjónaband
þeirra Gizurar var ágætt, eiginlega
stórfínt. Þau bjuggu neðst í Suð-
urgötu og ég lék mér mikið við
Tjörnina. Ráðherrabústaðurinn,
heimili Hermanns, var ekki þar
langt frá.“
Hvernig var samband þitt við
Gizur?
„Honum þótti vænt um mig en
þegar ég fór að stálpast blossaði
stundum upp í honum afbrýðisemi
í garð Hermanns og hann sagði
eitthvað við mig í reiði sem hann sá
svo eftir. Móðir mín sagði við mig:
„Þú stendur í ómældri þakkarskuld
við Gizur og þú skuldar honum
fulla kurteisi og vináttu til ævi-
loka.“ Þetta samþykkti ég.“
Kóngaskyr á Þingvöllum
Hvenær var þér sagt að þú værir
sonur Hermanns?
„Ég vissi það alla tíð því mamma
var ekki að leyna því fyrir mér.
Hermann vissi af mér og Vigdís,
kona hans sömuleiðis. Mamma og
Vigdís höfðu verið vinkonur en eft-
ir fæðingu mína hættu þær að tal-
ast við.
Einn daginn ók mamma mér á
Þingvöll og að Ráðherrabústaðn-
um. Ég hef verið um fjögurra ára
gamall og man vel eftir þessum at-
burði. Áður en hún stakk mér inn
um dyrnar á Ráðherrabústaðnum
sagði hún við mig: „Þú hefur
munninn fyrir neðan nefið og ef
fólk segir eitthvað við þig þá skaltu
svara fyrir þig og spara ekki stóru
orðin. Sjálf er ég farin aftur til
Reykjavíkur.“ Svo lokaði hún úti-
dyrum bústaðarins og keyrði brott.
Ég stóð á gólfinu fyrir framan Her-
mann og Vigdísi. Vigdís leit á mig
og sagði samstundis: „Ég er farin til
Reykjavíkur.“ Hermann og Vigdís
gengu síðan út og keyrðu burt. Ég
fór út og skoðaði umhverfið. Þá
kom Margrét, tengdamóðir Her-
manns og ömmusystir mín, og fór
með mig inn í húsið. Hún kom
með skyrdisk handa mér. Ég hafði
lofað mömmu minni því að rífa
kjaft svo ég sagði: „Ég borða ekki
skyr.“ Margrét fór fram og setti
krækiber á skyrið, rétti mér svo
diskinn og sagði: „Þetta er kónga-
skyr. Kóngurinn kom og var í þessu
húsi og borðaði svona kóngaskyr.
Það eru bara kóngar sem borða
skyr með svona fínum berjum út
á.“ Ég sagði: „Fyrst kóngurinn
borðaði þetta skyr þá ætla ég að
borða það líka.“
Hermann kom seinna um dag-
inn og sótti mig og ég sat í aft-
ursætinu í ráðherrabílnum og Her-
mann sat við hlið bílstjórans. Við
töluðum eitthvað saman en ekki
man ég um hvað.
Daginn eftir fór ég að Ráð-
herrabústaðnum í Tjarnargötu til
að heimsækja Margréti, stórvin-
konu mína, sem hafði gefið mér
kóngaskyrið. Ég fór bakdyramegin
og bankaði. Hún kom til dyra, fór
með mig inn og gaf mér kakó og
jólaköku. Í tvö ár kom ég nær dag-
lega til hennar. Einn daginn lagði
ég leið mína þangað og þar sem ég
var orðinn heimavanur gekk ég
rakleitt inn. Ég heyrði hávaða úr
eldhúsinu og gekk á hljóðið. Vigdís
var að tala við Margréti móður
sína. Vigdís var æst og sagði: „Ég
þoli alls ekki að sjá Lúðvík, hann er
alveg eins og Hermann. Þetta getur
ekki haldið svona áfram, hann má
ekki koma hingað.“ Þá lét ég heyra
í mér og þær sneru sér að mér. Ég
flýtti mér út. Ég kom aftur næsta
dag en þá var búið að læsa húsinu.
Ég bankaði á bakdyrnar en þar var
gler í glugganum. Margrét stóð þar
angurvær og sorgmædd og horfði á
mig í gegnum glerið. Ég þagði og
horfði í augu hennar. Við vorum
að kveðjast og það var mikil sorg-
arstund fyrir okkur bæði.“
Slegist við Steingrím
Komstu þangað ekki oftar?
„Ég kom stundum að Ráð-
herrabústaðnum eftir þetta, stóð á
Suðurgötunni og horfði á húsið.
Dag einn, þar sem ég stóð þar, kom
Steingrímur Hermannsson út. Ég
hef sennilega verið sex ára og hann
tíu ára. Hann gekk að mér og byrj-
aði að kýla mig enda reiður vegna
þess að hann vissi að ég var talinn
HELGARVIÐTALIÐ
Eftir Kolbrúnu Bergþórsdóttur
kolbrun@24stundir.is
a
Þegar fólk
spurði hver ég
væri svaraði ég:
„Ég er Lúðvík Gizurar-
son“ en ég vissi að ég
væri að segja ósatt. Ég
var Hermannsson.